7
Yusə̀ Stefè À Cèep
Ŋkum ŋgàa fa satikà' nə à fek Stefè də, yu yè'sə zìnə àlɛ. Stefè ye ŋgòcèp fəsə də, <<Bwema nə ye tɛ̀' am wèŋ, wèeŋ yu'rə fa-a mʉ-ɛ. Ghà nə̀ tàcici àvès Abràham à ye mvwe' nzeŋgòŋ Mèsòpòtemiyà ŋkuŋ yi sə ye'e lo ŋgòkə̀ cu mvwe' lak Harà, Nwì nə̀ yi tse' fòwùriŋ nə à kə̀ yəəŋ bohòyi. Yi tsok fa nà' də, <Mè'rə bʉ̀ʉ yo, nə ye lak yo yè'e, nə lokok lo mvwe' nze mòk nə̀ zok nə̀ mʉ nə niŋ tsok fa wu.> Fana yi ye'e me'rə Càdiyà, nə lo kə cum Harà. Ghà nə̀ tɛ̀'ɛ Abràham à kpʉ, fana Nwì gʉ yi coho və mvwe' lak sə̀ wèŋ cu ŋga'a fo' yè'e. Nwì à ka Abràham mʉmvwe' mòk fo' də a nə̀ nà' fa lok, à ka yeŋ koo momjo. Nə ye də Nwì ànə kak laŋ də yi nə fa fo' bohònà' nə ye bə ŋgwì bʉ̀ʉ ye sə̀ wo nə sə və maŋkwɛ̀ŋ. Mvə̀k nə̀ Nwì à sə kàk vɛ'nə, à ye ŋga Abràham ka mweŋ ntòtse'. Yusə̀ Nwì à cèp sə à ye də, <Ŋgwì bʉ̀ yòo nə kə cu mvwe' lak mok sə̀ yà' ka yàwo yeŋ. Wo nə cum ŋkwɛ̀ŋ fo', wo sə fa wo ŋgə' wùriŋ mʉnə lùumŋgòŋ ŋkʉ̀ kwè. Mʉ nə sak bʉ̀ʉ sə̀ wo nə sə fak fo' bohòyà'wèŋ sə sə̀', fana wo nə me'rə lak yà'sə, nə tesə və, nə sə kuksə mʉ mʉmvwe' nè'e.> Ànə geŋ, Nwì bə Abràham à zʉ rʉ̀k də yi nə sə riŋ tse' nà' bə nsàp mandzə̀ nə̀ wo komgə̀ tu mbəmbam nà'a. Fana Abràham dzə Azìk, à dzèŋ ntɛŋ mò'fis, yi kom fa nà' tu. Azìk kom bwi fa mo ye Jàkop, fana Jàkop kom bwi fa bwe ye sə̀ hum-ncòp-ba sə̀ wo tàcicii avès.
