6
Yeesu arariisya kukira abhaatu ebhikwe bhitaano
(Mataayo 14:13-21; Mariko 6:33-44; Ruuka 9:12-17)
1 Ambe, okuhita gayo, Yeesu akaambuka Enyaanza ya Gariraaya, yino eriina eriindi ni Nyaanza ya Tiberia. 2 Esaango ekuru ya abhaatu bhaari bharamutuniirira Yeesu, kwo okubha bhaari bharuuzi ebhitiika bhino yakoriri kubharweeri. 3 Niho Yeesu akatiira mukiguru ekirebhe hamwe na abhaanabheega bhaaye, akiikara eyo hamwe nabho. 4 Eriibhaga riyo, Enyaangi yo Okuhiita ya Abhayahudi, yaari haguhi.
5 Hano Yeesu yataasiri ameeso, akarora esaango ekuru ya abhaatu, bhano bhaari bhakuuza kweewe. Niho akamubhuurya Firipo, “Mbe, nihe turaagure ebhyaakurya bhyo okuriisya abhaatu bhoosi bhano?” 6 Yeesu akamenya kino araakore, nawe akamubhuurira Firipo kwo okumusakya. 7 Firipo akamukyoora, “Naabhe tuungaguriri ebhyaakurya bhye eziidinaari*Eziidinaari ni mbirya zye ekare. Edinaari yimwe yaari ya amariho go orusiku rumwe rwe emirimo. amagana abhiri (200), okubha abhaatu bhoosi bhabhone bhisuuhu, nazyo zitakubhiisa.”
8 Niho Andurea, wuno yaari omwaanamweega owuundi wa Yeesu, wamwaabhu Simooni Petero, akamubhuurira Yeesu, 9 “Ari hano omumura wumwe wuno ane emikaate etaano gye eshayiri ne eziiswe ibhiri. Nawe, ebhyaakurya bhino bhirakorabhwi bhiise esaango yoosi yino?”
10 Ambe, Yeesu akaswaagya abhaanabheega bhaaye, “Mubhabhuurire abhaatu bhiikare haasi.” Ahagiro hayo, haari no obhunyaaki bhwaaru. Niho abhaatu bhoosi, bhakiikara haasi. Abhasubhe abheene ego bhano bhakiikara okurya bhaari ni kye ebhikwe bhitaano (5,000). 11 Kyaamwe, Yeesu akagega emikaate giyo, akamubhuurira Taatabhugya, “Ozomirye,” akatwaanira abhaatu bhoosi bhano bhaari bhiikeeri hayo. Akakora egoego ne eziiswe nazyo, akabhatwaanira. Abhaatu bhoosi bhakarya kyeego bhaari kweenda.
12 Hano bhiigutiri bhoosi, Yeesu akabhabhuurira abhaanabheega bhaaye, “Mukumanie ebhyaakurya bhyoosi bhino bhisaagiri, okubha bhitaaza kusarika.” 13 Ambe, bhakakumania amasaagyo ge emikaate etaano gye eshayiri gano gakyaari kuriibhwa, bhakiizurya ebhikapu ikumi na bhibhiri.
14 Hano abhaatu bhayo bharuuzi ekyeerekenio kino Yeesu yakoriri, bhakabhuga, “Eheene omuutu wuno niwe omurooti wa Taatabhugya wuno tukwiisigira kubha araaza mukyaaro kino.”†Rora Obhuhiiti bhwe Emigiro 18:15-19. 15 Kyaamwe, Yeesu akamenyeekererya kubha, abhaatu bhayo bhakeenda kumugwaata kwa amanaga, okubha bhamukore omutemi waabhu. Nawe Yeesu akatanura hayo, akagya kweeki mukiguru omweene ego.
Yeesu arageenda iguru wa amaanzi
(Mataayo 14:22-33; Mariko 6:45-52)
16 Hano yahikiri engoroobha, abhaanabheega bha Yeesu bhakahiriingita kugya ku Nyaanza ya Gariraaya. 17 Kwiibhaga riyo, haari kiirima, nawe Yeesu yaari akyaari kubhahikira. Bhakatiira mubhwaato, no okutaanga okwaambuka enyaanza kugya mumugye gwa Kaperinaumu.
