7
Yetyɛ̃nɩ Liyel tyi yah yónɔ́lɛ
Képah sɔkɔ, sárká syínwìlkìpu yõ̀tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ mɛ Yetyɛ̃nɩ piki yah nɛ, no-á nɛ̂nɛ n yo ǹ tyɩ́ sɔkɔ, gbɩ se kélɛ nɩ? Yetyɛ̃nɩ mɛ yo ǹ tyɩ́ nɛ: «Ń súbí ànɛ̂ ń yṹnpyé, yé noh ń tyɩ́. Gbĩ́ nɛ̂-á lésõ á náh nɛy Abrahmɩ náh tɔ̃̌nɩ̀ mɛ yal yuku Yarã kwil sɔkɔ, tɔ̃́rɩ́ nɛ́tɛ̃̂ Liyel ye lésõ wil ǹ yah Mesopotami gbɛ̃̀nyah, tɛ́ mɛ yo ǹ tyɩ́ nɛ: ‹Yal á gbɛ̃̀nyah ànɛ̂ á kéte tãn wrɔ́, ǹ yuku gbɛ̃̀nyah yɔ́ sɔkɔ, nɛ̂-á mé kɩ ǹ wɛ̃kɩ n pi.›*7.3 - Yah n tɛ Yenɛsɩ 12.1. Képah sɔkɔ, Abrahmɩ yal Kalde tãn gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, à kyɩ tɛ̃ Yarã kwil.7.4 - Abrahmɩ lésõ mɛ Kalde gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, Mesopotami sétáh yõ. Képah náh, ǹ sú-á pɔ ku tɛ, Liyel mɛ à kɔ̃ à yal Yarã kwil, à pɔ tɛ̃ gbɛ̃̀nyah mɛ̀ sɔkɔ, nɛ̂ sɔkɔ-á yépilɛ núkúnúkú yɔ̀. Tɛ́ Liyel náh sõ̀ sétáh yɔ́ ńtɛ̃nɛ à kɔ̃ ǹ tyɩ́lɛ ásõ̂. Gbáhsúkí kénkɔ̃ fyé tyahlɛ, à náh kélɛ à kɔ̃. Ǹtɛ à ǹ vyãhlɛ à kɔ̃ nɛ, páh kɩ pɔ gbɛ̃̀nyah mɛ̀ póllɛ à kɔ̃. Tɛ́ kǎh kɩ tɔ̃ pɩ ǹ pétóbé tɔ tyɩ́lɛ, ǹmɔ kɛ̃́ náh ńtɛ̃ sɔkɔ. Tɛ́ légbĩ́nɛ, pi ńtɛ̃ náh sõ̀ mɛ Abrahmɩ tyɩ́. Liyel mɛ tɔ̃ yo ǹ tyɩ́ nɛ: ‹Á pétóbé kɩ pɔ wil kɩ kyɩ n tɛ̃ n pi gbɛ̃̀nyah káhkɩ́ sɔkɔ. Nɛ́npɔ́ sɔkɔ pè kɩ n pɩ n pi yɔ̃bɩlɛ, tɛ́ kɩ fṍhnɔ́ wɛ, pópó ye kyɛyẽ́h (400). Ǹtɛ gbɛ̃̀nyah káhkɩ́ nɛ̂ sɔkɔ-á pélɛ yɔ̃rɩ sɔkɔ, ńmɔ Liyel tukey kɩ n syɩkɩ n pi kénɛ gbɛ̃̀nyah tãn yõ. Tɛ́ képah náh, pè kɩ wil yɔ̃rɩ sɔkɔ nɛ́npɔ́, kɩ pé syɩ pɔ ńmɔ yĩn gbilki ásõ̂.› Képah yóntɛnɔ náh, Liyel mɛ yégbékè kwrɔ mɔ Abrahmɩnɛ, képah nɛ̂-á kɩ sõ̀ n wɛ̃kɩ n pi kõ̀kè kõ̀nɔ́ sɔkɔ. Képah ye, Abrahmɩ-á pɔ Yisakɩ dubi, à mɛ à kõ ǹ dúbínɔ́ sèpĩ̀n kwǎrtɔ̃-ò sõlɛ. Yisakɩ tɔ mɛ pɔ ǹ pídĩ́ Nsyakɔbɩ kõ. Nsyakɔbɩ tɔ mɛ pɔ ǹ dĩ́npì nɛ́pĩ̂ gbɔ̃nimí kõ, pépi nónó-á ápi yìkìnì gbɔ̃ninɔ́ náh tãnnɛ.