<<Tàcicii avès sə wèŋ à kʉ̀k moma awo Jòsep bə lis sə̀ bʉp jì njo. Wo ko seŋ gesə lo yi də nà'a kə ye ŋkwɛ̀ŋ mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp. Ànə ye-a sə̀ vɛ'nə fana, Nwì à ye yo, 10 nə sə tɛsə Jòsep nə bə nsàp ŋgə' nə̀ yi à sə yə lòoŋfo'. Ghà nə̀ Jòsep à kə̀ dzèŋ bohòŋkum Ferònə̀ mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp nə, Nwì à fa yi cùu sə̀ bə̀boŋ, nə fa yi ŋkərə̀. Feròànə ye vɛ'nə fana yi gʉ nà' ŋwə̀ nə̀ ghaŋ mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp nə pwe'. Yi à gʉ̀ nà' ŋwə̀ nə̀ ghaŋ mʉmvwe' nto' ye sə̀'. 11 Fana mvə̀k nəmòk à ye, njè ko mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp bə nzeŋgòŋ Kanà pwe'. Njè nə à fa bwìŋ ŋgə' vɛ'ɛ wùriŋ. Tàcici avès wèŋ à ka bɛŋ mok sə tse'. 12 Jàkop ànə geŋ də yi yuk də wo tse' zʉzʉ mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp yo fana yi tumsə gesə bwe ye sə̀ wo tàcicii avès sə fo'. Nà'a ghà nə̀ mantombì nə̀ wo à lòto fo'. 13 Wo à və̀ nə̀ kɛ̀' ba, fana Jòsep gʉ bwema ye sə wèŋ rì də yi moma yà'wèŋ fana, nə gʉ Feròrì də yà'wèeŋ bʉ̀ʉ lak ye. 14 Jòsep tirə gesə fa tɛ̀' ye də nà' bə bwe nà' pwe' coho və mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp nə. Wo à ye pwe'fo' bwìŋ hum sàmba-ncòp-tàŋ. 15 Fana Jàkop coho tsooŋ lo sə Ijìp anə. Yà'a mvwe' sə̀ yi nə ye bwe ye, sə̀ wo tàcicii avès, à kpʉ wes mok fo'. 16 Mvə̀'nə̀ bwe awo à foho lòKanà wo bə̀hə lo vèeŋ ni' yà'wèŋ sə ŋgòtuuŋ mvwe' sə̀ wo togə̀ fo' də Sekèm. Wo à kə̀ tuuŋ wo fo' sənə sèe sə̀ Abràham à ywiŋ yà' bohòbwe Hamò.
17 <<Mvə̀k à sə kʉrə və̀ də ya Nwìi gʉ yusə̀ yi ànə kak fa Abràham sə, fana ŋga bʉ̀ʉ avès yam mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp mok maŋgəŋgèŋ, 18 tèe ŋkum nəmòk nə̀ yi à ka Jòsep rì yuk, kə kok dzə̀' ŋkum mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp anə mok yi. 19 Yi sə borə bʉ̀ʉ avès bə ŋkərə̀, nə sə gʉ tàcici avès wèŋ ŋgə' nə̀bʉp. Yi gʉ də wo kà bwe awo sə̀ lʉə mʉ nda'à nisə̀, də wo me'rə noŋsə bwe sə sə mbiŋ də ya ŋga yà'wèeŋ kpʉ. 20 Yà'a sə̀' mvə̀k nə̀ wo à dzə Musì, mwe boŋ. Yi à cu mʉ nda'à tɛ̀' ye ŋwə tɛ'. 21 Mvə̀k nə̀ wo à kə̀ nòŋsə yi sə mbiŋ fana mo Feròmok nə̀ wà'ŋgwɛ̀ŋ à kə̀ te' jə nà' yuye. Yi sə tək nà' co mo ye. 22 Wo à yə'rə yi, yi riŋ ŋkərə̀ə sə̀ yà' cu mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp anə pwe' nə̀ pwe'. Yi bʉʉŋ ŋwə̀ nə̀ ghaŋ bə nsàp mandzə̀ nə̀ yi cèp cù, nə sə gʉ bum ye.
23 <<Ghà nə̀ Musì à dzèŋ lùumŋgòŋ hum kwè, fana yi dʉk də yi kə kɛ' ye bʉ̀ʉ ye wèŋ bwe Izùrɛ. 24 Yi lo, nə kə tseŋ ŋwə̀ ye mòk ŋga ŋwə̀ə Ijìp mòk sə lə̀p nà', fana yi geŋ də yi kə tɛsə nà'. Musì à lə̀p zə ŋwə̀ə Ijìp nə. 25 Yi à sə tsərə də bʉ̀ʉ ye wèeŋ nə rɛɛŋ də Nwì tum yi ŋgòkə̀ tɛsə fis wo sənə ŋgə' awo, fana wo kà sə̀' rɛɛŋ. 26 Tsok à rɛŋ, yi ye bwe Izùrɛ bwìŋ ba ŋga wo sə lʉ̀lʉ̀. Yi geŋ fo', nə sə gʉ mandzə̀ nə̀ co wo kà lʉ̀. Yi fek yà' də, <Wèŋ sə də wèeŋ lʉ yè'sə bʉ̀ʉ yà, ŋge' am wèŋ? Mʉ̀ də wèeŋ bwema mvwe' mò'fis àlaa?> 27 Fana nə̀ yi à sə fa mòk ŋgə' yi nə bwi' gɛsə Musì fo', nə dʉk fa nà' də, <Ŋwə̀ nə̀ yi dʉk wu də wu kə kok ŋkum bohòvès nə sak vèes ndà? 28 Wù də wu zə mʉ mvəsə̀ wù a zə ŋwə̀ə Ijìp ŋkwìs yà'a nà?> 29 Musì ànə yuk mvəsə̀ nà' cèp vɛ'nə, fana yi caŋ lo, nə kə cum bisə mvwe' lak Midiyà. Yi à cu fo' tè yi dzə bwe mbəmbam ba.
