6
N‑kida Jesús xa n‑ka xaxi oꞌon mil seyɨɨ
(Mt. 14:13‑21; Mr. 6:30‑44; Lc. 9:10‑17)
Na n‑yaꞌa xaꞌa, te juaꞌan Jesús nde ɨnka lado ndute nani Mar Galilea. Dava ñayiu danani ndute jan Mar Tiberias. Ijan n‑ka xe kuitandijun kueꞌe ñayiu Jesús, chi n‑ka xini‑i milagru n‑kida‑ia, hora n‑ndadavaꞌa‑ia ñayiu kuꞌu. Ɨnka lado Mar Galilea, n‑xe xee Jesús dɨkɨ tnduu ijan. Ijan nukoo‑ia, xiꞌin se dakuaꞌa‑ia. Te vax kuyatni ɨɨn viko ñayiu Israel, viko nani Paxcua. N‑xini Jesús kueꞌe xa kueꞌe ñayiu vaxi nuu tuu‑ia. N‑jaꞌan‑ia nuu Slipe:
—¿Ndexu jueen‑ro tila xa kax koio ñayiu yaꞌa?
Duꞌa n‑jaꞌan‑ia xa kototnuni‑ia Slipe, chi naꞌa mee‑ia nax kada‑ia. N‑jaꞌan Slipe:
—Juini itaꞌu itaꞌu tila na tnɨɨ ɨɨn ɨɨn‑i, ko ma kendita uu cientu denario xa kax koio‑i.
N‑jaꞌan Ndrixi, ɨɨn se dakuaꞌa Jesús. Ñani Simón Spedru kuu‑s. N‑jaꞌan‑s:
—Yaꞌa io ɨɨn seluchi neꞌe oꞌon tila cebada xiꞌin uu chaka. ¿Ko nax ku kendita xaꞌa ni xa kax koio kueꞌe ñayiu yaꞌa?
10 N‑jaꞌan Jesús:
—Juñaꞌa nuu ñayiu xa na nkoo koio‑i.
Ijan io kueꞌe ite. Nuu ite n‑ka nukoo se xyuku ijan. Vaa na oꞌon mil seyɨɨ. 11 N‑tnɨɨ Jesús oꞌon tila neꞌe seluchi jan. Na n‑xiaꞌan‑ia xa n‑kutaꞌu‑ia nuu Ianyuux, te n‑xiaꞌan‑ia nuu se dakuaꞌa‑ia, xa na dakexio koio‑s nuu ñayiu ka nukoo ijan. Dɨuni n‑dakexio‑s chaka, ndenda n‑ka juini‑i xa kaxi‑i. 12 Na n‑yaꞌa xa n‑ka xax vaꞌa‑i, te n‑jaꞌan‑ia nuu se dakuaꞌa‑ia:
—Najeꞌen koio xa ndoo, xa maxku tɨu ni itaꞌu.
13 Te ijan n‑ka najeꞌen‑s tila ndoo. Uxi uu yɨka n‑ka dachitu‑s pedazu tila cebada n‑ndoo, na n‑yaꞌa xa n‑ka xaxi ñayiu. 14 Na n‑ka xini ñayiu xa n‑kida Jesús milagru yaꞌa, n‑ka jaꞌan‑i:
—Xandaa xa se yaꞌa kuu se juña tnuꞌu tnuꞌu Ianyuux nuu ñayiu. Xá n‑kixee‑s ñuñayiu yaꞌa vitna.
15 N‑xinitnuni Jesús xa ka juini ñayiu jan xa kandeka juexa ñaꞌa koio‑i jɨꞌɨn, xa ku kuu‑ia se kunxaꞌnu ka nuu‑i. Xijan kuu xa n‑kee‑ia. Juan xee ka‑ia, meni mee‑ia, yuku ijan.
N‑xika ndodo Jesús nuu ndute mar
(Mt. 14:22‑27; Mr. 6:45‑52)
16 Vax kunee, te n‑ka nuu se dakuaꞌa Jesús nde yundute mar. 17 Ijan n‑ka keé‑s ɨɨn barcu, te n‑ka kixeꞌe‑s xa dakaka‑s barcu, xa nuꞌu‑s ñuu nani Capernaum. Xá vax kuaa ka, ko dani ta naxee ka Jesús. 18 Kane tachi ndeꞌe, te n‑kixeꞌe ndute nakuido tnaꞌa‑té. 19 Na n‑ka dakaka‑s barcu oꞌon iñu kilómetro, n‑ka xini‑s Jesús, xika ndodo‑ia nuu ndute. N‑kuyatni‑ia barcu, te n‑ka yuꞌu‑s. 20 Ko n‑jaꞌan‑ia:
—Mee‑r vaxi. Maxku yuꞌu koio‑n.
