Xabu N Benba Adama nun Nmahawa waxatini, adamadiine tɔrɔma e hakɛne nun e yulubine goronna nan bun. Sayaan nun tɔrɔyaan nun yahannama feen faxi dunuɲa yi hakɛne nun yulubine saranna nan na. To, birin waxi a xɔn ma, a xa kisin sɔtɔ alogo a nama ɲaxankata alikiyama yi. Anu, Ala bata kirana nde yitɔn, a adamadiine rasariɲanma e hakɛne nun yulubine ma kii naxan yi, e kisi alogo e xa siga ariyanna yi. Na kisin kiraan makɛnɛnxi Kitabuni ito nin. Kitabuni ito sa fɔlɔxi dunuɲa da kiin nan ma, a nabine taruxune nun kawandi baxine yɛba han Marakisi Tiin Yesu fa fena, han sa dɔxɔ dunuɲa raɲanna feen na. Kitabuni ito naxa a Marigi Yesu nan Ala solona muxun na dunuɲa muxune birin xa. Naxan na dɛnkɛlɛya Marigi Yesu ma, Ala na kanna rakisima nɛn a hinanni.

Nabina ndee fa waxatine ni itoe ra naxanye fe yɛbaxi Kitabuni ito kui, sa tongo e fa waxatin ma han ti to ra:

Kitabuni ito yitaxunxi dɔxɔ saxan nan na:

A singen dunuɲa da kiin nun nabine taruxune nan yɛbama benun Marigi Yesu xa fa. A firinden nabi wuyaxi nan ma falaye yɛbaxi. Na yire firinne kirani tɔnma Marakisi Tiin Yesu nan yɛɛ ra. E sɛbɛxi Heburu xuiin nin, muxune yi e maxɛtɛ Yalunka xuini alogo Yalunkane xa e famu ki faɲi. Nabiya fala wuyaxi na yire singen nun a firinden kui naxanye Yesu fa feen yɛbama benun a xa liga alogo muxune xa a kolon a Ala nan Yesu xɛxi, a to na nabiya fala fonne rakamalixi. A yire saxanden tan Marigi Yesu a fe taruxun nun a kawandi baxine nan yɛbama e nun a xarandiine Yesu a falane suxi a xanbi kii naxan yi. Yire saxandeni ito tan sɛbɛxi Girɛki xuiin nin, muxune yi a maxɛtɛ Yalunka xuini alogo Yalunkane xa a famu ki faɲi.

Alaa falan naxan nafaxi dunuɲa yi, na fɔlɔxi Nabi Musaa Tawureta nan ma. Waxatina nde ɲɛɛ wuli saxan ɲɛɛ kɛmɛ suulun ɲɔxɔn bata dangu xabu Nabi Musa sɛbɛnli ito ti. Musa a sɛbɛxi nɛn yanyina nde ɲɛɛ wuli keden kɛmɛ suulun ɲɔxɔn benun Marigi Yesu xa bari. Alaa Nii Sariɲanxin nan nabi gbɛtɛye taruxune yitaxi Nabi Musa ra alogo a xa e malan, a e sɛbɛ Tawureta kui sa a gbee taruxun fari. A e sɛbɛ Heburu xuiin nin, Musa kon xuina, muxune yi e maxɛtɛ Yalunka xuini alogo Yalunkane fan xa nabine taruxune kolon ki faɲi. Tawureta kui, en taruxune toma naxanye bata dangu xabu Ala dunuɲa da waxatin naxan yi han Nabi Musa Isirayila kaane xali e bɔxɔni waxatin naxan yi.

Na birin findixi “Tawureta” nan na naxan bunna nɛɛn Heburu xuini fa fala “Xaranna.” Na xaranna tɔnɔn gbo muxune ma, bayo Ala yɛtɛna sariyane nun nabi wuyaxi taruxune malanxi Tawureta kui.

