1 Vät akni ama qunäga dä ma Jisas kä nän bät aosni ama ivärhäs. Bä nga qä nän bä rhäksot dä akni nävät aa mudäsaqongda qä snanbät sä qa rhoqortäqyia, “Gua Engeska, mamär iva ngi su ut iva urhi nän doqor ma Jon i qa su aa mudäsaqongda iva rhi nän.”

2 Dä ma Jisas ka qoar na rha rhoqortäqyia, “Nga ngäni nän dä mamär iva ngän damän doqortäqyia,

5 Mamär dä qä qoar na rha rhoqortäqyia, “Ngakt bä nga aung nävät a ngän di aa anga ruaqa näkt ngia rhet sagem ga mäni bängagi bä ngi qoar na qa rhoqortäqyia, ‘Gua ruaqa, as ngi von ngo rha anga bretkäna anga dävaung 6 inguna akni gua ruaqa qärakni i qat tet pät aa tmerhäs sa gläius di qa män gem ngo näkt kaku guani iva ngu von ga rhäm ini.’ ” 7 “Dä va iak puk pa aa vätka qa rhuvät toqortäqyia, ‘Qale ngiat tusar na ngo. Sa ngua väs mät ama tmongi bä ngua es di sa rha e mäni lai rhi na ngo. Bä qaku mamär iva ngua rhäranas bä ngu von nge rhä guani.’

8 “Dä ngu qoar na nge i näma dä äkt bä qaku qa märanas bä qä navon nge inguna äkt i gia ruaqa na qa sokt di nak kop nguna nävät iomäkt i qaku aqlus pät a nge iva ngiat naingbät i ngi nän diva gia ruaqa qa rhäranas bä va qä von nge masirhat parhäm gia tläqa.”

9 “Dä soknga va ngu qoar na ngän doqortäqyia, ngi nän ma Ngämuqa dä va qä von nge dap pa ngit ñäm nani guani dä va ngia rhän bät ini dap pa ngit kut dä va ama tmongi qi rhar bä ba nge. 10 Inguna iarhakt moe qärarhae i rhi nän nani guani diva rhi rha ini dap auge qärak i qät ñäm diva qa rhänbät dap auge qärak i qät kut mät ama tmongi diva qi rhar ba qa. 11 Guavek koe nävät a ngän ama ngätmamäkkäna di nga ngia emga qä nän nani anga†Ma Luk ka säm dakt täkt aa abuk näkt nasot ama qäväläm ama qot äm dä arhani ama ruvek di rha säm ma Luk aa enge i qoki rhoqorne dap taerhangät täkt ama enge di arhani nävät a rha di qosaqi rha säm a ngät sae. ‘bret di nak pa ngi von ga rha ama duiqa ura ngakt bä qä nän nani anga’ rhinämga di nak pa ngi von ga rha anga uiuvärhaqa dap kaku anga rhinämga? 12 Ura ngakt bä nga qä nän da anga luaqa di nak nga va ngi von ga rha anga rhämga? 13 Ngakt bä aingän gärarhae i ama vu rha ama ruvek na ngän di ngänät dräm iva ngänit bon angän oes ta ama mär ngät ama vänbon doqoräkt di ngäktki mamär iva angän mamäk tak pono da ama usäpki arha ron ba qä von da ama Qloqaqa ama Qumärqumärqa bä bä iarhakt kärarhae i rhi nän ga!”

14 Ma Jisas kät kutmäs ama iauska qärakni i qaku qat tamän. Bä nga ama iauska qa met dä ama ruqa qärakni i mudu qaku qat tamän di qa märhamän. Bä ama guläñgi na ama ruvek di qräk mät ta rhoqoräkt. 15 Dap arhani nävät a rha di rhi qoar toqortäqyia, “Qät kutmäs ama iaus inguna ama iaus angät narhoerqa ma Belsebul‡ma Belsebul Rhakt täkt ma Sämga aa ngärhipki di qoki qi rhoqor ama Filistiaqäna arhä ngämuqa ma Baalsebup. qät bon ga rha ama qrot bä qat tualat toqoräkt.”

