14
Abhakaangati bha Abhayahudi bharakora omukoonyo okumwiita Yeesu
(Mataayo 26:1-5; Ruuka 22:1-2; Yohana 11:45-53)
1 Zikasaaga eziisiku ibhiri ego, ebhe Enyaangi yo Okuhiita ne Enyaangi ye Emikaate Gino Gitana Ekibhwiisya.*Enyaangi yo Okuhiita ne Enyaangi ye Emikaate Gino Gitana Ekibhwiisya. Rora Enyaangi yo Okuhiita mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu. Abhakuru bha abhaseengeri na abheegya bhe emigiro gya Musa bhaari bharamoohya enzira yo okumugwaata Yeesu kwa mbiso, bhamutinire ekiina no okumwiita. 2 Nawe bhakabhuga, “Tutige hiinga enyaangi ehite, niho tumugwaate, abhaatu bhataaza kukora orwaambi.”
Omukari aramuhaka Yeesu amaguta
(Mataayo 26:6-13; Yohana 12:1-8)
3 Eriibhaga riyo Yeesu yaari mumugye gwa Betania, munyuumba ya Simooni wuno ekare yaari ne ebhigeenge. Hano yaari kwiigari kurya, akaaza omukari owumwe yaari ne enzubha yino yakorirwe kwe eriigina rya arabasita ryo obhuguri bhukuru. Muusi we enzubha yiyo kwaari na amaguta go omuruumbaaso gano gano obhuguri bhukuru bhukongʼu. Omukari wuyo akamwiituruurira Yeesu kumutwe kwo okumusuuka. 4 Abhamwe bhano bhaari munyuumba yirya, bhakatiinda. Bhakataanga okugaamba ebho kwe ebho, “Bhamure! Kwaki omukari wuno arasarya amaguta go obhuguri bhukuru ego? 5 Amaguta gano gaanganagirye okuguribhwa kwe eziidinaari amagana atatu (300)†Eziidinaari amagana atatu gaari amariho go omwaaka gumwe. na ziingasakiirye abhataka!” Bhaari bharamurekya bhukongʼu omukari wurya.
6 Nawe, Yeesu akabhuga, “Mumutige. Ndora muramunyaakya? Rino omukari wuno anikoreeri enye ni izomu bhukongʼu. 7 Abhataka bhari hamwe neemwe eziisiku zyoosi. Muranagya okubhakorera amazomu eriibhaga ryoryoosi rino mukuseega. Nawe enye nitakubha hamwe neemwe eziisiku zyoosi. 8 Omukari wuno akoriri rino akunagya. Akaangatiri okunihaka omubhiri gwaane amaguta gano, kwo obhubhanuri bhwo okubhiikwa kwaane.‡Yaari enyaangi ku Bhayahudi okuhaka amaguta ekituundu. Rora Mariko 16:1. 9 Ndabhabhuurira obhuheene, mukyaaro kyoosi, hohoosi hano abhaatu bhakubha bhararwaaza Amangʼana Amazomu, bharabha bharabhuga eriingʼana rino omukari wuno yakoriri, okumuhiita.”
Yuuda Isikariyoti ariikirirya okumurya omukoonyo Yeesu
(Mataayo 26:14-16; Ruuka 22:3-6)
10 Niho Yuuda Isikariyoti, owumwe wa abhaanabheega bharya ikumi na bhabhiri bha Yeesu, akagya okumurya omukoonyo kubhakuru bha abhaseengeri, abheerekye enzira yo okumugwaata Yeesu. 11 Hano bhiigwiiri amangʼana gayo, bhakazomererwa bhukongʼu. Bhakiikirirania neewe kubha bharamuha eziimbirya. Niho Yuuda akataanga okumoohya eriibhaga izomu ryo okumurya omukoonyo.
Yeesu na abhaanabheega bhaaye bhararya
Enyaangi yo Okuhiita
Enyaangi yo Okuhiita
(Mataayo 26:17-25; Ruuka 22:7-14, 21-23; Yohana 13:21-30)
12 Rwaari orusiku rwo okutaanga rwe Enyaangi ye Emikaate Gino Gitana Ekibhwiisya, orusiku runo abhaatu bhaari bharagwaaga engʼoondu ye Enyaangi yo Okuhiita. Abhaanabheega bha Yeesu bhakamubhuurya, “Bhoono oreenda tugye tukubhanurire hayi ahagiro ho okuriira ebhyaakurya bhye Enyaangi yo Okuhiita?”
13 Niho Yeesu akabharagania abhaanabheega bhabhiri, akabhabhuurira, “Mugeende mumugye. Muraasikane no omusubhe wumwe wuno agegiri eseengo ya amaanzi, mumutuniirire eno akugya. 14 Munyuumba yino araasikire, mugye mumubhuurire mweene nyuumba, ‘Omweegya arasabha otweerekye hano araariire ebhyaakurya bhye Enyaangi yo Okuhiita hamwe na abhaanabheega bhaaye.’ 15 Niho mweene nyuumba araabheerekye ekyuumba ekikuru mukinazo, kimariri kubhanurwa. Mutubhanurire muyo, turiire ebhyaakurya bhye Enyaangi yo Okuhiita.” 16 Abhaanabheega bharya bhakatanura, bhakagya mumugye gwa Yerusaremu. Bhakabhona goosi kyeego Yeesu yabhabhuuriiri, bhakabhanura ebhyaakurya bhye Enyaangi yo Okuhiita.§Rora Okurwa 12:3-11.
