17
U lan yu Thessalonika
Miyow milekag ngranow u lan e binaw nu Amfipolis ngu Apolonia, miyow yib ko binaw nu Thessalonika, ni aram e gin ni bay ba tafen e mu’ulung rok piyu Israel riy. Me yan Paul ngalan tafen e mu’ulung nrogon ni ka ma rin’. Ma dalip e rran ni Sabbath ni i welthin ngak e girdi’ u lan e babyor nib thothup, ni be weliy fan ngorad ma be dag ngorad u lan e babyor nib thothup ni fare Messiah e thangri gafgow nge mu’ min faseg ko yam’. Miki ga’ar ngorad, “Aney i Jesus ni ir e kug weliy murung’agen ngomed, e ir e re Messiah nem.” Me mich u wan’ boch i yad ngar uned ngak Paul nge Silas; ma aram e n’en ni rin’ bo’or e girdi’ nu Greece, ni pi’in yad ma meybil ma yad ma liyor ngak Got, ma ku bo’or e ppin ni pi’in ba ga’ lungurad u rom.
Me awan’ piyu Israel ngorow, miyad kunuy boch e girdi’ u kanawo’ ni girdi’ ni yugu ma yan ndariy e maruwel rorad ni ngar mu’ulunggad ngar wageygad. Miyad wagey u lan fare binaw ni polo’, miyad yan ni cham nga tafen Jason, ni yad be guy rogon ni ngar pir’eged Paul nge Silas ngar feked yow nga waen i yib ngak e girdi’. Ma nap’an ndar pir’eged yow, miyad girengiy Jason nge ku boch i walagey ni girdi’en Kristus i yan ngak e pi’in yad be yog e thin u lan binaw, miyad non ni ba ga’ lungurad ni be lungurad, “Pi girdi’ ney e kar k’aringed e wagey u gubin yang! Ma chiney e karbad ko binaw rodad, ma ke tayrad Jason u lan e naun rok. Yad gubin ni yad be th’ab e motochiyel rok e Emperor nu Roma, ni fan e yad be yog ni kabay reb e pilung ngabang ni Jesus fithingan.” Pi thin ney e rogned me ri gel e wagey ko fapi girdi’ ni kar mu’ulunggad nge pi’in yad be yog e thin u lan binaw. Ma pi’in yad be yog e thin u lan binaw e ra gel niged e thin ngak Jason nge boch i girdi’en Jesus ngar pi’ed urngin e salpiy ni kanog ngorad ni yad ra pi’ min pagrad, miyad pi’ nge mu’ min pagrad.
U lan yu Berea
10 Ma nap’an ni yigi neap’, ma pi walag ni aram girdi’en Kristus e ra l’oeged Paul nge Silas ngranow nga Berea. Ma fa’anra tawgow, miyow yan ngalan tafen e mu’ulung rok piyu Israel. 11 Ma girdi’ nu rom e de manan’rad ni bod e girdi’ nu Thessalonika nib manan’rad. Miyad motoyil ko thin rok Got ni kar uthmed telrad ngay, ma gubin e rran ni ur gayed u lan e babyor nib thothup ni ngar guyed ko rriyul’ e tin ke yog Paul fa. 12 Ma bo’or i yad ni mich Jesus u wun’rad; ma bo’or e ppin nu Greece ni ppin nib tolang nge ku bo’or e pumo’on nu Greece ni ki mich Jesus u wun’rad. 13 Ma fa’ani rung’ag piyu Israel ni yad ma par u Thessalonika murung’agen Paul ni ki machibnag e thin rok Got ko girdi’ u lan e binaw nu Berea, miyad yib ngaram ngar tababgad i nonnon ngak e girdi’, ni yad be guy rogon ni nge togopluw e girdi’ ni pire’ ngak Paul nge Silas. 14 Ka chingiyal’ nem me l’oeg e pi walag ni girdi’en Kristus Paul nge yan ko gin nib chugur ko day, machane me par Silas nge Timothy u Berea. 15 Ma pi’in pumo’on nra uned ngak Paul ni yad be pow’iy e ra uned ngak ngar tawgad nga Athens. Ma aram miyad sul nga Berea ni kar feked e thin rok Paul i yib ni nge guy Silas nge Timothy rogon ngranow ngak nib gur.
U lan yu Athens
16 Ma nap’an ni be sonnag Paul Silas nge Timothy u lan yu Athens, ma dakiyag ni nge k’adan’ ni bochan e guy lan e re binaw nem nib sug ko liyos nma meybil boch e girdi’ ngay. 17 Mu ur lu’aged piyu Israel e thin u lan tafen e mu’ulung nge pi’in gathi yad piyu Israel ni yad ma meybil ma yad ma liyor ngak Got, ma ku errogon ni gubin e rran ni ur lu’aged e girdi’ e thin ni pi’in yad be yib ngabangi n’en nma mu’ulung e girdi’ ngay. 18 Ma boch e tamchib ni yad girdi’en e Epikurean nge Stoik e ku ra welthingad ni yad be guy e en ni ir e ba sorok ko tin ni be yog. Me ga’ar boch i yad, “Cha’ney nde nang ban’en ma ba ufanthin e mang e be guy rogon ni nge yog?”