Képah náh, á náh tãn pɔ tyah pé gbɛ̃̀ndĩ́ Nsyosɛfu dyɔlɛ n yɔ. Tɛ́ à tɛ̃ yãm yɔ̃̀lɛ, pè kɔ̃ pè sɔkɔ ǹnɛ Yesyipti gbɛ̃̀nyah. Ǹtɛ Liyel sõ̀ mɛ Nsyosɛfulɛ. 10 À ǹ yõ wilki yènvyã̀hnpèl nɔ́pi sɔkɔ, tɛ́ lékã́mnɛ à kɔ̃ yĩ́ĩ́, tɛ́ Yesyipti yõ̀tɛ̃̀ dĩ́ Farawɔ̃ yĩ́ kɔ̃ kè yuku ǹnɛ. Képah sɔkɔ, à mɛ à pɩ ǹ gbɛ̃̀nyah ànɛ̂ ǹ tɔ̃́rɩ́ kéte pól yah tɛ̃́-òlɛ. 11 Tɛ́ kwɛ́npékè yɔ́ pɔ de Yesyipti gbɛ̃̀nyah ànɛ̂ Kanah gbɛ̃̀nyah pól sɔkɔ, à pɩ yèvyãhrɩ ǹgbɛ̃nɛ pé tyɩ́. Ké pékénkàhnmɔnɔ tɛ̃̀ tyɩ́, á náh tãn náh tɔ̃ sõ̀ mɛ kwâh yɔ́ ńtɛ̃nɛ n wɛ n yõ.7.11 - Kanah gbɛ̃̀nyah mɛ ye pè n ye Yisrayel gbɛ̃̀nyahlɛ núkúnúkú. 12 Tɛ́ Nsyakɔbɩ-á pɔ kè wɛ noh nɛ, yõke-á mɛ Yesyipti sɔkɔ, ké gbennɛ, à á náh tãn tɛkɩ mɔ nɛ́npɔ́, pè kyɩ yõke yah pɔ, pépi nónó-á ǹ wɛ̃́npìlɛ.§7.12 - Yáh wɛ pè nɛ kwɛkɩ-á de Yesyipti gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, tɛ́ tɔ̃ nɛ Nsyakɔbɩ-á yõke tyɩ́ noh nɛ́npɔ́, Liyel lésõ lékã́mnɛ Nsyosɛfu kɔ̃ à yõkelɛ n koh n sah, yõke pɛkɩ gbĩ́nɛ. Képah ye yõke kɔ̃ kè pɔ wɛ nɛ́npɔ́. 13 Pǎh tɔ̃ pɔ pé syɩ yuku kɛ ní-òlɛ, Nsyosɛfu mɛ ǹ gblɔ̌y tyɩ́ yo wah ǹ nɛ́nkyɩ́bɩ́ tyɩ́. Kǎh pɩ sɛ̃́, Farawɔ̃ mɛ Nsyosɛfu duku wìl-ǹsah pɩ̃. 14 Képah sɔkɔ, Nsyosɛfu tɛ̃ntõ̀ mɔ nɛ, pè kyɩ pé sú Nsyakɔbɩ ànɛ̂ ǹ no pól tɛ̃ n pɔ. Pè sõ̀ mɛ nɛ́pĩ̂ tikitɔ̃nɩ́ pɔ́ gbãm pɔ́ kwlɔ́lɛ. 15 Sɛ̃́ ye Nsyakɔbɩ mɛ yuku pɔ tɛ̃ Yesyipti gbɛ̃̀nyah sɔkɔ. À syi pɔ ku nɛ́npɔ́ ànɛ̂ á náh tãn tɔ póllɛ. 16 Pé lékyɩ̂ mɛ twah kyɩ yɩ̃ Sisyɛmɩ kwil diki yɔ́ sɔkɔ, nɛ̂-á lésõ Abrahmɩ dwe Yemɔrɩ wɛ̃́npì tyɩ́.
17 Liyel-á lésõ ǹ vyãhlɛ Abrahmɩ kɔ̃ nɛ̂ yĩnnɛ, ké pɩ gbĩ́-á pɔ n nɔ, ápi no kwel náhnáh Yesyipti sɔkɔ. 18 Tɛ́ yõ̀tɛ̃̀ késã́n yɔ́-á pɔ dɔkɔ Yesyipti yõ, ǹmɔ náh sõ̀ Nsyosɛfulɛ n pnɛ. 19 À mɛ vi syɩkɩ á no yõ. Ǹ nɛ́pékè kàhnmɔnɔ tɛ̃̀ tyɩ́, à á náh tãn kyɩ̃ mɔ, pè kɔ̃ pè pé wɛ̃́npì yrɔ̃́ milki sah kégbɔ́ pé ku yĩnnɛ. 