12
Sana ghwaɗaka mnda vwaha inabi
Mat 21:33-46, Luk 20:9-19
1 Mantsa, ka nzatá Yesu ka mna gwaɗa ŋa taŋ nda mahdihdi, kaʼa mantsa: «Mamu sana mndu ta sliʼafta ka laghwi da ŋaɓaftá fuha inabi ndər ndər ndər ma vwahani, ka ŋamtá tsi ma dzugur. Ka laptá tsi ta vli ŋa ɗitsa yakwani. Ka bamtá tsi nduk nda dumbi nda slra tani mida ŋa nzakwa mnda nghay*Gray nda Isaya 5:1-2.. Tahula kɗiŋtani ta payanatá tsa vwahani ya ɗina, ka fanamtá tsi ma dzvu ta gwal hvay. Ka sliʼaftá tsi ka laghwi dista luwa. 2 Sagha fitika ɗaga yakwani, ka ghunadaghatá tsi ta sana kwalvani slanaghatá tsa gwal ta hvay ya ŋa mutsanafta taŋ ta ŋani ma yakwa tsa inabi ya. 3 Laghani, ɗiŋ ksafksa həŋ ka ɗgaptá, ka vriŋta kul vlaŋta. 4 Ka ghungladaghatá tsi ta sana kwalva slanaghatá həŋ guli, ka tatanaghatá həŋ ta ghəŋ ka rarazata. 5 Ka ghungladaghatá tsa mnda vwah ya ta mahkəna kwalva, ka dzatá həŋ nda dza ta tsaya. Ka ghungladaghatá tsa mnda vwah ya ta sanlaha ma kwalvaha guli, ka ɗgaptá həŋ nda ɗga ta sanlaha, ka pslatá həŋ nda psla ta sanlaha. 6 Ga va tsa mndu ya, mamu pɗakwa zwaŋani turtuktuk ta ɗvu tsi ma hya ŋuɗufani, ka kɗiŋtá tsi ta ghunadapta da tsa mnduha ya kazlay: Dzaʼa hulay həŋ tahula ta na zwaŋa ɗa na kəʼa. 7 Ka sliʼafta tsa zwaŋ ya ka lagha slanaghatá həŋ. “Ya wana tsa mndu dzaʼa za həga ya kaya! Sawa ka dzatá mu, ŋa zay amu ta tsa həga ya!” Ka tsa gwal ta hva tsa vwah ya mataba taŋ. 8 Ɗiŋ ksafksa həŋ ka dzata, ka vzidiŋtá həŋ ta mblani diʼiŋ nda tsa fuha inabi ya.
9 «Ndana tama, nu dzaʼa magə dani ma tsa vwaha fuha inabi ya? Dzaʼa laghala, ŋa zaɗanatani ta tsa mnduha ta hva ma tsa vwah ya, ŋa vlaŋtani ta tsa fuha inabi ya ta sanlaha ma mnduha. 10 Ta dzaŋaf a kaghuni ta vindatani ma deftera Lazglafta manda ya kəʼa ta mnay ra? “Tsa pala wuɗidiŋ gwal ta ba həga ya, tsaya ta nuta ka vərɗa palaka tughwa həga. 11 Tsaya ná, Lazglafta ta ɗvaftá nzakwa tsa pala ya ka vərɗa palaka tughwa həga. Skwa ndərmimay nzakwani ta wa ira amu!†Ngha ta Zabura 118:22-23.”» kaʼa.
12 Tsatsafta tsa maliha ya ná, ta ghəŋa taŋ ta gwaɗa Yesu ta tsa gwaɗa ya. Ka zbə həŋ ta tva ksafta, ama ka zlanatá həŋ ka laghwa taŋ kabga zləŋa gwaɗa da mnduha.
