1 Udaunaꞌan Jesus paradan ĩꞌati diꞌitinapa-kinai kuwai idaꞌan, “Kainaꞌa daꞌi pidan paowaꞌo grape baawu, ukoraratanuzu, ukichadan kaꞌunaru kuba idaꞌa pasararoo-kizi nii grape uu, naꞌiki utoman dokoaꞌo kabaun watchmantapa-kizai niꞌo. Udaunaꞌan uzaamatan pidannao awunuutapainao nii grape baawu. Uruu umakon naa baꞌoran wiizai iti. 2 Grape karaoda-kao donoꞌo naa, udyuudan naa baudaꞌapa papoitoru awunuutapainao grape baawu diꞌiti, paꞌidiwau grape dauꞌati. 3 Mazan naꞌiaꞌa naa awunuutapainao grape baawu zaamatan wuruꞌu poitoruiz, ĩbaꞌizian naa kapamazu, udaunaꞌan ĩdyuudan powaa itizu kanaꞌapan. 4 Udaunaꞌan udyuudan naa baꞌoran poitorui ĩꞌidiꞌiti koshan. Awunuutapainao grape baawu baꞌiziinuzu pazowau an kida tuukii, powaꞌa zii manawun kiwiitapaꞌo ai. 5 Udaunaꞌan udyuudan naa baꞌoran papoitoru, uruu ĩzowii aka sariapa. Naꞌapa ĩshaꞌapatan baokoinao kida, ĩbaꞌiziautapan ĩdyaun naꞌiki baꞌorainao ĩzowii. 6 Baudaꞌapaꞌa naa pidan kainaꞌa dyuuda-karu nii, naobanai dani umarainpaniaz manawun. Dawuꞌitiiniꞌi naa udyuudan baudaꞌapaꞌo paudani daonaiora awunuutapainao grape baawu diꞌiti. ‘Aonaꞌo nii ĩkaꞌiitan pashaꞌapatanuzu,’ ukian.

7 “Mazan awunuutapainao grape baawu kian, ‘Aizii diꞌi naa kapaoribaꞌo daniꞌi. Kadiman, wazowiazu, wazaamata kizi grape baawu uꞌai waꞌidiwau nii!’ 8 Uruꞌu naa ĩzaamataꞌakan naaz, ĩzowian naaz, udaunaꞌan ĩkabootan naa unanaa munapo grape baawu ai.”

9 Udaunaꞌan Jesus pishaan pidannao, ukian, “Naꞌapam nii uzauda-kidan kapaoribaꞌo shaꞌapatan ĩdyaun? Ipaiꞌo nii uzowiankan wuruꞌu awunuutapainaouz grape baawu, udaunaꞌan utaan nii baokoinao atiz. 10 Mishi, unao aitauzoniꞌi naa saada-kariwaiz kida Tominkaru Paradan idaꞌa kaikapaꞌa?

12 Jewnao naobanaanao aitapa Jesus kadakotinan padauꞌu wuruꞌu ukaiwaanuz diꞌitinapa-kinai kuwai. Uruu idi ĩaipan padamata pazaamatan uruu, mazan ĩtarian iribaꞌo pidannao ai, uruu idi ĩmakon uꞌai ĩwaꞌakaꞌakan naazu.

13 Uruu daunaꞌan Jewnao naobanaanao dyuudan Phariseenao naꞌiki Herod pidanannao Jesus diꞌiti, ĩtiwaa-kidapaꞌananuzu, ĩabataꞌazon uparadan panaꞌitin. 14 Uruu ĩkaawan naa ĩkian Jesus ati, “Tiichaa, waaitapanii pugaru mishiꞌo puparadan, aonaa turuu pidan tanawatan pudiꞌitinpan. Umanawun-tinpainao paradan, aonaa punyukunuupan. Mazan mishiꞌo paꞌan pukakinaopan Tominkaru aipan kawanaꞌati. Naꞌapa dii mooko wakakinaorinaa kian? Utaapada wataan tax puraatannaa kida naobanai Caesar ati, oo aonaa?”

15 Mazan Jesus aitapa ĩzaamikipaꞌazon karikaonan, ukian ĩꞌati, “Kandii nii utiwaa-kidapaꞌazon õgaru? Punaꞌaka õꞌati wiziꞌiꞌo puraata sodi, õtukapa kiziz.” 16 Sariapa ĩnaꞌakan baudaꞌapa puraata uꞌidaꞌati. Upishaan naa ĩdyaun, “Kanom dikin, oo kanom uu kida diidaꞌaꞌorazuꞌu?”

