13
Uwumbɔr Aafuur Nyaan aah nyan Banabas ni Sɔɔl pu na
1 Yesu aanib bibaa nan bi Antiok aatiŋ ni. Bi ponn ni bibaa nan ye Uwumbɔr aabɔnabtiib, bibaa mu nan ye Yesu aabɔr aamɔmɔkb. Bi yin ubaa ke Banabas, ki yin uken ke Simeonn, ki ki yin u ke Unibɔmbɔn,*: Baaliin ni, bi yin Unibɔmbɔn ke Niger. ki yin uken ke Lusius, u nan ye Sairene aatiŋ aanii na, ki yin uken ke Manaenn u Ubɔr Herod aate nan kpiin u na, ki yin uken ke Sɔɔl. 2 Le bi mɔmɔk dooni Uwumbɔr ki lul bumɔb. Baah ŋani kina na, le Uwumbɔr Aafuur Nyaan tuk bi ke bi nya Banabas ni Sɔɔl bi ti tun waah siin bi lituln li na.
3 Le Yesu aanib lul bumɔb, ki mee Uwumbɔr, ki di biŋaal paan bi pu, le ki cha bi buen.
Banabas ni Sɔɔl aah ŋa pu Saiprus aatiŋ ni na
4 Tɔ, Uwumbɔr Aafuur Nyaan aah tun Banabas ni Sɔɔl pu na, le bi buen, ki ti fuu kitiŋ kibaa ni, bi yin ki ke Selusia, le ki koo buŋɔb ni, ki puur ki ti fuu lidikl pu, bi yin lidikl ngbaan ke Saiprus, 5 le ki fuu kitiŋ ki bi lidikl ngbaan paab na, bi yin ki ke Salamis. Baah fuu nima na, le bi koo Juu yaab aameen aadir ni, ki tuk binib Uwumbɔr aabɔr. Jɔnn Mak mu nan dii bi, ki ter bi.
6 Le bi ki buen lidikl ngbaan aapepel liken wɔb, ki ti fuu kitiŋ kibaa ni, bi yin ki ke Pafos. Baah ti fuu nima na, le bi kan ubɔɔ ubaa, bi yin u ke Bariyesu. U nan ye Juu yaab aanii le ki ŋmann ke u ye Uwumbɔr aabɔnabr la. 7 Lidikl ngbaan aatim aaninkpel mu nan bi nima, bi yin u ke Sejius Pɔɔlus. U nan ye unii u kpa nlan na la. Ubɔɔ ngbaan aajɔ le nan bi na. Le uninkpel ngbaan yin Banabas ni Sɔɔl ke bi dan u chee, ki ban u ŋun Uwumbɔr aabɔr. 8 Ubɔɔ ngbaan aayimbil leler nan ye Elimas la. Elimas aatataa le ye ke ubɔɔ. Le u kpak Banabas ni Sɔɔl kinikpakpak, ki pɔɔni ubaa ke uninkpel ngbaan taa gaa Yesu ki kii. 9 Le Uwumbɔr Aafuur Nyaan fir Sɔɔl, u bi duln u ke Pɔɔl na pu, le u lik Elimas mbamɔm, 10 le ki bui u, “Sin u ye kinimbɔŋ aajapɔɔn na, aa ye litunyaan mɔmɔk aadin la, ki ŋmanni binib n‑yoonn mɔmɔk, ki kpa mbiin sakpen, ki ban aa bii Tidindaan aasan mu tok na. 11 Uwumbɔr ga daa aatafal, ki cha aa jɔb, kaan ki li waa, ki ti saa n‑yoonn mu Uwumbɔr gee na.”
Libuul ngbaan ni le likpakpal bɔmbɔln biin unimbil pu, le u jɔb, ki chuun mann gonni ki ban unii u ga chuu uŋaal ki dar u na. 12 Uninkpel ngbaan aah kan kina, ki bae Tidindaan aah bi pu na, le ni gar u pam. Le u gaa Yesu ki kii.
Pɔɔl aah moon Uwumbɔr aabɔr Antiok aatiŋ ni pu na
13 Pɔɔl mam nan nyan Pafos aatiŋ ni, le ki koo buŋɔb ni, ki ti puur, ki ti fuu kitiŋ kibaa ni, bi yin ki ke Pega, ki bi Pamfilia aapepel ni la. Baah ti fuu nima na, le Jɔnn Mak gir buen Jerusalem ki cha bi. 14 Le bi nyan Pega aatiŋ ni, ki buen ti fuu Antiok aatiŋ ki bi Pisidia aapepel ni na. Juu yaab aakpaakool daal, le bi koo kal mmeen aadiik ni. 15 Le unii ubaa karn Uwumbɔr Aagbaŋ ponn ni. U karn Moses ni Uwumbɔr aabɔnabtiib aah nan ŋmee pu na. Waah karn doo na, le mmeen aadiik aaninkpiib tun unii bi chee, ke u ti tuk bi ke bi yaa ban bi tuk binib tibɔr ti ga pɔɔk bitaakpab na kan, bi tuk bi.