Gwaɗa ta ghəŋa pla dzumna
Mat 22:15-22, Luk 20:20-26
13 Ka ghunaftá həŋ ta sanlaha mataba la Farisa nda mnduha Hiridus,‡Ngha ta Mata 3:6. ŋa dzaʼa gwaɗa nda Yesu, kada ɗakwatsafta lu ta gwaɗa ma wani ŋa ksafta. 14 Wya ka həŋ lagha mnay ŋani: «Maləma ɗa, nda sna ŋni kazlay: Dar gwaɗa ta mnə kagha kəʼa, haɗ kagha ta zləŋa ira mnduha wu, kabga haɗ ghuya gha nda mndu ta ghərɓakwani wa. Vərɗa nzaku manda ya ta kumə Lazglafta ta taghə kagha. Ta kumay ŋni ta ɗawaŋtá gwaɗa da kagha: Ma zlaha Lazglafta ná, nda ra re, ra a wa ka pla dzumna ŋa mgham dagala ma Ruma na? Dzaʼa plər pla a wa ŋni na?» ka həŋ. 15 «Kabgawu ta kəl kuni ka dzəgha iʼi na?» Ka Yesu zlghanaftawi ta həŋ, kabga nda sna ta tsa maɗgwirmaɗgwira taŋ ya. «Klagaghawakla ta tsa kwaɓu ya ka nghanata yu,» kaʼa. 16 Ka klanaktá həŋ turtuk. Ka ɗawaŋtá Yesu da həŋ. Kaʼa mantsa: «Nda wa grafta lu ta na skwi tsaf lu tida na na? Ŋa wa na hgu tida na guli?» kaʼa nda həŋ. «Ŋa mgham Sezar ya,» ka həŋ. 17 Ka Yesu nda həŋ mantsa: «Vlaŋwa mgham Sezar ta ya ta nzakway ka ŋa mgham Sezar, vlaŋwa Lazglafta ta ya ta nzakway ka ŋa Lazglafta,» kaʼa nda həŋ. Ka ndərmim həŋ katakata ta tsa zlghawani ya.
Ɗaway ta ghəŋa sliʼagabta ma mtaku nda hafu
Mat 22:23-33, Luk 20:27-40
18 Ka sliʼadaghatá la Sadukiya slanaghata Yesu guli. Hahəŋ ná, gwal ta mnay kazlay: Haɗ sliʼagabta mndu ma mtaku wu§Gray nda Slna gwa ghunay 23:8. kəʼa ya həŋ. Ka ɗawaŋtá həŋ da tsi, ka həŋ nda tsi mantsa: 19 «Maləma ɗa, wya ka Musa vindaŋnafta: “Ka mamu mndu mtu zwaŋamani ka zlaŋtá markwa taŋ, ya a ta zwaŋ nda tsa marakw ya wu katsi, wunanaghata tsa zwaŋamani ta ndiri ya ta tsa wadgani ya, ŋa yanatani ta zivir ta tsa zwaŋamani ta mtuta ya,”*Ngha ta Sabi 20:1-17 nda Vrafta ta Zlahu 5:6-22, 25:5-10 nda Zlrafta 38:8. kaʼa.
