12
Yeesu niwe Omukuru wo orusiku rwo okumuunya
(Mariko 2:23-28; Ruuka 6:1-5)
1 Orusiku rumwe rwo okumuunya,*Orusiku rumwe rwo okumuunya. Rora amangʼana gano mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu. Yeesu yaari arahita mumiguundu gye engano, hamwe na abhaanabheega bhaaye. Hano abhaanabheega bhaaye bhiigwiiri enzara, bhakataanga okubhuna ebhigara bhye engano, bhakarya. 2 Hano Abhafarisayo bhaaruuzi gayo, bhakamubhuurira Yeesu, “Rora, abhaanabheega bhaazo bharakora gano emigiro gitakwiikirirya okukorwa kurusiku rwo okumuunya!”†Rora Okurwa 20:8-11.
3 Yeesu akabhakyoora, “Mbe, mukyaari okusoma mu Makaamo Amahoreeru kyeego Daudi yaakoriri eriibhaga rino ewe na abharikyaaye bhaari ne enzara?‡Rora 1 Samweeri 21:1-6. 4 Daudi akasikira mwiibhuru ryo okumuseengera Taatabhugya, kyaamwe ewe na abharikyaaye bhakarya emikaate gino gyaatuurirwe embere wa Taatabhugya. Bhakarya emikaate gino emigiro gya Musa gitabhiikiriirye bharye, nawe abhaseengeri abheene ego. 5 Kweeki, mukyaari kusoma mumigiro gya Musa gino gikubhuga, iguru ya abhaseengeri bhano bhakuhokya mwiiseengerero rya Taatabhugya kurusiku rwo okumuunya?§Rora Obhubhari 28:9-10. Bhatakugwaata emigiro gyo orusiku rwo okumuunya, nawe Taatabhugya atakubhabharira kubha bharasarya. 6 Ndabhabhuurira kubhweero kubha, ariho omukuru hano wuno akukira eriiseengerero rya Taatabhugya. 7 Taatabhugya arabhuga mu Makaamo Amahoreeru, ‘Ndeenda mweerekye ebhigoongi kukira okuruusya ekimweeso.’*Rora Hosea 6:6. Kyeego muungamenyiri obhugazuro bhwa amangʼana gayo, mutaari kutinira ekiina abhaatu bhano bhatana eriibhi ryoryoosi. 8 Enye Omwaana wo Omuutu, niwe Omukuru wo orusiku rwo okumuunya.”
Yeesu arahorya omuutu orusiku rwo okumuunya
(Mariko 3:1-6; Ruuka 6:6-11)
9 Yeesu akatanura hayo, akagya munyuumba ye esaango yaabhu. 10 Munyuumba ye esaango muyo, yaari arimu omuutu wumwe wuno yaari no okubhoko kuno kukuuri. Bhaari bharimu na Abhafarisayo bhano bhaari bhareenda kumusakya Yeesu okubha bhamuseme. Ambe bhakamubhuurya, “Mbe, emigiro gya Musa giriikirirya okuhorya omuutu orusiku rwo okumuunya?”
11 Yeesu akabhakyoora, “Ni weewi gati weenyu wuno eraabhe engʼoondu yaaye egweereeri mwiiruuma orusiku rwo okumuunya, atakunagya kuyiigwaata no okuyiruusya muyo? 12 Rora, omuutu ano obhuguri bhukuru kukira engʼoondu! Kweego, emigiro giriikirirya okukora amazomu orusiku rwo okumuunya.”
13 Kyaamwe, Yeesu akamubhuurira omuutu wo okubhoko kuno kukuuri, “Gororokya okubhoko kwaazo.” Neewe akakugororokya, na hayohayo kukahora, kukabha kuhoru bhukongʼu kyeego okuundi kurya. 14 Ambe, Abhafarisayo bhakahuruka igutu, bhakiibhuurya kyeego bharaamwiite Yeesu.
Yeesu niwe omuhokya wuno asorirwe na Taatabhugya
15 Yeesu akamenya amiiseego ga Abhafarisayo bhayo, kweego akatanura hayo. Abhaatu bhaaru bhakamutuniirira, neewe akahorya bhoosi bhano bhaari bharweeri. 16 Nawe akabharekya bhatabha bhararaarika kubhaatu abhaandi kubha ewe ni weewi. 17 Yeesu akabhuga ego, okubha gakuunaane amangʼana gano Taatabhugya yabhugiri kwe enzira yo omurooti Isaya,
18 “Murore, wuno niwe omuhokya waane wuno nimusoriri,
omuseegwa waane wuno akunizomeerya ekoro yaane.
Ndamuhaana Ekoro yaane,
okubha araarike obhutuurya kubhaatu bhe ebhyaaro bhyoosi.
19 Atakuhakana naabhe kukora ekituri nabho,
kweeki atakumwaaya eriiraka ryaaye embere ya abhaatu.