20 Légbĩ́ mɛ̀ ó sɔkɔ ye Moyisi dubi. À kah plɛ yĩ́ĩ́, ànɛ̂ ǹ tyɩ́ nɔ Liyel tyɩ́. Pè à pu ńwɔ̃́lɔ́ tɔ̃́nɔ́ ǹ sú gbô. 21 Képah náh, pè à tɔkɔ kyɩ milki.*7.21 Yah n tɛ Yálnɔ́ 1.22 - 2.10. Farawɔ̃ písê mɛ à wɛ tɔkɔ. À pɔ à pu ǹ yɛ̃́ngbɛ̃́ pídĩ́ sɔ̃́. 22 Kǎh pɩ sɛ̃́, lékã́m tyi nónó pól-á sõ̀ mɛ Yesyipti sɔkɔ, Moyisi kwɔ́nɔ́ wɛ sé pól yõ. Képah ye, à pɩ wɛ̀ntǎhnɩ̀ wɛ́kɩ́-òlɛ ànɛ̂ tyítǎhnɩ̀ pɩ́-òlɛ.
23 Tɛ́ wǎh pɔ nɔ ye tikininínɛ gbĩ́ nɛ̂nɛ, à kè sõ wɛ nɛ, páh kɩ kyɩ yah pé yṹnpyé Yisrayel tãn tyɩ́. 24 Wǎh kyɩ, à kyɩ yɩ̃nɛ ǹ tyɩ́ névi yɔ́lɛ, Yesyipti nɛy yɔ́ mɛ n fõh. Moyisi tyɩ́ névi fṍhnɔ́ yrɔ tɛ̃̀ tyɩ́, à ǹ vyãh syi, à Yesyipti nɛy mɛ̀ ko mɔ. 25 Moyisi sõ̀ mɛ n sõ nɛ, pé no Yisrayel tãn-á kɩ n pɩ̃ n pi nɛ, Liyel-á kɩ péwɔ tɔkɔ, kɩ pè wilki n pi pé yɔ̃rɩ sɔkɔ. Ǹtɛ pè náh tɛ̃ wɛ kè pɩ̃ ǹ tyɩ́. 26 Ké dĩndallɛ, à tɔ̃ kyɩ Yisrayel tãn nɛ́pĩ̂ nímí yísyɔ́ wɛ, pè mɛ n fwo. À nɛ pé pè syi mɔ, tɛ́ yo pé tyɩ́ nɛ, pé no, pépi ó-á pé yahlɛ. Tɛ́ kwâh nɛ̂ se pè wɛ̃nɛ n fõh nɩ? 27 Ǹtɛ nɛ̂-á sõ̀ n fõh ǹ ní-òlɛ, ǹmɔ Moyisi syah nɛ ńkɛ̃́, nɛ̂ se sah ǹnɛ pépi yõ̀tɛ̃̀nɛ ànɛ̂ pé tùkè-òlɛ nɩ? 28 Péwɔ kònmɔ-ńsah káh kɩ nɛ̂, á n yah n kɔ̃, wǎh ńnɩ́nɩ́nɛ Yesyipti nɛy mɛ̀ ko mɔ sɔ̃́ dɛ́? 29 Wǎh fyɔ̀ képah yo, Moyisi to, tɛ́ kyɩ tɛ̃ Madyã gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, à syi pɔ dĩ́npì nɛ́pĩ̂ nímí wɛ nɛ́npɔ́.7.27 - 29 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 2.11 - 15.21 - 22.
30 À tɛ̃ nɛ́npɔ́, pópó à ye tikininí pɩ. Képah náh, sõ yɔ́lɛ, à sõ̀ mɛ gbɛ̃́nnɩ sɔkɔ, Syinayi yɔ̃lɩ gbɔ̀pɔ, tɛ́ yĩ̂nyõ tõ̀npɩ yɔ́ wil ǹ yah nyàh lépɔ̃́ sɔkɔ, nɛ̂-á sõ̀ mɛ n kõ dukuni yɔ́ sɔkɔ. 31 Yĩ mɛ̀ wɛ́nɔ́ pɩ gbɛ̃̀ndùnìnɛ Moyisi tyɩ́. Tɛ́ wǎh mɛ n nɔ n de nɛ, pé kè wɛ yah yĩ́ĩ́, à Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ yónmɔnɔ noh nɛ ńkɛ̃́: 32 ‹Á náh tãn Liyel ye ńmɔlɛ, Abrahmɩ, ànɛ̂ Yisakɩ, ànɛ̂ Nsyakɔbɩpi Liyellɛ.