16 Le Pɔɔl fii sil ki yoor uŋaal ki len ke, “Israel yaab, ni nimi bi kaa ye Israel yaab ki pak Uwumbɔr na, li pel man: 17 Timi Israel yaab Aawumbɔr nan nyan tiyaajatiib. Bi nan ye bicham le Ijipt aatiŋ ni. Baah bi nima na, le Uwumbɔr ter bi, ki cha bi pɔr. Le Uwumbɔr nyan bi Ijipt aatiŋ ni, ki mɔk Ijipt aatiŋ aanib waapɔɔn sakpiin. 18 Ŋibin imonko ilee le Uwumbɔr kpiin tiyaajatiib timoor ni, 19 le ki nin jenn nyan ŋinibol ŋilole Kanaann aatiŋ ni, ki di kitiŋ ngbaan yakr ke lifaal na tii bi. Buyoonn bi nan koo Ijipt aatiŋ ni na, ki ti saa bundaln bi nan gaa Kanaann aatiŋ na, nan ye ŋibin ikui inaa ni piiŋmu la.
20 “N‑yoonn ngbaan le u tii bi bibɔjirb, bi li joo bi, ki ti saa waabɔnabr Samuel aayoonn. 21 N‑yoonn ngbaan le bi len ke bi ban ubɔr, u li joo bi. Baah len kina na, le Uwumbɔr nyan Sɔɔl, u nan ye Kis aajapɔɔn na, u li ye baabɔr. U nan ye Benjaminn aanibol ponn ni aanii, ki nan joo bi ŋibin imonko ilee la. 22 Nee aapuwɔb le Uwumbɔr nyan u bi chee, ki di David ŋa baabɔr, ki len ke, ‘David u ye Jese aajapɔɔn na bi maah gee pu na. U ga li ŋani maah gee pu na mɔmɔk.’ 23 Tɔ, Uwumbɔr nan puu tipuur ke u ga tun unii Israel yaab chee, ke u gaa bi lii. Yesu le u tun ni u bi chee, ke u gaa bi lii. Uma le ye Ubɔr David aayaabil ubaa. 24 Jɔnn u nan muini binib nnyun ni na nan loln nsan ki fuu ni, le Yesu nin paan ni. Yesu aah kaa nan kee piin waatuln na, le Jɔnn tuk Israel yaab ke bi yaa kpeln baabimbin kan, u ga muin bi nnyun ni. 25 Jɔnn aah kaa nan kee tun waatuln doo na, le u baa bi, ‘Ni dak ke m ye ŋma? Maa ye Kristo u ga gaa binib lii na. Uma le paan ni mpuwɔb. Maa ŋeer m chuu gbiln waanaatak aaŋmin.’ ”
26 Tɔ, Pɔɔl nan ki bui bi, “Nnaabitiib, Abraham aayaabitiib, ni binib bi kaa ye Juu yaab ki pak Uwumbɔr na, timi chee le Uwumbɔr nan tun ni tibɔnyaan ke u ga gaa timi lii. 27 Binib bi bi Jerusalem ni na, ni baaninkpiib aa nyi ke Yesu le ga gaa bi lii. Likpaakool mɔmɔk daal, bi karni Uwumbɔr Aagbaŋ ponn ni, Uwumbɔr aabɔnabtiib aah nan len pu na, kaa bee naatataa. Le bi jin Yesu tibɔr ki len ke waabɔr bii. Uwumbɔr aabɔnabtiib nan len ke bi ga ŋa kina. 28 Juu yaab nan mee Pailat nsan ke bi ku Yesu. Bi mu aa kan waataani ki ga ŋmaa len ke u ŋeer bi ku u. 29 Ni ŋmee Uwumbɔr Aagbaŋ ponn ni baah ga nan ŋa Yesu pu ki ku u na. Le bi nan ŋani naah ŋmee pu na mɔmɔk, le ki nyan u ndɔpuinkoo pu, ki di u sub kitakpaluŋ ni. 30 Le Uwumbɔr fikr u nkun ni. 31 Le u di ubaa mɔk binib bi nan dii u Galilee ki nan saa Jerusalem na. Le bi kan u iwiin pam. Dandana wee, bima le ye waaseeraadam, ki tuk Juu yaab waabɔr. 32-33 Timi le joo ni tibɔnyaan ngbaan nan tuk nimi. Uwumbɔr nan puu tipuur tii tiyaajatiib. Timi le ye tiyaajatiib aayaabitiib. Waah puu tipuur ti tii tiyaajatiib na, u gbiin tipuur ngbaan dandana wee tii timi, ki fikr Yesu nkun ni. Uwumbɔr aalahn aagbaŋ ponn ni, ŋiyil ŋilee, le Uwumbɔr len Yesu chee ke,
‘Sin le ye Maabo, din wee le m ma si.’†: Lik Ilahn 2.7.
