8
Ca mpãy pe naa tẽŋ nkãy tẽ Yesu kẽ
1 Loo kur ye, Yesu n ka kungbãhã wo, tesẽ kusyĩmbɛhɛ ne, ma le kapãyĩĩ wũhũ pãã naa n yar nawee- na, kapãyĩĩ lii le Yãhã Yai wĩĩ tɔ̃r. Pe kãnyãrwai sẽnsye syãm naa n taha u na. 2 Ca mpãy bya pye pe naa n taha u na. Yesu ba sãndãpee kar tege kãã poo ca mpãy yĩŋ na, ma mpãy jaa pe yan na. Pe ca myar nde: Maari wii pe naa n yee Madala klofa Maari, Yesu ba sãndãpee kuasĩĩ kar tege woo cɔɔ yĩŋ na, 3 tesẽ Syane ne, u puai myaha ba kẽ Susya ma pye Yɛrɔte wale yĩŋ na, tesẽ Sisane ne, ma suhu ca mpãy ne. Poo ca mii naa koho le Yesu ye u kãnyãrwai ne pe koho wãn ne.
Yesu kakuãcran pãã digi yãrfua wĩĩ na
(Mat 13.1-23; Mar 4.1-20)
4 Nawee- naa n yir kui byɛ wo, ma naa n pai Yesu fla na. U n kaplãŋ nkãy kuã cra pãã pe nabuar ye ma yee:
5 «Dya waa yi u kaha wo, ma ga dir yãr u tar wo. Tuu naa ke digi yãr u tar laam wo, pii mpãy n ga too kãnde ngbeŋ na. Nawee- n tãhã tɛr pe na, kãnsyãm n maha pe wãy di kãã. 6 Pii mpãy n ga too ntẽmbakor fla wo. Pe pii n fĩy, ma -sẽ ta tɛr waha ku, yrĩŋ sẽ pye ke fla wo ye. 7 Pii mpãy n ga too ngur wãn taa nsoho wo. Te ngur n fĩy wãcɛŋ te dir wãn ne, ma ba te puãr, te sẽ waha lɛ dye ye. 8 Pii mpãy n -sẽ too kãntrayũhũ fla wo. Too dir wãn n yir, ma sa ma pii le gboho.»
Yesu n pe yar taha ma yee: «Wii ma n traha u le yĩntaha cã, u luhu yɔ̃!»
9 U kãnyãrwai n u yey u le kakuãcran yĩntaha gbihi tɔ̃r yar poo na. 10 U n pe yɛ̃ wãã sya ma yee: «Kai- nkãy nawee sẽ ke cã yãã Yãhã Yai wĩĩ na ye, Yãhã ta yii ga waha ke war. Ma -sẽ yee mpãy na, pe sẽ ke yĩntaha wãwar kɛ ye, pe ga naa ke kai- luhu kakuãcraŋ ne. Ke syi,
‹pe n waha naa n yãŋ,
ngaa sẽ -sẽ ga naa n yãã ye.
Pe n waha naa n luhu,
laa sẽ -sẽ ga naa n war ye.› »
11 Yesu n maha pe kãnyãrwai pye ma yee: «Le kakuãcran yĩntaha nde: Yãhã kaplãŋ ma mii te dir wãn dyaŋ pe yãr. 12 Nawee- mpãy ma pe laam plãhã mii le kãnde yɛ̃ dyaŋ, pe pii pe too na. Pe ma le Yãhã kapãyĩĩ luhu, sãndãpee yĩŋfua -sẽ ga pa, u ba ke kaplãŋ wãy yi kãã pe laam wo, pe ma syi pe ke sya pe waha sya yaha ye. 13 Mpãy laam ma mii te ntẽmbakor fla dyaŋ. Pe ma le kapãyĩĩ luhu, pe ga le sya nuhu ne. Pe sẽ -sẽ ga tyii le na le n nii gbãã pe laam wo ye. Wãfãy ma pa, pe ga ke kaplãŋ miy yaha. 14 Mpãy laam ma mii pii mpãy dyaŋ, pe too ngur fla wo. Pe ma le kapãyĩĩ luhu, kayaaŋ tesẽ wale wãkɛ ne tesẽ driyɛ̃ yĩnde wãn wãkɛ ne, too nde byɛ ga ba yir tã ke kaplãŋ na, pe saa kuee le kapãyĩĩ kur ye ye. 15 Mpãy laam -sẽ ma mii pii mpãy dyaŋ pe too kãntrayũhũ fla wo. Pe ma le kapãyĩĩ luhu, le ga pii see pe laam wo, pe laam mpãy pe sroŋ ma maha yɔ̃. Poofa ga kuee yai tãŋ le kapãyĩĩ kur ye, pe naa kayũhũ pye.»