20 «Tsaw ghalya, si mamu zwanama ndəfáŋ həŋ ma da taŋ. Si ka klaftá zumali ma həŋ ta marakw, ka mtutá tsa mndu ya ta yana a lu ta zwaŋ wa, 21 ka wunanaghatá tsa mahisa zwaŋ ya ta tsa wadgu ya, ka mtutá tsaya guli, yana a lu ta zwaŋ wa. Mantsa ya tsa mahkəna zwaŋ ya guli. 22 Inda tsa zwaniha ya ndəfáŋ ndəfáŋ, ka raftá həŋ ta tsa marakw ya, kul haɗ ya ta yatá zwaŋ nda tsi. Tahula rwuta tsa zwaniha ya ndəfáŋ ndəfáŋ, ka mtuta tsa marakw ya guli. 23 Mantsa tama ní, baɗu sliʼagabta ma mtaku nda hafu ní, ŋa wa ŋa wa dzaʼa nzakwa tsa marakw ya mataba taŋ baɗu tsaya tama, ya wya klafkla həŋ demdem ta tsa marakw ya ka markwa taŋ?» ka həŋ nda tsi. 24 Ka Yesu zlghanaftawani ta həŋ mantsa: «Ta nanay kuni ta ghəŋ. Kabgawu kəl yu ka mnay mantsa? Sna a kuni ta skwi nda vinda ma gwaɗa Lazglafta wu, sna a kuni ta mbrakwa Lazglafta guli wa. 25 Tahula sliʼagapta ma mtaku nda hafu ná, ta haɗ kluvtá vgha i marakw nda zəʼal wu, dzaʼa nzanza həŋ manda duhwalha Lazglafta ta luwa. 26 Ta ghəŋa gwaɗa ta vragapta ma mtaku nda hafu ya ná, ta dzaŋaf a kuni ta tsa vli ta ghəŋa mubuk nda vu tida ma deftera Musa ya ra? Ka Lazglafta nda Musa hada na: “Iʼi Lazglafta Abraham, iʼi Lazglafta Izak, iʼi Lazglafta Yakubu,†Ngha ta Sabi 3:2, nda 3:6, 15-16.” kaʼa. 27 Hahəŋ ná, ta nda hafu həŋ, kabga Lazglafta ná, Lazglafta gwal nda rwa a wu, ama Lazglafta gwal nda hafu ya. Ta nanay kuni ta ghəŋa ghuni katakata,» ka Yesu nda həŋ.
Ɗaway ta ghəŋa mali mataba zlahu
Mat 22:34-40, Luk 10:25-28
28 Ma tsa vli ya, mamu sana mndu mataba gwal tagha zlahu ŋa mnduha ta sna tsa skwi ta zlərɗə i Yesu nda la Sadukiya ya. Nghayni ná, ɗina tsa zlghatá wa Yesu ŋa taŋ ya. Ka sliʼafta tsi ka gavadaghata tavata Yesu da ɗawaŋta. Kaʼa mantsa: «Wati mali ma inda zlahuha na?» kaʼa. 29 Ka Yesu nda tsi mantsa: «Wya mali mida: Snawa ɓa la Israʼila! Mgham ta nzakway ka Lazglafta ná, tsatsi turtuktuk Mgham. 30 Mantsa tama, ka ɗvuta ka ta Mgham ta nzakway ka Lazglafta gha nda hyahya ŋuɗufa gha, nda inda hafa gha, nda inda ndana gha, nda inda mbrakwa gha.‡Ngha ta Vrafta ta Zlahu 6:4, 5. 31 Wya mahisani: “Ka ɗvuta ka ta mnda səla manda va ɗvuta gha ta ghəŋa gha.§Ngha ta Levi 19:18.” Mataba inda zlahuha ná, haɗ zlahu ta malaghutá tsahaya wa,» kaʼa.
32 Ka tsa mndu ta tagha zlahu ŋa mnduha ya nda tsi mantsa: «Zɗa tsa mghama ɗa. Kahwathwata tsa mnə ka kazlay: Turtuktuk Lazglafta kəʼa ya, haɗ sani ɗekɗek ta ghəŋa tsatsi*Gray nda Vrafta ta Zlahu 4:35. wa. 33 Haɗ taɓta ɗvuta mndu ta Lazglaftani nda hyahya ŋuɗufani, nda inda ndanani, nda inda mbrakwani, nda ɗvutani ta mnda səla manda va ɗvutani ta ghəŋani wa. Malaghumala tsaya ta ghəŋa skwi nda səla ta drafta lu tsuhtsuh ta gwir. Malaghumala guli ta planatá ghəŋ ta plu lu nda hamata skwiha nda ya nda rini†Gray nda Huseya 6:6. ta vlaŋta lu manda ya ɗawaŋ zlahu,» ka tsa mndu ya. 34 Nghanata Yesu ta tsa zlghawani ya ná, mamu ɗifil mida. Kaʼa nda tsi mantsa: «Diʼiŋaghu a ka nda ga mghama Lazglafta wa,» kaʼa. Haɗ mndu ta dərglaftá ŋuɗuf ka ɗawgəltá vli da tsi tahula tsa wa.