34-35 Tɔ, Uwumbɔr ki bui ke:
‘M ga sil ŋa tinyoor ti bi chain na ŋa ni pu,
ke maah puu tipuur tii Ubɔr David pu na.’‡: Lik Aisaya 55.3.
Uwumbɔr ki len kigbaŋ kibaa ponn ni:
‘Maan cha maabo u ye chain na aawon bur.’ ”§: Lik Ilahn 16.10.
Tɔ, Pɔɔl nan ki len ke, “Uwumbɔr aah len pu na, naatataa le ye ke u fikr Yesu nkun ni. Waan ki kpo. Waawon aan bur. 36 Ubɔr David aah nan bi na, u nan tun Uwumbɔr aatuln, le ki ti kpo. Le bi sub u uyaajatiib chee, le u bur. 37 Yesu u Uwumbɔr fikr u nkun ni na, uma aawon aa bur. 38-39 Tijɔtiib, ti tuk nimi ke Uwumbɔr ga di cha nimi aatunwanbir pinn nimi Yesu pu. Binib bimɔk gaa Yesu ki kii na, Uwumbɔr ga di cha pinn bi, ki nyan bi baatunwanbir ni. Moses aakaal aa ŋmaa di cha pinn binib, kaa ŋmaa nyan bi baatunwanbir ni. Ti ban ke ni li nyi tibɔr timina mbamɔm. 40-41 Uwumbɔr aabɔnabtiib nan len ke Uwumbɔr len ke:
‘Mbɔnyundam, lik, m bi tun lituln libaa nimi aayoonn.
Unii yaa tuk nimi ke m tun lituln limina kan,
naan tii naadii la.
Cha ni gar nimi man, aan ki bee yɔli.’ ”*: Lik Habakuk 1.5.
Tɔ, Pɔɔl nan ki tuk bi, “Ni li nyi aan Uwumbɔr aabɔnabtiib aah len pu na, ni taa ŋa nimi.”
42 Pɔɔl aah len doo na, le u ni Banabas nyan ni mmeen aadiik ni. Baah nyan ni na, le binib bui bi ke likpaakool li choo na daal bi ki gir ni, ki nan ki tuk bi tibɔr ngbaan. 43 Binib mɔmɔk aah nyan mmeen aadiik ni na, le Juu yaab, ni binib bi nan kpeln ki dii Juu yaab aasan na pam nan dii Pɔɔl ni Banabas. Le Pɔɔl ni Banabas len bi chee ki tuk bi ke Uwumbɔr aah san bi kinimbaak pu na, bi li beenin dii waasan.
44 Tɔ, likpaakool li paan ni na daal, le binib bimɔk bi kitiŋ ngbaan ni na nan kuun ni bi nan ŋun Tidindaan aabɔr. Ubaabaa baanja le nan gur linampal. 45 Juu yaab aah kan kinipaak ngbaan kuun kina na, le bi kpa lipiipoln sakpen, ki kpak Pɔɔl kinikpakpak, ki seei u. 46 Le Pɔɔl ni Banabas kpa lipobil ki bui Juu yaab ngbaan, “Ni ŋan ke ti puen tuk nimi Uwumbɔr aabɔr. Le ni yii, kaa kii, kaa dak ke ni ŋeer ni kan limɔfal li kaa kpa ndoon na. Kina pu na, ti ga di cha nimi, ki tuk binib bi kaa ye Juu yaab na Uwumbɔr aabɔr. 47 Uwumbɔr tuk timi waagbaŋ ponn ni ke ti ŋa kina. U nan len ke,
‘M nyan si la, ke aa woln binib bi kaa ye Juu yaab na aanimbil,
ki tii dulnyaa wee ni aanib mɔmɔk nsan ke bi ŋmar.’ ”†: Lik Aisaya 49.6.
48 Tɔ, binib bi kaa ye Juu yaab na aah ŋun baah len pu na, le bi kpa mpopiin sakpen, le ki bui ke Uwumbɔr aabɔr ŋan sakpen a. Le binib bi Uwumbɔr nyan bi ke bi kan limɔfal li kaa kpa ndoon na gaa Yesu ki kii.
49 Le Uwumbɔr aabɔr moon itingbaan mɔmɔk ni. 50 Le bipiib bi kpa mpɔɔn ki pak Uwumbɔr na bi kitiŋ ngbaan ponn ni. Kitiŋ ngbaan aaninkpiib mu nan bi. Le Juu yaab ŋa, ki cha bi ŋma tijar Pɔɔl ni Banabas pu, ki ŋa bi falaa, ki nyan bi baatiŋ ni. 51 Le Pɔɔl ni Banabas kpaar bitaa aatatan lii nima, ni ye nsurm le ki tii bi, ki nyan ni nima, ki buen kitiŋ kibaa ni, bi yin ki ke Ikonium. 52 Le Uwumbɔr Aafuur Nyaan gbiin binib bi gaa Yesu ki kii Antiok aatiŋ ni na. Le bi nan kpa mpopiin pam.