Me ga’ar boch e girdi’, “Gowa be weliy murung’agen yugu boch e got u boch e nam.” Rogned e re bugithin ney ni bochan e be machibnag Paul murung’agen Jesus nge murung’agen e fos ko yam’ nike tay Jesus. 19 Ma aram miyad fek Paul i yib ngalan e mu’ulung u tafen e pufthin ni Areopagus fithingan, me lungurad ngak, “Gamad ba’adag ni nggu rung’aged e bin be’er e machib nib be’ech ni ga be weliy. 20 Ya bay boch ban’en ni kug rung’aged ni ga be yog ndawor gu rung’aged bi’id, ere gamad ba’adag ni nggu nanged fan.” ( 21 Ya urngin e girdi’ nu Athens nge girdi’ nu bang nma par u rom e yad ba’adag ni ngar paged urngin ban’en ngu’ur weliyed ma yad be rung’ag murung’agen e tin nib be’ech ban’en.)
22 Me sak’iy Paul ngalang u p’eowchen fare ulung rok e Areopagus me ga’ar, “Gimed e pumo’on nu Athens! Kug guy nri gimed be tayfan boch e got. 23 Ya kug wan u lan binaw romed ma kug guy e yungi n’en ni gimed be meybil riy, ma ku kug pir’eg ba altar ni kan yoloy e re bugithin ni ba’aray nga daken nike ga’ar, ‘Ngak ba got nda nnang!’ Re got nem nda mu nanged ma gimed be meybil ngak e ireram fare Got ni nggu weliy murung’agen e chiney ngomed. 24 I Got ni ir e sunumiy e fayleng nge urngin ban’en ni bay riy, e ir e Somol u tharmiy ngu but’, ma der ma par u lan e Tempel ni girdi’ e toy. 25 Ma ku dariy ban’en ni nge muruwliy e girdi’ nge pi’ ngak; ye ir e ke pi’ e yafos nge pogofan nge urngin ban’en ngak e girdi’. Ere dariy ban’en ni nge yagnag e girdi’ ngak. 26 Ri ta’reb e pumo’on ni sunumiy, me sum rok e re mo’on nem girdi’en urngin e nam, me tayrad ni ngar pired u daken e re fayleng ney ni polo’. I ir e turguy ko tabolngin e re ngiyal’ i n’en nge yungi n’en ni ngar pired riy! 27 I rin’ e ren’ey ni fan e ngar gayed ir, ma sana miyad pir’eg ko ngiyal’ ni yad be gayiy. Machane bin riyul’ riy e dariy bagadad nib mal’af Got rok nga orel; 28 ya be e ga’ar,
‘Fithik’ Got e gadad be par riy ma gadad be mithmith riy ma gadad bay riy.’
Ni bod rogon nike yog boch e girdi’ romed ni pi’in yad ma ngongliy e morong’ag nike lungurad,
‘Ku errogon gadad ni gadad pifak.’
29 Ere fa’anra gadad pifak, ma dab da tafinay niged ni Got e bod e liyos ni kan ngongliy ko gol ara silber ara malang, ni bod rogon nike leamnag e pi’in yad ba salap i ngongliy ban’en kar ngongliyed. 30 I Got e ke n’ag fan u wan’ e yu ngiyal’ ni ba’aram nde nang e girdi’ murung’agen riy, machane chiney e be yog ngak e girdi’ u gubin yang ni ngar pi’ed keru’rad ko kireb ni yad be rin’. 31 Ya ke turguy reb e rran ni ir e nge pufthinnag riy e fayleng ni polo’ nrogon nib mat’aw, ni nge rin’ u daken be’ nib mo’on ni ir e ke duwgiliy; nike dag e mich ko re bugithin ney ngak urngin e girdi’, ni fan e ke faseg e re mo’on nem ko yam’!”
32 Ma nap’an nrung’aged e n’en ke weliy Paul ni murung’agen e fos ko yam’, me moning boch i yad ngak, machane boch i yad e ga’ar, “Gamad ba’adag ni ngam weliy ngomad murung’agen e ren’ey bayay.” 33 Ma aram me chuw Paul u lan fare mu’ulung nge yan. 34 Me un boch e girdi’ ngak me mich Kristus u wun’rad; ni Dionysius bagayad, ni ir reb e girdi’en fare ulung ni Areopagus fithingan, nge be’ ni bpin ni Damaris fithingan, nge ku boch e girdi’.