18 Ambe, obhukama bhuhaari bhwaari bhurahuumbuuta ne enyaanza ekabhiiha. 19 Hano abhaanabheega bha Yeesu bhaahikiri obhutaambi bhwa amataambuka ebhikwe bhitaano (5,000) kasi bhisaasabha (6,000) ego, bhakamurora Yeesu arageenda iguru wa amaanzi no okubhwiisukira obhwaato bhwaabhu. Bhakoobhoha bhukongʼu. 20 Nawe, Yeesu akabhabhuurira, “Mutoobhoha! Neenye!” 21 Ambe, ebho bhakeenda atiire mubhwaato. Hayohayo, obhwaato bhukahika kumwaambuko hano bhaari bhakugya.
Yeesu niwe ebhyaakurya bhino bhikubhaha abhaatu obhuhoru
22 Tabhoori yaho, esaango ya abhaatu bhano bhakasaaga kumwaambuko oguundi gwe enyaanza, bhakahiita izo yaho hano bhaaruuzi obhwaato bhumwe ego. Kweego bhakamenyeekererya kubha abhaanabheega bha Yeesu bhaari bhatanwiiri abheene, bhataagiiri na Yeesu. 23 Kyaamwe, abhaatu abhaandi bhakaaza na amaato okurwa mumugye gwa Tiberia, bhakahika hano Omukuru Yeesu yaari amubhuuriiri Taatabhugya, “Ozomirye,” hano esaango ya abhaatu bhaari bhaaririiri emikaate. 24 Hano esaango ya abhaatu bhayo bhaaruuzi kubha Yeesu atari hayo, na abhaanabheega bhaaye nabho bhataari bhariho, bhakasikira mumaato gayo, bhakagya Kaperinaumu kumumoohya Yeesu.
25 Hano abhaatu bhayo bhaahikiri kumwaambuko gwe enyaanza, bhakamubhona Yeesu, bhakamubhuurya, “Omweegya, okahika eno ryoori?”
26 Yeesu akabhakyoora, “Ndabhabhuurira obhuheene, murakomya kwo okubha nikabhaha emikaate, mukarya no okwiiguta, etari kwe ekigirirye mukamenya ebhitiika bhino nikakora. 27 Mutakora emirimo kwiiguru yo okubhona ebhyaakurya bhino bhikusarika, nawe mubhe murakora emirimo kwiiguru yo okubhona ebhyaakurya bhino bhitakusarika, bhino bhikubhaha obhuhoru bhwa kirakeego. Enye Omwaana wo Omuutu, ndabhaha ebhyaakurya bhiyo, kwo okubha Taata Taatabhugya aniheeri obhuturo bhwo okukora ego.”
28 Niho, ebho bhakamubhuurya, “Mbe, tukoreki, okubha tubhone kukora amangʼana gano Taatabhugya akweenda?”
29 Yeesu akabhakyoora, “Engʼana yino Taatabhugya akweenda mukore, ni kuniikirirya enye wuno yaanitumiri.”
30 Hayo bhakamubhuurya, “Orakora ekyeerekenio kiihe, okubha tukirore no okukwiikirirya? Orakora kigiro kiihe? 31 Bhazaazi bheetu, hano bhaari mukibhara, bhakarya ebhyaakurya bhino bhikubhirikirwa mana.‡Rora Okurwa 16:4-36. Ekaamirwe mu Makaamo Amahoreeru, ‘Akabhaha ebhyaakurya bhyo okurwa mwiisaaro okubha bharye.’§Rora Zaburi 78:24. ”
32 Ambe, Yeesu akabhabhuurira, “Ndabhabhuurira obhuheene, etari Musa wuno yabhaheeri bhazaazi bheenyu ebhyaakurya bhiyo okurwa mwiisaaro, nawe ni Taata waane. Ewe niwe akubhaha emwe ebhyaakurya bhye eheene okurwa mwiisaaro. 33 Ebhyaakurya bhya Taatabhugya ni bhino bhikwiituuma okurwa mwiisaaro, no okubhaha abhaatu bhoosi bhe ekyaaro obhuhoru bhwa kirakeego.”
34 Niho bhakamubhuurira, “Omukuru, otuhe ebhyaakurya bhiyo eziisiku zyoosi.”
35 Yeesu akabhakyoora, “Enye neenye ebhyaakurya bhino bhikubhaha abhaatu obhuhoru bhuyo. Omuutu wowoosi wuno akuuza kweenye no okuniikirirya, atakwiigwa enzara naabhe enyoota kweeki.