30 <<À cà lùumŋgòŋ hum kwè, fana Musì ye masinjà Nwì mòk bə lis. Nà' à yəəŋ bohòyi ndzənə mis ŋga nà' sə kʉə mʉ tʉhʉ̀ nə kà liìŋ. Mis ènə à kʉə ŋgəà, mvwe' ŋgʉ nda nəmòk nə̀ wo togə̀ nà' də Sinà. 31 Musì à yə vɛ'nə, nə mərə maŋgəŋgèŋ, fana nə sə gi sooŋ geŋ fo' də yi ye tsə'rə yà' bə̀boŋ. Yi yuk ŋga ŋgì Tà sə cèp də, 32 <A mʉ̀ʉ Nwì tàcicii awèŋ. Nwì Abràham, Azìk bə Jàkop.> Musì à yuk vɛ'nə, yi sə jik bə wʉə vɛ'ɛ kpʉ̀k kpʉ̀k, nə kà lis mok kʉ̀k. 33 Tà à tsə̀' yi də nà'a cokfis kùuŋgùp nà', bʉ̀ʉsə̀ mvwe' sə̀ nà' tə yà'sə, a fo' nze nə̀ rərɛŋ. 34 Nə dʉk fe'lə sə̀' dʉk də, <Mʉ̀ kʉ̀k ja'a, nə ye ŋgə' nə̀ bʉ̀ʉ am wèŋ sə yə mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp. Mʉ̀ a yuk waŋ awo sə̀' laŋ, fana mʉ̀ nə və̀ə nə də mʉ kə tɛsə wo. Və̀ə, ya mʉ tum gesə wu Ijìp anə.>
35 <<À ye Musì nə̀ bwe Izùrɛ à dzèeŋ yi, nə fek yi də, <Ŋwə̀ nə̀ yi dʉk wu də wu kə ye mantombì bohòvès, nə sak vèes ndà lɛ?> nə. A yi nə̀ Nwì tumsə co ŋwə̀ nə̀ mantombì nə ye ŋwə̀ nə̀ yi fis wo sənə ŋgə'. Nwì à fa càsə yi fàak sə bohòmasinjà Nwì, nə̀ nà' à yəəŋ bohòyi ndzə misə̀ nà'a. 36 Yi à təəŋ mantombì ŋgòjə fis bʉ̀ʉ sə mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp yi. Yi à gʉ̀ maŋgəŋgèŋ nə ye bum sə̀ co bwìŋ mərə mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp nə ye mvwe' ndzəp nə̀ wo togə̀ nà' də Ndzəp nə̀ Bə̀baŋ nà'a sə̀'. Mvəsə̀ wo à sə lòo, yi sə gʉhʉ lo mali maŋgəŋgèŋ mvwe' nze nə̀ ŋgəà mʉnə lùumŋgòŋ hum kwè sə̀'.