› Képah tɛ̃̀nɛ, tíkí Moyisi tɛ̃, fɔ́ɔ́ ǹ wil n syah. À náh tɔ̃ ǹ nɩ syãh ǹ yah yɔ̃ yah. 33 Képah sɔkɔ, Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ mɛ yo ǹ tyɩ́ nɛ: ‹Tyah nɛ̂ sɔkɔ-á álɛ yɔ̀, nɛ́npɔ́ mɛ ńmɔ tyɩ́ yõ. Képah ye, á lékyêh dɛ. 34 Mé ń no kwlɔ dùkù wɛ yĩ́nɛ Yesyipti gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, tɛ́ pé gbĩ̀nɔ́ yĩ́npɔ̃́ noh. Mé pɔ pé wìlkì-ǹsah pé yɔ̃rɩ sɔkɔ. Képah ye, sɔkɔ! Mé álɛ n tɛkɩ mɔ ké tyɩ́ sɔkɔ núkúnúkú Yesyipti sɔkɔ.›7.30-34 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 3.1-10.
35 Tɛ́ kénɛ Moyisi nɛ̂-á lésõ Yisrayel tãn yahle, tɛ́ à syah nɛ ńkɛ̃́, nɛ̂ se sah ǹnɛ pépi yõ̀tɛ̃̀nɛ ànɛ̂ pépi tùkè-òlɛ nɩ? Ǹmɔ ó ye tɔ̃ Liyel tɛkɩ mɔ yõ̀tɛ̃̀nɛ ànɛ̂ pwáhnmɔ-òlɛ yĩ̂nyõ tõ̀npɩ gbõ̀ yõ, nɛ̂-á lésõ wil ǹ yah dukuni sɔkɔ. 36 Moyisi ye wilki Yisrayel tãnnɛ Yesyipti gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, tɛ́ pnɛ yɔ́nsyã̂h kah pélɛ, tɛ́ tɛ̃ pélɛ gbɛ̃́nnɩ sɔkɔ pópó ye tikininí. Liyel gbõ̀ yõ ye à pɩ sépi póllɛ gbǐl sɔkɔ. 37 Tɛ́ ǹmɔ ye tɔ̃ yo Yisrayel tãn tyɩ́ nɛ: ‹Liyel kɩ yé sɔkɔ nɛy yɔ́ tɛkɩ n mɔ n pi. À kɩ pɔ pɩ Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-òlɛ ńmɔ tyɩ́ kɔ̃lɛ.›§7.37 - Yah n tɛ Tɔ̃́nyonɔ 18.15,18. 38 Gbĩ́ nɛ̂-á sõ̀ Yisrayel tãn mɛ tùkènmɔnɔlɛ gbɛ̃́nnɩ sɔkɔ, ǹmɔ ye tɔ̃ sõ̀ wɛ syi yĩ̂nyõ tõ̀npɩ tɛ̃ntõ̀lɛ Syinayi yɔ̃lɩ yõ, à pɔ yo á náh tãn tyɩ́. Sɛ̃́ ye à wɛ syi min wɛlɔlɛ Liyel tyɩ́, à yo á tyɩ́.*7.38 - Yah n tɛ Tɔ̃́nyonɔ 5.1-33, ànɛ̂ Yálnɔ́ 19.1 - 20.17. 39 Ǹtɛ á náh tãn náh fɛ̃ syi sah ǹ tyɩ́ yõ. Pè à yahle, tɛ́ sõ̀ mɛ n sõ nɛ, pé pé syɩ yuku Yesyipti sɔkɔ, 40 tɛ́ mɛ yo Arõ7.40 - Arõ mɛ̀nɛ, Moyisi nɛ́nkyɩ́ dĩ́ ye sõ̀ ǹnɛ. tyɩ́ nɛ: ‹Moyisi nɛ̂-á tɛ̃ wil ápilɛ Yesyipti sɔkɔ, á náh tɔ̃ mɛ pɩ̃, kénɛ Moyisi tyɩ́-á mɛ pɩ sɔ̃́ dɛ́! Képah ye, yî yísyɔ́ pɩ á kɔ̃ líyelnɔ́lɛ, sè á yahlɛ n tɛ̃.