21
Yesussu kim teipsïn zi mo kim Yerusalem kon hut du ane gukke:
(Mrk. 11:1-11; Luk. 19:28-38; Yoh. 12:12-19)
Yesus kim asa Yerusalemk golëgolek de gweꞌanka, dekam zebë ëna Betfagek yaïng gwek– zaitun tra nabare kwatap teknak. Dekon zep dua-blaskam de zini abon mae onakon dan-dan guzimki– zen de angir gun hup. Zao zep aïsïl soka, “Em ëna wakin san song ën. Ë topnak kime lïꞌïnka, zao esa keledai wenya da tabin nika tane zeban akera. Desa abe hap leisyabla halza. Zi de emsa takensizimdinkim, ‘Em ba habe leisya haꞌara?’– a kirekam ding ulzim, ‘Bian dwam gwizimꞌira. Zen sa etan nabakam teisya sone zala.’ ”
Zen mae hap ki kirekam lwak: Zakaria Bak mensa Alap mo ola orep ayang gulkuke– zëwe dikim zaun hup. Zen man ale gulku,
“Ëna Yerusalemk de zini enbiridak,
‘Eno mae mo teipsïnnï man angkam ebon mae onak dep hataꞌara.
Zen enlala sae-sae enna.
Zen in zep keledai tane tahannak nikin anehaꞌan zala.’ ” *21:5 Zakaria man Yerusalem mo aha bosena “Sion”kam ale gulku. Israel zi mo dam gulsunkum, teipsïn zi de keledai tahannak nikin anehal zankam, zëno enlalana, “Zen umlae enlala naban hataꞌara.” Hwëna kuda tahannak de nikin anehal zankam, zëno dam gulsunnu, “Zen eijan hap hataꞌara.” (Yes. 62:11; Zak. 9:9)
Zëre hon de ang ta gwen zi darena in ki zep hëndep song ëka. Hëndep Yesus men kirekam aïsïl soka, kirekam zep ki hëndep syal ëka. Hëndep keledaina insa tane zem in han zep isong gwe zaka. Kim abon mae ihata zaka, keledai tanena in mo tahan dannak ëre mae mo tahan bajusa zebë kang lasek. Yesus zao zep hwëna sewe seka. Zi trana men zen nangirblin daꞌak, zëre mae mo tahan bajusa zep ora san dëre dahal gweꞌak– desan de keledaina in zersong gwen hap. Hen ahakon yera ala makare naka nublun gweꞌak, desa zep hen ora san dëre dahal gweꞌak. Zini beya tangan nik lure nakon ang nëblan daꞌak, hen beya tangan nik nangirblin daꞌak. Zen zep ëtaken gweꞌak,
“Hëꞌho, hëꞌho! Are Daud Bak mo Auyan-tane!
An Bian mo bosekam nësa dikim oto gulsun hup hata seꞌara.
Hëꞌho! Diki Alap Zen zëbe hap dawemsa golblan!
Hëꞌho! Nen kïtak teipsïn tangan Zini Alapsa boltere tan!” 21:9 Mensa awe “Hëꞌho”kam li nul sonek, Matius “Hosana”kam ale gulku. Ibrani olkam zëno enlalana, “Emki asa ngaya tabin.” Hwëna holo gwennak zëno enlalana man liwehek, zep zëno aha enlalana anakan, “Alapsa nen isrip-sri gweblan.” Zëno enlalana zep “hëꞌho” naban golek de gweꞌan. (Mzm. 118:25-26)
10 Yerusalemk kim hëndep Yesus hata haka, zi beyam-byana men zen ang nëblazak mam enkam zep ëisrip-sri gwek, hëndep tïngare ë yala iwe de zini dekam zep ësaladak. Ki zep ëtakensïk gweꞌanzak, “Zen nara hataꞌara?”
11 In zen ang nëblan daꞌak zen zep ding nul gwizimꞌik, “An Alap mo ol ayang gul gwen zini Yesus suke– langna Galilea mo ëna Nazaret wal.” Kirekam de ëton gwen ol aukuna in zep mam gwek.
