1 Aha Hari Sabatnak kim zauk– Israelk de zi mo syal tan srëm yaklanak, Yesus ki zep gandum tra san golëtaman gweꞌanka. Hwëna zëre hon de ang ta gwen wenya zen gandum dansa kïlk dï-in kïnï gweꞌak, ki zep tahakam legek da gwibiꞌik– dekam de sop nik ëbatralhen hap, ki zep dwenblandak.*6:1 Musa Bak sap hom jalse gwibiridaka– gandum dansa de kïlk tï-in kïnïn hapye. Zen diki anakare enkam jalse gwibiridaka, “Ere mo gandum tranak bahem Hari Sabatkam syal ta gwen.” (Ul. 23:25) 2 Farisikam de zini kim hla nulidak, ki zep jalse neibiridak, “Em ba habe Musa mo tïtï tabin ola ngip uꞌin? Kirekam em ema hwëna Hari Sabatnak syal taꞌan!”

3 Yesus ki zep hwëna ding gulzimki, “Em bawalkam esa Alap mo ola an mo eini dam ulsul?– men kim Daud Bak zëre hon de ang ta gwen wenya ban golëusak gweꞌankaye. 4 Zen kim Alap mo golak tïl zïka, zen dekam Alap hap de roti loneblansa gol kïnïka. Desa zep zëre hon de ang ta gwen wenya ban zitwinbir song gweka. Hwëna sap nëno mae mo tïtï tabin olak man lwak: Sap Daud zëna hen zëbon de ang ta gwen wenya, zen bëjen Alap hap de rotina insa twinbin. Zen diki Alap mo golak de syal ta gwen zi en dwin gwibirin. Sap eiwa kirekam, hwëna Daud hom Alap mo nwenak karek gweka– zen kim usak hap zitwinbirkiye. Zep hen kirekam, Abon de ang ta gwen wenya an kim usak hap kïlk dï-in kïnzïl, zen hom ëkarek gwer.”*6:4 1Sam. 21:1-6; Im. 24:9

5 Ki zep Yesus waulsuzimki, “Ngatan zi mo lang nakore Zi Tanganna, Ëe an Zen tangan– Hari Sabat mo Nolaye. Zep anakarekam de klis gul gwizimdin hip dena, ‘Desa sap esa Hari Sabatnak syal eibir,’ ahaksa, ‘Kirekam bahem,’ zen ano dena.”

6 Aha Hari Sabatnak kim hatak, Yesus dekam etan but srëm golak tawa tabirki. Hwëna zao zini ki. Dam taha nik sak gweblaka. 7 Hwëna Musa mo tïtï tabin olsa de tawa ta gwibin hip de zi niban Farisikam de gubirida gwen zi niban man Yesus mo kareksa de hlaulblun hap ëalp gweꞌak. Zep kara daꞌak, “Zen wëhë nëno mae mo syal tan srëm yaklana an hap dena ngip guꞌunka– zisi de dawem tankamye?”

8 Hwëna Yesus mes zëno mae mo enlalana tame tazimki, ki zep hëndep zini in zen tahana sak gweblaka desa gubluka, “Haen, ano mae mo dang gwënna a dekon emki zauzun.”

10 Yesus ki zep tïngan nwekam amjanbirki, ki zep hwëna zi taha sakna insa gubluka, “Tahana insa emki ïnïn gïlsïn.”

12 Zao kim lwa seꞌak, Yesus ki zep kwatap teknak hata seka, dekon zep kam blal Alapsa gu sone gweblaꞌanka. 13 Kim lïtïk, ki zep zëre hon men zen beyakam ang ta gwek, desa gu sonebiridaka, zao zep hwëna dua-blas enkam dam tasibirki– zen de zëre mo olsa gol halada gwen hap.

17 Yesus ki zep dua-blaskam de zini in han etan golëhut gwehe tinjaka, ki zep hëndep sëseknak golëzau zuka. Zëre hon de ang ta gwen wenya aha hlïkna zëwe beya nik ëtagal gweꞌak, hen ahakore zini beya tangan nik mes yaïng gwezak– sap Yerusalem kon, hen tïngare Yahudi mo lang nakon, hëndep hi alpnak de ë darena Tirus hen Sidon kon. 18 Zen Yesussu de sane tan hap hen zëre mae mo sang-sang nakon dikim ëdawem gwen hap yaïng gwezak. Dowal mo tïlbiridan wenya dekam zep ëdawem gwek. 19 Dekam tïngare zini man sap Yesussu de olk tan hap ëakasïk gweꞌak. Sap zëno tim nikon man sosonna wet so gweꞌak, zep zi sang-sangna dekam kïtak ëdawem gwe-gweꞌak.

