1 Ngula-jangkaju, Paraji-paturluju jarulkulu purda-nyangu kujalpalurla Jijajiki nganta yapa panu-nyayirni turnu-jarrija puranjakungarnti manu papitaji-jarrinjakungarnti. Marnkurrpa-mipalpalurla nganta yanurnu Jaanukuju. 2 Ngulaju kulalpa-jana Jijajirli papitaji-manu, lawa. Nyanungu-nyangurlu kurdungurlu-patu-miparlulpalu-jana papitaji-manu yapaju. 3-4 Kuja Jijajirli purda-nyangu jaru kujalpalurla Paraji-patu nginji-wangkaja nganta, kujarlaju jirrnganja-jana pina-yarnkajarra nyanungu-nyangu-patukuju kurdungurlu-patukuju nguru-kari-kirra Kaliliyi-kirra. Kuja yali nguru yampinja-yanu Jurdiya, ngulaju jungarni yanu yali-kirra-wiyi Jamariya-kurra-wiyi kujarla wangkaja Kaatu jungarniki yaninjaku Jamariyaku Kaliliyi-kirra-wangu-wiyi.

5 Kujalu yanu Jamariya-wana, ngulaju-jana jirrnganja yanurra jinta-kari-kirra-wiyi kirri-kirraju Jayika-kurra. Yali kirri Jayika, ngulaju kutu-nyayirnilparla ngirrily-karrija walyaku jinta-pardu-kariki mangarri-kirlangukuju kujalpalu ngulangka mangarri nyiyarningkijarra wiri-manu. Nyampuju jinta-juku nguru kujarla nyurru-wiyi Jakupurlu kirda-nyanurlu yungu Jajupuku yampinyiji.*Nyangka Genesis 33.19, 48.22 6 Yalirla kirringka yirdingka Jayikarla kala karrija mulju ngapa ngarninja-kurlangu ngurrju rdakungka kaninjarra-nyayirni. Ngulaju kalalu yirdi ngarrurnu ‘Mulju Jakupu-kurlangu’. Ngula-kurranya-jana jirrnganja yanurra Jijajiji, ngula nyanunguju matalku yaninjarla pirri-manu ngapangka ngayingayi wurnajangu rdakungka ngayingayi mirntangali kankarlurla wantangka.

7 Ngula-kurra-yijala, karntalku yanurnu ngulaju Jamariya-wardingki murlukurnpa-piya-kurlu manu ngalyipi-piya-piya-kurlu ngapaku maninjaku rdakungkaku kaninjarraku. Junga-juku, Jijajiji wangkajarla, “Ngapaju yungka purrakuku!” 8 Ngulakuju kamparru-wiyi-juku, Jijaji-kirlangu kurdungurlu-patu, ngulajulu yanu kirri-kirraju miyiki maninjaku.

9 Junga-juku, ngularla karntaju wangkaja mukunypa-jarrinjarla, “Waa! Nyuntujunpa Juwu, ngajujurna Jamariya-wardingki karnta. Kuja junga mayinpaju jungangku payurnu ngapakuju?” Kujanyarla wangkaja karntaju. Ngulaju kujaju junga. Juwu-kurlangurla kuruwarrirla, kulalpalu Juwu-paturlu manu Jamariya-wardingki-paturlu wungungku ngarnu jintangka ngamingka miyi manu kuyuju, lawa. Kalalu miyiji manu kuyuju jarnkujarnku ngarnu yira-jarrarlu. Kujarlanyarla mukunypa-jarrija karntaju Jijajiki payirninja-kurraku.

10 Ngula-jangkaju, Jijajirlilki jangku-manu, “Kaaturlu yungungku yinyi warntarri ngurrju-nyayirni, kula kanpa milya-pinyi. Kajinpaju ngaju milya-pungkarla kujarnangku payurnu ngapaku jalangurlu, ngulaju kapunpa payikarla Kaatuju yangkaku warntarriki. Manu kajinpaju milya-pungkarla, ngulaju kapungku yungkarla ngapa-nyayirni-wangu nyanungu-nyangu wankaru nyinanjakuju.”