Kitabun yire suulun nan Tawureta Musa kui. Na singen xili “Dunuɲa Fɔlɔna,” amasɔtɔ a a yitama en na nɛn dunuɲa nun dinan fɔlɔxi kii naxan yi. A yire firinden xili “Xɔrɔyana,” bayo Ala Isirayila ramini nɛn konyiyani Misiran yamanani. A saxanden xili “Saraxaraline,” bayo Ala sariyane nun saraxa ba kiine yɛba nɛn Lewi bɔnsɔnna muxune xa naxanye findixi saraxaraline ra Isirayila xa. A naaninden xili nɛn “Yatɛne.” Isirayila kaane naxan nabaxi kira yi, keli Misiran yamanani siga e gbee bɔxɔni, na birin na Kitabun yiren kui. A mɔn Isirayila muxune yatɛne falama na waxatini. A suulunden xili nɛn “Sariyane.” Benun Isirayila kaane xa so e bɔxɔni Ala dɛnaxan fi e ma, Nabi Musa a kawandi dɔnxɛn ba nɛn e xa, a sariyane nun taruxune birin ma fe rabira e ma. Na kawandin sɛbɛxi na kitabun yire suulunden kui.

Nabi gbɛtɛye fe taruxune fan sɛbɛxi yireni ito kui naxanye fa Isirayila bɔxɔni Musa faxa xanbini. Feen naxanye danguxi fayida ɲɛɛ wuli wuyaxi bun, ne fe taruxune nan malanxi Kitabun yireni ito kui. Manga Dawuda nun Muluku Sulemani e fe taruxun birin sɛbɛxi yireni ito kui e nun ne xanbi ra muxu wuyaxi naxanye findi mangane ra Isirayila yamanani. Nabi gbɛtɛye fan ma fe taruxune sɛbɛxi yireni ito kui.

Nabine fala wuyaxi nan malanxi Kitabun yireni ito kui. A yire singeni, Isirayila mangan Nabi Dawuda falan naxanye ti, na ndee nan sɛbɛxi be. Muluku Sulemani a sandane nun a falan naxanye ti, ne fan malanxi be. Na xanbi ra, Ala falan naxanye ti a nabine xɔn a yamaan matinxin feen na, ne fan sɛbɛxi yireni itoe yi fata nabine falane ra. Ala falan naxanye ti a nabine xa fayida ɲɛɛ kɛmɛ sennin bun ma, ne nan malanxi be. Nabi Dawudaa Yaburin sɛbɛxi nɛn fayida ɲɛɛ wuli keden benun Yesu xa bari. Nabi Malaki a kitabun yiren sɛbɛxi nɛn ɲɛɛ kɛmɛ naanin benun Yesu xa bari.

Nabi Dawuda nun Muluku Sulemani dangu xanbini, Isirayila kaane bira nɛn yulubini fata e suxure batun na. Ala yi a ragidi, a Isirayila kaane yaxune xa fa e suxu yɛngɛni, e yi e xali konyiyani. Nabine sɛbɛnli itoe ti na waxatine nin, e kawandine ba alogo Isirayila yamaan xa xɛtɛ suxure batun fɔxɔ ra, e tubi Ala ma. Nabi saxan nan ma kitabu yireye gbo dangu bonne ra: Nabi Esayi nun Nabi Yeremi nun Nabi Esekiyɛli.

Marigi Yesu a fe sɛbɛxi nabini itoe xɔn yire wuyaxi benun Marigi Yesu xa bari. Na feen sɛbɛxi Yaburi sora 2.7-9 nun Yaburi 22 nun Nabi Esayi 7.14 nun Nabi Esayi 9.1-6 nun Nabi Esayi 53 nun Nabi Daniyɛli 2.44 nun Nabi Daniyɛli 9.24-26 nun Nabi Mika 5.1-4 nun Nabi Sakari 9.9-10 nun Nabi Sakari 12.8-11 e nun a sora 13.1-2 kui.

