मार्कदी शुभवर्तमान  
लेखक  
सुर्वाती मंदलोन आब्बागार वगा मनता इदी मान्य शेशीर की इदी दस्तावेज योहान मार्क लीवाशिन्या. योहान मार्क दी फदी तीकुड नवीन करार ला उल्लेख शेशिणार (प्रेषित 12.12, 25; 13:5, 13; 15:37, 39; कलसै. 4:10; 2 तीमथ्य. 4:11; फिलेमोन 24; 1 पेत्र. 5:13). इ संदर्भल इस्ताय की मार्क इड बार्णबाचुलत कोडकु उंड्या (कलसै. 4:10). मार्क आम्मा फेर मरिया उंड्या जो यारुशलेमला संपती इंगा दर्जा उंडीनेद आंडीद उंड्या इंगा दांदी इल्लु प्राचीन ख्रिस्ती मंदी इचांग सभाद इल्लु उंड्या (प्रेषित 12:12). योहान मार्क इंगा पौल इंगा बार्णबा संगा पौलदी पहिला सुवार्तालोन प्रवासला फोया (प्रेषित 12:25; 13:5). पवित्र शास्त्र संबंधला पुराव्याल इंगा प्राचीन मंडळीलोन आब्बागार पेत्र इंगा मार्क इरलोंदी घनिष्ट संबंध शाप्ताद (1 पेत्र. 5:13). वाळ पेत्रन अनुवाद पण उंड्या इंगा पेत्रंदी प्रचार प्रक्रिया लोंदी संभावना बद्दल मार्कदी प्रतीनिधीक स्त्रोत उंडाला.  
तारीख इंगा लीवशिनेद जागा  
साधारण इ.स. 50 - 60.  
मंडळीलोंन आब्बागार (आयरेनियस, क्लेमेंट ऑफ आलेक्झान्द्रिया इंगा इतर) संगेम लीवाशिनेय प्रतिबिंबित शेशिणार की मार्कदी शुभवर्तमान रोमला लीवशिनेद उंड्याला. प्राचीन मंडळी सुत्रल इल्ला शेप्ताय की शुभवर्तमान पेत्र सचीनेन्का पण लीवाशिनेद उंड्या (इ.स. 67-68).  
प्राप्तकर्ता  
दस्तावेज इ पुराव्याल स्पष्ट शेस्ताय की मार्क विशेष इंगोगो जातीटोर वाचाशेळ इचांग इंगा रोमन मंदीक शुभवर्तमान लीवाशिन्या. दिंदी कारण इल्ला उंडी शकास्ताद की येशुनदी गोनगोत दांटल्या समाविष्ट लेद कारण इंगोगो दुन्याम इचांग दिंदी अर्थ शेंगेम कमी उंडी.  
हेतू  
मार्कदी वाचन मुख्यता रोमन ख्रिस्ती उंड्या, यवार्की इ.स. 67-68 मधातला तीव्र छळ दरम्यान सम्राट निरो ख्रिस्ती शासनकिंदा गंभीर पनता छळ शेशेदेंक वच्या इंगा ठार मतेदेंक वचीर. इल्ला परीस्थिती, मार्क इल्लोन ख्रिस्ती मंदीक उत्तेजन इद्देंक इदी सुवार्ता राश्या येवार इल्लोन कठीण काळ नुस फोदूर. येशुन दुखी सेवक आंका सुपिचीर. (यशया 53).  
विषय  
येशु-कष्टी सेवक  
रूपरेषा  
1. जंगलला सेवाकार्य इचांग येशुनदी तैयारी — 1:1-13.  
2. गालील मधातला इंगा वान आसपास येशुनदी सेवा — 1:14—8:30.  
3. येशुनदी सेवाफनी, दुख इंगा सचकाम — 8:31—10:52.  
4. यारुशलेम मधातला येशुनदी सेवाफनी — 11:1—13:37.  
5. क्रूसमिंदा येकपिचेळदी कथा — 14:1—15:47.  
6. पुनरुत्थान इंगा येशुनदी स्वरूप — 16:1-20.   
 1
बाप्तिस्मा शेशेतोड योहान इंगा वांदी संदेश 
  1 द्यावार कोडकु येशु ख्रिस्तन शुभवर्तमान दी इदी सुरवात उंडाद.   
