Wɛ taanɩ dɩlʋ
MATIYU
na pʋpʋnɩ tɩn
Wɛ taanɩ dɩlʋ Matiyu na pʋpʋnɩ tɩn na brɩ dɩbam kʋlʋ tɩn mʋ tɩntʋ
Matiyu dɛɛn yɩ Zezi karabiǝ fugǝ-bale bam wʋ dɩdʋa mʋ (Matiyu 9:9 dɩ 10:3).
Matiyu brɩ nɩ Zezi Krisi yɩ Vɩrnʋ wʋm Wɛ na goni ni dɩ Zwifǝ bam faŋa faŋa sɩ oó ba tɩn mʋ. O ma ta brɩ Zwifǝ yigǝ tiinǝ dɛɛn na vɩ-o te tɩn.
Zezi Krisi dɛɛn tu lʋgʋ baŋa dwi tiinǝ maama ŋwaanɩ mʋ, kʋ daɩ Zwifǝ bam má ŋwaanɩ. O pɛ o karabiǝ ni, sɩ ba tɔɔlɩ o kwǝr-ywǝŋǝ kam ba brɩ lʋgʋ baŋa dwi tiinǝ maama (Matiyu 28:19).
Matiyu ŋɔɔnɩ Zezi lʋra dɩ o biini woŋo, o brɩ nɩ o yɩ Pɛ wʋlʋ na tu sɩ o vrɩ nɔɔna ba lwarɩm wʋnɩ tɩn mʋ (pɔɔrɩm 1-2).
O daa ta maa brɩ Zan na miisi Zezi na wʋnɩ te dɩ sʋtaanɩ na maŋ-o te tɩn (pɔɔrɩm 3-4),
yɩ o brɩ Zezi na tʋŋɩ Galile nɩ te tɩn: o tɔɔlɩ Wɛ kwǝrǝ, o brɩ nɔɔna Wɛ cɩga kam, o pa yawɩɩna na yazurǝ (pɔɔrɩm 5-18).
Kʋntʋ kwaga nɩ Zezi ma vu Zeruzalɛm. Zwifǝ yigǝ tiinǝ ma pa ba ja-o ba pa tʋʋn-dagara baŋa nɩ ba gʋ. Da yatɔ dɛ nɩ o ma joori o bi o yagɩ tʋʋnɩ (pɔɔrɩm 19-28).
Matiyu brɩ Zezi zaasɩm dɩm na cɛ kuni bɩnu te tɩn:
1. O brɩ balʋ na zʋ Wɛ paarɩ dɩm wʋ tɩn na maŋɩ sɩ ba taa tɔgɩ cɩga te tɩn (pɔɔrɩm 5-7).
2. O kwe balʋ na maŋɩ sɩ ba tɔɔlɩ Wɛ paarɩ dɩm kwǝrǝ kam ba brɩ nɔɔna tɩn (pɔɔrɩm 10).
3. O mɛ mɩmaŋa yarpɛ mʋ o ma brɩ Wɛ paarɩ dɩm ta na sǝgi yɩ dɩ wʋ́ ba dɩ brɩ jaja te tɩn (pɔɔrɩm 13).
4. O brɩ Wɛ nɔɔna na maŋɩ sɩ ba taa ŋwɩ te tɩn (pɔɔrɩm 18).
5. O brɩ nɩ dɩ́ maŋɩ sɩ dɩ́ taa cǝgi maŋa kalʋ Wɛ paarɩ dɩm na wʋ́ ba dɩ wanɩ wo-lwaanʋ dwi maama te tɩn (pɔɔrɩm 24-25).
1
Zezi kwǝ dwi dɩm na toŋi te tɩn
(Luki 3:23-38)
1 Zezi Krisi nabaara bam kuri na puli te tɩn mʋ tɩntʋ:
Zezi Krisi yɩ Davidi dwi tu mʋ,
Davidi dɩ maa yɩ Abraham dwi tu.
2 Abraham ma lʋ Yizakɩ.
Yizakɩ ma lʋ Zakɔbɩ.
Zakɔbɩ ma lʋ Zuda dɩ o zɩmbaara dɩ o nyaana.
3 Zuda dɩ Tamaarɩ ma lʋ Farɛsɩ dɩ Zara.
Farɛsɩ ma lʋ Esrɔm.
Esrɔm ma lʋ Aram.
4 Aram ma lʋ Amɩnadabɩ.
Amɩnadabɩ ma lʋ Naasɔn.
Naasɔn ma lʋ Salɩmɔn.
5 Salɩmɔn dɩ o kaanɩ Rahabɩ ma lʋ Bʋazɩ.
Bʋazɩ dɩ o kaanɩ Ruuti ma lʋ Obɛdɩ.
Obɛdɩ ma lʋ Zese.
6 Zese ma lʋ Davidi wʋlʋ na jigi pɛ tɩn.
Davidi dɛɛn di kadǝm wʋlʋ na yɩ Yuri kaanɩ tɩn,
yɩ ba lʋ Salɔmɔn.
7 Salɔmɔn ma lʋ Robʋam.
Robʋam ma lʋ Abɩa.
Abɩa ma lʋ Aza.
8 Aza ma lʋ Zʋzafatɩ.
Zʋzafatɩ ma lʋ Zʋram.
Zʋram ma lʋ Yozɩasɩ.
9 Yozɩasɩ ma lʋ Zʋatam.
Zʋatam ma lʋ Asasɩ.
