1 Sābu miyaˈan, ibuhan meˈ aˈa mapatipunin hangkan maglewlaray siye. Manjari missā si Isa dehellu si meˈ tindegnen, paˈinne, “Pahatul-hatul kaˈam kaw kaˈam katimboˈohan weˈ hinangan meˈ Pariseohin. Maghinang hadja siye duk siye takite weˈ aˈa. Addatde iyan kuweˈ pasulig palatag. 2 Gaˈ niyaˈ dinebbunan weˈ gaˈi ujud paguwaˈ, gaˈ niyaˈ tinapukan weˈ gaˈi ujud kataˈuhan. 3 Ine-ine pagsuwi-suwibi sangem, takale du bang ellew ne. Ine-ine pagkemotbi dem bilik, pinalataˈ du si meˈ aˈa si tabuˈan.”

4 “Akahante kaˈam, meˈ bagay, daˈa kaˈam tinalew si meˈ makapapatey baranbin duk ubus gaˈ du niyaˈ tahinangde namba. 5 Saguwaˈ akahante kaˈam bang sine subey katalewanbin. Iye subey katalewanbin, Tuhanin, peggeˈ dumaˈin hadja baran tapapateynen, saguwaˈ taga balakat iye ngalakasan niyawabin pī dem narkaˈ. Aweˈ, asal iye subey katalewanbin.” 6 Paˈin si Isa pe, “Niyaˈ meˈ manuk-manuk dikiˈ tabellite lime kayuˈ duwe sīn. Bisan mura du halgaˈden saguwaˈ gaˈ niyaˈ siye bisan dambuwaˈ takayipat weˈ Tuhanin. 7 Na, pasōng ne kaˈam, gaˈi kaˈam takayipat weˈ Tuhanin. Bisan kōkbin kataˈuhanne bang piye lamba ekkahannen. Hangkan daˈa kaˈam tinalew. Mahalgaˈ pe kaˈam si iye amban meˈ manuk-manuk maˈekkahin.”

8 “Akahante kaˈam,” paˈin si Isa, “weˈ sine-sine magbennal si harapan aˈa weˈ patuhut iye si aku, Anak Manusiyaˈin, asal magbennal du ku isab si harapan meˈ malaˈikat Tuhanin weˈ patuhut iye si aku. 9 Saguwaˈ sine-sine masuwey si harapan aˈa weˈ gaˈi iye patuhut si aku, Anak Manusiyaˈin, masuwey du ku isab si harapan meˈ malaˈikat Tuhanin weˈ gaˈi iye patuhut si aku. 10 Sine-sine missā laˈat si aku, Anak Manusiyaˈin, makajari du iye inampun. Saguwaˈ bang Niyawa Sutsihin binissā-bissāhannen asal gaˈi teˈed iye inampun. 11 Bang si pasōngan siggew meˈ aˈa kaˈam bu boˈode pī si meˈ langgalde hinukum, atawa boˈode kaˈam pī si harapan meˈ nakuraˈde duk meˈ magbayaˈ si lahatin, daˈa kaˈam magsuse bang saˈingge pamēbbegbi dibin atawa bang ine binissābin. 12 Peggeˈ panoloˈan Niyawa Sutsihin du kaˈam si waktu miyaˈan bang ine subey binissābin.”

13 Manjari niyaˈ dangan amban meˈ aˈa mabanesin missā. Paˈinne pu si Isa, “O Tuwan, daˈakun be sakakun ambat ku bahagiˈanne pusakaˈ amban sama kamiley.” 14 Saguwaˈ paˈin si Isa si iye, “Oy lella. Gaˈ ku kaˈurungan kapatut ngahukum kaˈam duk gaˈ niyaˈ kapatutku mahagiˈ alataˈbin.” 15 Manjari paˈin si Isa si meˈ aˈahin, “Pahatul-hatul kaˈam. Halliˈanun bi kēmon bayuˈ-bayuˈan napsu, peggeˈ bisan aˈahin dayahan manamal, dumaˈin alataˈ maˈekkahin makaˈellum iyehin.”

16 Ubus inakahan siye weˈ ne dambuwaˈ dalilan, paˈinne, “Niyaˈ dambuwaˈ aˈa dayahan taga meˈ bulakan. Manjari teˈed kēmon meˈ tinanemnen. 17 Manjari paˈinne dem ateyne, ‘Ine enteˈ hinangku peggeˈ gaˈ ne niyaˈ pangennaˈanku jari meˈ tinanemkun? 18 A, kataˈuhanku bang ine subey hinangku,’ paˈinne. ‘Larakku meˈ kamaligkun bu matengge ku hadje pe amban tagnaˈin, duk ennaˈku laˈi kēmon jari tinanemkun duk kēmon alataˈkun. 19 Ubus paˈinku si diku: Asal hāp sukudkun. Ekka ne taˈennaˈku para si meˈ tahun maˈekka si pasōnganin. Pahali-hali ne ku. Mangan ku, nginum ku duk magadjak-adjak ku.’ 20 Saguwaˈ paˈin Tuhanin si iye, ‘Asal dupang kew iyan! Sangem inin du, ineddoˈ ne amban kaˈu umulnun. Manjari, pu sine ne meˈ alataˈ pinanyapnun?’ ” 21 Ubus miyaˈan paˈin si Isa, “Na, asal sa iyan du isab aˈahin bang nipun iye alataˈ para si dine bu miskin iye si matahan Tuhan.”

