Châm Ngôn
1
Mục Đích của Châm Ngôn
Đây là những châm ngôn của Sa-lô-môn, con trai Đa-vít, vua Ít-ra-ên.
Để người ta tìm đến khôn ngoan và tiếp thu lời khuyên dạy,
cùng phân biện được tri thức.
Để đạt đến một đời sống kỷ luật và cẩn trọng,
hành động phải lẽ, công bằng, và ngay thẳng.
Để giúp người đơn sơ được sáng suốt,
và người trẻ tuổi hiểu biết và thận trọng.
 
Người khôn học hỏi châm ngôn để thêm khôn.
Người hiểu biết thấy được đường đi nước bước
nếu biết ứng dụng châm ngôn, ngụ ngôn
dùng những lời khôn ngoan và những câu đố thâm trầm của hiền nhân.
 
Kính sợ Chúa Hằng Hữu là khởi đầu của mọi tri thức,
chỉ có người dại mới coi thường khôn ngoan và huấn thị.
Lời Khuyên của Người Cha: Tìm Kiếm Sự Khôn Ngoan
Con ơi, phải nghe lời cha khuyên dạy.
Đừng bỏ khuôn phép của mẹ con.
Đó là trang sức duyên dáng trên đầu con
và dây chuyền xinh đẹp nơi cổ con.
 
10 Con ơi, khi người tội lỗi quyến rũ,
con đừng nghe theo!
11 Khi họ bảo: “Hãy đến với chúng ta.
Rình rập và giết người!
Lén hại người lương thiện vô tội!
12 Ta sẽ nuốt sống nó như âm phủ;
nuốt trọn như người xuống huyệt sâu.
13 Ta sẽ lấy đủ mọi của báu.
Chất của cướp đầy nhà.
14 Bạn sẽ cùng chúng ta rút thăm chia của;
rồi tất cả đều chung một túi tiền.”
 
15 Thì con ơi, đừng nghe theo họ!
Chân con phải tránh xa đường họ đi.
16 Vì họ nhanh chân theo điều ác.
Vội vàng ra tay đổ máu.
17 Khi người giăng lưới bắt chim,
chim khôn bay thoát.
18 Nhưng bọn người này tự giăng bẫy;
rồi sa vào bẫy do chính mình giăng ra.
19 Đó là số phận người ham lợi bất nghĩa;
lợi ấy sẽ tiêu diệt mạng sống họ.
Sự Khôn Ngoan Kêu Lên Ngoài Đường
20 Khôn ngoan lên tiếng ngoài đường.
Loan truyền khắp phố phường.
21 Kêu gọi nơi công cộng,
tại cổng thành, trong đô thị:
22 “Hỡi người khờ dại, đến bao giờ
ngươi mới thôi chìm đắm u mê?
Đến khi nào người chế nhạo mới bỏ thói khinh khi?
Và người dại thù ghét tri thức đến chừng nào?
23 Hãy đến và nghe ta sửa dạy.
Ta sẽ ban thần trí khôn ngoan
để con thông suốt lời ta.
 
24 Nhưng, dù ta kêu gọi, các ngươi vẫn từ nan.
Ta đưa tay chờ đợi, cũng không ai quan tâm.
25 Không ai để ý lời ta khuyên răn
hay chịu nghe lời ta quở trách.
26 Nên khi các người lâm nạn, ta sẽ cười!
Và chế giễu khi các người kinh hãi—
27 khi kinh hoàng vụt đến tựa phong ba,
khi tai ương xâm nhập như bão tố,
và nguy nan cùng khổ ngập tràn.
 
28 Họ sẽ kêu cầu ta, nhưng ta chẳng đáp lời.
Họ sẽ tìm kiếm ta, nhưng không sao gặp được.
29 Chính vì họ thù ghét tri thức
và không chịu kính sợ Chúa Hằng Hữu.
30 Họ không muốn nghe ta khuyên dạy
và khinh bỉ mọi lời quở trách.
31 Vì thế, họ sẽ hứng chịu kết quả công việc mình,
lãnh trọn quả báo mưu mô mình.
32 Người ngây thơ chết vì lầm đường lạc lối.
Người dại dột bị diệt vì tự thị tự mãn.
33 Nhưng ai nghe ta sẽ sống bình an,
không lo tai họa.”