24
Mwehe wa Isaka
1 Ablaham kakala m'vyele ng'hani, na MNDEWA kakala yammoteze Ablaham m'vinhu vose viyatendile. 2 Ablaham kamulongela mtumigwa wake ayo yakalile mvyele kuwabanza watumigwa zake wose wayagwe, ayo yakalile mkulu wa vinhu vake vose viyakalile navo, “Tenda kiduilo mkwika mkono wako hasi ya haza jangu. 3 Nokulonda gweye uiduile mditwaga da MNDEWA, Mulungu wa isi na ulanga, kamba humsagulila mwehe mwanangu kulawa mwa wandele wa Kikanaani muisi ino inikala, 4 ila genda kuisi yangu ha ndugu zangu, ukamsagulile mwehe mwanangu Isaka.”
5 Ija imtumigwa kamulongela, “Yowaze kamba ija imndele yahalema kwiza na nie hano? Nimsole mwanago nichole nayo kuja kuna iisi yuulawile?”
6 Ablaham kamulongela, “Lola Sambiumsole mwanangu umgale kuja, 7 MNDEWA, Mulungu yali kuulanga, yanilavile nie kulawa mng'anda ya tataangu na kulawa muisi inivumbuke ayo yalongile na nie na ayo yaniduilile yolonga, ‘Isi ino nowagwelela lukolo lwako,’ komtuma msenga wake wa kuulanga yakulongole giladi ukamgalile mwanangu mwehe kulawa kuja. 8 Ila kamba ija imndele yahalema kukukoleleza, basi kozuluhuka kulawa mkiduilo kino, kinhu kimwe kinikugong'ondeza, sambiumsole mwanangu uchole nayo kuja.” 9 Avo ija imtumigwa keka mkono wake hasi ya haza da Ablaham mndewa wake, na kumduilila kugatenda gaja gayamulongele.
10 Abaho ija imtumigwa kasola ngamia longo dimwe wa mndewa wake na kuchola, kuno yosola namna zose za vinhu vinogilenogile kulawa ha mndewa wake. Kalawa kachola Alamu-Nahalaimu*Alamu-Nahalaimu ya ako Kaskazi na Uswelo wa zua wa isi ya Mesopotamia. kudiwambo da Naholi. 11 Viyavikile, kawafugamiza mavindi waja iwangamia hanze ya idiwambo hamgwazo wa idisima da mazi, ikala ichungulo kipigiti chowocholaga watwanzi kudeha mazi. 12 Katambika yolonga, “MNDEWA, Mulungu wa mndewa wangu Ablaham, lelo ungwelele kija kiniwinzile, ulaguse unozi wako ha mndewa wangu Ablaham. 13 Lola, nokwima hano behi ya idisima da igamazi, na wandele wa wanhu wa mkiwambo wokwiza hano kudeha mazi. 14 Ija imndele yondanimulongele, ‘Humulusa nongo yako ning'we,’ yondayalonge, ‘Ing'wa na vivija nowang'weza na ngamia zako,’ hiyo iyo yuumsagulile mtumigwa wako Isaka. Mkutenda vino novitanga kamba kuulagusa unozi wako ha mndewa wangu.”
15 Viyakalile hanamambukiza kutambika, Lebeka keza na nongo yake mdiega. Kakala mwana wa Betueli, Betueli kakala mwana wa Naholi, mdodo wake Ablaham, na mtwanzi wake kakemigwa Milka. 16 Lebeka kakala yanogile ng'hani, mhambe, haduhu mbigalo yakalile yawasile nayo. Kahumuluka hadisima, kamemeza nongo yake, na kubweleganya. 17 Abaho ija imtumigwa kamkimbilila na kumulongela, “Ngwaa mazi kidogo kulawa mnongo yako.”
18 Kamulongela, “Ing'wa, mndewa wangu,” hima kanenula nongo yake na kumgwelela mazi ga kung'wa. 19 Viyamambukize kumgwaa mazi ija imtumigwa, kalonga, “Vivija nowadehela na ngamia zako mbaka wose vondawamambukize kung'wa.” 20 Hima kagela mazi mkia cha kung'wila wang'onyo na kukimbilila kabili kusima kudeha mazi mwanza uyagwe na kuwang'weza ngamia wose wasigale. 21 Bila kulonga kinhu, ija imtumigwa kamulola ng'hani ija imndele, yone kamba MNDEWA iyo yamtendile mndele ija yawe mtwanzi wa mwana wa mndewa wake ama sio.