20 Atakubhuna wowoosi wuno anyookobhiri kyeego maara yino yiikiikiri,
naabhe atakusikya wowoosi wuno ari kyo orutaambi runo ruri haguhi kurima na ruraruusya omwooki,
tee eriibhaga rino akureeta obhutuurya okuhiza ebhibhi bhyoosi.
21 Kweeki, abhaatu bhe ebhyaaro bhyoosi bhariisiga eriina ryaaye.ӠRora Isaya 42:1-4.
Yeesu ano obhuturo kukira Seetaani
(Mariko 3:20-30; Ruuka 11:14-23)
22 Ambe, abhaatu bhakamureetera Yeesu omuutu owumwe wuno yaari atiirirwe ne eriisaambwa eriibhi no okumuhukurya no okumukora abhe imuumu. Yeesu akamuhorya, neewe akataanga kugaamba no okurora kweeki. 23 Esaango ya abhaatu bhoosi bhakaruguura bhukongʼu, bhakabhuga, “Mbe, wuno aranagya akabha Omwaana wo omutemi Daudi?”‡Abhayahudi bhaari bhariisiga kubha Masiya akarwa mukisyooko kyo omutemi Daudi. Rora Omwaana wa Daudi mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
24 Nawe hano Abhafarisayo bhiigwiiri gayo, bhakabhuga, “Omuutu wuno araheebha amasaambwa amabhi kwo obhuturo bhwa Beerizeburi,§Beerizeburi ni riina eriindi rya Seetaani. omukaangati wa amasaambwa!”
25 Yeesu akamenya gano bhaari kwiiseega, kweego akabhabhuurira, “Eraabhe abhaatu bho obhutemi bhumwe bhariitana, kweego obhutemi bhuyo bhuragwa. Kweeki, eraabhe abhaatu bho omugye gumwe kasi enyuumba yimwe bhariitana, abhaatu bhayo bharatwaanikana na bhatakubha na amanaga naabhe hasuuhu. 26 Kweego eraabhe Seetaani araheebha Seetaani, obhutemi bhwaaye bhurabha bhuratwaanikana. Mbe, obhutemi bhuyo bhuranagya kwiimeererabhwi? 27 Eraabhe enye ndaheebha amasaambwa amabhi kwo obhunagya bhwa Beerizeburi, ambe abhaanabheega bheenyu bharaheebha amasaambwa kwo obhunagya bhwa weewi? Kwe ekigirirye kiyo, abhaanabheega bheenyu bhareerekya kubha mutari bhwaheene. 28 Nawe eraabhe enye ndaheebha amasaambwa amabhi kwo obhuturo bhwe Ekoro wa Taatabhugya, ambe, obhutemi bhwa Taatabhugya bhuhikiri kweemwe. 29 Awe! Atariho omuutu wuno akunagya kusikira munyuumba yo omuutu wa amanaga okubha ateesye ebhigiro, eno akyaari okumubhoha. Hano akumara kumubhoha bhuzomu, hayo niho aranagya okuteesya ebhigiro bhino bhiri munyuumba yaaye.
30 “Omuutu wowoosi wuno atari hamwe neenye, ewe niwe omubhisa waane. Kweeki, wowoosi wuno atakukumania abhaatu hamwe neenye, kwe eheene arabhanyaragania. 31 Kweego ndabhabhuurira kubha, Taatabhugya aranagya okwaabhira abhaatu ebhibhi bhyaabhu bhyoosi, naabhe amangʼana amabhi go okwiituka. Nawe Taatabhugya atakunagya okwaabhira abhaatu bhano bhakumutuka Ekoro Muhoreeru. 32 Kweeki Taatabhugya aranagya okwaabhira abhaatu bhano bhakugaamba bhubhi iguru waane enye Omwaana wo Omuutu. Nawe atakunagya okwaabhira abhaatu bhano bharabhuga bhubhi iguru ye Ekoro Muhoreeru, kukyaaro kino, kasi kino kikuuza.
Abhaatu bharamenyekana kuziteemwa zyaabhu
(Ruuka 6:43-45)
33 “Omuti guramenyekana kyeego guri okuriingʼaana ne emisumo gyaku. Omuti omuzomu guriibhura emisumo emizomu, no omuti omubhiihu guriibhura emisumo emibhiihu. 34 Emwe orwiibhuro rwe enzoka! Muranagyabhwi okugaamba amangʼana mazomu eno emwe ni bhabhi? Omuutu arakeerenia gano giizwiiri mukoro yaaye. 35 Omuutu omuzomu aragaamba amazomu kutuukana na amazomu gano giizwiiri mukoro yaaye, nawe omuutu omubhi aragaamba amabhi kutuukana na amabhi gano giizwiiri mukoro yaaye. 36 Ambe, ndabhabhuurira kubha, kurusiku rwo okutina ekiina, abhaatu bhareenderwa okugaamba amangʼana goosi amabhi gano bhaagaambiri. 37 Taatabhugya arabhabhara kubha abhaatu bhe eheene kasi abhaatu bhe ebhibhi, kutuukana na amangʼana gano mugaambiri.”
