Peɗ nzoɓ ndáy nzaapeɗri
Ɓay ká se tul feri ká ɗo ɓil mbeɗe ni key
Mbeɗe key na Luku ɗaa a kḭ́ike fal feri ká Ŋgɛrɛmbay ɗaa ká fal zɔ́l ɓe ɓa nulue, ɓay haŋa leɗ nduoɓal-ɛri zǐŋke hṵrusuo í maa káake káa Ɓáy Kere ha̰ sa̰w nzoɓri ɓoɗ ɓoɗ ká tusiri key ɓáy faa Tem Law Pie káʼa píeke ha ri.
Ɓari leɗ nduoɓal Zezuri ká i ɓa nzoɓ ndáy nzaapeɗri na, i ɓaa nasi ɓay tḭ́i Zezu saa luɔ huɗ na ha̰ nzoɓri ká Zuruzalɛm. Roo lɛ, zaɗka nzoɓ kúŋ sal ɓay luyeri ká ɗi i ɗaa nun-ri tuɔ síe ɓay tul káa Ɓay Kere na báyḭi lɛ, nzoɓ mbika lawri tḭi ɗul saa Zuruzalɛm na í vǎa kaw zaɗ kḭ ká kuɗu zaɗ ká Zude nda̰w, kuɗu zaɗ ká Samari nda̰w, kpṵru tḭi ŋgɛrɛpuo Antiyos. Zaɗkeri riw bele ku na, i ka-káa Ɓay Kere ká se tul Zezu Krisi ká ɗi.
Ká ɓil feri ká kal ku na, ɓaa ɓay se tul Piyɛr, Zak, Za̰a, Zak yṵ Zezu, rɔɔ kakalke lɛ, ɓaa ɓay se tul Pol ze ŋgḭi. Nzoɓ ɗáa mbeɗe key na kḭi fal varuri ká Pol se, káʼa ɗaa ha̰ mbṵ tul kḭ nzoɓ mbika lawri ɗo kuɗu zaɗ ká Azi nda̰w, Maseduwa̰n ɓáy Akayi nda̰w, rɔɔ ká zaɗ kḭri nda̰w pi na. Mbeɗe key na, ɔrɔ ɓie soro ɓay Pol ká naa hul sal ká Rɔm. Ɓe nu ku hɔy kara Ɓay Ŋgɛrɛwṵru, ɓáy peɗ ɗáa Tem Law Pie na, nzoɓ ti mgbaka naa hul sal ya.
Máa ɓayri ká ɗo ɓil-e
Úru saa nam zɔ́l Zezu ɓa nulue kpṵru tḭi nam pantekoɗ: 1–2
Ɓáa nasi ɓay Zezu, ɓáy ɗáa nun nzoɓ mbika lawri tuɔ síe: 3–8
Pol suo kér ɓay ɓe: 9
Titire nzoɓ mbika lawri ká i ɓa Ziɓ ya: 10–12
Titire varu ká Pol se: 13–14
Mbṵ kḭ nzoɓ ndáy nzaapeɗri ká Zuruzalɛm: 15
Varu ndeke ɗi ba siɗike ká Pol se: 16–18
Varu ndeke ɗi ba sayke ká Pol se: 19–21
Pol naa hul sal ká Zuruzalɛm, rɔɔ í soro ni se Rɔm: 22–28
1
Luku ɓaa ɓay se tul mbeɗe key
1 Nzoɓ buɔ-i Tiyofil, mbeɗe key na ndeke ɗi siɗike ro zey. Mbeɗe ká mì ɗaa ha̰ mù ká pola na, mì kḭ́ike fal feri riw bele ká Zezu tii sa̰w ɗáa, ɓáy fe féreri káʼa fere nzoɓri, 2 ɓáy tiikake kpṵru tḭi nam ká Ŋgɛrɛwṵru mbi ni se nulue. Pola rɔɔ ɓay haŋa ni se nulue na, ɓáy faa hṵrusuo Tem Law Pie na ka kǐɛke nzoɓri káʼa nan ri ɓa *nzoɓ ndáy nzaapeɗri na fe ká ɓay ɗáa. 3 Fal huɗ ɓe na, ka yḭ̀i a ví tḭi tul-ri ɓáy kumnun, a kiɛ sùo-ɛ faa ɓal ŋgḭ-ŋgḭi ha ri kɔ ta-taŋ mii, ɓa ɓe na kḭ. Ká ɓil namri ká síŋ niŋ na, ka tḭi tul-ri a ɓaa ɓay ká se tul réke mbay Ŋgɛrɛwṵru ká tul nzoɓri na ha ri. 4 Nam mbḭw munu káʼa mbṵ kḭ ziŋ ri na, ka ɓaa ha ri mii: «Ì zɔ́l ká Zuruzalɛm ya, roo lɛ, ì giyaŋ fe ká Bǎa waa ziŋ rì na. Ɓe ze ɓa fe ká mì ɓaa ɓayke pola ha rì. 5 Tusuɛke lɛ, Za̰a na ɗaa tul nzoɓri nduo mbii. Roo lɛ, ɓaarì na, nam tɔ̀ŋ ŋgḭi ya hɔy ro ɓay haŋa mì ɗáa rì nduo ɓil Tem Law Pie.»