22 Manjari missā si Isa si meˈ tindegnen, paˈinne, “Hangkan hep paˈinku si kaˈam, daˈa kaˈam maggagal sabab kaˈellumanbin, bang ine kinakanbin atawa sabab baranbin, bang ine panemmekbin. 23 Peggeˈ mahalgaˈ pe hep umulin amban kinakan duk mahalgaˈ pe hep baranin amban semmek. 24 Payamanun bi meˈ owakin. Gaˈi siye magtanem atawa magpagani duk gaˈ niyaˈ pagennaˈ-ennaˈande kinakan. Saguwaˈ pakan Tuhanin du siye. Pasōng teˈed kaˈam mahalgaˈ amban meˈ manuk-manukin. 25 Sine kaˈam tapatahaˈbi umulbin bisan da ora bang kaˈam magsuse? 26 Bang gaˈi du tahinangbi bisan kuweˈahat inin, weˈey pe pagsusehanbi sinduwehin? 27 Payamanun bi meˈ sumpingin bang saˈingge panuligden. Gaˈi siye maghinang, gaˈi siye magtennun. Bu paˈin akahante kaˈam, bisan Sultan Sulaiman madayahan awwalley, gaˈ bakas makapagsemmek hāpnen kuweˈ dambuwaˈ meˈ sumping inin. 28 Bang Tuhanin tapasemmekanne pahāp-hāp meˈ sumping sabetin bu gaˈi du siye natas, ellum siye kuweˈitu, pagsumu ineggas, na, kaˈam pe gaˈi tapasemmekanne? Asal kulang sandelbi si Tuhanin. 29 Daˈa kaˈam suse duk daˈa iye luwal pinikilbin bang ine kinakanbin atawa ininumbin. 30 Meˈ aˈa manggaˈi mangataˈuhan Tuhanin, iye hep inin luwal pinikilden. Saguwaˈ kaˈam, subey kaˈam gaˈi magsuse peggeˈ kataˈuhan Samabi Tuhanin weˈ iye inin meˈ sukalbin. 31 Saguwaˈ iye subey pinikilbin, sabab pagbayaˈan Tuhanin duk sabab panuhut kinabayaˈannen. Manjari urunganne du kaˈam kēmon sukalbi inin.”

32 “Kaˈam, meˈ tindegkun,” paˈin si Isa, “daˈa kaˈam tinalew bisan kaˈam kulang. Peggeˈ sinna Samabi Tuhanin weˈ magbayaˈ kaˈam kuweˈ iyehin. 33 Pabellihanun bi alataˈbin duk pangurungun bi ulinen si meˈ mamiskinin. Bang hinangbi inin, kuweˈ du kaˈam dalil ngennaˈ alataˈbin dem pitaka gaˈi ngaˈandang, hātinen alataˈbin gaˈ niyaˈ kaˈubusne laˈi si surgaˈ. Duk laˈi gaˈ niyaˈ aˈa nangkewne duk gaˈ niyaˈ aney makaˈatanne. 34 Peggeˈ antag-antag pangennaˈanbi alataˈbin, laˈi isab patetegan ateybin.”

35-36 Manjari paˈin si Isa pe, “Subey kaˈam luwal memes ngagadan pabalikkun, kuweˈ meˈ daraˈakan ngagadan amuden bang moleˈ amban pagkawinan. Magsemmek siye paghinang duk gaˈi palemde payitaˈanin. Pagtekka amuden bu ngalingan amban bukut, magtawus iye lukahande. 37 Asal kēgan meˈ daraˈakan miyaˈan bang pagtekka amuden ngape pe siye duk andang siye panyap. Sabennal akahante kaˈam, weˈ patingkoloˈ amuden siye si lamisahan duk tāgadne siye. 38 Bisan tengaˈ bahangi atawa subu-subu katekkanen, bang kitene pe siye magjaga, bugtuˈ ne kēg meˈ daraˈakan miyaˈan. 39 Saguwaˈ essebun bi inin, weˈ bang kataˈuhan dapuˈ lumaˈin bang lisag piye katekka panangkewin, tapagjaga iye duk gaˈi tapasagadanne lumaˈnen ilangkat duk inasek. 40 Damikkiyan isab kaˈam, subey kaˈam luwal panyap peggeˈ aku, Anak Manusiyaˈin, tekka du ku pitu balik baytu gaˈi ku ase-asebi.”