Zwaŋa Dawuda Kristi ra?
Mat 22:41-46, Luk 20:41-44
35 Ka kɗə Yesu ta tagha skwi ŋa mnduha ma həga Lazglafta. Wya kaʼa ta mnay: «Kurki gwal tagha zlahu ŋa mnduha ta mnay kazlay: Kristi ná, zwaŋa Dawuda ya kaʼa na? 36 Ya wya ka vərɗa Dawuda pghafər Sulkum nda ghuɓa mnata:
“Ka Mgham Lazglafta mnanatá Mghama ɗa na:
Nzanza gha nda ga zeghwa ɗa ha ka sagha fitik dzaʼa niŋta
yu ta ghumaha gha ka skwa diŋlay gha,‡Ngha ta Zabura 110:1. ” kaʼa.
37 Ya “Mghama ɗa ka,” ka vərɗa Dawuda ta hgay ní, wa kəʼa nzəglaku ka zwaŋani tama?» kaʼa guli. Tsa skwi ta taghə Yesu ya na, zɗəganazɗa ta tsa dəmga ta snay ya.
Planaghatá vu ta gwal tagha zlahu
Mat 23:1-36, Luk 20:45-47
38 Wya kaʼa nda həŋ ma tsa skwi ta taghə tsi ya. «Ɗaswa ka kuni nda gwal tagha zlahu ŋa mnduha! Hahəŋ ná, nda lgutha zutututa zɗəganata wawaku ta həŋ. Zɗəganazɗa ganaghatá zgu ta həŋ ta luma. 39 Ta zbay həŋ ta vla nzaku ta kəma ma həga ta kəl lu ka tagha skwa la Yahuda. Vla nzaku ɗina ta zbə hahəŋ ma vla za skwa zay guli. 40 Hahəŋ gwal ta dghwaɗguduŋtá skwa la wadgu. Zɗəganazɗa slriŋtá maga duʼa ta həŋ ta kəma mnduha ŋa ghubaŋtá həŋ. Dzaʼa tsanaghatsa lu ta guma ta həŋ katakata,» kaʼa.
Vla skwa markwa wadgu ka pɗu
Luk 21:1-4
41 Tahula tsa, ka nzatá Yesu mbəŋ nda akwata pgha tsedi ma həga Lazglafta, ka nghay ka mnduha ta pgha tsedi dida. Nda ndəgha la gadghəl ta va pghadatá tsedi. 42 Ka lagha sana markwa wadgu ka pɗu guli, ka pghadatá tsi ta aneni his kul slaghuta ka sana skwi. 43 Mantsa tama, ka hagaŋtá Yesu ta duhwalhani, kaʼa nda həŋ mantsa: «Kahwathwata ka yu ta mnaghunata, tsedi pghada ya markwa wadgu ya da ya skwi ya ná, mal ŋani ka ŋa pɗakwa mnduha, 44 kabga sanlaha ná, ma fərta tani da həŋ klaʼata həŋ ka pghadata. Ama tsa marakw ya ná, kɗavakta skwi ma ŋa zayni ga taŋ klaf tsatsi ka pghadata,» kaʼa.
*12:1 Gray nda Isaya 5:1-2.
†12:11 Ngha ta Zabura 118:22-23.
‡12:13 Ngha ta Mata 3:6.
§12:18 Gray nda Slna gwa ghunay 23:8.
*12:19 Ngha ta Sabi 20:1-17 nda Vrafta ta Zlahu 5:6-22, 25:5-10 nda Zlrafta 38:8.
†12:26 Ngha ta Sabi 3:2, nda 3:6, 15-16.
‡12:30 Ngha ta Vrafta ta Zlahu 6:4, 5.
§12:31 Ngha ta Levi 19:18.
*12:32 Gray nda Vrafta ta Zlahu 4:35.
†12:33 Gray nda Huseya 6:6.
‡12:36 Ngha ta Zabura 110:1.