29
Yaxuba nun Rakeli
1 Yaxuba to ti kiraan xɔn ma siga sogeteden bɔxɔn mabinni, 2 a yi xɔɲinna to burunna ra. Yɛxɛɛn nun sii kuru saxan yi saxi na xɔɲinna fɛma e igen minma dɛnaxan yi. Gɛmɛ xungbeen nan yi saxi xɔɲinna dɛ ra. 3 Na waxatini, e yi darixi xuruseene malanɲɛ na yiren nin. E malanxina, xuruse rabane yi gɛmɛn makutukutu naxan yi saxi xɔɲinna dɛ ra. Xuruseene to yelin ige mindeni, e mɔn yi gɛmɛn naxɛtɛ xɔɲinna dɛ ra. 4 Yaxuba yi xuruse rabane maxɔdin, a naxa, “Ngaxakedenne, ɛ kelixi minɛn yi?” E yi a yabi, e naxa, “Nxu kelixi Xarani taan nin.” 5 A mɔn yi e maxɔdin, a naxa, “Ɛ Laban kolon, Nahori a dii xɛmɛna?” E yi a yabi, e naxa, “Ɔn, nxu a kolon.” 6 A yi e maxɔdin, a naxa, “A di na?” E yi a yabi, e naxa, “Sese mi a toxi. A dii tɛmɛna Rakeli nan fama na ra e nun xuruseene.” 7 A yi a fala e xa, a naxa, “En yanyin nin iki. Xuruseene malan waxatin xa mi a ra iki ba? Ɛ igen fi xuruseene ma mafurɛn, ɛ mɔn yi xɛtɛ e ra e rabadeni.” 8 E yi a fala, e naxa, “Nxu mi nɔɛ fefe ligɛ iki, fɔ xuruseene birin na malan. Na waxatini, nxu fa gɛmɛn ba xɔɲinna dɛ ra a dɛɛn yi balanxi naxan na, nxu fa igen fi xuruseene birin ma.”
9 Yaxuba to yi na falama e xa, Rakeli fan yi fa a babaa xuruseene ra, bayo xuruse rabaan nan yi a ra. 10 Yaxuba to Rakeli to fɛ, Yaxuba nga tada dii tɛmɛna, e nun Laban ma xuruseene, a yi a maso xɔɲinna dɛxɔn. A yi gɛmɛn ba xɔɲinna dɛ ra, a yi igen fi Laban ma xuruseene ma. 11 Yaxuba yi Rakeli sunbu, a yi wuga, a gbelegbele. 12 A yi a fala Rakeli xa, a a baba bari boden nan a ra, Rebekaa dii xɛmɛna. Rakeli yi giin nakɔ ayi, a sa na yɛba a baba xa. 13 Laban to Yaxuba fe mɛ a xunyɛn ɲaxalanmana diina, a yi siga, a sa a ralan. A yi a sunbu, a a xali banxini. Feen naxan birin Yaxuba sɔtɔ, a yi na yɛba Laban xa. 14 Laban yi a fala a xa, a naxa, “En birin wuli keden fasa keden.” Yaxuba yi kike keden naba Laban konni.
15 Lɔxɔna nde, Laban yi a fala Yaxuba xa, a naxa, “N bari boden nan i ra, koni sariya yo mi a falaxi i xa wali n xa, a fa lu n mi i saren fi. A fala n xa, a lan n xa i saren fi naxan na.” 16 Awa, dii tɛmɛ firin nan yi Laban yii. A dii tɛmɛ singen xili nɛn Leya, a firindena Rakeli. 17 Leya yɛɛne mi yi rayabu, koni Rakeli tan ɲaxalan tofaɲin nan yi a ra. 18 Rakeli nan yi rafan Yaxuba ma ki faɲi. A yi a fala Laban xa, a naxa, “N ɲɛɛ solofere nan walima i xa, alogo i xa i ya dii tɛmɛn firinden Rakeli fi n ma.” 19 Laban yi a fala, a naxa, “Benun n xa n ma diin fi muxu gbɛtɛn ma, n lan n xa a fi i tan nan ma. Lu n konni be.” 20 Yaxuba yi ɲɛɛ solofere wanla kɛ Laban yii Rakeli a fe ra. Koni na ɲɛɛ soloferen lu nɛn a xa alo xii dando gbansan, bayo a bata yi a xanu.