22 Waja iwangamia viwamambukize kung'wa, ija imunhu kasola kipini cha zahabu cha hela bwando, kakigela mmhula yake na bangili mbili za zahabu za hela bwando mmakono gake. 23 Abaho kalonga, “Nilongele gweye kwa mwana wa munhu yalihi? Nilongele kuna gati mng'anda ya tataako ditulumba nie na wanhu zangu kuwasa ikilo ya lelo?”
24 Kamulongela, “Nie na mwana wa Betueli mwanage Naholi, iyalelile na Milka, mtwanzi wake. 25 Kuna mibelege bwando na mijani ya kuja ngamia zenu, vivija hana gati da kuwasa wahenza.”
26 Abaho ija imtumigwa kafugama mavindi kainamila na kumtambikila MNDEWA, 27 na kulonga, “Yayenzigwe MNDEWA, Mulungu wa Ablaham mndewa wangu, ayo yadigendeleze noge jake na vija viyagendelele kukigoga kilagano chake ha mndewa wangu Ablaham. MNDEWA kanilongoza dimwe kwa dimwe mbaka kung'anda ya ndugu wa mndewa wangu.”
28 Abaho ija imndele kakimbila kachola kuwalongela wanhu wa ng'anda ya mamaake mbuli zose zilawilile. 29-30 Lebeka kakala na lumbu yakalile yokemigwa Labani. Labani kamuhulika Lebeka yolonga gaja gayalongile ija imtumigwa, na kuchona ikipini na izibangili ziyavalile. Avo Labani kakimbila kachola ha mtumigwa wa Ablaham, ayo yakalile yemile hamgwazo wa iwangamia behi na idisima. 31 Kalonga, “Izo ukae kumwetu, gweye umotezwe na MNDEWA, habali wimile hano hanze ya ikiwambo? Ng'anda isasaligwa na hanhu ha kukala ngamia hasasaligwa.”
32 Avo ija imtumigwa kachola kuna ing'anda na waja iwangamia wanenuligwa. Mibelege na mijani igaligwa na kugweleligwa iwangamia waje, na mazi gagaligwa sama yake na waja wakalile hamoja na heyo wagele magulu gao. 33 Mandia vigepile, ija imtumigwa kalonga, “Sija mbaka nilonge gaja ganilonda kulonga.”
Labani kamulongela, “Longa.”
34 Kalonga, “Nie na mtumigwa wa Ablaham. 35 MNDEWA kammoteza mndewa wangu ng'hani na kumtenda yawe mgoli, kamgwaa heyo ng'hondolo na ng'ombe, feza na zahabu, nyakadala wakitwanzi na wakimbigalo, na ngamia na mhunda. 36 Na Sala, mwehe wa mndewa wangu, kamulelela mndewa wangu mwana mbigalo kipigiti cha uvyele wake na kamgwelela kila kinhu kiyalinacho. 37 Na mndewa wangu kaniduiza na kiduilo, yolonga, ‘Sambiumsolele mtwanzi mwanangu kulawa mwa wandele wa Kikanaani, hano muisi inikala, 38 ila uchole kung'anda ya tataangu, ha ndugu zangu, ukamsolele mwehe mwanangu,’ 39 Nimuuza mndewa wangu, ‘Yowaze kamba yahalema kwiza hamoja na nie?’ 40 Ila heyo kalonga, ‘MNDEWA initembela haulongozi wake komulagiza msenga wake wa kuulanga yachole hamoja nagwe na kutenda sambiubwele bule mmwanza wako. Ukamsolele mwanangu mtwanzi kulawa ha ndugu zangu kung'anda ya tataangu. 41 Kozuluhuka kulawa mkifungo cha kiduilo changu, ahaja vondauchole ha ndugu zangu. Hata kamba hawakugwelele mndele sama ya mwanangu, kozuluhuka kulawa mkiduilo changu.’