Asasɩ ma lʋ Ezekɩasɩ.
10 Ezekɩasɩ ma lʋ Manasɩ.
Manasɩ ma lʋ Amɔn.
Amɔn ma lʋ Zʋzɩasɩ.
11 Zʋzɩasɩ ma lʋ Yɩkonɩa dɩ o nyaana.
Yɩkonɩa mɩmaŋa kam nɩ mʋ ba jaanɩ Yisɩrayɛlɩ tiinǝ bam ba vu ba yagɩ Babilɔnɩ tɩʋ nɩ.
12 Yisɩrayɛlɩ tiinǝ bam viirim dɩm kwaga nɩ mʋ
Yɩkonɩa lʋgɩ Salatɩyɛlɩ.
Salatɩyɛlɩ ma lʋ Zorobabɛlɩ.
13 Zorobabɛlɩ ma lʋ Abidu.
Abidu ma lʋ Eliyakɩm.
Eliyakɩm ma lʋ Azori.
14 Azori ma lʋ Sadoki.
Sadoki ma lʋ Akimi.
Akimi ma lʋ Eliyudi.
15 Eliyudi ma lʋ Eleyazaarɩ.
Eleyazaarɩ ma lʋ Matan.
Matan ma lʋ Zakɔbɩ.
16 Zakɔbɩ ma lʋ Zʋzɛfʋ, wʋntʋ mʋ jigi Mari barʋ.
Mari dɛɛn ma ba o lʋ Zezi wʋlʋ ba na bǝŋi nɩ Krisi.
17 Kʋntʋ maa brɩ nɩ, kʋ na zɩgɩ Abraham nɩ kʋ vu kʋ yi Davidi tɩn, ba dwi dɩm yɩ kuni fugǝ-bɩna mʋ. Kʋ na zɩgɩ Davidi nɩ kʋ vu kʋ yi Yisɩrayɛlɩ tiinǝ bam viirim dɩm maŋa kam nɩ tɩn, bantʋ dɩ dwi dɩm yɩ kuni fugǝ-bɩna mʋ. Kʋ na zɩgɩ maŋa kam kʋntʋ nɩ sɩ kʋ vu kʋ yi ba na lʋgɩ Zezi Krisi maŋa kalʋ tɩn, bantʋ dɩ dwi dɩm maa yɩ kuni fugǝ-bɩna.
Zezi lʋra kam na dɛ te tɩn
(Luki 1:26-38, 2:1-7)
18 Ba na lʋgɩ Zezi Krisi te tɩn mʋ tɩntʋ. O nu Mari dɩ Zʋzɛfʋ tiinǝ maama dɛɛn ya sɛ sɩ ba pa ba zʋ daanɩ, yɩ Mari daa ta wʋ ve o barʋ wʋm te. Maŋa kam kʋntʋ nɩ o ma ba o ja pugǝ dɩ Wɛ Joro dam. 19 Zʋzɛfʋ wʋlʋ o na lagɩ o zʋ tɩn maa yɩ nɔn-ŋʋm. O maa ba lagɩ sɩ o pa cavɩɩra ja o kaanɩ wʋm nɔɔna maama yigǝ nɩ. O ma bʋŋɩ sɩ o daanɩ o yag-o, sɩ nɔɔna yɩ zaŋɩ ba lwarɩ. 20 O na bʋŋɩ kʋntʋ tɩn, Baŋa-Wɛ malɛka ma ba o te o dɩndwɩa wʋnɩ, yɩ ka ta dɩd-o ka wɩ: «Zʋzɛfʋ, Pɛ Davidi dwi tu, yɩ pa n wʋ cɔgɩ sɩ n joŋi Mari n ma n ji n kaanɩ. Bɛŋwaanɩ, o na jɩgɩ pugǝ kam tɩn, kʋ yɩ Wɛ Joro kʋm dam ŋwaanɩ mʋ. 21 O lagɩ o lʋ bǝkǝrǝ mʋ, sɩ n pa o yɩrɩ nɩ Zezi, bɛŋwaanɩ oó ba o vrɩ o nɔɔna ba lwarɩm wʋnɩ o yagɩ.»
22 Zezi lʋra kam dɛɛn sɩɩnɩ ka tɔgɩ kʋntʋ doŋ mʋ, sɩ kʋ pa Baŋa-Wɛ dɛɛn na tagɩ kʋlʋ tɩn sɩɩnɩ kʋ kɩ. Faŋa faŋa tɩn, DƖ nijoŋnu wʋdoŋ dɛɛn tɔɔlɩ DƖ kwǝrǝ kam o wɩ:
23 «Bukɔ wʋlʋ ta na yǝri baarʋ tɩn wʋ́ ba o ja pugǝ o lʋ bǝkǝrǝ,
yɩ baá bǝŋi bu wʋm yɩrɩ nɩ Emanuyɛlɩ.»
O yɩrɩ dɩm kʋntʋ kuri mʋ yɩ Wɛ wʋra dɩdaanɩ dɩbam.
24 Zʋzɛfʋ na dɔ o zaŋɩ tɩn, o ma sɛ o kɩ Baŋa-Wɛ malɛka kam na tagɩ nɩ o kɩ te tɩn. O ma sɛ o joŋi Mari o ja vu sɔŋɔ. 25 O ma wʋ pǝni dɩd-o sɩ kʋ vu kʋ yi o na lʋgɩ bu wʋm maŋa kalʋ tɩn. O laan ma pa o yɩrɩ nɩ Zezi.