1 Karenoria mérnap nɨnɨk te Kwaro nomwan yaewour naenámpria yépékrá yakápnámp nɨnɨkan saráp sámpea méria paokop námpon. Am ankank te nomo yi fek nke mo námpao maok, nomp nɨnɨk te, am te kare kar yak námponoria mér i konámpon. ✡2 Ko 5:6-7 2 Wokwaek yakápap arop te, Kwar te karenoriaka mérapantá maok, Kwaro am fárákapan kwapwe kare nɨnɨkan warákárria sérrá, “Am fárákapamp nɨnɨk te yae-párák karenono.” 3 Nomo te waeman Kwarén mér námpara, Kwaro yámar ntiaka apár yoroimp te, námokuráp kar fek saráp séránko yakámp te, wae méri yakáp námpon. Tá kápae kare ankank nomo nke námpan kor Kwaro nomo nke mwanámp pourou monámp ankank fek yoroi námpon. ✡Stt 1:1

4 Abel te Kwarén waeman kare karonoria méria yárakria maok, mao Kwarén sánkámp ofa te yae-párák kareara, Kenomp ofaran kámákár akwapámpon. Kwaro Abelomp mér nkea, mao te yae-párák kare aroponoria warákárria maok, maomp ofaran kor warákarimpon. Abel te wae sumpwi tenánko maok, mao Kwar te karenoria mérnámp karao yakria nomwan oukoumwan kor farákáp námpon. ✡Stt 4:3-5

5 Enok te Kwarén mérámpantá maok, sumpwi mo, yiki yakámp fek Kwaro warámpea yámar mek pok tenko, arop man nke mo, oupourounkrá paokopia pwarariapon. Kwaromp kar Buk fek yak námpao sénámp te, “Oukoumwan Enokén warámp mo fek, Enok Kwaromp karaok yárakánko, Kwaro man warákárámp kwamp man warámpámpon.” ✡Stt 5:24 6 Arop Kwarén méria ‘Kare kar yak námpono’rá sér mo námp te, Kwaro man warákár mo i konámpon. Aeno arop Kwaromp wonae fik akwap naeria námp kwamp te, mao ankár Kwar yak námponorá méria maok, tá man oupourounkia nkenap arop fárákapan yae-párák fwapokwap i konamp mént mér kuno.

7 Noa kor Kwarén karenorá mérámpantá maok, Kwaro kor Noan wakmwaek korop naemp ankank séránko maok, Noa te am ankank oukoumwan nke mo námpao maok, Kwaro sérámp karan kare námponoria maok, sip ankárank yoroimpon. Aea maok, námokuráp yupu, tárápu makia éréképea youmpea am sip mek yakápria faokor mo, fwap yae-párák kare yakápiapon. Noa takimp te, maomp mérao ponankor koumteouráp aropamp kwatae nɨnɨk érik yénkép námpon. Noa Kwarén méránko, Kwaro man ‘Yae-párák kare aropono’rá sérimp te Kwaro námwan mérnap ponankor aropan sér i konámp niampono. ✡Stt 6:13-22

8 Abrahamo Kwarén méria maok, Kwaro man ‘Koropae’rá séránko, Abraham te Kwaromp karwaok akwapámpon. Mao náráp némp kare pwarará, Kwaro apár ankwap mao kareampor sánk naerianánko, ampok akwapámpon. Abrahamo kor am te fwapia mér moria, am te maok akwap nanaeriaka nɨnɨkrá akwapámpao maok, waeman mao kor Kwarén mérámp kwamp akwapámpon. ✡Stt 12:1-5 9 Mao te waeman Kwarén mérámp kwamp akwapea Kwaro manénkɨr, amwan sánk nanamprá sérimp apárok akwapá tankámpon. Am apárok tankámp te ankwapamp apárok tank námp niampara, oukoumwan nap kare ti mono, sel fek saráp woukoup ko yakrá akwapeakánko maok, maomp táráp Aisako kor takrá akwapeakánko, appenáp Jekopo forokareakámp fekria maok, Kwaro am koumourean námo má apár sánk nanampri námpan yépékrá yakepon.

10 Abraham te sel fekamp nap mek saráp yakria, yámar mekamp ankár yaká yak naenámp taunan yépékrá yakámpon. Kwaro námoku saráp am taun tére konap nɨnɨk námpara, námoku ti námpon.