Yesus kim pasar zini Alap mo gol tëm nakon golëalsa sonekake:
(Mrk. 11:15-19; Luk. 19:45-48; Yoh. 2:13-22)
12 Yesus kim Alap mo golak tïl zïka, dekam zep kon golëalsa soneka– men zen te-ala hap Alap hap de golblan kire-kirena lirak da gwibik. Meja-mejana men zao te-alana lirak da gwibik, hen komal-tum komal-tum maena men dekon mawa oholana lirak da gwibik, desa man yal tazimki. 13 Ki zep hwëna gubiridaka, “Alap mo olak man lwak,
‘Ano gola sa nen gwibir, “An Biansa dekon gu sone gweblan hap de gol.” ’
Em an hwëna
‘sowë zi mo aning gol habe li kul sone gweꞌan.’ ”*21:13 Yes. 56:7; Yer. 7:11
14 Hwëna ki zep zë hen zi nwe dïmïnnï hen lekna Alap mo gola iwe Yesus onak dep yaïng gwezak. Zao zep dawem tabirki. 15 Hwëna Alap mo golak de mam-mam wenya hen Musa mo olsa de tawa ta gwibin hip de wenya, zen dekam zep ëjal tak– mae hap: Zen kim Yesus mo owas syal gwibinni insa hla nuk, hen walas tane-nena insa anakan Alap mo gola kon ëtaken gweꞌakke, “Hëꞌho, hëꞌho! Daud Bak mo Auyan-tane!” 21:15 Yesus de hatan srëmnak, Yahudi zini kirekam Israelsa de ngaya tabin hip de Zisi anakan nen guk gweblak, “Daud mo Auyan-tane”kam.
16 Mam-mam wenya in dekam zep hwëna Yesussu dakensïblïk, “Em wëhë walasna insa salbirida gweꞌara? Em balk tasïn hïp gubiridan.”
Ki zep hwëna ding gulzimki, “Ëe kië salbirida gweꞌan. Hwëna em bawalkam esa Alap mo ola an mo eini dam ulsul?– Daud Bak kim anakan Alapsa gublukake:
‘Walas tane-ne hap hen wal baïzïl hïp
Em mese Enaka de boltere tan hap de tërya zëbe mae hap hamal tazimki.’ ” §21:16 Yunani olkam de Mzm. 8:3 kirekam lwak.
17 Yesus ki zep zë hli yuludaka. Ë yala in kon ki zep hëndep dua-blaskam de zini asa golësek gweka. Ëna Betaniak zep asa golëtruweka.
Yesus kim tenya arana heip gulkuke:
(Mrk. 11:12-14,20-24)
18 Kaꞌan kim kak tangannak zëre hon de ang tan wenya asa etan Yerusalem san dep golëlwanda haꞌan zaka, oranak zep usak gweꞌanka. 19 Ki zep hwëna tenya arana hlaulku. Ora alpnak zauꞌuk. Ki zep zëno ei nika de oran hap syal hebirki. Hwëna eini aha-en mae hom hlaulku. Ala enna. Dekam zep arana insa gubirki, “Em molye eini angkam hëndep tëka.” Arana in dekam zep ki hëndep boneng gwek.
20 Ëe kimë owasna insa hla kuk, ëe ama tangan ëtenggwank, hëndep ëe ki zebë ëguk, “Hare, tenya ara yala an mes-am kïtak tangan boneng gwenan!”
21-22 Yesus ki zep asa ding gulzimki, “Ëe eiwa denakaë emsa gubiridaꞌan: Eme Alap ensa tïngare enho naban anakan laïblï gweblaꞌak, ‘Zen sa kirekam abe hap syal gwibir-blira,’ ki em hen esa sërkam de owasna syal ei gwibir– an kirekamë tenya arana ansa gweibirinye. Kire enkam denaka molye syal ei gwibik, hwëna em esa ano syala insa kwei kul gwer. Eme dekam Alapsa abe la gweꞌak, ‘Kwatap tekna an zen hinak zënaka ter sonen,’ zen hëndep kirekam maka Alap ebe mae hap syal gwibir-bliꞌara– em de taïblïblankamye. Dekam em de ba mae hap abe tankam, em esa ulin gwer.”
Yesussu kim anakan dakensïblïkke, “Emsa an nara trï ta seꞌara?”
(Mrk. 11:27-33; Luk. 20:1-8)
23 Yesus kim etan Alap mo gol san dep lwahal zaka, kim zë tawa tabiꞌinka, Alap mo golak de syal ta gwen zi mo mam-mamna Yahudi mo nol-nola ban ki zep hen yaïng gwezak. Zao zep dakensïblïk, “Emsa an nara gubluka, hen nara emsa trï tase gweꞌara?– dekam de kirekam-kirekamna insa syal gwe-gwibin hipye.”