41 Manjari tilew si Petros iye, paˈinne, “Tuwan, dalilan inakanu miyaˈan, para si kami ke hadja atawa para si kēmon?” 42 Nambung si Isa magdalilan balik, paˈinne, “Bang niyaˈ daraˈakan tapangandelan, duk hantap maghinang, iye iyan tahinang amunen nakuraˈ meˈ daraˈakanne sinduwehin. Bang taˈabut gantaˈ pagurung-urungin, iye mangurung bānyaˈ si meˈ daraˈakanin. 43 Pagtekka amunen balik, sinna manamal daraˈakan miyaˈan bang kite amunen weˈ tuhutne kēmon pangandaˈakan iyehin. 44 Sabennal akahante kaˈam, weˈ pangandel amunen du si iye kēmon alataˈnen. 45 Saguwaˈ bang saˈupama paˈin daraˈakan miyaˈan dem ateyne, weˈ tiggel pe du tekka amunen, ubus bu papeddiˈanne meˈ pagkasine daraˈakanin sampay meˈ dendehin, duk iye bahannen, magkakan duk maginuman duk maglangohan, 46 ubus bu bessuwang tekka amunen ellew gaˈi ase-asene duk waktu gaˈi kataˈuhanne. Na, manjari bininasa teˈed iye weˈ amunen duk pinatuhut iye pī si lugal pinasukuˈ si meˈ manggaˈi makahagad si Tuhanin.

47 “Bang daraˈakanin kataˈuhanne bang ine kinabayaˈan amune hininangnen, bu gaˈi iye magmemes duk hinangne, ilagutan iye manamal. 48 Saguwaˈ bang daraˈakanin awam sabab kinabayaˈan amunen, bu niyaˈ tahinangne pataˈ pangaleggahan iye, ilagutan isab iye saguwaˈ gaˈi du kuweˈ ingge. Sine-sine kaˈurungan ekka, ekka isab inase-ase si iyehin. Duk bang pasōng pe ekka pinangandel si iyehin, pasōng pe isab ekka inase-ase si iyehin.”

49 Paˈin si Isa pe, “Pitu ku moˈo ebbut si dunya duk kabayaˈankun weˈ asal kayat ne siˈ. 50 Niyaˈ meˈ kabinasahan subey talabeyku. Kabohatan ku teˈed samantaˈan gaˈi pe inin puwas. 51 Weˈ kannalbi pitu ku moˈo kasanyangan si dunya? Dumaˈin kasanyangan, saguwaˈ akahante kaˈam, pitu ku moˈo jān pagsaggaˈan. 52 Peggeˈ tinagnaˈan maˈin, bang niyaˈ lime magdambuwaˈ lumaˈ, magsaggaˈ du siye, tellungan kuntara duwangan duk duwangan kuntara tellungan. 53 Magsaggaˈ siye, samahin kuntara anakne lellahin, duk anak lellahin kuntara samanen; saˈihin kuntara anakne dendehin, duk anakne dendehin kuntara saˈinen; matoˈa dendehin kuntara eyuˈanne dendehin, duk eyuˈan dendehin kuntara matoˈane dendehin.”

54 Paˈin si Isa isab si meˈ aˈa mabanesin, “Tuˈu si lahatte bi inin, bang maglindem langitin si tampal seddepan, magtawus paˈinbi, ‘Sōng ulan;’ ubus ujud ulan du. 55 Duk bang nihup sātanin, paˈinbi, ‘Sōng panas teˈed ellewin;’ duk ujud panas du. 56 Kaˈam iyan, magmā-mā awam kaˈam. Kataˈuhanbi hatiˈ bang ine hāti meˈ tapandogabi si bantuk langit duk bulakin, weˈey managhāˈ gaˈi kataˈuhanbi hāti meˈ maˈumantag si waktu kuweˈitu inin?”

57 “Weˈey kaˈam gaˈi taˈu magpikil dihananbi bang ine patut hinangbi? 58 Bang saˈupama niyaˈ aˈa nuntutan kaˈu sabab utangnu bu binoˈo kew weˈ ne pī si paghukuman, iye mahāpin si kaˈu, bang sābubi pe si lān, boˈonu ne maghāp manuntutan kaˈuhin. Peggeˈ bang gaˈi inin hinangnu, kaw kew lalasne pī si hukum, bu kew sōngan hukumin pī si pulis, duk isi pulisin kew dem kalabusu. 59 Akahante kew, weˈ gaˈi teˈed kew lumuwas billaˈi samantaˈan gaˈi tapuwasannu kēmon pinamulta si kaˈuhin. Bisan dambuwaˈ sīn gaˈi kakulangan.”