19
Jesús ma, ni ndatna'a ya ji'in Zaqueo ma
Jesús ma, ni kivi ya ñuu Jericó ma, te ni chu'un ya kua'an ya ini ñuu ma.
Te yukan iyo in tee xiku nani de Zaqueo. Tee tátnuni nuu tee ka ndake'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma kúu de.
Tee ya'a, kúu ini de ja kuni de Jesús ma. Kovaa ñatuu kúu kuni de ya, vaa ka iyo kua'a ñayii, te Zaqueo ma chi in tee ndi'i ndi'i‑ni kúu de.
Chukan kúu ja jinu de ni jakoxtnuu de, te ni jan kaa de in tnu sicómoro yatni nuu ya'a Jesús ma, sukan‑va'a kuu kuni de ya.
Nuu ni ya'a Jesús ma ichi yukan, nde'ya ya ichi sukun ma, te ni jini ya Zaqueo ma, te jiña'a ya:
―‍Zaqueo, ki nuu kunu ni kii ni, chi vaa kanuu ja ki'in sa ve'e ni ma ―‍kúu ya jiña'a ya.
Zaqueo ma, ni nuu kunu de, te sii ini ni jan‑ta'vi de ya ve'e de ma.
Ja ni ka jini ñayii ma sukan, ndaka i ni ka keja'a ka ka'an i tnu'u Jesús ma. Ka ka'an i:
―‍¿Nava'a ni kivi de ve'e in tee ndiso kuechi a? ―‍ka kuu i ka ka'an i.
Zaqueo ma, ni ndokuiñi de, te jiña'a de nuu Iya Tátnuni ma:
―‍Jini ni, Señor, ndakua'a sa ñayii nda'vi ma sava ja neva'a sa a. Te nú na in xi‑nuu ni sakui'na sa, te ndakua'a sa kuun jichi‑ka ―‍kúu de jiña'a de.
Jesús ma, jiña'a ya:
―‍Vitna jin ndani'i ta'vi ñayii ve'e ya'a, vaa tee ya'a tna chi in sa'ya tata Abraham ma kúu de.
10 Vaa saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a, vee sa ve ndi nduku sa ñayii jâ ni ka skenaa i maa i ma, sukan‑va'a jin ndani'i ta'vi i ―‍kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin siki ñayii ni ka kunda'a xu'un ja jin satniñu ji'in i ma
11 Ka niniso'o i tna'a ja ká'an Jesús ma, te Jesús ma, ni ka'an ya in tnu'u vijin, vaa yatni iyo ya ñuu Jerusalén ma, te ni ka jani ini i ja sani te kenda kivi tatnuni Su'si ma ñuu ñayivi ya.
12 Te Jesús ma, jiña'a ya:
―‍Iyo in tee kanuu xeen, te ni kee de kua'an de in ñuu jika, sukan‑va'a ni'i de tnu'u ndee tnu'u ndatnu ja ko kuu de rey ma. Te sana ndii de ja tatnuni de ñuu de ma.
13 Te ni kana de uxi tee ka jinukuechi nuu de ma, te ni wa'a de kua'a xu'un nuu ndi‑in ndi‑in de, te jiña'a de: “Jin satniñu ni ji'in xu'un ya'a onde kivi ndenda sa ma”, kúu de jiña'a de.
14 Kovaa ñayii ñuu de ma, ka kiti ini i nuu de, te nani kua'an de ma, te ni ka tetniñu i in jichi ñayii kuan koo i, te ka jiña'a i: “Masu ka kuni sa ja tee ya'a ko kuu rey tatnuni nuu sa ma”, ka kuu i ka jiña'a i.
15 ’Kovaa maa de ni kana ja ko kuu de rey ma, te ni ndenda de ñuu de ma. Nuu ni ndenda de ma, te ni ndakana de ndaka tee ni wa'a de xu'un ma, tee ka jinukuechi nuu de ma, sukan‑va'a kuni de na saa ni ka ni'i ndi‑in ndi‑in de ma.
16 Tee xinañu'u ma, ni kenda de, te jiña'a de: “Señor, xu'un ni a chi ni ni'i i uxi‑ka jichi sukan ni taa ni ma”, kúu de jiña'a de.