42 “Lelo vunivikile hadisima, nitambika nilonga, ‘MNDEWA, Mulungu wa mndewa wangu Ablaham, kamba vihakunogela, uutende mwanza wangu uno univikize hano sambimbwele bule. 43 Nokwima hano hamgwazo wa idisima, na mndele yondayeze kudeha mazi, nompula yanigwelele mazi kidogo kulawa mnongo yake ning'we, 44 na yondayanilongele ning'we, na vivija kowadehela na ngamia zangu. Ino iyo yawe mtwanzi iyamsagule MNDEWA wangu yawe mwehe wa mwana wa mndewa wangu.’ 45 Kipigiti sinamambukiza kutambika mmoyo wangu, Lebeka keza na nongo yake ya mazi mdiega jake, kahumuluka hadisima na kudeha mazi. Nimulongela, ‘Ngwelela mazi ning'we.’ 46 Hima kanenula nongo yake kulawa mdiega jake, na kulonga, ‘Ing'wa na vivija nowang'weza na ngamia zako.’ Avo ning'wa na vivija kawang'weza iwangamia. 47 Abaho nimuuza, ‘Gweye kwa mndele wa munhu yalihi?’ Kalonga, ‘Nie na mndele wa Betueli, mwana wa Naholi iyalelile na Milka mtwanzi wake.’ Avo nim'vaza kipini mmhula yake, na bangili mmakono gake. 48 Abaho nifugama mavindi niinamila nimtambikila MNDEWA, na nimuyenzi MNDEWA, Mulungu wa mndewa wangu Ablaham, yanilongoze nie mnzila ilondigwe kumpata mndele kulawa ndugu za mndewa wangu sama ya mwanage. 49 Avo kamba vihawanogela kulagusa noge na unozi ha mndewa wangu, nilongeleni, na kamba haviwanogele, vivija nilongeleni giladi nivitange nihindukile nzila ilihi.”
50 Abaho Labani na Betueli wamulongela, “Mbuli zino zilawa ha MNDEWA, avo tweye twabule kinhu cha kulonga. 51 Lola, Lebeka ka haulongozi wako, msole uchole nayo, yakawe mwehe wa mwana wa Mndewa wako kamba MNDEWA viyalongile.” 52 Ija imtumigwa wa Ablaham viyahulike gaja gawalongile, kafugama mavindi kainamila mbaka hasi, haulongozi wa MNDEWA. 53 Ija imtumigwa kalava vinhu va feza na zahabu na vivalo, na kumgwelela Lebeka. Vivija kamgwelela lumbu na mamaake Lebeka nhunza za hela bwando.
54 Abaho heyo na wanhu iyakalile nao waja na kung'wa na wawasa haja. Imitondo viwalamuke ija imtumigwa wa Ablaham kalonga, “Nilekeni nichole ha mndewa wangu.”
55 Mamaake na lumbu jake Lebeka walonga, “Muleke tanhu ino imndele yakale hamoja na tweye walau mazua longo dimwe, abaho kochola hamoja na gweye.”
56 Ila ija imtumigwa kalonga, “Sambimng'hawize kwavija MNDEWA hanibwezile bule mmwanza wangu, nilekeni nichole, nibweleganye ha mndewa wangu.”
57 Walonga, “Natumkeme imndele tumuuze.” 58 Wamkema Lebeka, na kumuuza, “Kochola na munhu ino?”
Na heyo kalonga, “Nochola.”
59 Avo wamuleka lumbu jao Lebeka hamoja na yaya yamulelile Lebeka kipigiti viyakalile mdodo yachole na ija imtumigwa wa Ablaham hamoja na wanhu iwezile nao. 60 Wammoteza Lebeka na kumulongela,
“Gweye, lumbu jetu, uwe mama wa wanhu bwando, maalufu kwa maalufu!
Wanago wawe na mhiko na wabokonye miwambo ya wadumuka zao.”
61 Abaho Lebeka na watumigwa zake wa kitwanzi wenuka wakwela mngamia na kumkoleleza ija imtumigwa, avo ija imtumigwa kamsola Lebeka na kuchola.
62 Kipigiti kija Isaka kakala yasegele Beeli-Lahai-Loi na kachola kukala muisi ya Negebu. 63 Isaka kakala yotembela mmigunda, na kipigiti cha ichungulo, viyenule gameso, kona ngamia wokwiza. 64 Na Lebeka kenula meso gake, na viyamonile Isaka, kahumuluka kulawa mngamia, 65 kamuuza ija imtumigwa wa Ablaham, “Ija iyo munhu yalihi, yotembele mumgunda yokwiza kutuli tweye?”
Ija imtumigwa kamulongela, “Ija iyo mndewa wangu.” Avo kasola kiziweziwe chake na kuigubika.
66 Avo ija imtumigwa kamulongela Isaka gose gayatendile. 67 Isaka kamwingiza Lebeka mdihema da Sala, mamaake. Kamsola Lebeka na kuwa mwehe wake, na kamnogela ng'hani. Avo Isaka kahozigwa umoyo sama ya ifa ya mamaake.