11 Ngula jangku-manu yarda karntangkuju, “Nyampuju-ngarra ngapaju kaninjarra-nyayirni. Ngulakuju kula kanpa mardarni murlukurnpa manu ngalyipi-piya ngapa kankarlu-maninja-kurlangu. Nyarrparlunpa nyanunguju ngapa-nyayirni-wanguju mani? 12 Nganimpajurnalu Jamariya-wardingki yapa, ngulaju-nganpa jintangku Jakupurlu kurduwarr-kujurnu, manu nyanungu-nyangu kaja-nyanu-patu-warnu karnalu nyina. Nyanungurlunya-nganpa pangirninjarla yungu nyampuju ngapa rdakungka kaninjarra. Nyanungurlu manu nyanungu-nyangurlu ngalapi-nyanu-paturlu manu nyanungurra-nyangurlu kuyu-watirli jiyipi-watirli, ngulangkuju kalalu jintawarlayirli-juku ngarnu ngapaju nyampu-jangkaju rdaku-jangka. Kulanpa nyuntuju wiri-jarlu Jakupu-piya-wangu mayi?”

13 Jijajirlilki jangku-manu, “Nganangku-puka kaji ngarni ngapa nyampu-jangka rdaku-jangka, ngula-jangkaju kapu purraku-jarrimi-yijala. 14 Kala yangka ngapa-nyayirni-wangu Kaatu-kurlangu, kajilparnarla yungkarla ngajulurlu, ngula-jangkaju kulalpa yarda purraku-jarriyarla. Yali ngapa-nyayirni-wangu kapu ngulaju mulju-piya-jarri yapa-kurlangurlaju palkangkaju, ngulaju kapu mulju-piya-yijala jurnjurnju-pardi-yijala. Ngula-kurlu ngapa-nyayirni-wangu-kurlu kapurla jirrnganja nyina wankaru tarnnga-juku Kaatukuju.”

15 Ngula-jangkaju, yangkaju karntarla yarda wangkaja, “Junganya? Yungkaju nyanungu ngapa-nyayirni-wangu! Yungurna ngula ngarni, ngula-jangkaju yungurna nyina purraku-wangu tarnnga-juku. Ngula-jangkaju, yungurna nyina yirdiyi-pirripirrirli maninja-parnkanja-wangu.”

16 Ngula-jangkaju, Jijajilkirla yarda wangkaja, “Yajarninjinta nyuntu-parnta, ngula-pala pinarni yanta nyampu-kurra.”

17-18 Ngula-jangkaju, karntangkulku jangku-manu, “Lawa, kula karna mardarni kali-nyanu.”

Ngula-jangkaju, Jijajilkirla wangkaja, “Junga kanpa wangka kujaju, ngulajunpa-jana kali-nyanu-patu ngurrangku-mardarnu nyuntulurlu rdaka-pala. Kala jalangulku kuja kanpala nyina yali wati, ngulaju kulangku nyuntukuju yaliji kali-nyanu-nyayirni-yijala, lawa.”

19 Ngula-jangkaju, karntangkulku jangku-manu, “Milya-pinyilki karnangku nyuntuju miyiki-nyanjarla ngulaju Kaatu-kurlangu-nyayirni jarukungarduyu. 20 Ngaju-nyangurlu yapangku Jamariya-wardingki-paturlu, nyurnunyurnu kujalpalu nyinaja nyurru-wiyi, ngulangkuju kalalu manngu-nyangu pirli nyampu wiri-jarlu yirdiji Kirijimi, ngulangkaju nganta maralypi-nyayirnirla Kaatuku, manu nganimpaku yapaku nyampu-wardingki-patuku. Kala nyurrurlarlu Juwu-watirli, ngulangkuju kankulu manngu-nyanyi Jurujulumu-miparla nganta maralypi-nyayirniji Kaatu-kurlangu nganta. Yali-miparlanya ngantalparlipa turnu-jarriyarla. Kala nyarrpara maralypi-nyayirni Kaatu-kurlangu? Kirijimirla mayi, marda Jurujulumurla mayi?”