“Naobanai Caesar wuruꞌu,” ĩkian.

17 Uruu idi Jesus kian, “Ukauꞌan utaa naobanai Caesar ati uꞌidiwau, naꞌiki utaa Tominkaru ati uꞌidiwau kapam.”

Tuukii manawun ĩdiꞌitinpan Jesus dauꞌu naꞌapain.

18 Kainaꞌa Sadduceenao,†Sadducee: Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii. aonaa ĩmishidan pidan kadishita-kida-kao nii pamawaka-kizi iki diinaꞌitiꞌi. Ĩnao kaawan Jesus idaꞌati, ĩpishaanuzu kaikapaꞌa: 19 “Tiichaa, Moses saadanii diꞌoraꞌa kakinaorii waꞌati. ‘Aizii pidan mawakan an, uwaꞌakan paudaiaro maudani-daun, marii pidan mawakaꞌoraz inawuzu mazidan otuma, ĩkaudani kizi mawakaꞌo dani nii.’‡Deuteronomy 25:5-6 20 Kainaꞌa 7 inawuzuinao. Kiwiin ĩtuuniz mazidan, mazan aonaa zii puꞌu udaiaro kaudanin umawakan naa. 21 Uruu idi uꞌinawuzu udawuꞌitiꞌo zaamatan naꞌiki umazidan paꞌinawuzu daiaro-daun tuma, mazan naꞌapa koshan umawakan, aonaa zii okaudanin puꞌu. Udaunaꞌan baꞌoran uꞌinawuzu mazidan otuma, mazan naꞌapa koshan umawakan, aonaa zii okaudanin puꞌu. 22 Baꞌoran mazidan otuma naꞌapa koshan umawakan, udaunaꞌan baꞌoran, atii ipai uꞌinawuzunao mazidan otuma. Mazan ipai daunuudaꞌu ĩmawakan, naꞌiki aonaa baudaꞌapa ĩnao waꞌakaꞌo nii paudani otuma. Atii baꞌoran dono, omawakan naa kapam wuruꞌu ĩdaiaro daunuz. 23 Aizii pidannao kadishita-kida-kao dono pamawaka-kizi iki. Naꞌiaꞌoram nii daiaroitapa oroo? Ushaꞌapanum kauꞌan ipai 7 daonaioranao mazidan otuma,” ĩkian.

24 Jesus dakoꞌatin ĩdyaun, ukian, “Pakawan zii mooko aonaa uaitapan! Umaaitapakan idiꞌo saadauzo-kariwaiz Tominkaru Paradan, naꞌiki wuruꞌu Tominkaru maꞌozakanuz. 25 Mawakainao kadishitan dono kakupa-karu diꞌiti, Angelnao kawanuꞌo nii ĩdyaun aokazi ii. Aonaꞌo nii powaꞌa mazida-karu naꞌii. 26 Õkowaadan nii unao ati aizii, mishi mawakainao kadishita-kida-kao nii. Aonaa mooko utukapauzon usaadinpan Moses kaaritan idaꞌa, tikazi tominan donoꞌoraz koꞌoriꞌo kazamakaꞌo diꞌiki? Naꞌapa shaꞌatii usaadinpan Tominkaru paradauzon donoꞌoraz Moses ati, ukianuz, ‘Õgaru Abraham Tominkarun, Isaac Tominkarun, Jacob Tominkarun kapam.’ 27 Uruu kakupainao Tominkarun, aonaa mawakainao Tominkarun mani. Tuubaruꞌo idaꞌan manawun upozawatapan!”

28 Kainaꞌa tiichaapauzo Moses kakinaori dauꞌu, uabata wuruꞌu ĩkadakotinanuz. Utukapan idi kaiman Jesus dakoꞌatin wuruꞌu Sadduceenao, sariapa uwaꞌatin Jesus idaꞌati upishaanuzu, “Naꞌiaꞌoram dii umanawunuꞌo manawun kakinaorii ipai baꞌorainao ai?”

29 Jesus kian, “Umanawunuꞌo manawun diꞌorazuꞌu, ‘Puabata, Israelitenao! Wuruꞌu Naobanai waTominkarunuz, soo uruu baudaꞌapa, Tominkaru. 30 Pumarainapa tuukii Naobanai wuruꞌu puTominkarunuz ipai punyukunuu iki, ipai pudoronaa ii, ipai pudiꞌitinpan idaꞌan, ipai pumaꞌozakan idaꞌan kapam.’ 31 Baꞌoran udawuꞌatiꞌo umanawunuꞌo kakinaorii kaikapaꞌoraꞌa: ‘Pumarainapa baꞌoran pidannao naꞌapa pumarainpan kawan punanaa.’§Leviticus 19:18 Aonaa baꞌoran umanawunuꞌo nii manawun kakinaorii wuru kida aiaꞌa.”