Yãhã Yai wĩĩ ma mii naaloho dyaŋ
(Mar 4.21-25)
16 Yesu n maha yee: «Waa sẽ naaloho ndyan tar ma kataŋ cĩn n tã le na ye. Le sẽ maha n tar ma le n yaha gbãngbahara flãhã tãy ye. Pe ne le wra yaha kããnkui na, wii ma dye u waha naa n yãŋ cãã- na. 17 Ta n ye yar, ngii ngii ke wũhũ nii, ke ga ba nii gbaa na, lii nawee- sẽ le cã yãã ye, le ga ba cã. 18 Tee nkãy luhu, -ye ye laam yaha ke na! Wii ma waha ke war cacar, u ga ba ke war naa n gboho, wii ma -sẽ ke wãwar sye, car gii tuu yee u cã, ke ga faha u na.»
Yesu nna
(Mat 12.46-50; Mar 3.31-35)
19 Loo kur ye, Yesu nahafua n pa u fla na, tesẽ Yesu cĩĩfa ne. Nawee- ba nihi tɛr, pe sẽ waha nɔ u na ye. 20 Pe n Yesu yar ma yee, a u nahafua ma nkur ye, tesẽ u cĩĩfa ne, pe n traha pe u yãã. 21 Yesu n -sẽ pe nawee- byɛ pye ma yee: «Mpãy pe Yãhã kaplãŋ luhu, ma maha ke laam wũhũ pye, poo pe ma ta nahafa tesẽ ta cĩĩfa.»
Yesu teflahangbãŋ yɛr
(Mat 8.23-27; Mar 4.35-41)
22 Per gaa, Yesu ba dugu dye salangbãŋ gaa laam wo, woo tesẽ u kãnyãrwai ne, ma pe pye ma yee: «Waa dii tɛr kuɛ ngaa kũndi ye.» Pe n nii n tɛr. 23 Pe naa n gaha, Yesu n sã wãy. Teflahangbãŋ gaa n ta tɛr yir n fua ke langbãŋ na. Ke salangbãŋ naa n yĩĩ loho ne, kapee. 24 Pe kãnyãrwai n yũhũ crã Yesu tãy, ma u gbã yir ma u pye ma yee: «Yĩŋfua, Yĩŋfua, waa ku!» Yesu n yir, ma gbey ke teflahangbãŋ na tesẽ loho sẽmpĩy ne, te n yɛr. Ke fla n nii seyĩĩ. 25 Yesu n pe kãnyãrwai pye ma yee: «Ye Yatɛr wee la ye ne?» Pe -sẽ ba fya. Le n maha pe fe gbe, pe n naa pe ya pye ma yee: «Hãã, -ye naa dya nwo yãŋ, u n gbey teflaha na tesẽ loho ne, te n sya n luhu u ye.»
Sãndãpee pye dya waa yĩŋ na, Yesu n u jaa
(Mat 8.28-34; Mar 5.1-20)
26 Loo kur ye, pe n ga nɔ langbãŋ kuɛ ngaa kuɛ ngbeŋ na Jerasinefa kuɛ ye, Galɛlɛ kãntraha kũndi ye. 27 Yesu tuu naa n tege kãntraha na, loo klofua waa n u yãã ma pa. Sãndãpee pye u dya yĩŋ na. Le yale wãdey, u dya sẽ naa nayrɛ le ye, u sẽ maha naa n dye nwoŋ wo ye, ma naa n nii nakur lesaha fla wo. 28 Tuu Yesu yãã, u n too mii na ma nii n tẽ, ma kãnklũy gbãã Yesu tãy ma yee: «Ke Yãhãngbãŋ Dya Yesu, nwa taa ga pye ra na? N ma nar, maʼa syi ra pẽn ye!»
29 Yesu naa n gbey u sãndũpee na, u tege kãã u dya yĩŋ na, koo kẽ u dya n naa koo pãã. U sãndũpee pye u ma yir u dya na, pe ga u dya pua yigi yaha, u ma n waha ka teelaa wo ye. Pe ga ntẽn namihi ta, pe u kluɛ pua u trɛ ne, u -sẽ ga ba te ntẽn namihi cɛr, u sãndũpee n u ta u n ka dragba wo.
30 Yesu n u yey ma yee: «Ma myaha mii?» U dya n yee: «Ta myaha Nihinihi.» Pe sãndãpee ba nihi u dya yĩŋ na, koo u n ba loo pãã ke syi. 31 Pe sãndãpee n nii Yesu nar, u ma syi u poo nɔ wãã tãã ye wãfãy fla wo ye.
32 Kaha tyɛ- mpãy -sẽ pye ke fla na yãŋ yĩŋ na, ma kɛ naa n di. Pe ba nihi. Pe sãndãpee n Yesu nar u tyii poo n ga dye pe tyɛ- mii laam laam wo. U n le sya pe ye. 33 Pe sãndãpee n tege kãã u dya yĩŋ na, maa dye pe tyɛ- laam laam wo. Pe n ke ngbeŋ fã tege, maa too dye ke langbãŋ laam wo ma ku.