11 Sara táráp sámp naenámp ke te wae akwap tenámpan maok, Abrahamo ‘Kwaro námwan sérinámp te pwar mo i konámpara, fwap tak naenámpono’rá nɨnɨkimpara, Kwaro man tárápamp naropwar yak naenámp kárákáre sánkámpon. ✡Stt 15:6 12 Abraham waeman mér pourou kwataeaka sumpwi naenámp fápae námpao maok, am arop ankárankamp fekamp kápae kare tárápu forokarea te yámar mekamp térme yakáp nap niamp, tá ént mekamp kárák niamp nánko, arop te kouroump mwanap pourou mo naenámpon. ✡Stt 15:5

13 Am Kwarén mériap arop fákáre yiki yakápap fek te Kwaro sérinámp ankank kwapwe kare wae kare kar sámp mwanámpria warákárrá yépékrá tukupea mént sumpwiapon. Am fárákapao kor oukoumwan am ankank nkeaka sámp moap fek kor warákárria maok, sérrá, ‘Nomo oukoumwan mámá apár mek koropea yakáp námp fek te, ankwapamp apárok yakáp námp niamp oukwan yakáp námpon.” 14 Am arop fárákap makrá sénap kar máte nomo waeman mér námpon, námokuráp némp karean oupourounk napon. 15 Tá am fárákapao am manénkɨr pwatea koropap némpan nɨnɨkria te, ampok arári tukup mwarapon. 16 Ae mwarapan maok, am fárákap te am táman nɨnɨk mono, ankár waeman ankwap kwapwe kare apár sámp mwaria nap táman warákár kare napon. Am apár te mámá apáran kámákarea kwapwe kare námpono. Am te yámar mek támaono. Kwaro am fárákapampor taun nánapi pwate námpara, am fárákapao ‘Nomp Kwar’rá sénapo, Kwar te am táman pwarápae mono.

17-19 Kwaro Abrahamén wokwaek sérrá, ‘Aisak fekampao waráp appeyaenáp forokor mwanapono’rá sérimpon. Aeritea maok, wakmwaek mao Abrahamo náráp karaok akwap te mokoponrá nke naeria maok sérrá, ‘Waráp táráp Aisak ankárankamp am te onan ofa sápampo’rá sérámpantá maok, Abrahamo kor wawia méria, fwap Aisakén ofa sánk nanko te, warko Kwaro fwap apár me mekamp fárámpá pap naenámpria, náráp táráp Kwarén sánk naeria nimpon. Aemp te Abrahamo Aisakén warko apár me mekamp sámp námp niampimpon. ✡Stt 22:9-12

20 Aisak Kwarén mér námpara, Jekop ntia Ison ourour wor-pwararea wakmwaek sámp nenep ankank sérimpon. ✡Stt 27:27-29,39-40 21 Jekopo kor Kwarén mérámp kwamp wae sumpwi naeriaka, námoku mearrá yárak i konámp mear yaopwae fek me kor yirɨp yakrá Josepomp tárápyaran ourour wor-pwarareaka, Kwarén lotuimpono. ✡Stt 48:15-16 22 Josepo kor wae Kwarén mérrá akwapea wae tékénouria sumpwinaemp wonae fikámp kwamp sérrá, ‘Nánkár wakmwaek Israel fi yumo warko Isip meknámp tukupria te, onomp kour mént sámpea tukup kip’ ria sérimpon. ✡Stt 50:24-25

23 Mosesomp éntupwar naropwar te Kwarén mérepara, éntupwaro Mosesén tankeanánko nkepo maok, táráp kwapwe kare námpantá, apáp moria Isip mekamp kingomp kar ták-pwararea táráp porokwap-pap mo, yinɨnk yunk fek mek wouroump fákeyakepon. ✡Kis 1:22; 2:1-2

24 Wakmwaek Moseso téképá yakria Kwarén mérámp kwamp sérrá, ‘Onan te Isip mekamp Kingomp yupu-tárápamp táráponorá séri kwapono’rá sérimpon. ✡Kis 2:10 25 Mosesomp nɨnɨk te kwatae nɨnɨkaokria fae tákáre ke fekamp ankank táman warákár te monoria maok, maomp nɨnɨk te ankár Kwaromp firáp aropént yakria ‘Énénki touwe sámp mwanámp’ ria sérimpon. 26 Maomp nɨnɨk te Kraiso nánkár sámp naenámp niamp pwarápaeran maomékɨr sámp námp te Isip mekamp mani ntiaka mopor i konap ankankan kámákár akwap námpon. Am te apaeria námpanápe, Kwaro wakmwaek nopok man sánk naenámp ankank kwapweran nɨnɨk námp kwamp kárákáre fek fokopeyak námpon.

27 Moseso Kwarén mérámp kwamp maok, Kingomp yoporan apáp mono, Isip pwarará akwapámpon. Aropao yi fek te Kwarén nke mono. Aeno Moses námoku te waeman Kwarén nkemp niampámp kwamp maok, Moses kárákáre yakámpon. ✡Kis 12:51 28 Moseso Kwarén mérámp kwamp maok, mao Kwaro Pasova yae tokwae pap nánko, ampaokria sérrá, ‘Enselo koropeaka poumou-tárápu nae-tárápu fupukrá kák naenámpono. Israel yiráp nae-tárápu fupukrá kákantá, sipsip porokwap papea maomp yɨri sámpea ménki fek mwaek foporokwamp kip’ rimpon. ✡Kis 12:21-23