24-25 Ki zep ding gulzimki, “Ki Ëe asa hen nonol emsa takensibiridal. Baptis ta gwibin zini Yohanis Swesa san ha Alap trï ta seka? San ha zen zëre en mo sosonkam ki syal gwe-gweka? Eme nonol ap ding ulbliꞌak, ki Ëe asa hen emsa gubiridal, ‘Asa Zen trï ta seꞌara, zebë kirekam syal gwe-gweꞌan.’ ”
Dekam zep zë-en anakan donbiꞌik, “Bëjen nen anakan ding gulblun, ‘Alap trï ta seka,’ ki hwëna zen sa nësa gubiridala, ‘Ki em ba habe desa laïblïbla srëm gwek?’ 26 Hwëna anakane ding ulbliꞌak, ‘Yohanis zen zëre en mo sosonkam syal gweka,’ ki hwëna zi trana an sa nësa karek dabir, sap zen Yohanissi mes-am anakan daïblïblak, ‘Zen eiwa Alap mo olsa ayang gul gwizimki.’ ”
27 Anakan zep hëndep ding nulblik, “Ëe homë dam ulsuꞌun, ‘Yohanissi zen trï tase gweka.’ ”
Ki zep hwëna ding gulzimki, “Ki Ëe hen molyë emsa gubiridak, ‘Ëe an zëno syalsaë gol gweꞌan, hen Zen Asa trï tase gweꞌara.’ ”
Yesus kim Yahudi mo mam-mam wenya kip ola gulk sun anakan blaonzimkike “Em in walas de bi zik mo ol san ang gwen srëmna kiye.”
28 Yesus ki zep etan Yahudi mo mam-mamna in hap ayang gulzimki, “Hwëna ena banakan wëhë ola ansa dam ulsuꞌuk? Zini ki, zëno zi walasna dan-dan. Bi zem in ki zep oso zemka gublu zaka, ‘Ano walas, em namen anggur nga syal gweblan hap em song gwen.’ 29 Hwëna tane zem in man ding gulbluka, ‘Ëe ama baes gweꞌan.’ Hwëna hyanak zep enlalana wet tyasïkï, ki zep hëndep anggur ngana iwe de syal gwen hap song gweka. 30 Hwëna bi zem in dekam zep hen aya zebon dep song gweka. Desa hen zëwe de syal hap gubluka. Zen hwëna man sap ding gulbluka, ‘Ëe asa.’ Hwëna zen hom song gweka.
31 “Zep eno mae mo dam gulsunkum, walas dare zem in, nara bi zik mo ol san ang gweka?”
Mam-mam wenya in ki zep ding nulblik, “oso zik.”
Yesus ki zep hwëna gubiridaka, “Zep eiwa denakaë emsa gubiridaꞌan: Anakare karek gol gwen wenya– sap pajak te-ala alal tanda gwen wenya, hen swi golak de lowehe gwen we walya, zen en hwëna man Alap mo ïrïk gïnnïk angkam bïtï gwe-gweꞌan. Em hwëna home. Lïlïkïn en nakone aha ensa bïtï gwennak kara la sone gwibiꞌin. 32 Sap baptis ta gwibin zini Yohanis in zen nonol hata zaka, zen sap Bian mo dwam gwibin sin de lowehen hap denaka ebe mae hap goltrei gwizimki. Hwëna em home zëno ol san ang tak. Hwëna karek gol gwen wenya in, zen en man owas hap Yohanis mo ol san ang tak, hëndep ëhalek. Hwëna em kime kirekam hla kulidak, em dekam home mae enlalana wet yasïk– dekam mae de hen Yohanis osan ang tan hapye.”
Yesus kim ola gulk sun blaonzimkike– Zënaka de Yahudi zi baes gweblan hap dena:
(Mrk. 12:1-12; Luk. 20:9-19)
33 “Gulk sun de ol blaoranna ansa emki ahana etan ësane gwen: Zini kama bina, zen anggur ngasa eiyas tablaka. Alp san kolkam wale tablaka. Zao zep hen kasona hul gulku– anggur danna insa de zë tanakam it ta sone gwen hap. Hen gut de gola zao zep hen tauku– dekon de ngana insa kara ta ine gwen hap. Ki zep hwëna ngana insa te-alakam nga syal gwe-gweblan zi hip bohë ta guzim halka. Zëna dekam zep aha lang san holokam de zë gwën hap song gweka. 34 Anggur dan bïl gwen tamlenak kim zauk, dekam zep nga bina in zëre hon de babu gwen zini dan-ahan lup gul soneka– in zen nga zem insa te-alakam bohë dak, zëbon mae osan dep, ngana in kore te-ala hlïksa de zëre hap zer soneblan hap. 35 Hwëna zini in zen ngana insa bohë dak, zen hwëna man nga bi nik mo zi lup gul sonenna insa dahyok. Ahana man dangolek, ahana man tol dak, hen ahana kasokam tok hap nïrïblak. 36 Nga bina in ki zep ahakore babu gwen zini beyakam etan kap gul soneka. Nonol lup gul sonen nakon man taman kïnïk. Hwëna desa kirekam tol hen neibiridak. 37 Nga bina in dekam zep enlala gweka, ‘Ëre mo walas tangansa anik ki zer sonek. Desa sa blikip neisïblïl.’ 38 Hwëna nga bohë tan zini in kim hla da guk, dekam zep anakan ëguk, ‘Wakin angkam zëre mo walas tangan hataꞌara. Bi zik de tïnkïm, an zen sa hwëna ngana ansa bi gweblala. Nen tan, ekakim nën bi ëblak!’ 39 Dekam zep hen tane zem insa balk dak. Ngana in kon ë san zep hiri dak, zao zep tol hëndep dak.”