21 Ngula-jangkaju, Jijajirlilki jangku-manu karntaju, “Purda-nyangkaju! Ngakaju kapulu yapangkuju purami Wapirra Kaatuju nguru-kari nguru-karirlarlalku, kula Kirijimi-miparla manu Jurujulumu-miparla. 22 Nyurrurla Jamariya-wardingki-patu, ngurrpa-nyayirninkili! Ngari kankulu ngurrpangku-juku puta purami Kaatuju, ngulaju milya-pinja-wangurlu muwarnkurlu. Kala nganimpaku-wiyi-nganpa kamparruju yimi-ngarrurnu Kaaturluju nyurru-wiyi yungurnalu-jana warru yimi-ngarrirni Juwu-wangu-patuku Yimi Ngurrju yangka kuja kajana yapa muurlparlu mardarni nguru-kari nguru-karirla. Kujarlaju karnalu pinangku purami. 23 Kaatuju-ka ngampurrpa nyina yapakuju yungulu yirriyirrirli purami Pirlirrpa nyanungu-nyangu-kurlurlu yartarnarri-kirlirli. Nyurru-juku kajana Pirlirrpa Kaatu-kurlangurlu pinarri-mani yapa Yimiki Jungaku Kaatu-kurlanguku yungulu jungarnirli purami. 24 Kaatuju ngulaju Pirlirrpa palka-wangu yapa-piya-wangu. Kujarlaju, nyarrpara-puka kajinpa nyina, ngulaju kanpa purami Kaatuju Pirlirrpa nyanungu-nyangu-kurlurlu. Ngana-puka kajirla ngampurrpa nyina Kaatuku jungarnirli puranjaku, ngulaju yirriyirrirli yungulpa Pirlirrpa Kaatu-kurlangu-kurlurlu yartarnarri-kirlirli purayarla. Nyampunya Yimi Junga Kaatu-kurlangu.”

25 Ngula-jangkaju, karntalkurla wangkaja Jijajikiji, “Yuwayi, junga karnarla ngajuluju ngungkurr-nyina yangkakuju Mijayakuju yangkaku yirdikiji Kirajiki. Kaji ngaka yanirni nyampu-kurra kankarlarra-jangka, kapu-ngalpa ngulangkunya nyiyarningkijarraju muku yimi-ngarrirni Kaatu-kurlanguju.”

26 Jijajirlilki jangku-manu, “Ngajujurna Mijayanya nyampuju kuja karnangku wangka.”

27 Kujalparla Jijaji wangkaja-juku karntakuju, ngula-purujukulu kurdungurlu-patu rdipijarni pina kirri-jangkaju. Kujalu kutu-jarrijalku, ngulajulpalu-nyanu nyanjarla wangkanjarni yanu kanunju-kari miyalu, “Waa! Nyiyaku yanurnu nyampu-kurraju karntaju? Nyiyaku karla wangkami Jijaji?” Kala lawa-juku, yaninjarlalpalu karrija wurulypa payirninja-wangu-juku. Jukuru-jarrijalpalurlajinta.

28 Ngula-jangka, karntangku karrinja-pardinjarla yampinja-yanu yalumpurla-juku murlukurnpaju. Ngula-jangkaju, warru pina-yarnkajarra kirri-kirralku. Kuja kirri-kirra pina-yanurra, ngulaju-jana Jijajilki yimi-ngarrurnu, ngulaju kujarlu, 29 “Purayajulu yirna-nyarra wati milki-yirrarni yinya kujaju yirri-puraja ngajuku kujalparna ngajulu nyarrpa-jarrija. Junga mayi kankulu manngu-nyanyi nyampuju mayi Mijaya Kaatu-kurlangu nganta, lawa mayi?”

30 Jungajukulu wulyurr-nyinaja yangka-ngurluju kirri-ngirli kuja-jana karntangku yajarnunjunu Jijajiki nyanjaku.

31 Ngulajulpalu wurra-juku yanurnu kulkurrukulkurru. Ngula-puruju, kurdungurlu-patulpalurla warrarda wangkaja Jijajiki, ngulaju kuja, “Tiija, miyi-pardu nganja!”

32 Jijajilki-jana wangkaja, “Nyampu karna miyi-nyayirni-wangu palka mardarni ngajulurlu, ngulaju nyurrurlarluju kula kankulu milya-pinyi nyampuju miyi.”

33 Kujarlajulpalu-nyanu nyanungurlulku kurdungurlu-paturlu payurnu, “Nganangkurla miyiji kanjarla yungu, yapangku nganangku marda?”

34 Jijajilki-jana yarda wangkaja, “Kula karna mardarni miyiji yapa-kurlangu. Mardarni karna warrki kujaju yungu Kaaturlu lawa-maninjaku. Warrki nyanungu-nyangu, ngulaju miyi-nyayirni-wangu-piya ngajukuju. Kuja karnarla ngajuju warrki-jarri Kaatuku, ngulakunya karnarla marlaja nyina ngurrjuju manu pirrjirdiji yangka-piya-yijala wati-kari-piya kuja-ka miyi ngarninjarla pirrjirdi nyina. Yirnarla lawa-mani warrki Kaatuku.