Abhafarisayo bhareenda ekitiika okurwa ku Yeesu
(Mariko 8:11-12; Ruuka 11:29-32)
38 Niho, abhamwe bha Abhafarisayo na abheegya bhe emigiro bhakamubhuurira Yeesu, “Ee Omweegya, tureenda okore ekyeerekenio okweerekya kubha orwiiri ku Taatabhugya.”
39 Yeesu akabhakyoora, “Emwe ni rwiibhuro rwa abhaatu abhabhi na mutari abhaheene embere wa Taatabhugya, nikyo kikugirya mureenda ekyeerekenio. Nitakubheerekya ekyeerekenio kyokyoosi. Nawe ekyeerekenio kimwe kino muraarore ni kya kirya Taatabhugya yakoriri kumurooti Yoona. 40 Kyeego Yoona akiikara muunda ye eswe ekuru eziisiku isatu obhutiku no omwiisi,*Rora Yoona 1:17. egoego na neenye Omwaana wo Omuutu, ndiikara mumbiihira eziisiku isatu obhutiku no omwiisi.
41 “Kurusiku rwo okutina ekiina, abhaatu bha mumugye gwa Ninaawi bhariimeerera embere wa Taatabhugya hamwe no orwiibhuro runo no okubhatinira ekiina kubha emwe ni bhaatu bhe ebhibhi. Abhaatu bhayo bha Ninaawi bhakata ebhibhi bhyaabhu, hano bhakiigwa Yoona ararwaaza amangʼana okurwa ku Taatabhugya. Bhoono ariho owumwe hano, wuno niwe omukuru kukira Yoona, nawe mutakumwiitegeerera. 42 Kweeki, kurusiku rwo okutina ekiina rurya, nyakisaho we ekyaaro kya Sheeba ariimeerera embere wa Taatabhugya no okubhatinira ekiina abhaatu bho orwiibhuro runo, kwo okubha muratemya ebhibhi. Ewe akarwa mukyaaro kya kure okubha yiize yiitegeerere amangʼana ga amangʼeeni go omutemi Soromooni.†Rora 1 Abhatemi 10:1-13; 2 Amangʼana ge Eriibhaga 9:1-12. Bhoono ariho owumwe hano wuno niwe omukuru kukira Soromooni, nawe mutakumwiitegeerera.”
Ekireengyo kyo okurekya abhaatu
(Ruuka 11:24-26)
43 Yeesu akageenderera okugaamba, “Hano eriisaambwa eriibhi rikurwa kumuutu, rirageendageenda mwiitirigo okukomya ahagiro ho okumuunya, na rirabhurwa. Nawe hano ribhurirwe okuhabhona, 44 eriisaambwa riyo rirabhuga, ‘Ndakyoora kumuutu waane wuno nimurwiiriku.’ Hano ryamukyooririku, rikabhona ari geeki kye enyuumba yino eri mwaasi, etarikiibhwe ne ebhanwiirwe bhuzomu. 45 Kyaamwe riragya kuraarika amasaambwa agaandi muhuungati amabhiihu kukira eryo eryeene. Goosi garasikira kumuutu wuyo, no okumwiikaramu. Niho obhwiikari bhwo omuutu wuyo bhukubhiiha kukira kubhweemero harya. Ego niigo kyeego eraabhe kweemwe, emwe abhaatu bho orwiibhuro rubhiihu runo!”
Bhawamwaabhu Yeesu na nina waabhu
(Mariko 3:31-35; Ruuka 8:19-21)
46 Yeesu hano yaakyaari arakeerenia ne esaango ya abhaatu bhayo, nina waabhu na bhawamwaabhu bhakaaza no okwiimeerera igutu, bhakeenda okugaamba neewe. 47 Ambe, omuutu owumwe akamubhuurira Yeesu, “Nina weenyu na bhawamweenyu bhiimeereeri igutu, bhareenda okukeerenia na naawe.”
48 Yeesu akamukyoora, “Maayi ni weewi? Na bhawamweetu ni bhaweewi?” 49 Kyaamwe akabhasomoserya ekyaara abhaanabheega bhaaye, akabhuga, “Murore, bhano nibho maayi na bhawamweetu! 50 Omuutu wowoosi wuno akukora obhuseegi bhwa Taata waane wa mwiisaaro, wuyo niwe maayi, mura weetu na musubhaati.”
*12:1 Orusiku rumwe rwo okumuunya. Rora amangʼana gano mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
†12:2 Rora Okurwa 20:8-11.
‡12:3 Rora 1 Samweeri 21:1-6.
§12:5 Rora Obhubhari 28:9-10.
*12:7 Rora Hosea 6:6.
†12:21 Rora Isaya 42:1-4.
‡12:23 Abhayahudi bhaari bhariisiga kubha Masiya akarwa mukisyooko kyo omutemi Daudi. Rora Omwaana wa Daudi mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
§12:24 Beerizeburi ni riina eriindi rya Seetaani.
*12:40 Rora Yoona 1:17.
†12:42 Rora 1 Abhatemi 10:1-13; 2 Amangʼana ge Eriibhaga 9:1-12.