16 Dap arhani di rha siqut na qa i rha snanbät sä qa ma ama qrot iva qa rhualat na anga muqunängi na rhävuk.

17 Sokt di ma Jisas ka räm arhä mungäsnäng i rhat tu arhä snäng i qat tualat nä ma Sämga aa qrot dä qä qoar na rha rhoqortäqyia, “Anga muräktpäm moe qärangätni i sa ngä matmät na nas diva qaku angärha anga uiuit bä qosaqi anga sägärhae näva anga vätka qärarhani i sa rha matmät na ne diva qaku sägäni na rha saqi as. 18 Bä ngakt bä nga ma Sämga di qat tatmät na nas di ngu lu va aa muräktpäm ngät mair ma ama qrot toqor mäniekt? Nguat tamän doqor täkt dinguna ngäni qoar i ngut kutmäs ama iaus nä ma Belsebul aa qrot. 19 Näkt ngakt bä nga ngut kutmäs ama iaus na ama qrot nage ma Belsebul värhäm angäna enge dä ngu lu iarhakt kärarhae i rhat tet nasot a ngän di auge qät bon da rha ama qrot bä rhit kutmäs ama iaus? Iarhakt kärarhae i rhat tet nasot a ngän di sa arha lat ngärhi sameng i angäna enge di qaku maräkt na ngät. 20 Sokt di ngakt bä nga ngut kutmäs ama iaus nä ma Ngämuqa aa qrot di iangärhäkt gua lat di ngärhi sameng i ma Ngämuqa aa Muräktpäm di sa ngä män sagem ngän.”

21 “Nga ama qrot ka ama ruqa di qa rhäkmu na nas mamär na ama ulaqi at kärhong näkt kät lu vät aa vätka dä mamär iva mänarhäk pät aa qärhong. 22 Dap ngakt bä anga qrot ka mamär anga ruqa qa rhän bä qä siqut na qa dä va ama qrot ka mamär ama ruqa qa rhän näva aa uväs bä va qä rha iarhongäkt ama ulaqi at kärhong gärqärhong i mai di qat tu aa snäng i mamär na qa nävät irhong bä va qa rhatmät na aa qärhong moe bä ba aa ruavek.” 23 “Auge qärak i qaku qat tair gem ngo di qat tair sävät a ngo. Dap auge qärak i qaku qat tatnärhäm i qä ngingdämne na ama ruvek kä na ngo di qa di qat tusur täm da.”

24 “Qre va vuk sa ama iauska nämät ama ruqa dä qat tet pät ama ivärhäs ama qräk dä bäs bä qät ñäm nani anga ivärhäs ivakt iva mae vät a qa e sokt di ngakt bä qaku qä namäqäne dä mamär dä qat tu aa snäng doqortäqyia, ‘Va evär däm ngo sävä gua vätka qärak i sa ngua män näväm ga.’ 25 Bä nga rhoqoräkt i qat dän bä samuk dä qä lu qa vätka i ama qumärqumär väm ga näkt sa mamär na qa moe. 26 Dä qat tet bä qat dän sa ama ngärhäqyet da udiom angätni ama iaus kärangätni i sa ngä met e na qa sa angärha lat ama vu ngät bä ngät don sävä qa vätka bä qale ngät e. Dä iaqäkt ama ruqa di sa mäqi mava na qa dap täkt di sa mava na qa masirhat mamär.”

27 Bä nga ma Jisas kat tamän bät tärhong däkt dä ama ruqi nä mänguräp ama gulañ gia näs tävuk toqortäqyia, “Ma Ngämuqa aa modämne di sa nga e ge ama ngätnanäk käraktni i qia sa nge bä qia sek mä nge.”

28 Dä qa muvät toqortäqyia, “Nak ma Ngämuqa aa modämne di sa nga e ge iarhakt kärarhae i rhat nari ma Ngämuqa aa enge näkt tat tet nasot a ngät.”

