15
Miitiniapa-karu Jerusalem ii
1 Uruu daunaꞌan Judea Baara ikiꞌo daonaioranao waꞌatin atii Antioch ati. Naꞌiaꞌa naa ĩtominapa-kidan mishidainao. Ĩkian ĩꞌati, “Aonaa turuu ukazannaatinan uꞌoian ai, soo uchoota-kidinan*choota-kidinan: Putukapa ‘chootin-karu’ dauaꞌo, kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii. an Moses kakinaori kawanaꞌati,” ĩkian ĩꞌati. 2 Uruu dikin ii tuukii Paul naꞌiki Barnabas kashadaakapan ĩtuma. Sariapa mishidainao diꞌitinpan, naꞌiki ĩbaudaꞌapatan panyukunuu marii kizi Paul, Barnabas naꞌiki Antioch ikiinaouz pidannao makon baokopa Jerusalem iti, ĩpishaanaka kizi apostlenao naꞌiki choochi zowaunaanao naꞌii. Ĩabata kizi naꞌapam ĩkian naꞌapa kidaꞌo aimaakan dauꞌan.
3 Uruu idi naꞌapaꞌa naa mishi mishidainao dyuudan ĩdyaun Jerusalem iti. Aizii pamakopa-kizi an ĩkakuwaapaꞌakan mishidainao wiizi kawanaꞌati kida, Phoenicia Baara ii, naꞌiki Samaria Baara ii kapam, ĩkowaadapaꞌakan ĩꞌati naꞌapam Gentilenao zaamatan naa mishiꞌo Tominkaru panaobanaa nii kapam. Tuukii mishidainao konaukii-kidan wuruꞌu ĩkuwaa kidaz.
4 Naꞌikiꞌi naa koshan ĩmakon atii ĩkaawan Jerusalem iti. Tuukii mishidainao naꞌiki apostlenao, naꞌiki choochi zowaunaanao, konaukii-kidan ĩkaawan. Ipai ĩnao ati, ĩkowaadan naa naꞌapam Tominkaru kaiwaan ĩdyaun naꞌiki ushaꞌapata-kidan aimaakan kida ĩnao idaꞌan. 5 Mazan kainaꞌa kapam Phariseenao mishidainaouꞌu naa Jesus. Ĩnao kadishitan naꞌiki ĩkian, “Marii mooko paꞌi Gentilenao chootinan Moses kakinaori kawanaꞌati.”
6 Uruu idi apostlenao baokopa choochi zowaunaanao tuma, ĩkadakotinan naꞌiki ĩdiꞌitapan tuukii wuruꞌu naꞌapa kidaꞌoraz aimaakan dauꞌan. 7 Atii tomunuꞌiki ĩkashadaakapan. Udaunaꞌan Peter kadishitan naꞌiki ukian ĩꞌati, “Õiribannao, unao uaitapa naꞌapam Tominkaru zaamatan õgaru kiwiin unao bii iki, kowaadapaꞌo nii Kaimanaꞌo Kuwai Jesus dauꞌu Gentilenao ati. Uaipan idi ĩabatan wuruꞌu kaimanaꞌoraz kuwai, naꞌiki ĩmishida kiziꞌi naa. 8 Tominkaru, aitapaꞌoraz ipai pidannao nyukunuu, uruu wuruꞌu zaamataꞌoraz Gentilenao. Utukapa-kidan pazaamatan ĩdyaun, utaan idaꞌan Kaimanaꞌo Doronaa ĩꞌati, naꞌapa pataan kawan waunao Jewnao ati. 9 Tominkaru ati, aonaa ĩnao pidannao panaꞌan waunao ai. Ĩmishidan idi uruu, uchikaan ĩꞌoian. 10 Mazan kandii nii mooko ukashadan wuruꞌu Tominkaru shaꞌapatanii kidaz, wuruꞌu utomanuz aimaakan dadaraꞌo manawun Gentilenao ati, wuruꞌu mishidainaouznaa? Mishi waunao aonaa wakaꞌiitan washaꞌapatan naꞌapa kidaꞌo aimaakan, atii wadokozu-daunnao ati dadara kapamaz. 11 Aonaa wakazannaatinan naꞌapa kidaꞌo idaꞌan. Wamishida wakazannaatinan soo Jesus wanaobanaa kamunanun idaꞌan, naꞌapa kapam ĩnao mishidan kawan.”
12 Ipai wuruꞌu kasabaꞌukinpainaouz pidannao naꞌii, mashaa ĩabatapan Barnabas naꞌiki Paul kowaadautan naꞌapam Tominkaru kaiwaan ĩdyaun ushaꞌapata-kidan idi umanawun kidaꞌo aimaakan, aonaꞌoraz turuu pidan kaꞌiitan pashaꞌapatan. Ĩshaꞌapata pabiꞌinaaka kida aimaakan Gentilenao ati ĩwiizi ii aka. 13 Ĩipaian daunaꞌan pakadakotinan, uruꞌu naa James kadishitaꞌakan naꞌiki ukian, “Uabata õparadan õiribannao! 14 Aizii waabata Simon Peter kowaadan naꞌapam Tominkaru tukapa-kidan pakamunanun uruu ziꞌo Gentilenao ati, uzaamatan idaꞌan ĩbii iki papidanannao nii. 15 Naꞌapa kotuꞌu Tominkaru prophetinnao saadauzonii kawanaꞌati manawun, waabatan wuruꞌu aimaakan kida shaꞌapanuz naa kai. Kaikapaꞌa tawuruꞌu Tominkaru paradan saadauzo-kaoaz:
16 ‘Uruu daunaꞌan õwaꞌatin nii koshan,’ Naobanai kian.