21 Xijan kuu xa n‑ka tna ini‑s xa keé‑ia barcu. Na n‑keé‑ia barcu, te danaa ni n‑xee barcu nde yundute mar, nuu ka juini‑s xa jɨꞌɨn‑s.
N‑ka xe nunduku ñayiu Jesús
22 Kɨu kuu uu, xyuku kueꞌe xa kueꞌe ñayiu, nuu n‑ka xaxi‑i tila n‑xiaꞌan Jesús. N‑ka xini‑i xa n‑xio idini barcu ijan, te n‑ka kutnuni ini‑i xa ña n‑keé Jesús barcu xiꞌin se dakuaꞌa‑ia. N‑ka xini‑i xa meni se dakuaꞌa‑ia n‑ka keé barcu, juaꞌan‑s nde ɨnka lado ndute mar. 23 N‑ka kee kueꞌe barcu ñuu nani Tiberias. N‑ka xee‑tnu yatni nuu n‑ka xaxi ñayiu tila, na n‑yaꞌa xa n‑xiaꞌan Xtoꞌo‑ro xa n‑kutaꞌu‑ia nuu Ianyuux. 24 Xijan kuu xa, na n‑ka xini ñayiu xa ña yoo Jesús, ni se dakuaꞌa‑ia, n‑ka keé mee‑i barcu tuku. N‑ka xee‑i ñuu nani Capernaum, n‑ka nanduku‑i Jesús.
N‑jaꞌan Jesús: “Mee‑r kuu tila kida xa tuu vaꞌa ñayiu.”
25 Na n‑ka nanitnaꞌa ñayiu xiꞌin Jesús, ɨnka xio ndute mar, n‑ka jaꞌan‑i:
—Maestru, ¿nahora n‑kixee‑n yaꞌa?
26 N‑jaꞌan Jesús:
—Xandaa kuu xa jaꞌan‑r. Ña nanduku ñaꞌa‑n xaxeꞌe xa n‑ka xini‑n milagru n‑kida‑r. Nanduku ñaꞌa‑n, xaxeꞌe xa n‑ka xaxi‑n tila nde vaꞌa n‑ka chitu xiti‑n. 27 Tila xaa‑n vitna vax ndɨꞌɨ. Io xa kadatniu koio‑n xa niꞌi koio‑n tila ma jɨn ndɨꞌɨ. Se kuu ñani tnaꞌa ñayiu, taxi‑s tila ma jɨn ndɨꞌɨ nuu mee‑n, xa kutuu vaꞌa koio‑n xiꞌin Ianyuux kuia ma jɨn ndɨꞌɨ. Chi n‑kaxí ñaꞌa Taa‑r xa duꞌa kada‑r.
28 N‑ka jaꞌan‑i:
—¿Nax kada‑ro xa tna ini Ianyuux?
29 N‑jaꞌan Jesús:
—Xa tna ini Ianyuux, kuu xa jandixa koio‑n se n‑tundaꞌa‑ia.
30 Xijan kuu xa n‑ka jaꞌan‑i:
—¿Na milagru kada‑n, xa kundeꞌa koio‑r, xa jandixa ñaꞌa‑r? ¿Nax kada‑n? 31 Taxaꞌnu tnetnu‑ro, n‑ka xaxi‑s xa nani maná, hora n‑ka xikonuu‑s yuku nuu ñayo ñayiu io. Jaꞌan tnuꞌu Ianyuux xa n‑xiaꞌan‑ia tila andɨu xa n‑ka xaxi‑s.
32 N‑jaꞌan Jesús:
—Xandaa kuu xa jaꞌan‑r. Moisés ña n‑taxi tila andɨu. Taxi Taa‑r tila vaxi nde andɨu, tila ndaa kuu. 33 Tila Ianyuux kuu xa vaxi nde andɨu. Kida mee‑s xa kutuu vaꞌa koio ñayiu.
34 N‑ka jaꞌan‑i:
—Dito, taa‑n tila jan, taa‑n kɨu xiꞌin kɨu.