34 Mpãy pe naa pe tyɛ- sẽŋ, pe yãã le pye ke dyaŋ, pe n fã tɛr maa le pãã klofa ye tesẽ wlɛfa ne. 35 Pe nawee- n yir ba, pe n pai yãŋ lii le pye. Pe ba nɔ Yesu tãy, pe n u dya yãã pe sãndãpee ba tege kãã u yĩŋ na. U yĩntaha ba too, u n nayrɛ le, ma tege nii Yesu tãy. Pe n fya yigi nii. 36 Mpãy pe ba ke kai- byɛ yãã, poo n le tɔ̃r pe nawee- ye, pe sãndãpee tege kãã u dya yĩŋ na mii syi. 37 Pe Jerasine klofa byɛ n nii Yesu nar ma yee, u tɛr u poo klo ta yaha. Pe tee ba fya tɛr. Yesu n dugu dye ke salangbãŋ wo, ma ga tɛr.
38 Pe sãndãpee ba tege kãã dya wii yĩŋ na, u n nii Yesu nar woo ga kuee u ne. Yesu n u dur wãã ma yee: 39 «Dur ga ma fla na, maa le pãã ma nna ye Yãhã ke lii pye ma kẽ.» U dya n tɛr loo na, maa le pãã pe klofa byɛ ye, lii Yesu u pye u kẽ.
Syase pueesya tesẽ cɔɔ wii tuu tɛ Yesu nayroho na
(Mat 9.18-26; Mar 5.21-43)
40 Yaliile Yesu tuu ba yir ke langbãŋ kuɛ ngaa kũndi ye ma pa, te nabuar tii te naa u sẽŋ, te n u wãã. 41 Dya waa pye, pe naa n yee Syase. U pye ke fla Yiifee- yawãhã nwoŋ yĩŋfua. U n pa, maa kãnklũy gbãã Yesu tãy, ma u nar u ka woo fla na, 42 ma yee pueesyale nen le ma woo ye. Le ma dyɛ- sẽnsye syãŋ syi, a le ma le kuee wale nen ma ga ku.
Yesu naa n gaha ke fla na, te nabuar u waa naa n yigi kuɛ byɛ ye. 43 Te nabuar laam wo, cɔɔ waa -sẽ pye. U ntɔ̃r kuee naa n woo u ye dyɛ- sẽnsye syãŋ, wãyɛr wee ye. [U wale byɛ ba ka tãŋ tyinfa ye,] waa sẽ -sẽ ba waha u jaa ye. 44 U n yũhũ crã Yesu na kur kuɛ ye, maa tɛ u nayroho yɛ̃ na. Loo yalebya wo, u ntɔ̃r wãwoo n ta tɛr yɛr. 45 Loo kur ye, Yesu n pe nawee- yey ma yee: «Yoo tɛ ra nayroho na?» Waa sẽ yee ndoo n le pye ye. Pyar n yee: «Ah wo Yĩŋfua, ma sẽ pe nawee- yãã la pe ma waa yigi kuɛ byɛ ye?» 46 Yesu n -sẽ yee: «Ãwã, n yee waa tɛ ra na, n yãã fãnga gaa yi ra wo.» 47 U cɔɔ tuu yãã pe cã woo kẽ, u n nii n sege fyar koho wo. U n pa loo na, maa kãnklũy gbãã Yesu yaha ye, ma le pãã nawee- byɛ yĩnde na nwa ta u n tɛ u na, tesẽ u jaa mii ke fla byɛ wo. 48 Yesu n u pye ma yee: «Cɔɔ, taa ra ta ma Yatɛr, loo le ma jaa. Naa n gaha pra.»
49 Yesu tuu naa ngĩĩ pãã, tẽnlɛhɛle waa n yir Syase kaha wo, ma ba u Syase pye ma yee: «Ma pueesya ku, maʼa n maha naa u Yĩŋfua fãy ye.» 50 Yesu n luhu u dya kaplãŋ ne, ma Syase pye ma yee: «Maʼa n fya ye, ra ta ma Yatɛr loo ya, u -sẽ ga jaa.» 51 Yesu tuu ga nɔ ke nakugu nwoŋ na, u sẽ sya waa n dye ga u ne ye mii Pyar ye ya sẽ kẽ, Nsãn ne, Syake ne ye, tesẽ le kicaale tuhufua ne u nahafua ne. 52 Ke gbã kaha wo, nawee- byɛ naa n wũn ma naa fɛn le, le kicaale wĩĩ na. Yesu n pe pye ma yee: «Yaʼa n naa n wũn ye! Le sẽ ku ye, le sã wãy.» 53 Pe ba cã le ku wa, pe n nii u lɛr. 54 Yesu n dye ke nwoŋ wo, ma le kicaale yigi koho na, ma gbey pãã ma yee: «Kicaale yir!» 55 Le kicaale yrã n dur ba le ye, le n ta tɛr yir. Yesu n pe yar, ma yee: «-Ye ngaa wãã le kẽ le n di!» 56 Le kicaale wãdurba yrãŋ na, le n u seefa laam wɔ ga ta tɛr. Yesu n -sẽ pe yar waha ma yee, lii le pye pe ma syi le pãã waa ye ye.