‘Õsaabaan nii powaa iti King David naobanai-tinapa-kizi,
kaboobiꞌii-kariwaiz naꞌapa kabaun kawan.
Mazan õsaabaan niiz naꞌiki õkadishita-kidan niizu maꞌozaka powaa iti.
17 Uruu dono ipai pabiꞌinaaka kidaꞌo nii pidannao waꞌatin õꞌidaꞌati.
Pabiꞌi kida Gentilenao, wuruꞌu õzaamataniinaouznaa õpidanannao nii,
ipaiꞌo nii ĩikodinan õgaru.’
18 Kii Tominkaru kiauzon,
kotuaꞌoraꞌa naa ukowaada-kidan pashaꞌapataꞌazon
wuruꞌu naꞌapa kidaꞌoraz aimaakan.”†Aonaa kabaun dauꞌanaꞌo mani wuruꞌu kadakotin-karuz daꞌaꞌa, mazan King David takaan-daun naobanai-tinan dauꞌanaꞌo paꞌan. Uruu maꞌozakaꞌo nii ukazowautapan powaa iti.
19 Powaꞌa zii James kian, “Ukauꞌan õiribannao õdiꞌitinpan kaikapaꞌa, aonaa õꞌitiiman turuu washaꞌapata-kidan dadaraꞌo manawun aimaakan wunao atiꞌi Gentilenao, tanawatinainaouznaa Tominkaru idaꞌati. 20 Mishiꞌoraiman wasaada paꞌan kaarita ĩꞌidiꞌiti, aonaa kizi ĩnikan wanyukunui taa-kariwaiz baꞌoran kaduz tominkaru ati. Naꞌiki aonaa kizi daonaiora naꞌiki zun kiaapaakan pamamazidakan puꞌu. Naꞌiki aonaa kizi ĩnikan izai, oo aimaakan dunaa wuruꞌu dyukuruuta-kariwaiz uzowii-kao. 21 Ushaꞌapanum kauꞌan kotuaꞌoraꞌa naa wuruꞌu Moses kakinaori kida aitaapauzo-kao ipai Jewnao ati synagogue ii, Sookapa-karu Kamoon kawanaꞌati. Ipaiꞌoraꞌa naa uruu kakinaorii kida kowaada-kao, ipai Jewnao wiizi kawanaꞌati.”
Kaarita saada-kao
Gentilenao atiꞌo
Gentilenao atiꞌo
22 Uruu daunaꞌan apostlenao, choochi zowaunaanao, naꞌiki ipai mishidainao wuruꞌu Jerusalem iainaouz baokopa ĩmiitiniipan, ĩaipan padyuudan daonaioranao makoꞌo nii Paulnao tuma Antioch iti, ĩnaꞌaka kizi kuwai mishidainao diꞌiti. Uruu idi ĩzaamatan Judas, Barsabbas kiaꞌoraz udakotapa-kao naꞌiki Silas, ĩnao ipai mishidainao aitapanii kaimanaꞌo ĩkaduz kida. 23 Ĩnaouꞌo nii naꞌaka kaarita, kaikapaꞌo usaada-kaoaꞌa:
“Tosh wairibannao. Diꞌoraz kaarita waunao apostlenao naꞌiki choochi zowaunaanao diꞌikiꞌo. Wasaadan kaarita unao wairibannao Gentilenao atiꞌo, mishidainaouznaa Jesus, mashaapainaouz Antioch ii, Syria Baara ii aka naꞌiki Cilicia Baara ii akaꞌoraz.
24 “Waabata kainaꞌa daonaioranao waunao bii ikiꞌo makon unao bii iti naꞌiki waabatan tuukii ĩtowaudaꞌutan unao pakuwaa idaꞌan. Aonaa wadyuudan ĩnaꞌakan naꞌapaꞌo kuwai unao diꞌiti. 25 Uruu idi wabaokopatinan daꞌaꞌa, naꞌiki wakadakotinan naꞌapa kidaꞌo aimaakan dauꞌan. Atii mishi ipai wabaudaꞌapatan wanyukunuu, wadyuuda kizi pidannao, kakuwaapaꞌanaꞌo nii unao ati. Ukauꞌan ĩmakon nii Paul naꞌiki Barnabas tuma wamarainapaniinaouz tuukii. 26 Ĩnao baitaꞌoraz kichanaꞌiki-kii kidaꞌo wanaobanaa Jesus Christ kaudin-kizi dauꞌan. 27 Ukauꞌan uabatan nii kaimanaiman Judas naꞌiki Silas dako iki naꞌapam wanyukunuu unao dauꞌan, naꞌapaꞌo nii uabatan wakaaritan idaꞌaꞌo kawan.
