Qɵl-bayawandiki sǝpǝr
1
Israil hǝlⱪining birinqi ⱪetim royhǝtkǝ elinixi
1 Wǝ Israillar Misirdin qiⱪⱪandin keyin ikkinqi yili ikkinqi ayning birinqi küni Pǝrwǝrdigar Sinay qɵlidǝ, jamaǝt qedirida turup Musaƣa mundaⱪ dedi: —□ «Wǝ Israillar Misirdin qiⱪⱪandin keyin» — «wǝ» degǝn bu sɵz «Qɵl-bayawndiki sǝpǝr» degǝn kitabning «Kaⱨin-lawiylarning dǝsturi» wǝ «Misirdin qiⱪix» degǝn kitablar bilǝn ziq baƣlanƣanliⱪini kɵrsitidu. «Misirdin qiⱪix» 40-bab, 1- wǝ 38-ayǝtni kɵrüng. Mǝzkur kitab bu ikki kitabning dawamidur. «jamaǝt qediri» — yaki «kɵrüxüx qediri». «jamaǝt qediri» degǝn sɵzdǝ «jamaǝt» degǝnlik ibraniy tilida «Huda bilǝn uqrixix» degǝn uⱪumni bildüridu.
2 Silǝr pütkül Israil jamaitini ⱪǝbilisi, ata jǝmǝti boyiqǝ sanini elip qiⱪinglar; adǝmlǝrning ismi asas ⱪilinip, barliⱪ ǝrkǝklǝr tizimlansun.■ Mis. 30:12 3 Israillar iqidǝ omumǝn yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarni Ⱨarun bilǝn ikkinglar ularning ⱪoxun-ⱪismiliri boyiqǝ sanaⱪtin ɵtküzünglar. 4 Ⱨǝrbir ⱪǝbilidin silǝrgǝ yardǝmlixidiƣan birdin kixi bolsun; ularning ⱨǝrbiri ularning ata jǝmǝtining bexi bolidu. 5 Tɵwǝndikilǝr silǝrgǝ yardǝmlixidiƣanlarning isimliki: — Rubǝn ⱪǝbilisidin Xidɵrning oƣli Əlizur; 6 Ximeon ⱪǝbilisidin Zuri-xaddayning oƣli Xelumiyǝl; 7 Yǝⱨuda ⱪǝbilisidin Amminadabning oƣli Naⱨxon; 8 Issakar ⱪǝbilisidin Zuarning oƣli Nǝtanǝl; 9 Zǝbulun ⱪǝbilisidin Ⱨelonning oƣli Eliab; 10 Yüsüp ǝwladliri iqidǝ Əfraim ⱪǝbilisidin Ammiⱨudning oƣli Əlixama; Manassǝⱨ ⱪǝbilisidin Pidaⱨzurning oƣli Gamaliyǝl; 11 Binyamin ⱪǝbilisidin Gideonining oƣli Abidan; 12 Dan ⱪǝbilisidin Ammixaddayning oƣli Aⱨiǝzǝr; 13 Axir ⱪǝbilisidin Okranning oƣli Pagiyǝl; 14 Gad ⱪǝbilisidin Deuǝlning oƣli Əliasaf; 15 Naftali ⱪǝbilisidin Enanning oƣli Aⱨira».
16 Bular jamaǝt iqidin qaⱪirilƣanlar, yǝni ata jǝmǝt-ⱪǝbililirining baxliⱪliri, mingliƣan Israillarning bax sǝrdarliri idi. □ «jamaǝt iqidin qaⱪirilƣan» — demǝk, Huda tǝripidin. Baxⱪa birhil tǝrjimisi: «jamaǝt tǝripidin saylanƣan». 17 Xuning bilǝn Musa bilǝn Ⱨarun ismi atalƣan bu kixilǝrni baxlap, 18 ikkinqi ayning birinqi küni pütkül jamaǝtni yiƣdi; ular hǝlⱪning ⱨǝrbirining ⱪǝbilǝ-nǝsǝbi, ata jǝmǝti boyiqǝ ismini asas ⱪilip, yigirmǝ yaxtin yuⱪirilarning ⱨǝmmisini bir-birlǝp tizimlidi. 19 Pǝrwǝrdigar Musaƣa ⱪandaⱪ buyruƣan bolsa, Musa Sinay qɵlidǝ ularni xundaⱪ sanaⱪtin ɵtküzdi.