21 Na xanbi ra, Yaxuba yi a fala Laban xa, a naxa, “N ma waxatin bata ɲan. N ma ɲaxanla so n yii fa, n xa a findi n yɛtɛ gbeen na.” 22 Laban yi mɛn kaane birin xili, a e xa fa e dɛgedeni, e sɛwa sumunna raba. 23 Ɲinbanna ra, a yi Leya tongo, a dii tɛmɛ singena, a yi a so Yaxuba yii. Yaxuba yi a findi a yɛtɛ gbeen na. 24 Laban yi Silipa so a diin Leya yii, a xa findi a konyin na. 25 Kuye to yiba, Yaxuba yi a to Leya na a ra. A yi a fala Laban xa, a naxa, “I nanse ligaxi n na ito ra? N mi walixi i xa Rakeli xan ma fe ra ba? Nanfera i n mayendenxi?” 26 Laban yi a yabi, a naxa, “Nxu tan ma namunna mi tinɲɛ dii tɛmɛ firinden xa dɔxɔ xɛmɛ taa ra, a singen mi xɛmɛ sɔtɔxi. 27 Xunsagini ito liga singen ɛ nun Leya. Xa i tin i mɔn xa ɲɛɛ solofere wanla kɛ n xa, n nan n ma dii tɛmɛ firinden fan fima nɛn i ma, a findi i ya ɲaxanla ra.”
28 Yaxuba yi na liga. E nun Leya to xunsagin naba yire kedenni, Laban yi Rakeli fan fi a ma. 29 A yi Bila tongo a a so Rakeli yii a xa findi a konyin na. 30 Yaxuba mɔn yi Rakeli findi a gbeen na, a yi Rakeli xanu dangu Leya ra. A mɔn yi ɲɛɛ solofere wanla kɛ Laban yii.
Yaxubaa diine
31 Alatala to a to Leya mi rafanxi Yaxuba ma alo Rakeli, a yi a findi dii barin na. Na waxatini Rakeli tan yi findi gbantan na. 32 Leya to fudikan, a yi diin bari. Na diin yi xili sa Rubɛn. A yi a fala, a naxa, “Alatala bata n ma marayarabin to. Iki n fa rafanma nɛn n ma xɛmɛn ma.”*Rubɛn masoxi xuina nde nan na Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “A bata n ma tɔrɔyaan to.” 33 A mɔn yi fudikan dii firinden na. A to na diin bari, a yi a fala, a naxa, “Alatala fan yatina a kolon, a n mi rafan n ma xɛmɛn ma. Na nan a toxi a dii firindeni ito fan fixi n ma.” A yi na diin xili sa Simeyɔn.†Simeyɔn maso xuina nde ra Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “Naxan fe mɛma.” 34 A mɔn yi fudikan dii saxanden na. A to a bari, a mɔn yi a fala, a naxa, “Awa, iki, fɔ n ma xɛmɛn xa kankan nɛn n ma sɔnɔn, bayo n bata dii saxan sɔtɔ a xa.” Na na a to, e yi a xili sa Lewi.‡Lewi maso xuina nde ra Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “A kankanxi a ma.” 35 A yi fudikan dii naaninden na. A to na fan bari, a yi a fala, a naxa, “Awa, iki n na Alatala tantunma nɛn.” A yi na diin xili sa Yuda.§Yuda maso xuina nde ra Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “Tantunna.” A dii barin yi dan na dii muxu naaninna ma.
*29:32: Rubɛn masoxi xuina nde nan na Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “A bata n ma tɔrɔyaan to.”
†29:33: Simeyɔn maso xuina nde ra Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “Naxan fe mɛma.”
‡29:34: Lewi maso xuina nde ra Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “A kankanxi a ma.”
§29:35: Yuda maso xuina nde ra Heburu xuini naxan bunna nɛɛn “Tantunna.”