28 “Kaimanaꞌo Doronaa aipan kawanaꞌati, naꞌapa kapam wanyukunuu, aonaa turuu washaꞌapata-kidan dadaraꞌo manawun aimaakan unao ati. Mazan diꞌi paꞌan aimaakan kida wakowaadan aonaꞌo nii turuu unao shaꞌapatan: 29 Manaꞌa unikaꞌanaꞌa wanyukunui taa-kariwaiz baꞌoran kaduz tominkaru ati. Naꞌiki aonaa unikaꞌanaꞌa izai oo aimaakan dunaa dyukuruuta-kariwai uzowii-kao. Naꞌiki aonaa turuu daonaiora naꞌiki zun kiaapaakan pamamazidakan puꞌu. Uizoꞌatin an ipai wuruꞌu kakinaoriiz, kaimanaꞌo wuruꞌu. Uruu ukaduz, atii baꞌoran dono,”
kiaꞌo wuruꞌu ĩsaadanuz kaarita.
30 Udaunaꞌan Paulnao naꞌiki wuruꞌu dyuuda-kariwainaouz ĩtuma, makon naa atii ĩkaawan Antioch iti. Ĩkaawan daunaꞌan ĩbaokopatin-kidan naa ipai mishidainao naꞌiki ĩtaan naa wuruꞌu saada-kariwaiz kaarita ĩꞌati. 31 Naꞌiaꞌa naa mishidainao ĩaitaan wuruꞌu kaaritaz. Tuukii mishidainao konaukian, naꞌiki ĩnyukunuu maꞌozakadinan powaꞌa zii paabatan idi wuruꞌu kaimanaꞌoraz kakinaorii.
32 Aizii Judas naꞌiki Silas, prophetnaouz, ĩkakuwaapan naa ĩꞌati naꞌii. Tomunuꞌiki ĩkadakotinan ĩꞌati, ĩmaꞌozakadan ĩnyukunuu, maꞌozaka kizi ĩtaapan pamishidan Tominkaru. 33 Ĩnaꞌian zii ĩtuma atii kotuaꞌiki zaa, baꞌoran dono zii ĩkiwan. Ĩkiwan donoꞌo naa konaukii mishidainao dyuudan ĩdyaun powaa iti, wunao diꞌitiꞌi ĩiribannao, dyuudainaouz ĩdyaun. 34 [Mazan Silas, unaꞌian zii paꞌan.]‡Kiwiiniꞌo saada-kariwai idaꞌa, aonaa diꞌoraz saadinpanuꞌu. 35 Aizii Paul naꞌiki Barnabas naꞌii zii paꞌan ĩwaꞌakinan. Uruu idi baokopaꞌa naa mishidainao kida tuma ĩkaudinan naꞌii, ĩkakinaopan naꞌiki ĩkowaadapan naa Tominkaru paradan pidannao ati. Atii kotuaꞌiki zaa ĩnaꞌian mishidainao tuma.
Paul naꞌiki Barnabas buutaakapan
36 Uruu daunaꞌan, Paul kian Barnabas ati, “Wamako koshan ipai wiizai kida kawanaꞌati, wakowaadapa-kiziz Tominkaru paradan. Watukapa kizi naꞌapam naa mishidainao kida mashaapan.” 37 Uruu idi Barnabas naꞌakaꞌazon John Mark. 38 Mazan Paul aonaa unyukunuu naꞌapan, ushaꞌapanum kauꞌan aonaa John Mark ipaian pakaudin-kizi utokon iti, ĩkakuwaatinan donoꞌoraz amazada kawanaꞌati kida. Pamphylia ii shaꞌatii uwaꞌakan ĩdyaun, upadantanuz naa powaa iti Jerusalem iti. 39 Uruu dikin ii tuukii ĩkashadaakapan, atii ĩbuutaakapan. Upuꞌu mazan Barnabas naꞌakan John Mark naꞌiki ĩmakon sariapa Cyprus iti. 40 Mazan Paul, uzaamata paꞌan Silas pamin-makon nii. Uruu dono mishidainao, wuruꞌu Antioch iainaouz toriinpan naa Tominkaru ati, marii kizi ukamunan-kidan Paul naꞌiki Silas. Uruu daunaꞌan ĩmakon naa. 41 Naꞌikiꞌi naa ĩmorowautapan ipai mishidainao wiizi kida kawanaꞌati, wuruꞌu Syria Baara an kidaꞌoraz atii Cilicia Baara ii aka. Ipai ĩmaꞌozakadan mishidainao.
*15:1 choota-kidinan: Putukapa ‘chootin-karu’ dauaꞌo, kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.
†15:18 Aonaa kabaun dauꞌanaꞌo mani wuruꞌu kadakotin-karuz daꞌaꞌa, mazan King David takaan-daun naobanai-tinan dauꞌanaꞌo paꞌan. Uruu maꞌozakaꞌo nii ukazowautapan powaa iti.
‡15:34 Kiwiiniꞌo saada-kariwai idaꞌa, aonaa diꞌoraz saadinpanuꞌu.