›7.40 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 32.1. 41 Kénɛ sèpĩ̀n sɔkɔ, pè mɛ tõ̀ yɔ́ mɔ náhpír kètɔ̀lɛ, tɛ́ sárká wilki ké yõ, à nɩ̀vɩ̀nɩ̀ syáh syah, à pé gbɛ̃̀npɩnɩ gbilki.§7.41 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 32.2-6. 42 Képah tɛ̃̀ sɔkɔ, Liyel ǹ náh vi pè kɔ̃, tɛ́ pè fĩn mɔ sah ńwɔ̃́ kèpye gbílkínɔ́ sɔkɔ, sɔ̃́-á Liyel ǹ tɛ̃ntõ̀ syínyopu kɔ̃ pè kè wãrkɩ sah pé sɛ́bɛ́y sɔkɔ nɛ ńkɛ̃́:
‹Yisrayel tãn, yáh yípɛ̂y nónó ko sárkálɛ
pópó ye tikininí gbɛ̃́nnɩ sɔkɔ,
yé se mɛ n sõ nɛ, ńmɔ tyɩ́-á yé ko sélɛ?
43 Ɔ̃́ɔ̃ dɛ́! Yé tõ̀ nɛ̂ yĩn-á Molɔkɩlɛ, képah yèpir ye yé twah,
à tahlɩ yé ńwɔ̃́ kèpil tõ̀ tyɩ́ tyɩ́, nɛ̂-á yé n ye Wrefannɛ.*7.43 - Molɔkɩ ànɛ̂ Wrefannɛ, Nsyifunɔ tnɔ̂ tɛ̃̀pu tã̀n yísyɔ́ ye sõ̀ sélɛ.
Kénɛ tã̀n ye yé pɩ sah yé gblɔ̌y tyɩ́, tɛ́ sélɛ n gbilki.
Képah ye, mé kɩ yé tɛ̃ sɔkɔ, fɔ́ɔ́ Babilɔnɩ kwil náhlɛ.›»7.42-43 - Yah n tɛ Amɔsɩ 5.25-27.
44 Képah yóntɛnɔ náh, Yetyɛ̃nɩ tɔ̃ yɔ̃ sɔkɔ yo pé tyɩ́ nɛ: «Á náh tãn-á sõ̀ mɛ gbɛ̃́nnɩ sɔkɔ gbĩ́ nɛ̂nɛ, yèpir yɔ́ sõ̀ mɛ pé tyɩ́, nɛ̂-á n wɛ̃kɩ nɛ, Liyel-á mɛ pélɛ. Liyel sõ̀ kè yah kɔ̃ Moyisi tyɩ́ nɛ, à yèpir mɛ̀ pɩ sɔ̃́-á pé à wɛ̃kɩ ké pɩ́nɔ́lɛ gbrámgbrám. 45 Képah náh, á náh tãn pɔ yèpir mɛ̀nɛ pé wɛ̃́npì kɔ̃. Nsyosye ye sõ̀ pɩ pé yah tɛ̃́-òlɛ, pè yuku kénɛ yèpirlɛ à kyɩ nɛ́káhbɩ́ gbɛ̃̀nyahnɔ́ syi, Liyel-á nónó yĩni yal. Képah sɔkɔ, yèpir mɛ̀ mɛ tɛ̃ nɛ́npɔ́, pópó à pɔ syɩ yõ̀tɛ̃̀ dĩ́ Davidi gbĩ tyɩ́. 46 Tɛ́ Davidi tyɩ́ sõ̀ kah nɔ Liyel tyɩ́. Képah sɔkɔ, ǹ tɔ mó Liyel ni nɛ, à yɛ pé wɔ̀kɔ̀ yɔ́ mɔ à kɔ̃, ǹmɔ nɛ̂-á Nsyakɔbɩ Liyellɛ. 47 Tɛ́ ǹ pídĩ́ Salomo ye pɔ pɩ kénɛ wɔ̀kɔ̀ mɔ́-òlɛ Liyel tyɩ́. 48 Ǹtɛ Yõ̀tah Liyel náh mó tɔ̃ n tɛ̃ névi gbõ̀ wɔ̀kɔ̀nmɔnɩ sɔkɔ, sɔ̃́-á Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-ò yo kélɛ nɛ,
49 Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃-á nɛ ńkɛ̃́: ‹Yĩ̂nyõ ye pɩ ń tɔ̃́rɩ́ kǒlɛ,