 2 यशया संदेष्टान ग्रंथला राशीनेलेका,  
“सुड, नीन ना दुतनी नि मुंदार आंपतान,  
वाड, नी कस्रोम दावा तैयार शेशी;   
 3 मरु भूमीला येवार्दी तरी कीरलेद आवाज इना वच्या,  
‘प्रभुनदी दावा तैयार शेयांडा, वानदी दावा सरळ शेयांडा.’ ”   
 4 दानलेकाने योहान वच्या, वाड मरू भूमीला बाप्तिस्मा इच्चू इंगा पापला क्षमा कस्रोम पश्चाताप बाप्तीस्माद घोषणा शेयदु.   5 आंता यहुदिया प्रांत इंगा यरुशलेम शहरनुस शेंगेम मंदी योहान तिकुड वचीर. वार स्वताय पापलु स्वीकार शेशी वान तिकनुस यार्देन वंकाला बाप्तिस्मा तीस्कुनीर.   6 योहान वंट्या येन्डकालनुस बनास्ने बट्टाल फेटकुंदू. वान नडमूलाक तोलदी पट्टा उंड्या इंगा वाड मिडताल इंगा आडवी तेन्या तिंदू.   7 वाड घोषणा शेशी आनदु, “नाकानापण शक्तिशाली इल्ला यवाड तरी वगाड ना यंकाकेल वस्तुणाळ इंगा नीन वंगी वान बुटलाद दाराम खोलाशे लायकिक पण लेन.   8 नीन तर मिद बाप्तीस्मा नेळाता शेस्तान पण वाड मिद बाप्तिस्मा पवित्र आत्माता शेशी.”   
येशुनदी बाप्तिस्मा 
  9 आ दिन्मुलाला इल्ला आय्या की, येशुड गालील प्रांतलोन नासरत नगर लोन्केल वच्ची यार्देन वंकाला योहान शेयता येशुड बाप्तिस्मा तीस्कोन्या.   10 येशुड नेळा लोन्केल मिन्दिक वचेतापुड, लगेच मोडाम उघडाशिनेद इंगा पवित्र आत्मा वान्मिंदा कबुतर लेका दिगतुनाद, इल्ला वांकी कमशा.   11 आप्पुड मोडाम नुस आवाज आय्या की, “नु ना प्रिय कोडकु उंडाव, नि बद्दल नीन संतुष्ट उंडान.”   
येशुनदी परीक्षा 
  12 मग आत्मा येशुन लगेच मरु भूमीलोंग येकाफोया.   13 शैतान वांदी परीक्षा सुशेतापुड वाड जंगलला नलपाय नाळ नीलच्या. वाड जंगली प्राणीला नडमा उंड्या. इंगा देवदूतलु वचीगास वांदी सेवा शेयदूर.   
 14 योहाननी फट्टीनेन्का, येशुड गालील प्रांतला वच्या इंगा द्यावार राज्यद शुभ वर्तमानदी प्रचार शेश्या.   15 वाड आन्या, “वेळ पूर्ण आयनेद उंडाद, द्यावारदी राज्य देग्गार वचीनाद, पश्चात्ताप शेयांडा इंगा शुभ वर्तमान मिंदा विश्वास फेटना.”   
पहिला शिष्यलान फिलचकाम 
  16 येशुड गालील सरोवर देगार फोयेतापुड शिमोन इंगा वान तम्मुन अंद्रियान सरोवरला जाळी येशेतापुड सुश्या, येनटीक की वार मिल फटेतोर उंडीर.   17 येशुड वारनी आन्या, “नायंका दांडा आंटे नीन मिमलान मंसलान फटेतोर बना मत्तुतान.”    18 इंगा वार लगेच जाळी इडशिगास वान यंका नडदेंग आंटीर.   19 आंदनुस रवा मुन्दार फोई नेन्का वानकी जब्दी कोडकु याकोब इंगा वान तम्मुड योहान इर जहाजला जाळी शिंगार शेशेतापुड कमशीर.   20 वाड लगेच वारनी फिलच्या; इंगा वार मना आब्बान जब्दीन नोकरला जताक जहाजला इडशी वान यंका येल्लीर.   
कफर्णहुमलोन सभाजागाला येशुड शिक्षण इस्ताड इंगा अशुद्ध आत्मा तीस्ताड 
  21 मग येशुड इंगा वान शिष्यल कफर्णहुम नगरकी फोईर, इंगा लगेच येशुड शब्बाथ दिन्मु सभास्थानला फोईगास शिक्षण इद्देंक आंट्या.   22 वाड नेरपु तर वार चकीत आयफोईर, येनटीक की येशुड नियमशास्त्रला शिक्षकला लेका शिकाय मत्ताकुंदु, पूर्ण अधिकार उंडीन लेका नेरपु.   23 आ वेळला यहुदी सभास्थानला खराब आत्मा आंटीने वगा मनशी उंड्या, वाड शेंगेम बेग्गे कीरली आन्या,   24 “नासरतोड येशु नु मा नडमा येनटीक फडताव? नु माद नाश शेयदेंग वचीनाव येम? नु यवार उंडाव नाक यरका उंडाद, यवाड द्यावार पवित्र मनशी वाड नुये उंडाव.”   25 पण येशुड वान धमकाशी आन्या, “शांत उंड इंगा इन लोन्केल येल्ली फो.”   26 “मग अशुद्ध आत्मा वान फिन्डया इंगा आदी बेग्गे कीरलीगास वान लोन्केल येल्ली फोया.”   27 आंता मंदी चकीत आय्यीर इंगा वगामेगारणी आडगेदेंक आंटीर, “इदी येम उंडाद? इदी तर कोत्ता उपदेश उंडाद. इंगा अधिकारता वाड खराब आत्मालकी पण आज्ञा इस्ताड इंगा आय वांदी आयकास्ताय!”   28 इंगा येशुन बद्दलदी इदी माटा लगेच गालील देगार आन्नी तीकुड फैलाशी फोया.   
