19
Paul i Efesus
19:1-12
1 Wakutuuna Apolos dhaangiapo i Korintus, Paul ambeliki manga kampo momaridhona minaaka i tawo, kasiimpo akawa i Efesus. Iwe sumai incia apokawaaka dhaangia pia mia o murina Isa 2 tee aabha i manga incia, "Buaka ingkomiu padhamo utarima Rohina Aulataʼala wakutuuna uparacaea Isa?" Manga incia alawani, "Indapo, tee uka ingkami indapo tarango ande dhaangia o Rohina Aulataʼala!" 3 Paul apogau, "Ande mboo sumai, ingkomiu utopapebhaho tee kapapebhahoka minaaka i iapai?" Manga incia alawani, "Tee kapapebhahoka minaaka i Nabii Yahya." 4 19:4 Mat. 3:11; Mrk. 1:4; 1:7-8; Luk. 3:4; 3:16; Yah. 1:26-27. Paul apogau uka, "Nabii Yahya apapebhaho mia tee kapapebhahokana mia motoba, maka incia aadhariakea uka i manga mia ande manga incia tabeana aparacaea tee Incia bhemoumbana sapadhana karona, siitumo o Isa." 5 Wakutuuna manga incia arango hali incia sumai, manga incia aemani atopapebhaho, kasiimpo manga incia bhari-bharia apapebhahoa i nuncana sarona Isa Oputa Momalanga. 6 Paul adhika limana i bhawona bhaana manga incia, sabutuna Rohina Aulataʼala uka asapo i bhawona manga incia, kasiimpo manga incia apogau tee abhoasaka pogau inda momentela irahumatina Rohina Aulataʼala tee apakawaaka kasamea minaaka i Aulataʼala. 7 Kabharina manga incia kera-kera sapulu rua mia umane.
8 Kangengena talu mbula o Paul amboore i Efesus, incia amenturu apesua i tampana ibaadatina miana Yahudi iwe sumai. Incia abarani apotagali tee apayaakini manga mia iwe sumai to soʼalina Pamarintana Aulataʼala. 9 Maka dhaangia pia mia momakaana incana tee amendeu aparacaea.Tee manga incia uka apogau madhakiaka Dhalana Kawasana Opu i aroana mia bhari. Rampaakanamo sumai o Paul abholi manga incia tee abhawa bhari-bharia murina, tee saesaeo incia apogau tee manga mia i nuncana kamarana sikola Tiranus.*19:9 I nuncana pia-pia kitabina Injili momangenge dhaangia manga pogau, "minaaka i rambi 11.00 eo sakawana i rambi 16.00 konowia." Ande mboo sii o mia amembali akarajaa i wakutuuna auwalina eo tee aumba to arango Paul sapadhana karajaana atopamondo. 10 Giu incia sumai apewaua torotorosu kangengena rua tao. Tee mboo sumai, manga mia momboorena i poropinsi Asia, malape o miana Yahudi atawa o miana Yunani, bhari-bharia arango firimanina Kawasana Opu. 11 Aulataʼala apadhaangia bhari muuzizati inda momentela alaloi Paul. 12 Tee dhaangia uka o mia mopambulina kabhia-bhia atawa o kae bhaju mopadhana modhingkuna kulina Paul, kasiimpo adhikaia i bhawona manga mia momapii, sabutuna manga mia momapii sumai aunto o kapiina tee manga rohi madhaki alimba minaaka i manga incia.
Manga Anana Skewa
19:13-20
13 Dhaangia pia mia o miana Yahudi mombelikina saangua lipu sumai tee apadhencu rohi madhaki tee acoba apake sarona Isa Oputa Momalanga i mia ipesuaikina rohi madhaki. Manga incia apogau tee rohi madhaki sumai, "Iaku kutundako tee sarona Isa ipakoleleakana Paul." 14 Dhaangia pitu mia ana umane mopewauna giu incia sumai, siitumo anana samia imamu maogena Yahudi mokosaroakana Skewa. 15 Maka o rohi madhaki sumai apogau tee manga incia, "Isa sumai kumataua, tee o Paul uka kumataua, maka ingkomiu sii incema?" 16 Kasiimpo mia ipesuaikina rohi madhaki sumai atende tee akompaisi manga incia tee abhebhea, sabutuna manga incia apalai i sambalina bhanua sumai tee akalealea tee abukeaka kambela. 17 Sarangona kajadia incia sumai, bhari-bharia miana Yahudi tee manga mia mominaakana i lipu mosagaanana momboorena i Efesus amaekamo, sabutuna o sarona Isa Oputa Momalanga ahandamo atomuliangi. 18 Abhari o mia moparacaeana tee Isa moumbana tee momangakuna i aroana mia bhari ande manga incia padhamo apewau ilimuu sihiri. 19 Abhari uka i tanga-tangana manga incia momenturuna mopakena ilimuu sihiri, arombusakea o boku sihirina tee atunua i aroana mia bhari roonamo amendeumo apakea. Haragaana manga boku incia sumai ande atolentu bhari-bharia kera-kera dhaangia lima pulu rewu doi pera.†19:19 Doi pera: Satibha doi pera apokana mboomo ponambona saeo to mia mokarajaa. 20 Tee cara mboo sumai, ahandamo atoresa o firimanina Kawasana Opu tee ahandamo amaoge o kuasana.
Demetrius Apadhaangia Karobho i Efesus
19:21-41
21 Sapadhana manga kajadia incia sumai, Paul abhotukiakamo to aleongi manga poropinsi Makedonia tee Akhaya, kasiimpo alingka i Yerusalem. Incia apogau, "Sapadhana kulingka i Yerusalem, iaku bhekulingka uka i Roma." 22 Kasiimpo incia atumpu rua mia mohambea, siitumo Timotius tee Erastus, alingka aporikanaakea i Makedonia, sainamo incia dhaangiapo pia-pia wakutuu o kangengena amboore i poropinsi Asia.