Zezu se ɓa nulue
6 Báyḭi lɛ, *nzoɓ ndáy nzaapeɗri mbṵ kḭ ká luo Zezu í vbi ni ɓay mii: «Mbay, wa̰a ká ɓil sew ni key ze mù léke puoruo *Izarayɛl na lɛ?» 7 Lɛɛ, ka yḭiŋra ɓáy ɓay ha ri mii: «Ɓay ká se tul namke ɓáy sewke na, Bǎa Ŋgɛrɛwṵru huo-ɛ kḭ hɔy ze tuu namke ɓo, ɓa ɓay ɓaarì ya. 8 Roo lɛ, zaɗka Tem Law Pie a ɗí a kaw tul-rì na, ì zíŋ hṵrusuo, lɛ, ì ɓá nzoɓ nasi ɓay ɓi ká ŋgɛrɛpuo Zuruzalɛm key, ɓáy kuɗu zaɗ ká Zude ɓáy Samari riw bele kpṵru tḭi gbṵ tusiri.» 9 Falɛ káʼa ɓaa ɓaykeri na munu báyḭi lɛ, ká zaɗɛ ku hɔy Ŋgɛrɛwṵru naa ni ká nun-ri ká sakra ɓari ku ɓa nulue. Lɛɛ, i kɔ-kɔ́m wṵam ɓa fal-ɛ kpṵru ha̰ síi mbam ví guɓa tul-e gbukru ha ri kɔ ni mbǎa.
10 Zaɗka i ɗo í kɔ-kɔ́m wṵam ɓa fal-ɛ káʼa se ɓa nulue vǎw na báyḭi lɛ, nzoɓri siɗi nduo gari ɓa pie kpa̰a kpa̰a tḭi tul-ri mbuɗa, 11 í vbi ri ɓay mii: «Ɓaarì Galeleri, ɓay ḭi nda̰w rɔɔ, ì ɗo í kɔ-kɔ́m wṵam ɓa nulue lɛ? Ɓe Zezu ká Ŋgɛrɛwṵru naa ni ká sakra ɓaarì ha̰ ni zɔl ɓa nulue vǎw na, káʼa yḭ́i faa mbḭw munu ká ì kɔ ni ɓáy zɔ́li ɓe ɓa nulue vǎw na.»
Nzoɓ mbika lawri giyaŋ Tem Law Pie
12 Nzoɓ ndáy nzaapeɗri ɗi saa tul kuo ká riŋ-ɛ ɓa Oliviye, a í yḭ̀i í se Zuruzalɛm. Kuoke ku na ɗo ɗi ya ɓáy Zuruzalɛm. Sal faake ɗi ɗo munu ɓa há̰ari ɓil puɔ ká nzoɓri se ká síe *nam mgbaka ta̰ram Ziɓri na. 13 Zaɗka i tḭi puɔ na báyḭi lɛ, i hil í se ɓil hul ká̰y tul kḭ ká ɗo siya ká ɓa zaɗ mbṵ́ kḭ ɓari ɓaŋguɔ na. Riŋ nzoɓkeri na ze ɗo key: Piyɛr nda̰w, Za̰a nda̰w, Zak nda̰w, Andere nda̰w, Filiɓ nda̰w, Toma nda̰w, Batelemi nda̰w, Matiye nda̰w, Zak vu Alfe nda̰w, Simo̰n ɓe káʼa hii nzoɓ ɓeri a ru-ruy ɓay tul-ri nda̰w, rɔɔ Zud vu Zak nda̰w pi. 14 Ɓari riw bele ɓáy má̰yri, ɓáy Mari máa Zezu nda̰w, rɔɔ ɓáy yṵ Zezuri nda̰w na, i zuɔ ziŋ kḭ mbḭw í mbṵ kḭ ɓaŋguɔ kpaɗara í ɗaa nzaa ɓay kere.