35 N‑jaꞌan Jesús:
—Mee‑r kuu tila kida xa tuu vaꞌa ñayiu. Nux kunduu ɨɨn ñayiu xiꞌin mee‑r, nuncas ma kojon ka‑i. Nux jandixa ñaꞌa ɨɨn ñayiu mee‑r, nuncas ma yichi ka‑i. 36 Ko xá n‑jaꞌan‑r nuu‑n, xa juini xa n‑ka xini ñaꞌa‑n, ko ña jandixa ñaꞌa‑n. 37 Ntdaa ñayiu taxi Taa‑r, kunduu koio‑i xiꞌin mee‑r. Te ɨɨn ɨɨn ñayiu kunduu xiꞌin mee‑r, kueka vaꞌa‑r‑yɨ, nuncas ma dangondita‑r‑yɨ. 38 Chi ñatu vaa‑r nde andɨu xa kada‑r xa juini mee‑r. Vaa‑r xa kada‑r xa juini Ia n‑tundaꞌa ñaꞌa mee‑r vaxi. 39 Xa juini Ia n‑tundaꞌa ñaꞌa, kuu xa ma dajɨꞌɨn‑r ni ɨɨn ñayiu n‑taxi‑ia. Juini‑ia xa kada‑r xa nandoto koio‑i, ntdaa‑i, kɨu jɨn ndɨꞌɨ ntdaa xa io. 40 Xa juini Taa‑r, kuu xa ntdaa ñayiu ka xini Daꞌya‑ia te ka jandixa‑i‑ia, te mee‑i kutuu vaꞌa koio‑i xiꞌin Ianyuux kuia ma jɨn ndɨꞌɨ. Kada‑r xa nandoto koio‑i, kɨu jɨn ndɨꞌɨ ntdaa xa io.
41 Xijan kuu xa n‑ka jan kuechi se Israel Jesús, xaxeꞌe xa n‑jaꞌan‑ia: “Mee‑r kuu tila vaxi nde andɨu.” 42 N‑ka jaꞌan‑s:
—¿Ña dɨu mee‑s kuu Jesús, daꞌya yɨɨ José a? Mee‑ro ka xini tadɨꞌɨ‑s. ¿Nax kuu xa jaꞌan‑s xa vaxi‑s nde andɨu?
43 N‑jaꞌan Jesús:
—Maxku jan kuechi koio‑n, ɨɨn‑n xiꞌin ɨnka‑n. 44 Ni ɨɨn ñayiu, ña kuaꞌa xa kunduu‑i xiꞌin mee‑r, nux ma kada Taa‑r xa duꞌa koo. N‑tundaꞌa ñaꞌa Taa‑r mee‑r, te kɨu jɨn ndɨꞌɨ ntdaa xa io, te kada mee‑r xa nandoto koio ñayiu kunduu xiꞌin mee‑r. 45 Se xian tnuꞌu tnuꞌu Ianyuux nuu ñayiu, n‑ka chidotnuni‑s: “Dakuaꞌa Ianyuux mee‑i, ntdaa‑i.” Ntdaa ñayiu n‑ka teku tnuꞌu Ianyuux, te n‑ka dakuaꞌa‑i tnuꞌu‑ia, kunduu koio mee‑i xiꞌin mee‑r.
46 ʼNi ɨɨn ñayiu, nuncas ña n‑xini‑i Taa‑r. Se vaxi nde nuu tuu Ianyuux, mee‑s xini Taa‑s. 47 Xandaa kuu xa jaꞌan‑r. Nux jandixa ñaꞌa ɨɨn ñayiu mee‑r, kutuu vaꞌa‑i xiꞌin Ianyuux kuia ma jɨn ndɨꞌɨ. 48 Mee‑r kuu tila kida xa tuu vaꞌa ñayiu. 49 Taxaꞌnu tnetnu mee‑n, n‑ka xikonuu‑s nuu ñayo ñayiu io, te n‑ka xaxi‑s maná, ko n‑ka xiꞌí‑s. 50 Mee‑r kuu tila vaxi nde andɨu. Davaꞌa nga ñayiu kaxi tila yaꞌa, te ma kuú‑i. 51 Mee‑r kuu tila kida xa tuu vaꞌa ñayiu. Tila vaxi nde andɨu. Davaꞌa nga ñayiu kaxi tila yaꞌa, kutuu vaꞌa‑i kuia ma jɨn ndɨꞌɨ. Tila taxi mee‑r, kuu yɨkɨ kuñu mee‑r. Juñaꞌa‑r, xa kutuu vaꞌa koio ñayiu ñuñayiu.
52 Xijan kuu xa n‑ka jantnaꞌa tnuꞌu se Israel. N‑ka xijan tnuꞌu‑s:
—¿Nanda kuaꞌa se yaꞌa xa taxi‑s yɨkɨ kuñu‑s xa kaxi‑ro?
