12
Bikpaab bi kaa ŋan na aayataŋakl
(Matiu 21.33-46; Luk 20.9-19)
Le Yesu ki ŋakl bi ŋiyataŋak ke, “Uja ubaa le nan naan kisaak, le ki ŋum isui i lu ŋisubil na ki ponn ni, le ki di idɔ gob kisaak ngbaan, le ki gbii libuul li bi ga di ŋisubil ŋa li ponn ni aan ki muen nyan ŋaanyun na, le ki maa libimbifɔfɔŋ ke unii li ka li paab ki kiir kisaak ngbaan, le ki yin bikpaab bibaa, ki di kisaak ngbaan ŋa biŋaal ni ke bi li lik ki. Isui ngbaan yaa nan lun ŋisubil kan, bi ker tii u, aan ki ker bibaa mu. Waah ŋa kina na, le u siir ki buen kitiŋ ki daa na ni. Buyoonn ŋisubil ngbaan nan puir na, le u di unaagbiija tun bikpaab ngbaan chee, u ti gaa ni waasubil kisaak ngbaan ponn ni, ki li joo ni. Le bi ti chuu u, ki gbaa u, ki giin ni u, kaa tii u nibaa. Le usadaan ngbaan ki di unaagbiija uken tun bi chee. Le bi ti gbaa u mu aayil wɔb, ki yook u. Le usadaan na ki di unaagbiija uken tun bi chee. Le bi ti ku u. Le u ki di binaagbiib pam tun bi chee; le bi gbaa bibaa, ki ku bibaa mu. Unii ubaa le ti gur u chee. Ujapɔnbaal u, u gee u na le gur. Kookoo yaan le u di ujapɔɔn ngbaan tun bikpaab ngbaan chee, le ki bui ke, ‘Bi ga pak njapɔɔn ma.’ Le bikpaab ngbaan kpokl tɔb, ‘Uma le ye waafaajil. Cha ti ku u man, aan ki ji waafaal.’ Le bi chuu u, ki ku u, le ki di linikpol ngbaan nyan n‑gbaan.
“Tɔ, usadaan ngbaan ga ŋa kinye? U ga dan nan ku bikpaab ngbaan, ki di kisaak na tii bikpaab biken. 10 Naa karn Uwumbɔr Aagbaŋ aah len pu na aa? ke,
‘Litakpal li bidimaab yii li na, lima le ye litakpajal.
11 Uwumbɔr le ŋa kina, le ni gar timi pam.’ ”*: Lik Ilahn 118.22-23.
12 Le Juu yaab aaninkpiib bee ke Yesu di liyataŋakl ngbaan ŋaŋ bima la. Nima pu le bi nan ban bi chuu u, ki mu san kinipaak ngbaan ijawaan, ki di cha u, ki siir.
Baah pen Yesu nlan pu na
(Matiu 22.15-22; Luk 20.20-26)
13 Le bi di Farisii yaab bibaa, ni Ubɔr Herod aanib bibaa tun Yesu chee bi ti pen u nlan. 14 Baah fuu ni u chee na, le bi bui u ke, “Umɔmɔkr, ti bee ke aa len mbamɔn la, kaa san ubaa ijawaan, kaa pak ubaa ki jer uken. Aa mɔk timi Uwumbɔr aasan mbamɔm la. Ni ŋan ti pa lampoo tii Ubɔrkpaan Siisa aan naa ŋan? Ti pa aan ti taa pa?”
15 Le u bee ke bi ban bi pen u nlan la, le ki baa bi, “Ba ŋa ni tɔŋ mi? Li joo ni limombil m lik man.”
16 Le bi joo ni li. Le u baa bi, “Ŋma aanaŋ ni liyimbil bi li pu?”
Le bi bui u ke, “Siisa yaan.”
17 Le u bui bi ke, “Di ni ye Siisa yaan na, ki di tii u man, ki di ni ye Uwumbɔr yaan na tii Uwumbɔr.”
Waah len kina na, le ni gar bi pam.
Binib bi ga fikr nkun ni na aah ga li bi pu na
(Matiu 22.23-33; Luk 20.27-40)
18 Le Sajusii yaab bibaa dan u chee. Bima le len ke binib aan fikr nkun ni na. 19 Le bi bui u ke, “Umɔmɔkr, Moses nan ŋmee nkaal ki di tii timi ke, ‘Uja yaa kpo, ki cha upuu, kaa kpa ubo kan, unaal di ukpopii ngbaan kpan, ki ma mbim ki tii ukpel.’: Lik Ikaal 25.5. 20 Tɔ, naabitiib bilole nan bi. Upol nan yoor upii, le ki kpo, kaa kpa ubo. 21 Le unaal di ukpopii ngbaan kpan, ki mu kpo, kaa kpa ubo. Le utatar mu di ukpopii ngbaan kpan ki mu kpo, kaa kpa ubo. 22 Bijab ngbaan mɔmɔk bilole mu ŋa kina, ki kpo doo, kaa nan kpa ubo. Kookoo yoo le upii ngbaan mu kpo. 23 Binib yaa nan fikr nkun ni kan, upii ngbaan ga li ye ŋma aapuu? Bi mɔmɔk bilole nan joo u la.”
