3
Yuvuaano nnoori apiraivoono kuaivaa 
 iya kiaa mmiravai 
 (Matai 3:1-12; Marakaa 1:1-8; Yuvuaano 1:19-28)  
 1 Vaidiivaa nnutuuvo Tiperiaava Roomaaya kieetavai dioo vainno nuanu yaakuuvaitana yuku saivai taika kiooduu homo ivo iya kieetavai diravai. Duduu vaidiivaa nnutu vuaivo Podiiva vuaivo Piratuuso gioonna kiaapu Yutayaiyara duduu Herooto gioonna kiaapu Karirayaiyara diravai. Duduu inna vayaava Piriipo gioonna kiaapu Iturayaiyaraatama mmata pinaivaa nnutuuvo Tarakonitiinga ivaki varuuyaraatama duduu vaidi Rusaniiva gioonna kiaapu Avireneeyara diravai.   2 Ii suai ivaki vaidiivaitana Anasaaya Kayapaaya Anutuuqaara kati puara hudeera kieetavaitana variravai. Iqii suai ivaki Sakariaasaa mmaapuuvo Yuvuaano koo mmuyai gaangaivau varuduu Anutuuqo ari kua mmayaayaivaa inna kiaa mmiravai.   3 Kiaa mmuduu rikioo Yuvuaano mmuakiaa yoosinnayauvai nnoori Yorotaana siriivau vau yoosinnaiyauvaki nuainno varioo Anutuuqaa mmayaayaivaa gioonna kiaapuuya kiaa mmioo tunoo: Ngia ngiingii mminnamminnaa maisaiyauvaa pikiada hanigiada nnikiai na nnooriivaadiri ngii apino Anutuuqo ngii mminnamminnaa maisaiyauvaa rugaanaravaivee.   4 Ivo itaa kua tuuvaara nnaaruaa vaidi forofetaa Yisayaava ari yanaivau fafaara roo tunoo:  
Vaidi voovoono koo mmuyai gaanga voovau  
dioo vainno aayanna roo tinara:  
Ngia ngii kieetaivaara aataruuvaa teerairaivaa  
roosiima ngii Udaangaivaara teerama kiaatee.  
Udaangaivo ngiiisi nninaraivaara  
teeraida safuuma kiaatee.   
 5 Mmuakiaa hoonuruuyauvaa rummua apida  
mmuakiaa taapiiyauvaa hanuu varadu kiaatee.  
Oo rakau numa rakau vai aataruuyauvaa  
hanuu safuuma kiada  
aataruuvau sikauyauvo vaiyauvaa teeda  
hanuu suooda kiaatee.   
 6 Fai itaikio Anutuuqo gioonna kiaapuuya vitoo  
aataru yoketaivau yapaanaraivaa  
fai mmuakiaaya taaravaivee, tinaravaivee.  
Yisayaava itaa kua kiaa fafaara reeravai.   
 7 Kaayau gioonna kiaapuuya nnida Yuvuaano nnoori ti apuaiveera kiaa innasi nnuduu rikioo Yuvuaano tunoo: Ngia gioonna kiaapu maisaso, gioono ngii giaa ngii mikiai Anutuuqo irisai maisaivaa ngii minaraivaara rikiadaida aatuuda niisi ngiaannee?   8 Ngia kutaa tuanaa ngiingii mmoori maisaiyauvaa pikiada ngiingii ausa mmuduuyaiyauvaa hanigiada mmoori yoketaivaa iikio kaanaivo kooyaa vainaravai. Sa ngiengienaidiri yaata utida kiatee: Inna Aaparahaamo ti nnaakuvavee. Ta aikiooma variaunnanoo, kiatee. Na ngii giaa ngii miaunoo. Aa sikau aayauvaadiri Anutuuqo iinaree tioo iinai vida hanigiada fai Aaparahaamaa uru nnaakaraya variaaravai.   9 Aanna makee Anutuuqo irisai maisaivaa mminaraivo vaidiivo haivaa yatariiyauvaa oyaiyauvaki teerama kioo tu kioo vaivaa roosiivai. Yatari hama iira yoketaa vaiyauvaa hanaa rakau ikiana kagaari kiaanaravaivee, tiravai.   