17 Te rey ma, ni ndakone'e de: “Va'a‑ni, vaa ñayii jinukuechi va'a kúu ni. Ja ni jito va'a ni jaku ja ni taa sa ma, te vitna, te tatnuni ni nuu uxi ñuu a”, kúu de jiña'a de.
18 Sani te ni kenda in‑ka de, te jiña'a de: “Señor, xu'un ni a ni nduu u'un‑ka jichi ja ni taa ni ma”, kúu de jiña'a de.
19 Te jiña'a tna rey ma: “Ndijin ko kuu ñayii tatnuni nuu u'un ñuu a”, kúu de jiña'a de.
20 ’Kovaa ni kenda in‑ka de ma, te jiña'a de: “Señor, ya'a iyo xu'un ni a. Ni tava'a sa i in nuu pañu,
21 vaa yu'u ña'a sa, vaa ndijin chi in tee ndákan‑ndoo kuenda kúu ni, vaa ndáke'en ni ja masu ni sonee ni ma, te ndáxtutu ni itu nuu masu ni chi'i ni ma”, kúu de jiña'a de.
22 Sani te jiña'a rey ma: “Tee masu jinukuechi va'a kúu ni. Maa tnu'u ni ka'an ni a, te ndáka'an sa nuu ni. Nú jini ni ja in tee ndákan‑ndoo kuenda kúu sa ja ndáke'en sa ja masu ni sonee sa ma te ndáxtutu sa itu nuu masu ni chi'i sa ma,
23 ¿nava'a ñatuu ni jan xsia'a ni xu'un sa a nuu ñayii jin taa sa'ya xu'un ma, sukan‑va'a ja ndenda sa ma, ndataa ni xu'un sa ma ji'in sa'ya xu'un sa ma?”, kúu de jiña'a de.
24 Te jiña'a de ñayii ka iyo yukan: “Jin ndaxtandee ni xu'un sa a, te jin ndakua'a ni tee ni ni'i uxi‑ka jichi ma”, kúu de jiña'a de.
25 Te ka jiña'a i: “¡Señor, kovaa jâ neva'a de uxi‑ka jichi ma!”, ka kuu i ka jiña'a i.
26 Kovaa rey ma, ni ndakone'e de: “Ká'an sa nuu ni ja nú na in neva'a kua'a‑ka, su'va kua'a‑ka skuta'vi ña'a Su'si ma. Kovaa nú na in ñatuu nawa neva'a i ma, onde ja vala neva'a i ma ndake'en Su'si ma.
27 Te ñayii ñatuu ka kunimani nuu sa ma ja ñatuu ka kuni i ja ko kuu sa rey nuu i ma, kuán koo ni kuán kueka ni i, te konde'ya sa, te jin ka'ni ni i”, kúu de jiña'a de. ―Sa'a ni ndakani Jesús ma.
Jesús ma, yoso ya in burru ni kivi ya ñuu Jerusalén ma
(Mt 21:1‑11; Mr 11:1‑11; Jn 12:12‑19)
28 Ja ni jinu ni ka'an Jesús ma sukan, kua'an ya ñuu Jerusalén ma.
29 Nuu sani te kenda ya ñuu Betfagé ma ji'in ñuu Betania ma yatni yuku nani Yuku Tnu Olivo ma, ni tetniñu ya uu tee ka ndikin ya ma,
30 te jiña'a ya:
―‍Kuán koo ni yu'u ñuu iyo jiyo ma, te nú ni ka kenda koo ni ma, te jin ndani'i ni in burru nu'ni ti ja ñatuu na in kakoso‑ka ti. Te jin ndaji ni ti, te ki koo ni ji'in ti.
31 Te nú na in kakan‑tnu'u nava'a ka ndaji ni ti, te jin kuña'a ni: “Maa Señor ma jiniñu'u ti”, jin kuña'a ni ―‍kúu ya jiña'a ya.
32 Te tee ka ndikin Jesús ma, kuan koo de, te ni ka ndani'i de ndaka sukan jiña'a ya ma.
33 Nani ka ndaji de burru ma, te ñayii xi‑burru ma, ni ka jikan‑tnu'u i:
―‍¿Nava'a ka ndaji ni burru a? ―‍ka kuu i ka jiña'a i.
