1 Kainaꞌa daonaiora mashaapauzo Caesarea ii, uꞌuu Cornelius. Uruu Rome soldyaannao zowaunaa, Italy ikiinaouz. 2 Wuruꞌu Cornelius aonaa Jew mani, mazan upuꞌu zii uruu, naꞌiki udapu ainao, naꞌiki ipai uiribannao kida, Tominkaru-tapauzonao paꞌidiwaru, naꞌiki ipai ĩshaꞌapatinauzon Tominkaru aipan kawanaꞌati. Karikaonan ukaminkaꞌutauzon kapam patakaꞌutinainao kida Jewnao. Naꞌiki karikaonan utoriinpauzon Tominkaru ati.

3 Baudaꞌapa kamoo wachuupun uaꞌii, Tominkaru tukapa-kidan paꞌangelin Cornelius ati. Kaimanaiman Cornelius tukapanuz. Angel kian uꞌati, “Cornelius!”

4 Sariapa uawunuupaꞌakan angel diꞌiti, patarian biiꞌi. Ukian uꞌati, “Kanom puaipan õꞌai, õnaobanaa?”

Angel kian uꞌati, “Tuukii Tominkaru naudapan putoriinpauzon paꞌati, naꞌiki utukapa naꞌapam pukaminkaꞌutauzon patakaꞌutinainao. Uruu idaꞌan putukapa-kidan mishi putaainan uꞌati. 5 Aizii pudyuuda paꞌi pidannao Joppa iti ĩdapadanaka kizi pidan, Simon Peter kiaꞌoraz uꞌuu. 6 Kainaꞌa uruu tawarai nii Simon dapu ii, wuzadapauzoz madai kida. Maonapaꞌo udapu paran danoma ii.”

7 Angel makoꞌokan daunaꞌan, uruꞌu naa Cornelius dapadaꞌakan dyaꞌutam papoitorunao naꞌiki baudaꞌapa soldyaa karikaonanuꞌoraz ukaudinauzon utuma, naꞌiki uruu Tominkaru-tapauzo kapam. 8 Ukowaada ĩꞌati ipai aimaakan patukapaniaz aidinan. Udaunaꞌan udyuudaꞌakan naa ĩdyaun Joppa iti.

9 Atii baꞌoran kamoo ĩmaonapatapaanan naa Joppa iti. Upuꞌu Peter zaidan kabaun paawa iti, utoriinpaꞌanan Tominkaru ati. Naꞌapain sakitapa kamoꞌoraꞌa naa wuruꞌu. 10 Uruu idi uabatan pazamaziꞌi naa. Mazan Simon poitorunao, ĩwarakinpan zii. Aizii Peter toriinpan puꞌaꞌa naa, mashaꞌapakiaka Tominkaru aida-kidan aimaakan uꞌati. 11 Peter tukapan aokazi daꞌatinan naꞌiki aimaakan waꞌatin imiꞌi baara ati aokazi iki, naꞌapa kazoaꞌo kamicha madanaa zaamatapa-kao kawanuꞌo padanoma tokon iki kida. 12 Wuruꞌu kamicha madanaa zoꞌo, Peter tukapan pabiꞌinaakaꞌo aimaakan, uzainao, naꞌiki wuniinao kaduz kida, naꞌiki ipai wuruꞌu kozootinainao kidaz ĩchiꞌikapan, naꞌiki pabiꞌinaaka kotuꞌuznao. 13 Sariapa parada-karu kian uꞌati, “Peter! Aushaa puzowii punikan nii.”

14 Peter kian, “Aonaa turuu, õNaobanaa. Aonaa naꞌapainim zii õnikauzon ĩnao kaduz aimaakan, wuruꞌu aonaꞌoraz waunao kakinaorinaa taapadan wanikan.”*Leviticus 11:1-23

15 Powaꞌa koshan aokazi ikiꞌo parada-karu kian uꞌati, “Manaꞌa pudakotaꞌanaꞌa aimaakan kaniribaꞌo nii, wuruꞌu õgaru Tominkaru saabaaniaz naa naꞌiki õtomaniaz naa kaimanaꞌo nii.” 16 Idikinau parada-karu naꞌapan uꞌati. Udaunaꞌan ukiwa-kidaꞌaka-kaoaꞌa naa aokazi iti.

17 Aizii Peter diꞌitinpan tuukii, uaitapaꞌazon kanom manawun wuruꞌu tukapa-kida-kariwaiz paꞌati. Udiꞌitinpan puꞌu zii kabaun zowau ii, upuꞌaꞌa naa Cornelius dyuudaniinao pidannao pishautan naa naꞌiam Simon dapu, atii ĩkaawan kabaun korarannaa paniinomizinaa ati. 18 “Tosh,” ĩkian. “Kainaꞌa tawarai daꞌaꞌa, Simon Peter kiaꞌo uꞌuu?”