 10 Tuduu rikiada gioonna kiaapuuya inna yaparaida tunoo: Mo dee mmoorivai ta iikiaarannee?   11 tuduu rikioo ivo iya sai tunoo: Gioonna kiaapu voovoono yaapa taaravaitana vaivoono voovai hama yaapaataivaa mmiaivee. Gioonna kiaapu voovoono yeenna vakiaivoono ari seenaiyaatama nnoo mmiaivee.   12 tuduu rikiada vaidi sikau takiisa vareeraiya Yuvuaano iya nnoori apuaiveera nnida inna yaparaida tunoo: Vitaira-o, teetaatama aaniivai iikiaarannee?   13 tuduu rikioo ivo iya sai tunoo: Sikauyauvaa ngii kieetaiya safuuma ngii giaa ngii miaivaugiataama varaatee. Sa ngiingiiiyara yaata utida oro hayuuma varaatee,   14 tuduu rikiada rapira vaidiiya inna yaparaida tunoo: Mo tee mo. Ta aaniivai iikiaarannee? tuduu rikioo ivo iya sai tunoo: Sa gioonna kiaapuuya ruputida iya unnakua tida iya sikauyauvaa mmuara varaatee. Ngii mmoori irisai sikauyauvaara sa momonakiatee. Inna aikioovaivee kiatee, tiravai.   
 15 Gioonna kiaapuuya Anutuuqo mmataama kioo vaidiivaara faannaida varida mmuakiaaya pinaama Yuvuaanaara yaata utida tunoo: Aanna Anutuuqo mmataama kioo vaidiivonnee?   16 tuuvaara Yuvuaano iya mmuakiaaya tunoo: Na kati mmanna nnooriivaadiri ngii apuaunoo. Ivo ni nnaagiai nninaraivoono nnoonna vaidivai. Na vaidi kiisavai. Hama na yopeema mmoori vareera ngiaammuauya roosiima inna yuku nnabaivaitana yeenaivaitana rakuasaa kiee utu radaanaravai. Fai ivoono Anutuuqaa Mmannasa Yoketaivaa tino too ngia vaa ausa hanigiaiya ngii aakiaiyauvaki varinaravai. Hama ausa hanigiaiya fai irisai maisa ikia roosiivaa iya mminaravai.   17 Ivoono ari savoora roosiivaadiri vuiita iiraiyauvaa rummua rusuku kioo supiya uyu ngiau kiaikio rikioo iiraiyauvo mmatayaa tuoo kuaikio iyauvaa varoo ari yeenna yapa kieera nnauvaki yapa kioo nnabaiyauvaa varoo ikia hama tasuuvaki kagaari kiaanaravaivee, tiravai.   
Yuvuaano Yisuunna nnoori apiravai 
 (Matai 3:13-17; Marakaa 1:9-11)  
 18 Yuvuaano itaa kua kiaa kioo ari vo kua ari vo kuaivaatama kuainnama kioo gioonna kiaapuuya mmayaaya yoketaivaa kiaa mmiravai.   19-22 Kiaa mmioo gioonna kiaapuuya nnoori apu taika kioo nnaagiai Yisuunnaatama apu taika kiooduu rikioo Yisuuva yaaku varoo varuduu too ngiauvo rusiti varoo vioo sai ngioo sauduu Mmannasa Yoketaivo ngiaamma mirunnaivaa roosuuvoono tuoo tuoo tuma innayaa variravai. Varuduu rikiooduu ngiau aapuuvakidiri Anutuuqaa kuaivo tuoo tunoo: A ni Maapu tuanaakuavee. Na aiyara mmuduuya ruee na i tauko pinaama ni yoketainoo, tiravai.  