sétáh mɛ pɩ kòpírlɛ, ń gbáhkɩ̀ súnsàh-ǹsahlɛ.
Tɛ́ wɔ̀kɔ̀ nɛ̂ dùkù mɛ yé kɩ fɛ̃ mɔ ńmɔ kɔ̃ wɛ́?
Ńmɔ se kɩ fɛ̃ tɛ̃ yépi wɔ̀kɔ̀nmɔnɩ sɔkɔ?
50 Ńmɔ gbɛ̃̀npɩnɔ náh yíyìn póllɛ di?›»7.49-50 - Yah n tɛ Yesayi 66.1-2.
51 Képah náh, Yetyɛ̃nɩ tɔ̃ yo tukey tùkèpu tyɩ́ nɛ: «Nikisekɔ́kɔ́ névye nɔ́pi, yé yé nnɔ ànɛ̂ yé ní tah tũ, à yahle Liyel wɛy nóhnɔ́lɛ, tɛ́ mɛ Liyel Mirki yahle pɔ kwɛy nɔ. Yé mɛ yé náh tãn tyɩ́ kɔ̃lɛ. 52 Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-ò yɔ́ ńtɛ̃ se mɛ, nɛ̂-á yé náh tãn náh à fõh yah? Nɛ́gbɩ́ nɛ̂-á Liyel tyɩ́, nónó-á ǹ pɔ́nɔ́ tyɩ́ yo sah kèkõyṍ, pè náh pépi tɔ ko mɔ di? Ǹtɛ núkúnúkú, kénɛ nɛ́gbɩ́ náh yépi vi ǹ náh, tɛ́ à ko mɔ di? 53 Yĩ̂nyõ tõ̀npɩbɩ ye Liyel tõ, pè pɔ Liyel tyi kõ̀nsàhnɔ́ yo yé tyɩ́. Tɛ́ yé yahle kɔ́lɔ́lɛ sé wã̀l yõ.»
Yetyɛ̃nɩ kònmɔnɔlɛ, ànɛ̂ kǎh yɩ̃nɛ Sole tyɩ́ sɔ̃́
54 Yetyɛ̃nɩ-á wɛlɔ nɔ́pi yo sɛ̃́, kè tukey tùkèpu kah yɔ kah mɔ, fɔ́ɔ́ pè pé ynínɛ n tah yrɔ tɛ̃̀ tyɩ́. 55 Ǹtɛ Liyel Mirki tɛ̃̀-á mɛ Yetyɛ̃nɩ tɔkɔ sɛ̃́, à tyah yĩ̂nyõlɛ n yah díkídíkí, tɛ́ Liyel tɔ̃́rɩ́ wɛ ànɛ̂ Yesulɛ yúkúnyĩnntɛ̃̀nɔ́lɛ Liyel gbõ̀yõ̀ sõ̀lɛ. 56 Képah tɛ̃̀ sɔkɔ, à nɛ: «Yé yah, mé mɛ yĩ̂nyõlɛ n yah yɩ́kɩ́nmɔnɔlɛ, tɛ́ Névi Pídĩ́ mɛ yúkúnyĩnnɔlɛ Liyel gbõ̀yõ̀ sõ̀lɛ.» 57 Névye-á képah noh sɛ̃́, pè gbo mɔ wòhòh, tɛ́ pé ní sni tũ, tɛ́ to tuke pé póllɛ ǹ yõ. 58 Tɛ́ à yɔrɩ wil kwil náhlɛ. Képah sɔkɔ, nónó-á sõ̀ pè ye pɔ pɩ tàrfyɔ̀lɛ, pépi mɛ pé fwɔ̀mɔ̀-ǹgbnɔ dɛ sah kètɛ̃̀npìkì yɔ́ tyɩ́, nɛ̂-á pè n ye Solelɛ. Tɛ́ pè tyah Yetyɛ̃nɩnɛ n minki dyêhlɛ, ǹ ku ku tɛ̃̀ yõ. 59 Ǹtɛ pǎh mɛ Yetyɛ̃nɩ mínkínɔ́ sɔkɔ dyêhlɛ sɛ̃́, à sõ̀ mɛ nírílɛ n pɩ nɛ ńkɛ̃́: «Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ Yesu, ń min yohnɩ n syi.» 60 Tɛ́ mɛ ǹ gbètukunɔ di, à yo yĩ́npɔ̃́ ǹgbɛ̃nɛ nɛ: «Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃, káh pé tyípékè mɛ̀ mɔ n kõ.» Képah yóntɛnɔ ǹsɔ̃̀, à ku.