Yeesu arakora obhuseegi bhwa Taata
36 “Kyeego bhurya niabhabhuuriiri, munduuzi, nawe mutakuniikirirya. 37 Abhaatu bhoosi bhano Taata akuuniha, bharaaza kweenye no okuniikirirya. Enye nitakwaanga naabhe wumwe wuno akuuza kweenye, 38 kwo okubha enye nitiiziri okurwa mwiisaaro okubha nibhe ndakora bhurya nikweenda enye, nawe nibhe ndakora kyeego Taata wuno yaanitumiri akweenda. 39 Taata waane wuno yaanitumiri areenda nitabhurya naabhe omuutu wumwe mubhano yaniheeri, nawe nibharyoore murusiku rwo obhuteero. 40 Kino Taata akweenda ni kubha, abhaatu bhoosi bhano bhiikiriirye kubha, enye ni Mwaana waaye no okuniikirirya, bhabhe no obhuhoru bhwa kirakeego. Enye ndabharyoora murusiku rwo obhuteero.”
41 Ambe, Abhayahudi bha hayo, bhakataanga okuririirira kwe ekigirirye Yeesu akiigaamba, “Enye neenye ebhyaakurya bhino bhiituumiibhwe okurwa mwiisaaro.”
42 Bhakiibhuurya, “Mbe, omuutu wuno atari Yeesu, omwaana wa Yusufu, kweeki abhiibhuri bhaaye tubhamenyiri? Bhoono, igabhwi aranagya okugaamba yiituumiri okurwa mwiisaaro?”
43 Yeesu akabhakyoora, “Mutige okwiiririirira abheene kwa abheene. 44 Atariho omuutu wuno akunagya kuuza kweenye, eraabhe akyaari kukaangatibhwa na Taata waane wuno yaanitumiri. Na neenye ndaaza okumuryoora murusiku rwo obhuteero. 45 Ekaamirwe mu Makaamo Amahoreeru ga abharooti kubha, ‘Abhaatu bhoosi bhareegibhwa na Taatabhugya.’*Rora Isaya 54:13. Ambe, omuutu wowoosi wuno akwiitegeerera no okweega okurwa ku Taata, araaza kweenye. 46 Atariho omuutu wuno amuruuzi Taata Taatabhugya, nawe enye omweene nimuruuzi, kwe ekigirirye niarwiiri kweewe.
Okurya no okunywa Omwaana wo Omuutu
47 “Ndabhabhuurira obhuheene, omuutu wowoosi wuno akuniikirirya, wuyo ano obhuhoru bhwa kirakeego. 48 Enye neenye ebhyaakurya bhino bhikubhaha abhaatu obhuhoru bhuyo. 49 Yiingabha bhazaazi bheenyu bhakarya mana mukibhara, nawe bhakakwa. 50 Nawe hano bhireho ebhyaakurya bhino bhiituumiibhwe okurwa mwiisaaro. Kyeego omuutu akurya ebhyaakurya bhiyo, atakukwa na rumwe. 51 Enye neenye ebhyaakurya bhino bhiituumiibhwe okurwa mwiisaaro, bhino kikubhaha abhaatu obhuhoru bhwa kirakeego. Omuutu wowoosi wuno akurya ebhyaakurya bhiyo, arabha no obhuhoru bhwa kirakeego. Ebhyaakurya bhiyo ni mubhiri gwaane guno ndaaruusye kwiiguru wa abhaatu bhoosi bhe ekyaaro kino, okubha bhabhe no obhuhoru bhwa kirakeego.”
52 Ambe, Abhayahudi bhayo bhakataanga kuhakana bhukongʼu, bhariibhuurya, “Omuutu wuno, igabhwi aranagya kutuhaana omubhiri gwaaye, okubha tugurye?”