20 Israilning tunji oƣli Rubǝnning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣan ǝrkǝklǝrning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 21 Rubǝn ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ⱪiriⱪ altǝ ming bǝx yüz kixi boldi.□ «ming» — bǝzi alimlar ibraniy tilidiki «ming» degǝn sɵzni «jǝmǝt» dǝp tǝrjimǝ ⱪilidu. Lekin undaⱪ tǝrjimǝ mǝzkur kitabning kɵp yǝrlirigǝ zit kelixi mumkin.
22 Ximeonning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣan ǝrkǝklǝrning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 23 Ximeon ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ǝllik toⱪⱪuz ming üq yüz kixi boldi.
24 Gadning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 25 Gad ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ⱪiriⱪ bǝx ming altǝ yüz ǝllik kixi boldi.
26 Yǝⱨudaning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 27 Yǝⱨuda ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy yǝtmix tɵt ming altǝ yüz kixi boldi.
28 Issakarning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 29 Issakar ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ǝllik tɵt ming tɵt yüz kixi boldi.
30 Zǝbulunning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 31 Zǝbulun ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ǝllik yǝttǝ ming tɵt yüz kixi boldi.
32 Yüsüpning ǝwladliri: — uning oƣli Əfraimning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 33 Əfraim ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ⱪiriⱪ ming bǝx yüz kixi boldi.
34 Yüsüpning ikkinqi oƣli Manassǝⱨning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 35 Manassǝⱨ ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ottuz ikki ming ikki yüz kixi boldi.
36 Binyaminning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 37 Binyamin ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ottuz bǝx ming tɵt yüz kixi boldi.
38 Danning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 39 Dan ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy atmix ikki ming yǝttǝ yüz kixi boldi.
40 Axirning ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 41 Axir ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ⱪiriⱪ bir ming bǝx yüz kixi boldi.
42 Naftalining ǝwladliri ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ, ismi asas ⱪilinip, yigirmǝ yaxtin axⱪan, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi bir-birlǝp tizimlandi; 43 Naftali ⱪǝbilisidin sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy ǝllik üq ming tɵt yüz kixi boldi.
44 Yuⱪiriⱪilar bolsa sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr bolup, Musa bilǝn Ⱨarun ⱨǝm Israillarning on ikki ǝmiri (ⱨǝrbiri ɵz ata jǝmǝtigǝ wǝkil boldi) ularni sanaⱪtin ɵtkǝzgǝn. 45 Xundaⱪ ⱪilip, Israillarning ⱨǝmmisi, yǝni Israilda yigirmǝ yaxtin axⱪanlardin, jǝnggǝ qiⱪalaydiƣanlarning ⱨǝmmisi ata jǝmǝtliri boyiqǝ tizimlandi; 46 Sanaⱪtin ɵtküzülgǝnlǝr jǝmiy altǝ yüz üq ming bǝx yüz ǝllik kixi boldi.■ Mis. 38:26
Lawiylarning ⱨesabⱪa kirgüzülmigǝnliki