29 Bä nga märmor ama gulañ dä ma Jisas kä qoar toqortäqyia, “Irhäkt ama qoengait di ama vu it ama qoengait. It ngärhit ñäm nani anga muqunängi sokt diva qaku anga muqunängi qi namän bä ba it dap sokt ama muqunängi nävät ma Jona. 30 Mudu ma Jona di sa qa män i ama muqunängi na qa bä ba ama Niniveqäna bä rhoqoräkt diva ma Ruqa aa Emga di ama muqunängi na qa bä bä rhit täkt ama qoengait. 31 Ama ruqi qäraktni i ama vit na qi e vät ama ivärhäs ma Seba diva qia rhäranas pät iaqäkt ama qunäga qärakni iva ma Ngämuqa qa rhatnävämne na ama ruvek bä va qi rhäksärha ama ruvek näp tit täkt ama qoengait inguna qia met näva ama iska näda ama ivätki at tärhäkt ivakt iva qi nari ama ruqa sa ama mädräm ama mär ngät ma Solomon aa enge. As ngäni lu i aingo qärak i qale ngo rhe di ngua e daver ma Solomon. 32 Ama ruvek nae näva ama värhäm ama mor äm ma Ninive va rha rhair ti nä rhit täkt ama qoengait pät ama qunäga qärakni iva ma Ngämuqa qa rhatnävämne na ama ruvek pät ama ivätki bä va iarhakt ama ruvek ti rhäksärhäm ngän inguna mudu rha näpgoer na nas toqoräkt i ma Jona qa sameng bät a rha. Dap täkt di aingo qärak i qale ngo rhe di ngua e daver ma Jona.”

33 “Qaku aung gä namudäm säda anga lirhäga näkt kä ngaip ka ura qa rhu qa va anga uratki arha rem. Dap kinak kä rhäkt a qa rhävuk ivakt iva nga iarhakt kärarhae i rhat don säva vät diva rhat lu ama neraqa. 34 Gi saqong di ama lirhäga bä bä gi släqyige. Qre va ama mär gi saqong dä va rhäqäp gi släqyige moe na ama neraqa. Dap ngakt bä gi saqong di mava na ngät dä va rhäqäp gi släqyige na ama bängangit. 35 Ngit lu mamär i vadi va ama neraqa qä sen bäm nge dap kale bängangit. 36 Bä va ngakt bä nga gi släqyige moe di rhäqäp ige na ama neraqa dap kaku anga bängangit nani e diva qunäga masirhat mät gi släqyige i rhoqor qre i ama neraqa näda ama lirhäga qä sen nävät a nge.”

37 Bä nga ma Jisas kat tamän bä rhäksot dä ama Farisiqa qa rhäknan däm ga iva qä na qa in däs dä soknga qa mon bä qa muqun bät ama laiqa aa rhäkt. 38 Dap ama Farisiqa di qa särmän sävät ma Jisas inguna qat dräm i ma Jisas di qaku qa er qa rhor aa rhäkt näkt sa qat täs aa tmäs.

39 Dä ma Engeska qä qoar na qa rhoqortäqyia, “Aingän ama Farisiqäna di sa ngäni qumär vät ama kapkäna dä ama pletkäna angärha rhäng dap imuk da angäna ron di rhäqäp ngän na ama snängaqa nani guarhong masirhat iva bä ba nas dä ama mungäsnäng ama vu ngät. 40 Ama dädän da ama ruvek na ngän! Nga nak kaku ma Ngämuqa qärak i sa qa säm ama släqyige di qosaqi qa säm sädä ige angärha ron? 41 Dap mamär iva ngäni von nävät iarhongäkt kärqärhong i qali lirhong mät angäna kapkäna dä angän pletkäna bä ba ama tläkta dä va ama qumärqumärta na ngän dä ma Ngämuqa aa saqong.”