शेंगेम बिमारोरनी शिंगार शेशेद 
  29 येशुड इंगा वान शिष्यल यहुदी सभास्थानलेल येल्लीर इंगा लगेच योहान इंगा याकोब संगा शिमोन इंगा अंद्रिया इर इल्लुक फो.   30 शिमोन आत्ता जडमुता पलंग मिंदा फडीन्या. आप्पुड वाड लगेच येशुनकी दानबद्दल शेप्या.   31 आप्पुड वाड दान देगार फोई शेई फट्टी दान लेप्या इंगा दांदी जडमू दिगी फो इंगा आदी वारदी सेवा शेशेदेंक आंट्या.   32 मापसार आंटे सूर्य मुन्गीनेन्का मंदी आंता बिमार इंगा दैय्याल फटीनोरनी वान देगार येकोचीर.   33 इंगा नगरलोन शेंगेम मंदी दरवाजा मुंदार जमा आयफोईर.   34 वाड अलग-अलग रोगलाता बिमारील उंडीने मंदीन शिंगार शेषा इंगा शेंगेम मंदी लोन्केल दैयाल तिशा. पण वाड दैयालनी माटलाडा नियालेद येनटीक की आय वान ओळखायदु.   
एकांतला येशुनदी प्रार्थना 
  35 मग वाड नस्कुला मोबू उंडीनाप्पुडे लगेच येल्ल्या इंगा एकांतला फोई प्रार्थना शेश्या.   36 शिमोन इंगा वान संगा येवार उंडीर वार येशुन फुडकेदेंक आंटीर,   37 इंगा वाड शिक्कीनेन्का वार वान आनीर, “मिम आंदार नीनु फुडकूदुम.”   38 आप्पुड येशुड वारणी आन्या, “मनाम देगार उळलाक फोदाम, आंटे नाक आंदू पण उपदेश शेया दावाला दिनकस्रोम मनाम इंगोगो तीकुड फोदाम येनटीक की दिनकस्रोम नीन इंदुक यल्ली वसतीन.”   39 मग वाड आन्नी गालील प्रांत लोन्केल, वार सभास्थान नुस उपदेश इच्का इंगा दैयाल तीस्का तीरग्या.   
येशुड कुष्ठरोग्याल शिंगार शेस्ताड 
  40 दान बाद वगा कुष्ठरोगी मनशी येशुन देग्गार वच्या इंगा वान मुंदार मोकाळलु टेकाशी वाड स्वतान शिंगार शेशेदेंक वान विनंती शेश्या. वाड येशुन आन्या, “नीद इच्छा उंटे तर नन्नु शुद्ध शेशेदेंक नु समर्थ्य उंडाव.”   41 येशुनकी वान मिंदा दया वच्या, वाड शेय मुन्दारकी शेशी वान मुट्ट्या इंगा आन्या, “नाद इच्छा उंडाद नु शुद्ध कावाला.”    42 इंगा लगेच वांदी कुष्ठ रोग येल्ली फोया इंगा वाड शुद्ध आय फोया.   43 येशुड वांकी चेतावनी इच्ची आंप्या.   44 इंगा आन्या, “सूड, दिनबद्दल येवारकी येमीच शप्पाक, गान, फोई स्वतान याजक की सुप्पी इंगा वारकी साक्ष कावाला दिन कस्रोम नु स्वतः शुद्धी कस्रोम मोशेड नेमास्नेद अर्पण शेय.”   45 पण वाड आंदनुस येल्ली फोया इंगा घोषणा शेशी इदी बातमी इंता पसरा मत्या की येशुनकी मोकळा शहरकी फोवा दाकुंदु, दिन कस्रोम वाड मरू भूमीला नीलच्या तरी आन्नी तीकनुस मंदी वान तीकुड वच्चेद इडवा कुंदुर.