To muxune lan e xa nabini itoe falane xaran, e yi a kolon naxan lan a liga dunuɲa yi.

Yesu a fe xaranna xili nɛn Girɛki xuiin nun firanse xuini fa fala “Evangile.” Arabune nun Yalunkana ndee na nan ma fa fala “Ningila.” Muxune a falama “Gosipɛli” Angile xuini. Ne birin bunna nɛɛn fa fala “Xibaru Faɲina.” Na luxi nɛn alo i na fe faɲina nde xinla mɛ. Na xibaru faɲin findixi kisina fe nan na naxan sɔtɔma dɛnkɛlɛyaan xɔn Yesu ma. Dunuɲa yire wuyaxi, Yesu xili bama fa fala “Yesu” hanma “Jesus.” Arabune a falama fa fala “Isa.” Yalunkane naxa a “Yisa” koni ne birin fataxi falana nde nan na Heburu xuini fa fala “Yɛsua” naxan bunna nɛɛn fa fala “Marakisi Tiina.” Nanara, Kitabuni ito bata sɛbɛ Yalunka xuini alogo Yalunkane fan xa Yesu a fe kolon, e fan yi habadan nii rakisin sɔtɔ naxan bata dunuɲa yirene birin li.

Yesu fɔxɔrabira naanin nan Yesu a taruxun nun a falane sɛbɛxi Ningila Yesu kui Alaa Nii Sariɲanxin barakani. E naaninne xinle ni itoe ra: Matiyu nun Maraka nun Luka e nun Yoni. Matiyu nun Maraka nun Luka tan, ne falane masoxi e bode ra yire wuyaxi. Koni e birin Yesu a fena ndee yɛba nɛn bonne mi naxanye sɛbɛ. E birin e gbee sereyaan nan ba.

Benun Yesu xa fa, Isirayila yamaan bata yi a xaran nun Kitabun kui fa fala Alaa Muxu Sugandixin fama. Na feen sɛbɛxi Dunuɲa Fɔlɔn 3.15 kui e nun Dunuɲa Fɔlɔn 22.1-18 nun Samuyɛli Firinden 7.12-16 nun Mangane Singen 9.5 nun Yaburin 2.7-9 nun Yaburin 22 nun Nabi Esayi 7.14 nun Nabi Esayi 9.1-6 nun Nabi Esayi 53 nun Nabi Yeremi 31.31-35 nun Nabi Daniyɛli 2.44 nun Nabi Daniyɛli 9.24-26 nun Nabi Mike 5.1-4 nun Nabi Sakari 9.9-10 nun Nabi Sakari 12.8-11 nun Nabi Sakari 13.1-2. Na Kitabun yirena ndee sɛbɛxi ɲɛɛ kɛmɛ suulun, ndee ɲɛɛ wuli keden e nun a xanbi benun Yesu xa bari. Nanara, yamaan xaxinla yi tixi muxuna nde fa feen na fata nabiya falani itoe ra. Yesu nan falani itoe birin nakamali, na feen yi a yita a yamaan na, fa fala Alaa Muxu Sugandixina a tan nan na.

Yesu texina ariyanna yi, a xarandiine yi a yamarine suxu, e siga dunuɲa yiren birin yi. E feen naxanye liga alogo Yesu a fe xibarun xa dunuɲa yiren birin li, na fe taruxun sɛbɛxi Kitabun yireni ito yi e nun e kɛdin naxanye rasiga dɛnkɛlɛya muxu nɛnɛne ma alogo e xa a kolon Yesu mantonne lan e xa sigan ti kii naxan yi. E ne birin sɛbɛ nɛn Girɛki xuini bayo mɛn kaane yi na nan mɛma xulɛn, muxune fan na nan maxɛtɛxi Yalunka xuini alogo Yalunkane xa Yesu a fe kolon ki faɲi.