20 Yesus ki zep zi beyana in zen zëre hon ang ta gwek karatda tabiꞌinka, ki zep zë gubiridaka,

27 “Hwëna angkam em an zene asa sane laꞌan, an desaë ep golzimꞌin: Ere mae hap de jal zini em kwasang gwibirida gwen. Zen de emsa taïl gïk gweblanna, zëbe mae hap hwëna dawemsa em goltrei gwizimdin. 28 Zen de emsa lamang tanna, ahaksa karek tanna, em hwëna Biansa em zëbe mae hap gu sone gweblan– Zen deka dawemsa golzimki. 29 Zi de emsa itranak tahakam lek tyanna, eihya itrasa em zitrëblan– zao de hen emsa lek tyan hap. Zi de eno tahan bajusa al sonna, etan de eno olk de bajusa al soblan hap bahem jalse gweblan. Em zëbe hap alblan.*6:29 Rom. 12:19-21 30 Ebon de ahanik ba maesa abe gwibinni, em hëndep golblan. Ahanik de eno ba maesa al gunnu, etan bahem ebe hap de golblan hap abe tan.*6:30 1Ptr. 2:21-24

31 “Men kirekam ena dwam gweꞌara, zi de kirekam emsa gwë gweblan hap, em hen ahasa kirekam em gweibirida gwen.

32 “Em de enaka de kwasang gwe-gweblan zi ensa etan kwasang gwibirida gwenkam, ki hwëna anakan bahem ëkïl gïl gwen, ‘Alap sa dekam asa sam gwesibiridala.’ Sap kareksa de gol gwen zini hen ki kire enkam kwasang neibirida gwenan– zini men zen zënaka kwasang neibirida gwenanye. 33 Hen em de dawemsa goltrei gwizimdinni men zen en ebe hap hen dawemna noltrë gweblanan, hwëna aha zi hip hom, dekam toton bahem ëkïl gïl gwen, ‘Ano bosena dekam sa Alap mo nwenak dawem gwer.’ Sap kareksa de gol gwen zini hen ki kire enkam ëgwë gwenan. 34 Hen em de te-alasa bohë gul gwizimdinni men zen en ebe hap etan lop da gweblanan, hwëna aha zi hip hom, dekam toton bahem ëkïl gïl gwen, ‘Ano bosena dekam sa Alap mo nwenak dawem gwer.’ Sap kareksa de gol gwen zini hen ki bohë nulzimnira gwenan– karek gol gwen bose zikhipye, men zen hen kire enkam etan lop dazimnira gwenanye. 35 Hwëna em jal zi omka em kwasang gwibirida gwen, hen dawemsa em goltrei gwizimdin. Em totoresa bohë gul gwizimdin, hwëna bahem lun kon etan anakan ëenlala gwe-gwen, ‘Etan sa ap golblala.’ Dekam sa eno bosena ngatan zi mo langnak dawem gwer, hen Teipsïn Zini Alap sa emsa gublula, ‘An ano bi gweblan walas ahana.’ Sap Alap mo kwasangna zen zi dawem en hap hom. Hwëna Zen man hen kwasang gwibirida gwenda– kareksa de gol gwen zini, hen zini men zen dawemna zëbe hap nolbla srëm gwe-gwenanye. 36 In zep, men kirekam Bian om zi karek-karekna enlwan gwibirida gwenda, em hen kirekam em zi bose omka enna lwabirida gwen.”