37 <<Gù sə Musì ènə nə̀ yi à tsə̀' bwe Izùrɛ də, Nwìi nə̀ tumsə fa yà'wèŋ ŋgà tsòhòbum Nwì sə̀' mvəsə̀ nà' a tum vèsə yi Musì nə. Ŋwə̀ ànə nə ye mo nə̀ njàwèŋ. 38 A yi Musì nə̀ bwe Izùrɛ à baaŋ mvwe' nzeŋgòŋ ŋgəà fana yi ye bə yà'wèŋ nə. Yi à ye fo' bə tàcicii avès nə ye bə masinjà Nwì nə̀ nà' à cèp bohòyi mʉnə nda Sinà. Yi à jə ncèp Nwì nə̀ nà' tse' yòŋsə̀ nja nə fa'nə ŋgòcàsə fa vesùwèŋ. 39 Tàcicii avès wèŋ à ka ŋgòyuk yusə̀ Musì nə à sə cèep dzəm. Wo me'rə noŋsə yi, nə sə dʉk sə ntʉʉ̀ wo də bòco wo bwi foho lo fe'lə Ijìp anə sə̀mok. 40 Fana wo dʉk fa Aròŋ də nà'a gʉ̀ fa wo yumok sə̀ yà'a ye mantombìi wo. Də wo ka yusə̀ yà' gʉ̀ ŋwə̀ nə̀ yi a jə fis və̀ ves mvwe' nzeŋgòŋ Ijìp, nə̀ wo to fa ves yi də Musì ànə riŋ. 41 Nà'a ŋga'a mvə̀k nə̀ wo à gʉ̀ yumok co nwì awo nà' səsə mo mbòŋ. Wo à sʉə nsùŋgaŋ, nə tɛŋ vəpsə nà', nə kaŋ dzeŋ ŋgòkùksə yusə̀ wo à gʉ̀ wo bə bo awo. 42 Nwì à mè'rə wo fana wo sə kuksə kɛ' ca lo ŋkə̀ŋkàaŋ sə̀ mʉbu. Yà'a mvəsə̀ wo à còm ndzənə ŋwàk ŋgàa tsòhòbum Nwì də,
<Wèŋ bʉ̀ʉ Izùrɛ, nàam sə̀ wèŋ à sə səhə, nə sə gʉhʉ satikà' bə zeŋ ŋgəà yà'a à ka bohòmʉ̀ yeŋ.
Wèŋ à gʉ̀ vɛ'nə mʉnə lùumŋgòŋ hum kwè.
43 Wèŋ à sə bə̀hə tse' kɛ'cà tàap nwì àwèŋ nə̀ liŋ yee də Molòk,
bə mòk nə̀ yi tse' nsəsə̀ ŋkə̀ŋkàŋ nə̀ liŋ yee Refàŋ.
Yà'a nwìi sə̀ wèŋ à gʉ̀ bə bo awèŋ də wèeŋ kuksə wo.
Mʉ nə me'rə weŋ wo jəŋ casə lo weŋ sə Babilòŋ.>
44 <<Mvəsə̀ tàcicii avès à ye ŋgəà yà'a, fana wo à tse' tàap sə̀ yà' à sə nì tsə̀' fa wo də Nwìi fɛŋ bə yà'wèŋ. Wo à gʉ̀ yà' mvəsə̀ Nwì à dʉk Musìi gʉ yà', mvə̀'nə̀ yi nìŋ tsòho fa nà' sə. 45 À cu fana, tɛ̀'ɛ tàcici avès wèŋ sə fa casə lo nà' bohòbwe awo wèŋ. Ghà nə̀ Josuwà à sə jə lòwo bə ghà nə̀ wo à sə fep jə nze nə bohòbʉ̀ʉ sə̀ Nwì à sə bɛ' gɛsə wo, wo sə bək tse' nà'. Nà' à cu mali fo' tə̀tè Devìd à kə̀ tsèŋ nà'. 46 Ntʉm Nwì à ye bə̀boŋ bohòDevìd, fana yi fek Nwì də nà'a fa yi mandzə̀ ya yi ci fa Nwìi Jàkop ndap. 47 Anə geŋ, kə ci fa yi ndap nə mo ye, Sòlomù.