19 Peter pakawan zii utiwaan paaitapan kanom manawun wuruꞌu aimaakan aida-kida-kariwaiz paꞌati. Sariapa Kaimanaꞌo Doronaa kian uꞌati, “Puabata, kainaꞌa idikinaudaꞌu daonaioranao kaidaꞌaꞌa ĩdawatapan pugaru. 20 Putoka, putukapaꞌan kizi ĩdyaun, naꞌiki pumako paꞌi ĩtuma, manaꞌa putariaꞌanaꞌa. Õgaru wuruꞌu dyuudaꞌoraz ĩdyaun.”

21 Uruu idi Peter tokaꞌakan naa, sariapa utukapan daonaioranao naꞌiki ukian ĩꞌati, “Õgaru wuruꞌu unao dawatapaniaz. Naꞌapaꞌoram ukuwaa wuruꞌu uwaꞌatinuz?”

22 Ĩkian uꞌati, “Wanaobanaa Cornelius, soldyaanao zowaunaaz, dyuudan waunao puꞌidaꞌati. Uruu kaimanaꞌo pidan, izoꞌatiꞌo Tominkaru. Uruu aonaa Jew mani padamata, mazan ipai Jewnao naudapan uruu. Tominkaru dyuudan paꞌangelin uꞌidaꞌati naꞌiki udyuudan udapada-kidan pugaru padapu iti, uabata kizi pukuwaa,” ĩkian. 23 Udaunaꞌan Peter morota-kidan naa ĩdyaun. Baudaꞌapa marutaꞌo ĩdaꞌawuꞌukan naꞌii.

Baꞌoran kamoo Peter minziiwan, naꞌiki umakoꞌokan naa Caesarea iti Cornelius poitorunao tuma. Naꞌiki pabiꞌi kida mishidainao Joppa sannaouz mako kapam ĩtuma. 24 Baꞌoran kamoo ĩkaawan naa Caesarea iti. Aizii Cornelius, uzaudapaniꞌi naa ĩdyaun. Kainaꞌaꞌa naa uiribannao, naꞌiki upaonarunao, udapadaniinao padapu ati. 25 Peter kaawan donoꞌo naa, sariapa Cornelius ikodapanuzu, udawukan naꞌiki ukodoruꞌukan ukanaapu iti. 26 Mazan Peter kadishita-kidanuzu. Ukian uꞌati, “Õgaru, soo pidan karikaonan naꞌapaꞌo pugaru kawan.” 27 Upuꞌaꞌa naa Peter morotan udawuꞌati kabaun nazo iti, pakadakotinaanan puꞌu utuma. Naꞌiaꞌa naa utukapa iriba pidannao baokopatinpan. 28 Sariapa ukian ĩꞌati, “Ipai unao, uaitapanii waunao Jewnao kaduz, aonaa wakakinaorinaa kashaapan wamorowautan oo wabaokopatinan unao Gentilenao bii iti. Mazan kaimanaiman Tominkaru kainaabatan õꞌati, aonaa kizi õdakoopan oo õdakotan shaꞌapaꞌoram pidan dikaudaꞌo nii. 29 Aizii diꞌi pudapada-kidan õgaru, sariapa õnyukunuu naꞌapaꞌakan, minziiwa õwaꞌatin pugaru idaꞌati. Aizii Cornelius, pukowaadaꞌa naa kanom niꞌo pudapada-kidan õgaru daꞌatiꞌi.”

30 Cornelius kian uꞌati, “Kotuꞌikiꞌi donoiman kaikapaimanaꞌa, õtoriinpan õdapu nazo ii Tominkaru ati. Mashaꞌapakiaka daonaiora kadishitan õkanaapuꞌu, wiziꞌiꞌo ukamichan. 31 Ukian õꞌati. ‘Cornelius! Ipai Tominkaru abatan puparadan putoriinpauzon kawanaꞌati, naꞌiki utukapa naꞌapam pukamunanuuzon patakaꞌutinainao ati. 32 Pudyuuda paꞌi pupoitorunao Joppa iti ĩdapadanaka kizi pidan, Simon Peter kiaꞌo uꞌuu. Kainaꞌa uruu tawarai nii Simon wuzadapauzoz madai dapu ii, maonapaꞌo udapu paran danoma ii,’ ukian. 33 Uruu idi kadiman õdapada-kidan pugaru. Kaiman manawun waꞌati puwaꞌatin daꞌatiꞌi. Ukauꞌan ipai waunao diꞌi, wazaudapan naa pugaru Tominkaru awun zaꞌa. Waabataꞌazon ipai naꞌapaꞌoram kuwai kida, wuruꞌu waNaobanaa dyuudaniaz pukowaadan waꞌati.”