42 “Avuqi na ngän mamär ama Farisiqäna! Inguna sa ngänit bon ma Ngämuqa rha ama sägäni näda ama ngärhäqyisem nävät iarhongäkt moe qärqärhong i ngän du irhong bät ama tmäs toqor ama mint ngä na ama ru dä ama tmäsirhong maos maos nävät a lat dap kaku ngän dualat parhäm ama räkt ngät ama muräkt sävät ama ruvek dä qaku angäna snäng bät ma Ngämuqa. Mai mamär iva ngän däqäne dä mamär varhäm därhong däkt moe dap kale ngän detdäm särhä guarhong.”

43 “Avuqi na ngän mamär ama Farisiqäna! Rhoqoräkt dinguna sa nani a ngän iva ngän duqun bät ama lai vuk dä ngärhaväm ba ama mämairväm dä nani a ngän masirhat iva ama ruvek ti rhar sä ngän na ama qutdrir vät ama ivärhimek kärqämekni i ama ruvek tit boda arha tmäs e.” 44 “Avuqi na ngän mamär! Inguna sa ngän män i ngän doqor ama rhobek arha an gärangätni i qaku rha muqunän sagem ngät bä äkt i ama ruvek tat tet pono va angärha rhäng inguna qaku rhat dräm i ama an iangärhäkt.”

45 Dä akni ama mädrämga mamär sa ama Muräkt ka muvät pät ma Jisas toqortäqyia, “Qamorqa, nga ngiat tamän bät iarhongäkt ama engirhong dä qosaqi ut nari i ngi slava na ut nä gia enge.”

46 Dä ma Jisas ka muvät toqortäqyia, “Dä aingän ama Farisiqäna di qosaqi avuqi na ngän mamär inguna ngän du ama talap ama märän bä bap pät ama ruvek arha rhäng bä rhi siqut iva rhit ta dä qaku. Dap kinak ngän di qaku nani a ngän iva ngän natmualat nä guarhong iva ngän datnärhäm da.” 47 “Avuqi na ngän mamär! Inguna ngänit täkmu na ama ñäpta arha lek iva nani ma Ngämuqa aa vämginarha qärarhani i sa mudu angän mamäkkäna rha veng da. 48 Angäna lat di ngärhi sameng mamär i sa ngän dares pät angän mamäkkäna arha rhäng i iarhakt ta mualat toqoräkt. Sa rha veng ma Ngämuqa aa vämginarha dap aingän di ngän däkmu na arha lek.

49 “Inguna nävät iangärhäkt angäna lat dä sa rha säm ba ama abuk ma Ngämuqa Aa Mädräm ama Mär Ngät toqortäqyia, ‘Va ngu rhäk nä gua vämginarha dä ama ngangda sagem da dä arhani nävät a rha diva rhi veng da dap arhani diva rhi sangäm na rha mavängam.’ 50 Bä äkt iva rhit täkt ama qoengait pa it ngärhi rha ama rhäksärhäm bät ma Ngämuqa aa vämginarha arhä biaska aa uväs kärakni i qrir na qa mänasäng mudu vät ama rharimini qärqäni i sa ma Ngämuqa qa säm ama ivätki 51 mänasäng nävät ma Abel aa biaska bä sävät ma Sekaraia aa biaska qärak i sa rha veng ga mänguräp ama laiqa na ama vodämes kä na ama ansäspämgi ama mor qi. Ari, sa ngu qoar na ngän na ama engäktki i rhit täkt ama qoengait diva ngäni rha ama rhäksärhäm bät iangärhäkt ama lat angät tpäs.”

52 “Avuqi na ngän mamär ama mädrämda mamär sa ama Muräkt inguna ngänit päs mät ama iska sävät ama mädräm sa ama engäktki sävät ma Ngämuqa. Qaku ngän det parhäm ngät dap kosaqi sa ngänit päs särhä iarhakt kärarhae i rhat tet parhäm ngät.”

53 Bä sa nga ma Jisas ka met nae dä ama Farisiqäna rhi na ama Skraipkäna di sa rha nasäng i rhi siqut na qa iva qat tamän sävät ama rhäqäp nä irhong 54 i qale rha nani a qa iva qa rhamän bät agung anga enge qärangätni iva rhi rhäksärhäm ga vät angät tpäs.