35 “Nyurrurla-paturlu kajinkili ngurlu witawita warru yirrarni walyangka kaatinirla, ngulakungarntiji kankulu-nyanu kuja-wiyi wangka nyurrurlaju, ‘Ngakaju kirntangi-jangkarla murntu-pala-jangkarla kapurlipa warru turnu-mani yirnmilki.’ Kujaju junga kankulu wangka nyurrurlaju. Ngajulku karna-nyarra wangka nyurrurlaku-yijala. Nyangkalu-jana nyampu warrukirdikirdi yapa, ngulajulu yali-piya-yijala mangarri-piya yirnmi-kangukangu. Ngulaju nganangku-jana warru turnu-mani mangarri-piyaju Kaatu-kurlangu-kurralku turnu-warnu-kurraju? 36 Yapangku kuja kalu wiri-mani mangarri, ngulakungarntiji warru-ka yirrarni walyangka ngurluju witawita. Ngula-jangka, kuja-ka wiri-jarrinjarla yirnmi-jarrilki, ngulaju-ka jinta-karirlilki wati-karirli warru turnu-mani yirnmilkiji. Ngulakuju kapalarla jirrama-juku wardinyi-nyayirni nyina. Kuja-piyarlu-yijala kaji-jana nganangku yapangku warru turnu-mani yapa Kaatu-kurlangu-kurralku turnu-warnu-kurra, yaliji yapa kapurla jirrnganja nyina wardinyi manu wankaru tarnnga-juku Kaatukuju. 37 Ngulaju junga karna-nyarra wangka yimi kuja kalu yapangku yirri-pura: ‘Jinta-karirli watingki, ngurlu-ka warru yirrarni walyangka. Manu ngakalku, jinta-karirlilki-ka warru turnu-mani yirnmilkiji miyiji.’ 38 Ngula-piyarlu-yijala karna-nyarra yilya nyurrurlaju yungunkulu-jana yapa warru turnu-mani Kaatu-kurlangu-kurra turnu-warnu-kurralku. Kulankulu-jana nyurrurlarlu-wiyi yimi-ngarrurnu Kaatu-kurlangu jaruju, lawa. Ngulakujulu-jana nyurru yapa ngalya-karirli-wiyi yimi-ngarrurnu, ngulaju yungunkulu-jana rarralypalku nyurrurlarluju warru turnu-mani yapaju.” Kujanya-jana Jijajiji wangkaja kurdungurluku nyanungu-nyangukuju.

39 Yangka kuja-jana kamparru-wiyi karntangku yajarnunjunu yapaju kirri-wardingki-patu, ngulakuju-jana kuja wangkaja, “Purayajulu yirna-nyarra milki-yirrarni wati jinta kujaju nyiyarningkijarra ngaju-nyangu muku milki yirri-puraja.” Kuja-jana kuja wangkaja yapaku, kujarlajulurla panu-nyayirni yapaju ngungkurr-nyinaja Jijajikiji. 40 Kujalurla Jijajikilki yanu, ngulakujulurla wangkaja kuja, “Nyampurla-juku nyinaya nganimpa-nyangurla.” Junga-juku, Jijaji nyinaja yalumpurla-juku parraku jirramaku. 41 Kuja-jana Jijajirli yarda yimi-ngarrurnu yimi nyanungu-nyangu, ngulakujulurla yarda ngungkurr-nyinaja yapa panu-karilki. 42 Wangkajalurla yangkakulku karntaku, “Nganimpaju karnalurla ngungkurr-nyinamilki-yijala Jijajikiji kujarnalu purda-nyangu nganimparlu. Ngulaju kula karnalurla ngungkurr-nyina nyuntu-nyangu-miparla jarungkaju, lawa. Jalanguju karnalu milya-pinyi nyampuju wati ngulaju Ngarlkinpa yapaku nguru-kari nguru-karirlaku, yangka kuja kangalpa muurlparlu mardarni palinja-kujaku.”