Matiyas suo bol Zudas
15 Nam mbḭw munu ká nzoɓ mbika lawri riw bele mbṵ kḭ maa isɔɗ ɓáy síŋ siɗi na, Piyɛr uru siya ká sakra yṵ-ɛri a ɓaa ha ri mii: 16 «Yṵ-iri, ɗo nun haŋa ɓay ká Tem Law Pie ha̰ *Daviɗ ɓaa ká ɓil mbeɗe Ŋgɛrɛwṵru na, ka ɗo munu ɓáy zaɗɛ. Daviɗ na ɓaa ɓayke pola hɔy se tul Zudas, ɓe káʼa nda faa pol nzoɓri ha ri mgba Zezu na. 17 Ɓe na, pola na i kḭi ni ziŋ ɓuru *nzoɓ ndáy nzaapeɗri, a kaw ziŋ ɓuru mbḭw a ɗaa peɗ ziŋ ɓuru. 18 Roo lɛ, leɗbanke ku na fa̰a lari ká i ha̰ ni ɓay tul fe ka̰aya ɓe na a híeke wáa. Ká ɓil wáake na, ka lie kparafal ɓo siri, lɛ, ɓil-e saka a ha̰ ka̰ra ɓil-e tḭi zuɔ siri gbɛrɛm. 19 Ɓayke ku na, nzoɓri ká Zuruzalɛm riw bele laa ha ri tǔuke riŋ wáake ɓáy nzaa ɓay ɓari mii, Hakeledama. Ɓáy nzaa ɓay naari lɛ, ɓaa mii, “wáa sím.”» Lɛɛ, Piyɛr ɓaa ha ri na rɔɓay mii: 20 «Ka ɓil Mbeɗe Simri na Daviɗ ɓaa mii:
“Ndaɗ ɓay pɔ́ŋ puo ɓe ha̰ ni ɗo ɓa pile kivbiw.
Ndaɗ ɓay haŋa nzoɓ mbḭw kara ka ɗaa puo ká ɗi ya*1.20 Simri 69.25..”
Rɔɓay, ka ɓaa mii:
“Ndaɗ ɓay haŋa nzoɓ kḭ ɓoɗ, ze ka suo bol peɗ ɓe†1.20 Simri 109.8..”»
21-22 «Munu zu lɛ, náa náari nzoɓ mbḭw ká sakra naari key na, ha̰ ni ka suo bol-e a zúɔ ziŋ ɓuru nzoɓ ndáy nzaapeɗri ɓo, a ɓaa nasi ɓay tḭ́i Ŋgɛrɛmbay Zezu saa luɔ huɗ na. Nzoɓke ku na, ɗo nun haŋa ni ka ɓa nzoɓ ká ɗo ziŋ ɓuru ɓáy namri riw bele ká Ŋgɛrɛmbay Zezu ɗǒke sakra naari, tii sa̰wke ɓáy namri ká Za̰a ɗáake tul nzoɓri nduo mbii kpṵru tḭi síeke ká Ŋgɛrɛwṵru mbi Zezu ká sakra naari ha̰ ni se nulue.»
23 Báyḭi lɛ, i nan nzoɓri siɗi í ɗaa ri ɗo pol-ri: nzoɓ mbḭwke riŋ-ɛ ɓa Zezeɓ Barsabas, ɓe ká i ɗi ni ɓa Zustus. A nzoɓ siɗike laa lɛ, riŋ-ɛ ɓa Matiyas. 24 Falɛ lɛ, ɓari riw bele na, i ɗaa nzaa ɓay kere í ɓaa mii: «Mbay, ɓo ká mù kɔ ɓil law nzoɓri riw bele na, mu kíɛ ɓuru nzoɓri ká siɗi key, wa̰a, nzoɓ ha̰a ze mù náa ni 25 ha̰ ni ɓa nzoɓ ndáy nzaapeɗ, a suo bol peɗ Zudas káʼa pɔŋ peɗke a se ɓa zaɗ taa ha̰y ká ɓa taa ɓe na lɛ?» 26 Báyḭi lɛ, i ɗaa dḭi dḭi ɓay náa nzoɓ mbḭw ká sakra ɓari. Lɛɛ, dḭi dḭi na tɔɗɔ ɓo tul Matiyas ha̰ ni nde tul nzoɓ ndáy nzaapeɗ ha̰wri ká tɔ̀ŋ duɔ falɛ mbḭw na.