34 Peter kian ĩꞌati, “Aizii õaitapaꞌakaꞌa naa, aonaa Tominkaru manaꞌidiipan shaꞌapaꞌoram kaduz pidan, umarainapa ipai pidannao patumaaka. 35 Uzaamata shaꞌapaꞌoram kaduz pidan, ĩizoꞌatin idi uruu, naꞌiki ĩmashaapan idi kaiman uaipan kawanaꞌati. 36 Unao, uaitapaniꞌi naa kuwai tawuruꞌu Tominkaru dyuudauzoniaz waunao Israelitenao ati. Kaimanaꞌo Kuwai, pidannao ikoda-kinaa niꞌo kaimanaaka-karu Tominkaru tuma, Jesus Christ idaꞌan, dyuuda-kariwaiz ipai pidannao naobanaa nii.

37 “Unao, uaitapaniꞌi naa ipai aimaakan Jesus shaꞌapatanii waunao Jewnao wiizi Israel Baara an. Usakadinan Galilee Baara iki, John kakinaopan daunaꞌan pidannao ĩtanawatin kizi paꞌoian ai naꞌiki ĩchikaawunuin kizi. 38 Uabataniꞌi naa naꞌapam Tominkaru taan Jesus Nazareth san ati Kaimanaꞌo Doronaa naꞌiki maꞌozaka-karu. Uruu idaꞌan maꞌozaka ukaudinan, ushaꞌapata kaiman kidaꞌo aimaakan, ukakuda ipai karinainao pidannao. Aizii wuruꞌu Satan zaamatapaniinaouz, naꞌiki uantamikitaniinao kidaz, ipai ukakudan ĩdyaun, Tominkaru kainaꞌan idi utuma. 39 Waunao apostlenao, watukapanii ipai aimaakan wuruꞌu ushaꞌapatanii kidaz ipai Jewnao wiizi Jerusalem ii aka naꞌiki baꞌoran ĩwiizi kida diꞌiiꞌaka. Jewnao tukapanii padamata ushaꞌapatan naꞌapa kidaꞌo aimaakan, mazan upuꞌu ĩtaukanuzu cross diꞌiti, atii ĩzowianuzu. 40 Mazan Tominkaru kadishita-kida uruu pamawaka-kizi iki, idikinaudaꞌutan kamoo idaꞌa. Naꞌiki utukapa-kida uruu pabiꞌi kida pidannao ati. 41 Aonaa ipai pidannao ati mani, soo wunao atiꞌi uzaamataniinaouznaa kakuwaapatinaꞌo nii pashaꞌapatanii kida dauꞌu. Ukauꞌan waunao watukapanii uruu, waaroapanii naꞌiki watuzanii baokopa utuma, ukadishitan daunaꞌan pamawaka-kizi iki. 42 Uruu idi udyuudan wakakuwaapan ipai pidannao ati, naꞌiki wakowaada kizi kapam, uruu Tominkaru zaamataniaz kootowapa-kidaꞌo nii ipai pidannao, mawakainao naꞌiki kakupainao. 43 Ipai Tominkaru prophetinnao kowaadaniꞌi naa udauꞌan pakaaritan kida idaꞌa. Kaikapaꞌo ĩkianuꞌu: ‘Ipai pidannao mishidainao uruu naꞌiki izoꞌatiinao uparadan, Tominkaru mainaabatan nii ĩꞌoian ĩmishidan idi Jesus.’ ”

44 Peter paradinan puꞌu zii, Kaimanaꞌo Doronaa morotinaꞌakan naa ipai pidannao, abatapainaouz ukuwaa. 45 Mishidainao Jewnao wuruꞌu kaawainaouz Joppa iki Peter tuma, tuukii ĩdiꞌitinpan patukapan idi Tominkaru taan Kaimanaꞌo Doronaa Gentilenao ati kapam. 46 Ĩaitapa Tominkaru diꞌikiꞌo wuruꞌu, ushaꞌapanum kauꞌan ĩabatan idi ĩparadan panaꞌa kidaꞌo parada-karu idaꞌan. Naꞌiki ĩabatan idi ĩkonaukii-kidan Tominkaru shaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan. Sariapa Peter kian baꞌoran mishidainao ati, 47 “Kanom kainaꞌa mashaataꞌo nii diꞌoraz pidannaouꞌu, ĩchikaawunuu-kao ai wunu idi? Kainaꞌaꞌa naa Kaimanaꞌo Doronaa taa-kao ĩꞌati, naꞌapa utaa-kao kawan waunao Jewnao ati,” ukian ĩꞌati. 48 Udaunaꞌan udyuudan naa ĩchikaawunuu-kao ĩmishidan idiꞌi naa Jesus Christ. Pachikaawunuu-kao daunaꞌan, ĩpishaan naa Peter marii kizi unaꞌaꞌakan ĩtuma naꞌapaudaꞌum kamoo zoobaba.