23 Wakutuu incia sumai dhaangia tee karobho momaoge i Efesus pokaiana tee kaadharina Dhalana Kawasana Opu. 24 Dhaangia samia o pande pera mokosaroakana Demetrius. Incia akarajaa bhanubhanuana barahalana dewi Artemis minaaka i pera. Minaaka i usahana sumai, manga pande mokarajaana iwe sumai abhari apotibhaaka laba. 25 Rampaakanamo sumai, incia aromusakea bhari-bharia manga pandena pera sumai tee manga pande mosagaanana mopokanana karajaana, kasiimpo apogau, "E manga witinai, ingkomiu umataua ande ingkita takodoi bhari minaaka i karajaa incia sii. 26 Sii-sii ingkomiu padhamo ukamatea tee urangoakea karomiu opea iadhariakana Paul sumai. Incia apogau, bhari-bharia dewa-dewa ikarajaana limana maanusia sumaimo mencuana dewa. Tee incia padhamo apayaakini manga mia to aparacaea tee kaadharina sumai, sabutuna, mencuana soo i Efesus sii o mia mosaladhalaakana giu incia sumai, maka antaupo atipua i saangua poropinsi Asia. 27 Jadi, ingkita mencuana soo tamaekaaka ancosala o peeloata ahinaia mia, maka ingkita uka tamaekaakea ande o bhanuana ibaadatina dewi Artemis, dewita momaoge sumai indamo bheatohoromati. Tee mboo sumai, dewi isombana bhari-bharia mia i saangua poropinsi Asia, tee uka i saangua dunia, bheakailanga sarona momaoge sumai!" 28 Wakutuuna mia bhari sumai arango opea ipogauakana Demetrius, manga incia aʼamaramo mpuu. Manga incia apekee, "Amaogemo Artemis, dewina miana Efesus!" 29 Sabutuna dhaangiamo tee karobho i saangua kota sumai. Manga incia arako Gayus tee Aristarkhus o miana Makedonia mosabhangkana Paul i nuncana lingkaana, kasiimpo apakisaaia apapesuaia i nuncana stadion. 30 Paul gauna amaju i aroana mia bhari sumai, maka asasia manga murina. 31 Sampe dhaangia pia mia o sabhangkana Paul o kaogesana poropinsi Asia molambokona kasameana to Paul tee aemani mpuu mamudhaakana bholi sampeampearo abarani apesua i nuncana stadion sumai. 32 Kasiimpo manga mia bhari moporomusakana i stadion akakee-kee. Dhaangia mopekeena mboo sii, dhaangia mopekeena mboo sumai. Manga incia amarobho mpuu roonamo abhari minaaka i manga incia inda momatauna to opea manga incia aporomusaka. 33 Kasiimpo dhaangia samia mokosaroakana Aleksander apamajua manga miana Yahudi i aroa. Rampaakanamo sumai manga mia afikiria ande inciamo sii mosababuakana manga mia akakee-kee. Sabutuna o Aleksander adhawu tanda tee limana to aemani mamudhaakana amembali apogau tee aewaaka karona i aroana mia bhari sumai. 34 Maka wakutuuna manga incia amataua ande o Aleksander sumai miana Yahudi, sumaimo manga incia apobhawa-bhawa akakee-kee kangengena rua jamu, "Amaogemo Artemis, dewina miana Efesus!" 35 Sabutuna dhaangia o kaogesana kota motumpuna mia bhari sumai mamudhaakana inda amarobho tee apogau, "E miana Efesus! Incema o mia inda momatauna ande o kota Efesus modhambaakana bhanua ibaadatina dewi Artemis momaoge tee o patuna mosapona minaaka i laiana? 36 Inda dhaangia o mia momembalina mobantana giu incia sumai! Rampaakanamo sumai tanangimo, bholi ukaago-ago upewau giu indapo ifikirimiu porikana. 37 Ingkomiu ubhawa manga mia incia sii iwe sii, garaaka manga incia inda amanako i bhanuana ibaadatina dewita sumai tee inda uka ahina sarona! 38 Ande o Demetrius tee manga pandena dhaangia ikabarataakana i incemapo uka, sumaimo dhaangiamo tee pangadila mopadhana ipasadiaaka to manga incia, tee haakimuna uka adhaangia. Taroakamo i rua-rua wetaia moposalamaʼanana sumai akabarataaka parakarana iwe sumai. 39 Maka ande ingkomiu utuntu giu mosagaanana, ubhawamea o giu incia sumai i aroana sidangina raʼeati mosahana to uʼurusua iwe sumai. 40 Roonamo opea momembalina i eo sii bheamembali balaa to karota. Ingkita amembali tatoraeaka tapagua mia bhari. Roonamo inda tee alasata to tatanggojawapuaka poromusakaana manga mia marobho sii." 41 Sapadhana apogau mboo sumai, atumpumea manga mia bhari moporomusakana sumai to apogaa-gaaaka.
19:4 19:4 Mat. 3:11; Mrk. 1:4; 1:7-8; Luk. 3:4; 3:16; Yah. 1:26-27.
*19:9 19:9 I nuncana pia-pia kitabina Injili momangenge dhaangia manga pogau, "minaaka i rambi 11.00 eo sakawana i rambi 16.00 konowia." Ande mboo sii o mia amembali akarajaa i wakutuuna auwalina eo tee aumba to arango Paul sapadhana karajaana atopamondo.
†19:19 19:19 Doi pera: Satibha doi pera apokana mboomo ponambona saeo to mia mokarajaa.