48 <<Yusə də, Nwì nə̀ yi yam càsə yi, nə kà mʉnə ndap nə̀ bwìŋ gʉ nà' bə bo cugə̀. A mvəsə̀ ŋgà tsòhòbum Nwì à cèp də,
49 Tà Nwì dʉk də,
<Ntòbu mvwe' dzə̀' ŋkum àm cu, nzeŋgòŋ ye ye mvwe' sə̀ mʉ nə̀ŋ tesgə̀ kùu am.
Aco wèŋ ci fa mʉ yàwèeŋ nsàp ndap nə̀ fò?
Mvwe' sə̀ co wèŋ fa mʉ, mʉ̀ cum fo' fò?
50 Mʉ̀ à ka bum yè'e pwe' mʉ̀ gʉ à?> Yè'e yusə̀ Tà Nwì cèep.
51 <<A nsàp gʉtu nə̀ fòbohòwèŋ vɛ'nə ɛ? Ntʉm awèŋ gʉ tsə gʉ̀ co bʉ̀ʉ sə̀ wo à loho ntu', nə kà ncèp Nwì yuk yuk. Weŋ gʉ̀ co tàcicii awèŋ. Wèeŋ dzèeŋgə̀ yusə̀ Yòŋsə̀ nə̀ Rərɛŋ nə cèpgə̀ yà'. 52 Ŋgà tsòhòbum Nwì mòok yo nə̀ tàcicii awèŋ à ka yi ŋgə' fa yuk à? Wo zə ŋgàa gə̀ ntum Nwì wèŋ sə̀ wo ànə ye taaŋ ntɛ̀ŋ, sə̀ wo à sə cep tsə̀' fa bwìŋ də, mo fàk Nwì nə̀ yi nə sə gʉ yusə̀ Nwì dzəm sə nə və. Nə̀ ŋga'a nè'e, wèŋ a sèŋ yi, nə zə yi. 53 A wèŋ sə̀ masinjàa Nwì à jə və̀ fa weŋ lʉ̀ʉk Nwì, wèŋ kà yà' yù lò.>>
Kpʉ Stefè
54 Bʉ̀ʉ sə̀ mʉ kaŋsurù sə wèŋ à yu'rə yusə̀ Stefè à cèp sə, fana wo jok, nə zʉ kpʉ nə̀bʉp. 55 Stefè à rwiŋ bə Yòŋsə̀ nə̀ Rərɛŋ nə cɛ̀bʉ̀ə̀, fana yi kʉk gesə lo mʉbu, nə ye marɛŋ nə̀ Nwì ŋga nà' sə rɛŋ nə̀bʉp. Yi ye Jisòs ŋga nà' tə Nwì bo ma zʉ. 56 Fana yi cep dʉk də, <<Hàwèŋ, ntòbu mùhu nòto fana mʉ̀ yə mo ŋwè ŋga yi tə bo ma zʉ Nwì.>> 57 Bʉ̀ʉ sə wèŋ à gham, nə sop tse'e ntu'u awo bə nduuŋ bo awo. Wo caŋ be'lə və mvwe' mò'fis ŋgʉ ni'ì yi, 58 nə bək fis mak gɛsə lo yi mʉ ntòlak anə fo', nə sə təprə yi bə lìs. Bʉ̀ʉ sə̀ wo à sə cì' fa Stefè mvwès sə à fweŋ nòŋsə cə̀ək awo bohòwà'nzùm nəmòk, wo togə̀ yi də Sol, də nà'a sə kʉk fa tse' wo. 59 Stefè sə waŋ to Tà dʉk də, <<O Tà Jisòs, yòŋsə̀ am nè', jəŋ mʉ.>> Wo sə təprə gu yi vɛ'nə. 60 Yi təəŋ bə tumfərə, nə sə waŋ torə fis də, <<Tà, swìfa wo bʉp nə̀ wo gʉ̀ ènə.>> Yi à dʉk wes vɛ'nə ntɛ̀ŋ, fana yòŋsə̀ ye me.