Herooto mmoori maisaivaa uuvaara Yuvuaano inna tuduu rikioo Herooto inna vitoo oovi nnauvaki inna yapa kieeravai. Vaa Herooto ari vayaanna nnaataivaa Herootiaanna mmuara varoovaaraatama ari vo mmoori maisamaisauyauvaa uuvaaraatama Yuvuaano inna tiravai. Herooto kava vo mmoori maisa voovai iinno Yuvuaanaa oovi nnauvaki yapa kieeravai.   
Yisuunna nnaakukiaiya nnutuyauvaivee 
 (Matai 1:1-17)  
 23 Tauraa toosa hareera suaivaki Yisuuva nuainno gioonna kiaapuuya Anutuuqaa mmayaayaivaa kiaa mmiaa roo nuau suaivaki inna nuanuuvo vaidi voovai yuku yaaku taika kioo vo vaidivai yaakuuvaitana vairavai. Gioonna kiaapuuya innara yaata utida tunoo: Inna Yoosiipaa mmaapu tuanaavaivee, tiravai.  
Yoosiipaa koova Eriiva   
 24 Eriinna koova Matataava  
Matataanna koova Riviiva  
Riviinna koova Merikiiva  
Merikiinna koova Yanaiva  
Yanainna koova Yoosiipo   
 25 Yoosiipaa koova Matatiaava  
Matatiaanna koova Amooso  
Amoosaa koova Naumo  
Naumaa koova Esiriiva  
Esiriinna koova Nagaiva   
 26 Nagainna koova Mataava  
Mataanna koova Matatiaava  
Matatiaanna koova Simeeva  
Simeenna koova Yosekeeva  
Yosekeenna koova Yotaava   
 27 Yotaanna koova Yovuaanaano  
Yovuaanaanaa koova Resaava  
Resaanna koova Seruvavereeva  
Seruvavereenna koova Seratiereeva  
Seratiereenna koova Neriiva   
 28 Neriinna koova Merekiiva  
Merekiinna koova Adiiva  
Adiinna koova Kosaamo  
Kosaamaa koova Eremadaamo  
Eremadaamaa koova Ereeva   
 29 Ereenna koova Yosuaava  
Yosuaanna koova Eriesereeva  
Eriesereenna koova Yoriimo  
Yoriimaa koova Matataava  
Matataanna koova Riviiva   
 30 Riviinna koova Simioono  
Simioonaa koova Yutaava  
Yutaanna koova Yoosiipo  
Yoosiipaa koova Yonaamo  
Yonaamaa koova Eriakiimo   
 31 Eriakiimaa koova Meriaava  
Meriaanna koova Menaava  
Menaanna koova Matataava  
Matataanna koova Nataano  
Nataanaa koova Davuitiiva   
 32 Davuitiinna koova Isaiva  
Isainna koova Yoveteeva  
Yoveteenna koova Buaaso  
Buaasaa koova Saramoova  
Saramoonna koova Nasoono   
 33 Nasoonaa koova Aminataapo  
Aminataapaa koova Araamo  
Araamaa koova Ariniiva  
Ariniinna koova Eseroono  
Eseroonaa koova Pereseeva  
Pereseenna koova Yutaava   
 34 Yutaanna koova Yakoopo  
Yakoopaa koova Isaako  
Isaakaa koova Aaparahaamo  
Aaparahaamaa koova Taraava  
Taraanna koova Nakoroova   
 35 Nakoroonna koova Serukuuva  
Serukuunna koova Reguuva  
Reguunna koova Peregeeva  
Peregeenna koova Evereeva  
Evereenna koova Seraava   
 36 Seraanna koova Kainaano  
Kainaanaa koova Arapasataava  
Arapasataanna koova Seemo  
Seemaa koova Nuvuaava  
Nuvuaanna koova Ramekeeva   
 37 Ramekeenna koova Metusaraava  
Metusaraanna koova Inooko  
Inookaa koova Yareeto  
Yareetaa koova Marereeva  
Marereenna koova Kainaano   
 38 Kainaanaa koova Enosoova  
Enosoonna koova Seeto  
Seetaa koova Ataamovee.  
Ataamo inna Anutuuqaa mmaapuuvovee.