29 Israel firao kor Kwarén wae mérap kwamp, Noumouri Kor Solwara tépérrá yink mwariakapo maok, Kwaro ént solwara porokwap fárákapánko, fárákár akwapánko, apár kar niampi yak nánko, tépérrá yinkapon. Aetenapo maok, Isip mekamp aropao kor am fárákapan éntér káki tukup mwaria yinkapo, warko éntao oupoupouránko surumpwiapon. ✡Kis 14:21-31

30 Israel fi te waeman Kwarén mérapara, Jeriko mekamp yumwi fekamp yár firi fákánek yae fek wapokwaprá paokopapo maok, am yumwi fekamp yár torokopi pɨkámpon. ✡Jos 6:12-21 31 Kokopor yupu Rahap Kwarén mérámpara, Israel mekamp arop anánkaopwe koropea taunan kánánkámp youroukoupepo, am arop yaworan yaewourimpara, yorowar koropámp fek te Kwarén mér monap aropao faokorapo maok, mao te fwap yakámpon. ✡Jos 2:1-21; 6:25

32 Aeno oukoumwan te ono ankwap kar te apae karan farákáp nanampanáp? Ono te kápae kare kar farákáp mono. Wae támaono. Ono te Gidion, Barak, Samson, Jepta, Devit, Samuel, aea maok, profet ponankor máte ono farákáp mono. ✡Het 4:6–5:31; 6:11–8:32; 11:1–12:7; 13:2–16:31; 1 Sml 1:1–1 Kin 2:11 33 Am arop fákáre te Kwarén mérapara, yorowar kwe-pwararea maok, kápae kare kingomp ami fákáre yénképi pwarariapon. Ankwap fárákap te arop éréképea yae-párák kare nɨnɨk yénképrá tukupapon, tá Kwaro ankank nénk nanamprimp wae sámpapon. Aropao laionén arop yamp kwaponoria taokorapo, yourounkwe moiapon. ✡Dan 6:22 34 Arop ankwap fákáre Kwarén mérapara, yaomwi tokwae torokwari papapo maok, tá arop ankwap fákáre te pɨrɨkɨmpá tukupapo maok, man kor bainat fek fékérrá épér moiapon. Tá ankwap fárákap te kárákáre moapo maok, Kwaro kárákáre sánkánko maok, wakmwaek kárákáre sámpea tae fek yorowaria maok, ankwap fi mekamp ami fárákapan yérépea kwe-pwarariapon. ✡Dan 3:23-27 35 Éntupwaryaenáp fárákap Kwarén mér napara, touwe koropánko tárápu faokorapo maok, Kwaro warko fápárámpea kákánko, éntupwaryaenápo náráp tárápu warko tiapon. Tá arop ankwap fárákap fápákampia yakápapan yorowarap aropao sérrá, “Yumo Kwarén pwar napo te, yino yumwan surumpwirá kák mono.” Aerá sérapo maok, am fárákapao kor yorowarap aropao sénapaok mo, ankár Kwarén kárákáre fek méria maok, sérrá, ‘Yino te fwap apár me meknámp fárámpea kwapwe kare yiki yakáp mwanámp’rá sénapo, am fárákapao surumpwirá kákapono. ✡1 Kin 17:17-24; 2 Kin 4:18-37

36 Ankwap fárákap Kwarén mérapo, yorowarap aropao am fárákapan wouroumprá paok ke fek fupuk napon. Kwarén mérnap arop ankwap fárákapan sen fek yaonkiaka kalabus mek kákapon. ✡Jer 20:2; 37:15-16 37 Yorowarap aropao ankwap fárákapan yumwi fek yénképrá épéria maok, tá ankwap fárákapan so fek kuk-fékérrá kákria maok, tá ankwap fárákapan bainat fek faoporrá épériapon. Kwarén mérap arop ankwap fárákap yirɨmp mwanap ankank mo nánko, sipsip ntia meme yɨpiran képérrá, maok tukup mwarrá oupourounkapo, tá arop ankwap fákáre ankank ponankor mo nánko maok, tá arop ankwap fárákapan ankwap fárákapao ouroukuprá momwar sokororá paokopiapon. 38 Aeapantá maok, Kwarén mérap arop ankwap fárákap am te pɨrɨkɨmpea tukupea kwar saráp mek, faonkwek yakáp, tá ankwap fárákap pɨrɨkɨmpea péri me mek, tá kwar me mek tukupea am mek yakápapon. Am Kwarén mérnap arop fákáreamp nɨnɨk te yae-párák kareria, mwar pourourápi yak námpara, ankwap arop fákáreramp nɨnɨk te am kwapwe kare nɨnɨként akwapá pwi mo kareno.

39 Am arop fákáre ponankor Kwarén mér napara, Kwaro nkeaka warákarimpon. Aeno Kwaro nénk nanamprimp ankank kwapwe te oukoumwan sámp moiapon. 40 Am te apaeria námpanápe, Kwaromp nɨnɨk te, nánkár am fárákapao námont táman énénki tapokwapea mao wokwaek kar nánapitenámp ankank kwapwe kare sámpea pwi yakáp mwanapria námpon.