37 “Bahem zi bose omka enlala gwibirida gwen, ‘Zini in karekna.’ Ki hwëna Alap hen sa kirekam emsa enlala gweblala, ‘Zëna hen karekna.’ Bahem gubirida gwen, ‘Zini in karek tan hap man dakastïꞌïra,’ ki hwëna Alap sa kirekam hen emsa gublula. Karekna mensa aha zi ebe hap nol gwizimnin, desa em eititi gwibir-zimdin. Ki sa Alap hen eno karek-karekna ep tap gulsublula. 38 Em aha zi hip dawemsa gol gwizimdin, dekam sa Alap ebe hap hen dawemna gol gweblala. Dekam taha dohon naban sa ebe hap lop ta gweblala. Lau-lau kire-kirena, Zen sa etan ebe hap inik gul sone gweblala, sa ebe hap taïk-tïk gïlsïk sone gweblala. Ho nabare kire-kirena zen sa hëndep ësuwehe kïnï gwer. Aha kire-kirena zen esa taha-taha gweblala, hëndep esa dangnak yaïng tahal gwera. Em de yunak aha zi hip bïtï tablanna, ki Alap sa etan yunak ebe hap beya enkam bïtï tablala.”

39 Zëwe zep Yesus ola gulk sun de blaonzimdinni dan-dan mas sozimki: “Zi nwe haïna bëjen nwe haï bose zemka ïrïk tahan. Ki hwëna apdenak sa ho dwrak san laman anera.

40 “Zi mo nwenak mam-mamna nara? San ha guru? San ha sekola walas? Zen diki guruke. Hwëna walasna in, sekola zemka kim sul sonenna, zen diki dekam sa guru zeban apde ëra.*6:40 Mat. 10:24-25; Yoh. 13:16; 15:20

41 “Hen em ba habe wal bose uk mo ngip gun betek tolsa hla kul gwizimnin? Hwëna ere mo ngip gun yawala em desa de oto gulsun hup ema baes ta gwenan. 42 Kirekam de lwankam, em kïtak men kiye: Zi de wal bose zemka gublunna, ‘Anik eno nwenak de te klana insa gulsuk,’ hwëna zëre mo nwenak balok tek yawala hen ki lwaꞌan. Zen maka desa nonol mulsuꞌura– dekam de wal bose zik moka hlaun hupye. Em in Alapsa ëk enkame ang ë gweblanan. Diki nonol emaka aha-en-aha-enkam ere mae mo karek yala insa ngan ulsu’un. Ki esa dawemkam nwekam ëkara gwer– dekam de betekkam de ngip gun wal bose wal omka halen ora san golëwet so gwen hapye.”

43 “Men kiye hen tenya: Zen zëre mo dan enkam ëtë gwenan. Tenya men zen twin gwibin srëm tetan dankam ëtë gwenan, zen bëjen twin gwibin tetan dankam tën. Hen tenya men zen twin gwibin tetan dankam ëtë gwenan, zen bëjen twinbin srëm tetan dankam tën. 44 Tïngare tenya zen tën nakon tame nul gwenan. Kwiwe dansa bëjen lemo timnik taran. Hen dokot të ngï-ngïna bëjen rambutan dankam tën. 45 Hen kirekam, zi enlala dawemna, zen enhonak dawemsa ing nul gwenan. Zen desa zep aha zi hip noltrei gwizimnin. Zi enlala karekna, zen enhonak kareksa ing nul gwenan. Zen hen desa zep noltrei gwizimnin. Zep men zen zi mo enhonak beya gwe-gwenan, zen zep nopna sewe gwenan– ëk tïhï san de wet son hapye.”

46 “Em ba habe waba hap Asa laken gweblanan?– ‘Bian, Bian’, hwëna em home ano ol san ang ta gwenan. 47 Hwëna men zen eiwakam Abon yaïng gwe-gwenanzal, hen ano ola ësal gwenan hen desan ang ta gwenan, zen men kiye– 48 zi de golsa moko dawem naban taunnu. Zen nonola kamasa de olk en san hul-hul gun, kire drak-drak tenya eiyas tan. †6:48 Awe de zini, gola te drak-drakkam moko da gwibirin, zep kirekam ansa li nul sonek. Yesus mo gulk sun de ol blaonzimdinni an, Zen kasokam de moko tan hap aïsïl gwibiridaka, sap Israelk de zini kirekam gola dauk gweblak. Ho namwa gwenkam, gola in san de ho namwa tïl zïnna, gola in bëjen ëwak gwen, sap zen dawemkam de moko tanna.

49 “Hwëna men zen ano ola sap ësane gwe-gwenan, hwëna desan hom ang ta gwenan, zen men kiye– zi de golsa moko srëmkam taunnu. Ho namwa de desan tïl zïnna, zen sa nabakam mirsïk kïnïla, hëndep karekkam sa drewera.”