47 Biraⱪ Lawiylar ata jǝmǝt-ⱪǝbilisi boyiqǝ sanaⱪning iqigǝ kirgüzülmidi.
48 Qünki Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip: — 49 «Sǝn pǝⱪǝt Lawiy ⱪǝbilisinila xu ⱨesabⱪa kirgüzmigin, ularning omumiy saninimu Israillarning ⱪatariƣa kirgüzmigin.□ «Sǝn pǝⱪǝt Lawiy ⱪǝbilisinila xu ⱨesabⱪa kirgüzmigin» — keyin Musa ularni ayrim sanaⱪtin ɵtküzüxi kerǝk idi (26:32). 50 Lekin sǝn Lawiylarni Hudaning ⱨɵküm-guwaⱨliⱪi saⱪlaⱪliⱪ qedir wǝ uning iqidiki barliⱪ ⱪaqa-ⱪuqa ǝswablarni ⱨǝm uningƣa dair barliⱪ nǝrsilǝrni baxⱪuruxⱪa tǝyinligin; ular ibadǝt qedirini wǝ uning iqidiki barliⱪ ⱪaqa-ⱪuqa ǝswablarni kɵtüridu; ibadǝt qedirining hizmitini ⱪilƣuqilar xular bolsun, ular qedirning tɵt ǝtrapida ɵz qedirlirini tiksun.□ «Hudaning ⱨɵküm-guwaⱨliⱪi saⱪlaⱪliⱪ qedir» — «ibadǝt qediri»ning baxⱪa bir nami. «Guwaⱨliⱪ» yaki «ⱨɵküm-guwaⱨliⱪ» bolsa Hudaning Israilƣa bolƣan tüp ǝmrlirini, xundaⱪla uning Israil bilǝn bolƣan ǝⱨdisini kɵrsitidu; Hudaning muⱪǝddǝs maⱨiyiti wǝ harakteri xu ǝmrlǝrdǝ ayan ⱪilinƣaqⱪa, «ⱨɵküm-guwaⱨ» dǝpmu atilidu. 51 Qedirni kɵqüridiƣan qaƣda uni Lawiylar sɵksun; qedirni tikidiƣan qaƣda uni Lawiylar tiksun; Lawiylarƣa yat bolƣan ⱨǝrⱪandaⱪ adǝm uningƣa yeⱪinlaxsa ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilinsun. 52 Israillar bargaⱨ ⱪurƣanda ⱨǝr adǝm ɵz ⱪismida, ɵzigǝ has tuƣ astiƣa qedir tiksun.□ «tuƣ» — muxu yǝrdǝ bǝlkim ⱨǝr ⱪǝbilining ɵz tuƣini kɵrsitidu (2:2ni kɵrüng). 53 Biraⱪ Hudaning ƣǝzipi Israil jamaitining üstigǝ qüxmǝsliki üqün, Lawiylar Hudaning ⱨɵküm-guwaⱨliⱪi saⱪlaⱪliⱪ qedirning tɵt ǝtrapiƣa bargaⱨ ⱪursun; Lawiylar Hudaning ⱨɵküm-guwaⱨliⱪi saⱪlaⱪliⱪ qedirni muⱨapizǝt ⱪilixⱪa mǝs’ul bolidu» — degǝnidi.
54 Israillar ǝnǝ xundaⱪ ⱪildi; Pǝrwǝrdigar Musaƣa ⱪandaⱪ buyruƣan bolsa, ular xundaⱪ ⱪildi.
□1:1 «Wǝ Israillar Misirdin qiⱪⱪandin keyin» — «wǝ» degǝn bu sɵz «Qɵl-bayawndiki sǝpǝr» degǝn kitabning «Kaⱨin-lawiylarning dǝsturi» wǝ «Misirdin qiⱪix» degǝn kitablar bilǝn ziq baƣlanƣanliⱪini kɵrsitidu. «Misirdin qiⱪix» 40-bab, 1- wǝ 38-ayǝtni kɵrüng. Mǝzkur kitab bu ikki kitabning dawamidur. «jamaǝt qediri» — yaki «kɵrüxüx qediri». «jamaǝt qediri» degǝn sɵzdǝ «jamaǝt» degǝnlik ibraniy tilida «Huda bilǝn uqrixix» degǝn uⱪumni bildüridu.
□1:16 «jamaǝt iqidin qaⱪirilƣan» — demǝk, Huda tǝripidin. Baxⱪa birhil tǝrjimisi: «jamaǝt tǝripidin saylanƣan».
□1:21 «ming» — bǝzi alimlar ibraniy tilidiki «ming» degǝn sɵzni «jǝmǝt» dǝp tǝrjimǝ ⱪilidu. Lekin undaⱪ tǝrjimǝ mǝzkur kitabning kɵp yǝrlirigǝ zit kelixi mumkin.
□1:49 «Sǝn pǝⱪǝt Lawiy ⱪǝbilisinila xu ⱨesabⱪa kirgüzmigin» — keyin Musa ularni ayrim sanaⱪtin ɵtküzüxi kerǝk idi (26:32).
□1:50 «Hudaning ⱨɵküm-guwaⱨliⱪi saⱪlaⱪliⱪ qedir» — «ibadǝt qediri»ning baxⱪa bir nami. «Guwaⱨliⱪ» yaki «ⱨɵküm-guwaⱨliⱪ» bolsa Hudaning Israilƣa bolƣan tüp ǝmrlirini, xundaⱪla uning Israil bilǝn bolƣan ǝⱨdisini kɵrsitidu; Hudaning muⱪǝddǝs maⱨiyiti wǝ harakteri xu ǝmrlǝrdǝ ayan ⱪilinƣaqⱪa, «ⱨɵküm-guwaⱨ» dǝpmu atilidu.
□1:52 «tuƣ» — muxu yǝrdǝ bǝlkim ⱨǝr ⱪǝbilining ɵz tuƣini kɵrsitidu (2:2ni kɵrüng).