*7:3 7.3 - Yah n tɛ Yenɛsɩ 12.1.

7:4 7.4 - Abrahmɩ lésõ mɛ Kalde gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, Mesopotami sétáh yõ.

7:11 7.11 - Kanah gbɛ̃̀nyah mɛ ye pè n ye Yisrayel gbɛ̃̀nyahlɛ núkúnúkú.

§7:12 7.12 - Yáh wɛ pè nɛ kwɛkɩ-á de Yesyipti gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, tɛ́ tɔ̃ nɛ Nsyakɔbɩ-á yõke tyɩ́ noh nɛ́npɔ́, Liyel lésõ lékã́mnɛ Nsyosɛfu kɔ̃ à yõkelɛ n koh n sah, yõke pɛkɩ gbĩ́nɛ. Képah ye yõke kɔ̃ kè pɔ wɛ nɛ́npɔ́.

*7:21 7.21 Yah n tɛ Yálnɔ́ 1.22 - 2.10.

7:29 7.27 - 29 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 2.11 - 15.21 - 22.

7:34 7.30-34 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 3.1-10.

§7:37 7.37 - Yah n tɛ Tɔ̃́nyonɔ 18.15,18.

*7:38 7.38 - Yah n tɛ Tɔ̃́nyonɔ 5.1-33, ànɛ̂ Yálnɔ́ 19.1 - 20.17.

7:40 7.40 - Arõ mɛ̀nɛ, Moyisi nɛ́nkyɩ́ dĩ́ ye sõ̀ ǹnɛ.

7:40 7.40 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 32.1.

§7:41 7.41 - Yah n tɛ Yálnɔ́ 32.2-6.

*7:43 7.43 - Molɔkɩ ànɛ̂ Wrefannɛ, Nsyifunɔ tnɔ̂ tɛ̃̀pu tã̀n yísyɔ́ ye sõ̀ sélɛ.

7:43 7.42-43 - Yah n tɛ Amɔsɩ 5.25-27.

7:50 7.49-50 - Yah n tɛ Yesayi 66.1-2.