40 Yesus ki zep takensibiridaka, “Zep anggur nga bina in de lwahal zankam, zen banakan sa gweibirida zala– nga bohë tan zini in saye?”
41 Zi trana in ki zep Yahudi mo mam-mamna in han ding nulblik, “Zen sa zi jal-jala insa timbwas tabir zira. Ki sa hwëna zëre mo taïblïbiridan wenya kip anggur ngana insa bohë tazimdi– zen de bïl gwen tamlenak ngana in kore te-ala hlïksa zëre hap zer gweblan hap.”
42-43 Yesus ki zep hwëna ding gulzimki, “In sap eiwa. Zen in zebë hwëna emsa gubiridaꞌan: Hëꞌho gwibin langna men zëwe dep sap Alap nonol emsa kalang gwibiridaka, hwëna zëre mo taïblïbiridan zi hip sa li yul sonezimdi– men zen diki zëre mo syal eini nol gweblananke. Hwëna em bawalkam esa Alap mo ola an mo eini dam ulsul?–
‘Gol tauk gweblan wenya mensa gol tenya baes neibik,
hwëna Bian Alap zep desa bolak ïk gïlkï.
Zen diki Bian zëre mo syal,
hen nëno mae mo nwenak zen owas tangan.
[ 44 Zep zini men zen de gol tenya iwe ëtïsïk gweꞌanzak,
zao sa hëndep ëtimbwas gwe-gwer.
Hen gol tenya in men zëbon mae de zan ineꞌak,
zen sa hëndep ëïls gwer.]’ ” *21:44 Yahudi zini kasokam gola dauk gweblak, zep mensa Yesus awe buku Mazmuru kon guku (Mzm. 118:22-23), zen nonol lonen kaso hap dena. Hwëna Orya ol zi hip, ngïrïn gol tenya ban enlalana anakan apde nëꞌan, “Bol-zaun tangan wenya,” zep kirekam li nul sonek. Tïngare Alap mo ol tatakna awe, anakare kurungsu de hlaunnu [ ], zëno dam gulsunnu anakan, “Orep kim Alap mo ola ansa etan ale nul gwek, ahakon hom ayatna ansa ale nul gwek.”
45 Alap mo golak de syal ta gwen zi mo mam-mamna hen Farisikam de wenya in kim kirekam Yesus mo gulk sun de ol blaoranna insa ësane gweꞌak, dekam zep anakan dam nulsuk, “O zëno ola an nëbon mae am tïꞌïn.” 46 Dekam zep sap balk tan hap dwam nëblaꞌak, hwëna zi beyam-byana insa naïrïbiridak. Sap zi beyam-byana in Yesussu man enlala në gweblaꞌak, “An Alap mo ol ayang gul gwen zi sike.”

*21:5 21:5 Zakaria man Yerusalem mo aha bosena “Sion”kam ale gulku. Israel zi mo dam gulsunkum, teipsïn zi de keledai tahannak nikin anehal zankam, zëno enlalana, “Zen umlae enlala naban hataꞌara.” Hwëna kuda tahannak de nikin anehal zankam, zëno dam gulsunnu, “Zen eijan hap hataꞌara.” (Yes. 62:11; Zak. 9:9)

21:9 21:9 Mensa awe “Hëꞌho”kam li nul sonek, Matius “Hosana”kam ale gulku. Ibrani olkam zëno enlalana, “Emki asa ngaya tabin.” Hwëna holo gwennak zëno enlalana man liwehek, zep zëno aha enlalana anakan, “Alapsa nen isrip-sri gweblan.” Zëno enlalana zep “hëꞌho” naban golek de gweꞌan. (Mzm. 118:25-26)

*21:13 21:13 Yes. 56:7; Yer. 7:11

21:15 21:15 Yesus de hatan srëmnak, Yahudi zini kirekam Israelsa de ngaya tabin hip de Zisi anakan nen guk gweblak, “Daud mo Auyan-tane”kam.

§21:16 21:16 Yunani olkam de Mzm. 8:3 kirekam lwak.

*21:44 21:44 Yahudi zini kasokam gola dauk gweblak, zep mensa Yesus awe buku Mazmuru kon guku (Mzm. 118:22-23), zen nonol lonen kaso hap dena. Hwëna Orya ol zi hip, ngïrïn gol tenya ban enlalana anakan apde nëꞌan, “Bol-zaun tangan wenya,” zep kirekam li nul sonek. Tïngare Alap mo ol tatakna awe, anakare kurungsu de hlaunnu [ ], zëno dam gulsunnu anakan, “Orep kim Alap mo ola ansa etan ale nul gwek, ahakon hom ayatna ansa ale nul gwek.”