32 Tiichaapauzo Moses kakinaori dauꞌu kian Jesus ati, “Kaiman Tiichaa! Mishiꞌo kaiwuruꞌu pukianuz. Uruu mishi baudaꞌapaꞌo Naobanai Tominkaru, aonaa baꞌoran Tominkaru nii. 33 Naꞌapaꞌo mishi kaiwuruꞌu. Pumarainapa paꞌi tuukii Tominkaru ipai punyukunuu iki, ipai pudiꞌitinpan idaꞌan, ipai pumaꞌozakan idaꞌan. Marii kizi kapam pumarainpan baꞌoran pidan naꞌapa pumarainpan kawan punanaa. Uruu dyaꞌutamaꞌoraz kakinaorii, powaꞌaꞌo zii umanawunun, pidan taan ai kawaoda-kariwai uzai naꞌiki baꞌoran kida aimaakan taa-kariwaiz Tominkaru atiꞌo ai,” ukian.

34 Jesus aitapa kaiman tiichaapauzo Moses kakinaori dauꞌu dakoꞌatin paugaru, uruu idi ukian, “Aonaa pumunapon Tominkaru Naobanai-tinpan ai.” Uruu daunaꞌan ipai baꞌorainao tarian papishautan ai uruu.

35 Jesus kakinaopan dono Tominkaru Dapu ii, ukian, “Kandii nii mooko tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu kian wuruꞌu Christ dyuudaꞌazoo-kariwaiz, David takaan-daunuꞌo nii wuruꞌu uruuz? 36 Kaimanaꞌo Doronaa idaꞌanaꞌo tawuruꞌu David kiauzonuz kaikapaꞌa: Naobanai Tominkaru kian õNaobanaa ati, ‘Pusakanata daꞌaꞌa õdiwaꞌora antanapu atii õmuudan putarubanao puwaranuꞌu.’*Psalm 110:1

37 “David dakotan puꞌu uruu panaobanaa nii, naꞌapa diꞌi naa mooko udani-daun wuruꞌu uruuz?”

Iriba pidannao kasabaꞌukinpainaouz, konaukii ĩabatapan Jesus kuwaa. 38 Ukian naa koshan ĩꞌati, “Uzaudin paꞌi wunao aiaꞌa tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu. Ĩnaudapa pakaiwadapan pachiꞌikapa-kizi kawanaꞌati dawuu zaꞌabaꞌi kidaꞌo kamicha. Naꞌiki ĩaipan pataapa-kao umanawun kidaꞌo pidannao nii kasabaꞌuinapa-kizai ii kida. 39 Ĩaipan pasakanatan taapa-kariwai umanawun-tinpainao pidannao taba kida idaꞌa synagoguenao ii, naꞌiki ĩsakanataꞌazon kiwiin manawun kidaꞌo tabai idaꞌa aroapa-karu dono. 40 Mazan upuꞌu ĩpatakaꞌutan zunnao mawakainao ĩdaiarunao, ĩzaamatan idaꞌan ĩshaꞌapauz ĩdapu iki. Uruu daunaꞌan ĩaipan patukapa-kao kaimanainao nii patoriinpan idaꞌan dawuu kida. Naꞌapainao pidannao patakaꞌuta-kao nii tuukii manawun.”

41 Jesus sakanatan Tominkaru Dapu ii maonapa puraata taapa-kizinao dazabaꞌa, uawunuutapan ipai pidannao paidan papuraatan unazo iti. Iriba kapuraataniinao taan dobata kida puraata. 42 Udaunaꞌan mapuraatan-ziiwa maudaiaruiba taan dyaꞌutam sodi ishaꞌo puraata. Aonaa dobataꞌo mani wuruꞌu. 43 Udapadan patominapa-kidaniinao baokopa paꞌidaꞌati, ukian ĩꞌati, “Õkowaadan nii uꞌati diꞌoraꞌa mapuraatanuꞌo zun taan puraata kinnaa zoꞌiti powaꞌa zii manawun ipai baꞌorainao ai. 44 Ushaꞌapanum kauꞌan baokoinao taan, aonaa paaiapaniꞌi naa mani puraata, mazan oroo pamapuraatanun puꞌu, ipai otaan pataapanii sodi puraata pamashaapa-kinaa niꞌo padamata.”