53 N‑jaꞌan Jesús:
—Xandaa kuu xa jaꞌan‑r. Nux ma kaxi koio‑n kuñu Se kuu ñani tnaꞌa ñayiu, te ma koꞌo koio‑n nɨñɨ‑s, ma kuaꞌa koio‑n xa kutuu vaꞌa‑n. 54 Ñayiu ka xaxi kuñu mee‑r, te ka xiꞌi‑i nɨñɨ mee‑r, xtuu vaꞌa‑i vitna xiꞌin kuia ma jɨn ndɨꞌɨ. Te kada‑r xa nandoto koio‑i, kɨu jɨn ndɨꞌɨ ntdaa xa io. 55 Chi kuñu mee‑r, kuu xandaa xa kaa‑ro kuu, te nɨñɨ mee‑r, kuu xandaa xa koꞌo‑ro kuu. 56 Ñayiu ka xaxi kuñu mee‑r, te ka xiꞌi‑i nɨñɨ mee‑r, kunduu‑i xiꞌin mee‑r, te kunduu mee‑r xiꞌin mee‑i. 57 N‑tundaꞌa ñaꞌa Taa‑r. Ia Ndito kuu‑ia. Ndito mee‑ia, te kida‑ia xa ndito mee‑r. Nani kida mee‑ia xa ndito mee‑r, dani kida mee‑r xa ñayiu ka xaxi ñaꞌa mee‑r, kundito koio mee‑i. 58 Tila vaꞌa kuu tila vaxi nde andɨu. Taxaꞌnu tnetnu‑n n‑ka xaxi maná, ko n‑ka xiꞌí‑s. Ñayiu xaxi tila yaꞌa, kutuu vaꞌa‑i xiꞌin Ianyuux kuia ma jɨn ndɨꞌɨ.
59 Duꞌa n‑jaꞌan Jesús, hora dakuaꞌa‑ia ñayiu veñuꞌu luchi ñuu nani Capernaum.
Tnuꞌu n‑jaꞌan Jesús kida xa xtuu vaꞌa ñayiu vitna xiꞌin kuia ma jɨn ndɨꞌɨ
60 Na n‑ka teku se dakuaꞌa‑ia nax n‑jaꞌan‑ia, kueꞌe‑s n‑ka jaꞌan:
—Yo uꞌu tnuꞌu‑ia. ¿Jundu kuaꞌa xa kueka vaꞌa‑s tnuꞌu jaꞌan‑ia?
61 Naꞌa anu Jesús xa ka jan kuechi se dakuaꞌa‑ia xaxeꞌe tnuꞌu‑ia. N‑jaꞌan‑ia:
—¿Ka kiti ini‑n xaxeꞌe tnuꞌu‑r a? 62 ¿Nax kani ini koio‑n, nux kundeꞌa koio‑n Se kuu ñani tnaꞌa ñayiu, hora ndaa‑s nde nuu n‑xo tuu‑s kiꞌna nuu? 63 Anu‑ro kuu xa kida xa xndito‑ro. Meni kuñu‑ro ñatu xiniñuꞌu ni ɨɨn. Ná kuu anu‑ro kuu tnuꞌu mee‑r. Kida tnuꞌu mee‑r xa xtuu vaꞌa ñayiu. 64 Ko ña ka jandixa ñaꞌa‑n. Dava‑n, joon, ko dava‑n, ñaꞌa.
Chi nde xa kiꞌna nuu, n‑xo naꞌa Jesús jundu ña jandixa ñaꞌa, te jundu diko ñaꞌa nuu se kaꞌni ñaꞌa. 65 N‑jaꞌan‑ia:
—Xijan kuu xa n‑jaꞌan‑r xa ni ɨɨn ñayiu, ma kuaꞌa xa kunduu‑i xiꞌin mee‑r, nux ña kida Taa‑r xa duꞌa koo.
66 Kɨu ijan, n‑ka dandoo kueꞌe se xndijun Jesús mee‑ia. Ñatuka n‑ka xikonuu‑s xiꞌin‑ia. 67 Xijan kuu xa n‑xijan tnuꞌu Jesús nuu n‑uxi uu se dakuaꞌa‑ia:
—Ndoꞌo, ¿ñatu ka juini‑n xa jɨꞌɨn koio mee‑n tuku a?
68 N‑jaꞌan Simón Spedru:
—Xtoꞌo‑ro, ¿jundu nuu jɨꞌɨn koio‑da u? Tnuꞌu mee‑n kida xa xtuu vaꞌa‑da, vitna xiꞌin kuia ma jɨn ndɨꞌɨ. 69 Ka jandixa ñaꞌa‑da. Xá n‑ka xini‑da xa mee‑n kuu Cristu, Ia n‑tundaꞌa ñaꞌa Ianyuux. Daꞌya Yɨɨ Ianyuux Ndito kuu‑n.
70 N‑xiaꞌan Jesús:
—¿Ña ndaa xa n‑kaxí ñaꞌa‑r uxi uu tnaꞌa‑n, ko ɨɨn mee‑n kuu‑s kuiꞌna u?
71 Te kakuneꞌe‑ia Judas Iscariote, daꞌya yɨɨ Simón. Se ijan diko Jesús nuu se kaꞌni ñaꞌa. Ɨɨn se tnaꞌa nuu n‑uxi uu se dakuaꞌa Jesús kuu‑s.