34 Te ni ka ndakone'e de:
―‍Vaa Señor ma jiniñu'u ti ―‍ka kuu de ka jiña'a de.
35 Te ni ka sonee de sa'ma siki burru ma, te ni jan koo de ji'in ti nuu iyo Jesús ma, te ni ka chindee de ya ni kakoso ya ti.
36 Sukan‑ni kua'an Jesús ma ji'in ti ichi ma, ñayii ma, ka skuili i sa'ma ka ndii i ma.
37 Te nuu ni kuyatni ya ja nuu ya Yuku Tnu Olivo ma, ndaka ñayii ka ndikin ya ma, ni ka keja'a i ka kusii ini i, te ka chiñu'u i Su'si ma ja ndaka milagru ni ka jini i ma,
38 te ka ka'an i:
―‍¡Jayiñu'u kúu rey vee nuu Iya Tátnuni ma! ¡Ka kusii ini i andivi ma, te jayiñu'u kúu onde sukun ma! ―‍ka kuu i ka ka'an i.
39 Sani te jaku tee ka kuu fariseo ma ja ka iyo de ne'un ñayii ma, ka jiña'a de:
―‍Teskua'a, ka'an ni nuu ñayii ka ndikin ña'a a, te má jin kayu'u‑yu'u i ―‍ka kuu de ka jiña'a de.
40 Kovaa Jesús ma, jiña'a ya:
―‍Ká'an sa ja nú ñayii ya'a, jin kasiyu'u i, yuu a jin kayu'u ―‍kúu ya jiña'a ya.
41 Nuu ni kenda yatni ya ñuu Jerusalén ma, ja ni jini ya ñuu ma, Jesús ma, nda'yu ya ja kuu ñuu ma,
42 te ká'an ya:
―‍¡Nute ni ka jaku'ni ini ni, visi ja vitna, sukan sa'a sa ja jin koo va'a ni ma! Kovaa vitna chi iyo yu'u, te masu kuu jin kuni ni.
43 Vaa ki koo kivi u'vi siki ni a, ja ñayii ñatuu ka kunimani nuu ni a, jin sa'a i ja jin ndesi va'a ni, te ni‑ka'nu ñuu a, jin ndakonduu ña'a i, te jin ka'ni ña'a i,
44 te jin xnaa ndi'i kuiti i ñuu ni a. Jin ka'ni ña'a i, te ni ma jin xndoo‑ka i ni‑in‑ka yuu siki in‑ka yuu ja jin koxtna'a i, vaa ñatuu ni ka ndasa'a ni kuenda ora nuu ni kii Su'si ma ja sa'a ya ja jin kaku ni ma ―‍kúu ya ká'an ya.
Jesús ma, ni ndasavii ya ini veñu'u ka'nu ma
(Mt 21:12‑17; Mr 11:15‑19; Jn 2:13‑22)
45 Ja ni jinu sukan ma, Jesús ma, ni kivi ya veñu'u ka'nu ma, te ni keja'a ya kéne'e ya ñayii ka xiko ma,
46 te jiña'a ya:
―‍Nuu tutu ndee tnu'u Su'si ma ká'an: “Ve'e sa a chi ko kuu i ve'e kakan‑ta'vi ñayii ma nuu Su'si ma.” Sukan ndee nuu tutu Su'si ma. Kovaa ndijin chi ni ka ndasa'a ni in yavi nuu ka ñu'u kui'na ―‍kúu ya jiña'a ya.
47 Ni jinu ni ndasavii ya ma, te ndaka kivi Jesús ma, káxtnu'u ya tnu'u maa ya ma ini veñu'u ma, te tee ka tatnuni nuu sutu ma, ji'in tee ka skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, ji'in tee ka netniñu ñuu yukan, ka nduku de naxe jin ka'ni de ya.
48 Kovaa ñatuu ka ni'i ini de naxe jin sa'a de, vaa ndaka ñayii ma, ka niniso'o ñukuun i ja ká'an ya ma.