43-44 Kujalpa-jana Jijaji jirrnganja nyinaja jirramaku parraku Jamariya-wardingki-patuku nyanungurra-nyangurla kirringka, ngulangkaju-jana wangkaja kurdungurlu-patuku kuja, “Ngana-puka kuja-ka nyina Kaatu-kurlangu jarukungarduyu ngaju-piya, ngulaju kula kalu ngurrara-jintarluju pulka-pinjarla ngurrju-pajirni, lawa.” Kujarlaju, kula-jana jirrnganja pina-yanu nyanungu-nyangu-kurra ngurrara-kurra Jurdiya-kurraju, lawa. Yarnkajarralku-jana jirrnganja Kaliliyi-kirralku. 45 Kuja yukajarra Jijaji Kaliliyi-kirra, ngulakuju wardinyi-nyayirnilirla wapirdi yanurnu. Ngulakungarntirlijili kamparru-wiyi nyangu Jijajiji Jurujulumurla-wiyi kujalpa-jana jirrnganja waaparrurnu Purlapa Wiri Pajapa, ngula-karrarlu-wiyinyalu nyangu kujalpa nyiyarningkijarra ngurrju-nyayirni jungarni-manu nyanungu-nyangu-kurlurlu yartarnarri-kirlirli. Kujarlanyalu wardinyirlilki wapirdi nyangu Jijajiji Kaliliyirlaju.

46 Ngula-jangkaju, Jijajiji pina-yanu Kaana-kurralku, yangkangka kuja ngapa-jangkaju pamalku kurruly-yirrarnu, ngula-kurranya pina-yanu kirri-kirraju. Yalirla ngurungka jintangka-juku Kaliliyirla, jinta-karijilpa karrija kirri yirdiji Kapurniya, ngulangkajulpa jinta nyinaja wiri. Nyanungu-nyangu ngalapi-nyanu, nyurnulpa ngunaja yalirlaju kirringka Kapurniyarla jurrukupurda warlu-piya-nyayirni. 47 Kuja yalirli wiringki jaru purda-nyangu Jijaji-kirli kuja nyurru-juku yukajarni nganta Kaana-kurra, ngulakujurla purda-nyanjarla yanu Kaana-kurra yungu yajarninjini. Junga-juku, rdipijarla. Ngula-jangka warlkirninjarla wangkajarla, “Yantarni ngaju-wana yinpaju kurdu ngajuku parlpuru-mani. Kajikarna kirda-puka-jarri.”

48 Ngula-jangkaju, Jijajilkirla muntuku-jarrinjarla wangkaja, “Nyurrurlarlu yapangku, kajilpankujulu nyangkarla Kaatu-kurlangu-kurlu yartarnarri-kirli warrki-jarrinja-kurra, ngulaju kajikankujulu wala nyinami. Kala kuja-wangurlaju, lawa!”

49 Yardarla wangkaja yangkaju wati, “Ngulaju ngula-juku, kala ngari kutu yantarni ngaju-nyangu-wana, kajikarna kirda-puka-jarri.”

50 Ngula-jangkaju, Jijajilkirla wangkaja, “Pina-yanta ngurra-kurra nyuntu-nyangu-kurra. Kurdu nyuntu-nyanguju kapu ngurrju-jarrilki.”

Junga-juku, yangkajurla wati wala-nyayirni ngungkurr-nyinaja Jijajikiji. Ngula-jangkaju, pina-yanulku watiji. 51 Parra-pardu-karirlalku, kujalpa yangka wati kulkurrukulkurru yanurra-juku, ngulakujulurla nyanungu-nyangu warrkini-patulku wapirdi yanurnu jaru-kurluju, manulurla wangkaja, “Nyuntu-nyangu ngalapi-nyanu ngurrjulku!”

52 Ngula-jangkaju, nyanungurlulku-jana yangkangkuju watingki payurnu, “Nyangurla pina-rdirri-yungu ngurrju-jarrinjakuju?”

Ngula-jangkaju, nyanungu-nyangu-paturlulku warrkini-paturlulu jangku-manu, “Pirrarnirli ngawurrngawurrparluju yampija karlarla-jangka, ngula-jangkaju pinalku ngurrju-jarrija.”

53 Yalirli watingki, milya-pungulpa kujarla yangka Jijaji wangkaja pirrarni karlarla-jangka ngalapi-nyanuku parlpuru-maninjaku, ngula-jangkajulurla wala nyinaja nyanungu manu nyanungu-nyangu warlalja turnu-warnu Jijajikiji.

54 Yangka kujalpa Jijaji nyinaja Kaliliyirla, ngulaju warrki-jarrija Kaatu-kurlangu-kurlu yartarnarri-kirliji jirramaku. Kamparru-wiyi yangka kuja ngapa-jangka kurruly-yirrarnu pama-kurralku. Jinta-kari yangka kuja parlpuru-manu yali wiri-kirlangu ngalapi-nyanu.