53 Kweego, Yeesu akabhabhuurira, “Ndabhabhuurira obhuheene, eraabhe mutakurya omubhiri gwaane, no okunywa amanyiinga gaane enye Omwaana wo Omuutu, mutakubha no obhuhoru bhwa kirakeego. 54 Omuutu wowoosi wuno akurya omubhiri gwaane no okunywa amanyiinga gaane, wuyo ano obhuhoru bhwa kirakeego, na neenye ndamuryoora murusiku rwo obhuteero. 55 Kwo obhugazuro bhuyo, omubhiri gwaane nigwe ebhyaakurya bhye eheene, na amanyiinga gaane nigo ekinyweebhwa kye eheene. 56 Omuutu wowoosi wuno akurya omubhiri gwaane no okunywa amanyiinga gaane, wuyo ariikara muusi waane, na neenye ndiikara muusi waaye. 57 Kyeego bhurya Taata waane wuno yantumiri niwe obhweemero bhwo obhuhoru, ego niigo neenye nkubhona obhuhoru bhwaane okurwa kweewe. Egoego, omuutu wowoosi wuno akunirya, arabhona obhuhoru okurwa kweenye. 58 Ambe, bhiyo nibhyo ebhyaakurya bhino bhiikiituuma okurwa mwiisaaro. Ebhyaakurya bhiyo bhitatuubheeni ne ebhyaakurya bhino bhazaazi bheenyu bhakarya. Ebho bhakakwa. Nawe omuutu wowoosi wuno akurya ebhyaakurya bhino, arabha no obhuhoru bhwa kirakeego.” 59 Yeesu akabhuga amangʼana gayo, eriibhaga rino yaari akweegya munyuumba ye esaango†Enyuumba ye esaango yaari nyuumba yo okwiikumania Abhayahudi kwiiguru yo okumusabha Taatabhugya, eheene kurusiku yo okumuunya. Rora amangʼana gano mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu. ya Kaperinaumu eyo.
Abhaanabheega bhaaru bharamutiga Yeesu
60 Hano abhaanabheega bhaaye bhiigwiiri amangʼana gayo, abhaandi bhaabhu bhakabhuga, “Ameegyo gano ni makongʼu bhukongʼu! Weewi akunagya okugiikirirya?” 61 Yeesu akamenyeekererya, abhaanabheega bhaaye bharaririirira amangʼana gano yaari abhugiri, kweego akabhabhuurya, “Mbe, engʼana yino ebhanyaakirye? 62 Bhoono, erabhabhwi eraabhe muranirora enye Omwaana wo Omuutu, nikutiira kugya mwiisaaro hano niari ndiho kubhutaangiro? 63 Ekoro wa Taatabhugya niwe wuno akubhaha abhaatu obhuhoru. Omuutu atakunagya kukora kyokyoosi kwa amanaga gaaye omweene ego. Amangʼana gano nibhabhuuriiri ni ge Ekoro wa Taatabhugya, na garareeta obhuhoru bhwa kirakeego. 64 Nawe bhariho abhaandi gati weenyu bhano bhatakuniikirirya.” Yeesu akabhuga ego, kwo okubha akamenya okurwa obhweemero, ni bhaweewi bhatakumwiikiriirya, na ni weewi wuno akumurya omukoonyo. 65 Ambe, akageenderera kubhabhuurira, “Kiyo nikyo ekigirirye nibhabhuuriiri, atariho omuutu wuno akunagya okuuza kweenye, eraabhe akyaari kukaangatibhwa na Taata waane.”
66 Kweemera eriibhaga rino bhiigwiiri amangʼana gayo, bhaaru gati wa abhaanabheega bhaaye, bhakamutiga, bhataageendiri neewe kweeki. 67 Niho Yeesu akabhuurya abhaanabheega bhaaye ikumi na bhabhiri, “Mbe, na neemwe mureenda okunitiga?”
68 Simooni Petero akamukyoora, “Omukuru, tugye kuweewi? Awe omweene ona amangʼana gano gakutuha obhuhoru bhwa kirakeego. 69 Etwe turakwiikirirya na tumenyiri kubha, awe naawe Muhoreeru wa Taatabhugya.”
70 Niho Yeesu akabhabhuurira, “Nisoriri emwe ikumi na bhabhiri kubha abhaanabheega bhaane, nawe owumwe gati weenyu ni wa Seetaani.”‡Seetaani. Rora engʼana yino mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu. 71 Hayo Yeesu yaari aramukeerenerya Yuuda, omwaana wa Simooni Isikariyoti. Yuuda wuyo niwe yamuriiri omukoonyo Yeesu, yiingabha yaari owumwe gati wa abhaanabheega bhaaye ikumi na bhabhiri.
*6:7 Eziidinaari ni mbirya zye ekare. Edinaari yimwe yaari ya amariho go orusiku rumwe rwe emirimo.
†6:14 Rora Obhuhiiti bhwe Emigiro 18:15-19.
‡6:31 Rora Okurwa 16:4-36.
§6:31 Rora Zaburi 78:24.
*6:45 Rora Isaya 54:13.
†6:59 Enyuumba ye esaango yaari nyuumba yo okwiikumania Abhayahudi kwiiguru yo okumusabha Taatabhugya, eheene kurusiku yo okumuunya. Rora amangʼana gano mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
‡6:70 Seetaani. Rora engʼana yino mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.