24 Le Yesu bui bi, “Naa bee Uwumbɔr Aagbaŋ aah len pu na, kaa bee Uwumbɔr aah kpa mpɔɔn pu na. Nima le cha ni yenn nimi aaliin ni. 25 Binib yaa nan fikr nkun ni kan, baan yoor bipiib, bipiib mu aan mɔn bijab. Bi ga li bi ke Uwumbɔr aatuuntiib bi bi paacham na aah bi pu na la. 26 Joo cha binib aah ga fikr nkun ni pu na aabɔr, naa karn Moses aah nan ŋmee busub bu nan gaal mmii na aabɔr nin chee na aa? Nima chee le ni ŋmee ke Uwumbɔr nan bui Moses, ‘Min le ye Abraham, ni Aisak, ni Jakob Aawumbɔr.’: Lik Nnyam 3.6. 27 Uwumbɔr yaa len ke u ye binib bi kpo na Aawumbɔr kan, nima le mɔk ke bi kpa limɔfal. Nimi, naah len ke binib aan fikr nkun ni na, ni yenn sakpen a.”
Mulakaal ye nkaal kpaan?
(Matiu 22.34-40; Luk 10.25-28)
28 Le Uwumbɔr aakaal aamɔmɔkb ponn ni ubaa nan bi nima, le ki ŋun baah gbaa tɔb chee tibɔr pu na, ki bee ke Yesu aah len pu na, u gar bi mbamɔm la. Le u dan Yesu chee, ki nan baa u ke, “Mulakaal ye nkaal kpaan?”
29 Le Yesu bui u ke, “Nkaal kpaan le ye ke, ‘Israel yaab, li ŋun man, Tidindaan Uwumbɔr ye Dindaan baan la. 30 Aa li gee Aadindaan Uwumbɔr aasui mɔmɔk ni, ni saawiin mɔmɔk, ni saalandak mɔmɔk, ni saapɔɔn mɔmɔk.’§: Lik Ikaal 6.4-5. 31 Nkaal mu paa na le ye ke, ‘Aa li gee aana aabo ke saah gee aabaa pu na.’*: Lik Liifai Yaab 19.18. Nkaal mubaa aa jer ikaal ilee yee.”
32 Le u bui Yesu ke, “Umɔmɔkr, aa len mbamɔn la. Saah bui ke Uwumbɔr ye Uwumbɔr baan na, ti gbii la. Ubaa aa bi ki kpee u pu. 33 Unii yaa gee Uwumbɔr usui mɔmɔk ni, ni waalandak mɔmɔk, ni waapɔɔn mɔmɔk, ki gee una aabo ke waah gee ubaa pu na kan, nima le ŋan ki jer u di tiwakor toor kitork ki see mmii ni tii Uwumbɔr.”
34 Le Yesu bee ke u len nlan aabɔr la. Le u bui u, “Saa daa Uwumbɔr aanaan ni.”
Baah len tibɔr ngbaan doo na, ubaa aa ki kaa u baa Yesu mbaan kpee.
Kristo aabɔr
(Matiu 22.41-46; Luk 20.41-44)
35 Yesu nan bi Uwumbɔr Aadichal ni, ki tuk binib Uwumbɔr aabɔr, ki baa bi, “Uwumbɔr aakaal aamɔmɔkb ŋa kinye pu ki bui ke Kristo u ga gaa binib lii na ga li ye Ubɔr David aayaabil? 36 Uwumbɔr Aafuur Nyaan nan cha Ubɔr David ubaa len ke,
‘Uwumbɔr bui Ndindaan ke: Kal ŋŋangii wɔb
ki ti saa buyoonn m ga nyaŋ saadim mɔmɔk na.’: Lik Ilahn 110.1.
37 “Ubɔr David ubaa aah nan yin Kristo ngbaan ke Udindaan kina na, Kristo ga li ŋmaa ye uyaabil aa?”
Bi li nyi Uwumbɔr aakaal aamɔmɔkb aabɔr
(Matiu 23.1-36; Luk 20.45-47)
Le kinipaak ngbaan pel Yesu aah len pu na, ki nan kpa mpopiin. 38 Waah tuk bi Uwumbɔr aabɔr na, le u bui bi, “Ni li nyi man Uwumbɔr aakaal aamɔmɔkb aabɔr. Baageehn le ye ke bi li pee ŋibɔkul fɔfɔk, ki gee ke binib doon bi mbamɔm kinyaŋ ni, 39 ki ban ke bi kal bininyuum aakakaa chee mmeen aadir ni, ni njim chee. 40 Bi ji bikpopiib durm la, le ki mee Uwumbɔr ni yunni ke bi ŋmann ke bi ye bininyaam la. Uwumbɔr ga daa bitafal ki jer waah ga daa binib biken aatafal pu na.”
Ukpopii ubaa aah tii sakpen pu na
(Luk 21.1-4)
41 Yesu nan ka mal Uwumbɔr aapiin aadakaa, ki lik kinipaak ngbaan aah joo ŋimombil ŋani dakaa ngbaan ponn ni pu na. Le biwankpadam pam nan di ŋimombil pam ŋa u ponn ni. 42 Le ukpopiigiin ubaa mu dan nan di janjan mam bilee, ni ye kpakpaln na, ki di ŋa u ponn ni. 43 Le Yesu yin waadidiliib, ki bui bi, “M tuk nimi mbamɔn la, ukpopiigiin wee tii ŋimombil ki jer bi mɔmɔk aah tii pu na. 44 Bi mɔmɔk tii, ki gur ŋimombil sakpen a. U ye ugiin la, le ki di waamombil mɔmɔk tii, kaa ki gur nibaa.”

*12:11 : Lik Ilahn 118.22-23.

12:19 : Lik Ikaal 25.5.

12:26 : Lik Nnyam 3.6.

§12:30 : Lik Ikaal 6.4-5.

*12:31 : Lik Liifai Yaab 19.18.

12:36 : Lik Ilahn 110.1.