17 Hano yahikiri engoroobha, Yeesu akahika munyuumba yirya hamwe na abhaanabheega bhaaye ikumi na bhabhiri. 18 Hano bhaari kurya, Yeesu akabhuga, “Ndabhabhuurira obhuheene, owumwe weenyu wuno akurya hamwe neenye hano, aranirya omukoonyo.” 19 Abhaanabheega bhaaye bhakabha ne ebhigoongi. Bhakamubhuurya Yeesu, owumwe kwo owumwe, “Neenye Omukuru?”
20 Yeesu akabhabhuurira, “Ni wumwe weenyu gati yi ikumi na bhabhiri, wuno akukorya hamwe neenye mukitubha. 21 Enye Omwaana wo Omuutu, ndiitwa kyeego yakaamirwe mu Makaamo Amahoreeru. Nawe, araaza kurora omuutu wuno araanirye omukoonyo enye Omwaana wo Omuutu. Yiingabheeri hakiriku kweewe omuutu wuyo atiingibhwiirwe!”
Ebhyaakurya bhyo Omukuru
(Mataayo 26:26-30; Ruuka 22:14-23; 1 Abhakoriinto 11:23-25)
22 Hano bhaari bhakurya, Yeesu akagega omukaate, akabhuga, “Ozomirye, Taatabhugya.” Akagubhega, akabhaha abhaanabheega bhaaye, akabhuga, “Mugege, murye, guno nigwo omubhiri gwaane.” 23 Kyaamwe akagega ekikoombe kya amaanzi go omuzabibu, akabhuga, “Ozomirye, Taatabhugya,” akabhaha abhaanabheega bhaaye, bhoosi bhakanywa mukikoombe kiyo. 24 Akabhabhuurira, “Gano ni manyiinga gaane ge eriiragano,*Eriiragano. Rora engʼana yino mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu. gano gakwiitika kwiiguru wa abhaatu bhaaru. 25 Ndabhabhuurira obhuheene, okurwa reero, nitakunywa amaanzi go omuzabibu tee orusiku runo ndaanywe kwe enzira ehya mubhutemi bhwa Taatabhugya.” 26 Kyaamwe bhakeemba omweembo gwo okukumya Taatabhugya. Hano bhaamariri okweemba, bhakatanura, bhakagya mu Kiguru kye Emizeituni.
Yeesu araroota kubha Petero aramwaanga
(Mataayo 26:31-35; Ruuka 22:31-34; Yohana 13:36-38)
27 Hano bhaari munzira, Yeesu akabhabhuurira abhaanabheega bhaaye, “Emwe mwoosi muraaningʼosa munitige kugano garaatuuke. Garabha kyeego Taatabhugya akabhuga mu Makaamo Amahoreeru,
‘Ndamwiita omuriisya we eziingʼoondu,
ne eziingʼoondu zyaaye ziranyaragana.’†Rora Zakaria 13:7.
28 Nawe hano ndaaryookibhwe, ndabhakaangatira kugya Gariraaya.”
29 Niho Petero akamubhuurira, “Naabhe abharikyaane bhoosi bharaakutige, enye nitakukutiga!”
30 Yeesu akamubhuurira, “Ndakubhuurira obhuheene, obhutiku bhuno bhwa reero, ekorokoome ekyaari kugaamba kabhiri koosi, orabha omariri kunianga katatu koosi.”
31 Nawe Petero akageenderera kukumiirirya akabhuga, “Yiingabha okukwa, nikwe hamwe naawe, enye nitakukwaanga eheene!” Abhaanabheega abhaandi bhoosi nabho, bhakabhuga egoego.
Yeesu arasabha Taatabhugya mumuguundu gwa Getisemane
(Mataayo 26:36-46; Ruuka 22:39-46)
32 Kyaamwe bhakahika mumuguundu guno gukubhirikirwa Getisemane. Yeesu akabhabhuurira abhaanabheega bhaaye, “Mwiikare hano, hano nikubha ndamusabha Taatabhugya.” 33 Akabhagega Petero, Yaakobo na Yohana, akagya nabho kure hasuuhu, akataanga kubha ne ebhigoongi bhukongʼu no okuyaangayaanga mukoro. 34 Akabhabhuurira, “Ekoro yaane ene ebhigoongi bhyaaru haguhi no okukwa. Mwiikare hano, muteengeeze.”
35 Yeesu akageenderera embere hasuuhu, akagwa bhubhuumari. Akasabha, “Eraaturikane, oniruusiryeho nitahitira eziinyaako zino.” 36 Akabhuga, “Ee Taata, kwaawe goosi garaturikana. Ndakusabha onduusiryeho eziinyaako zino.‡Eziinyaako zino ku Kiyunaani ni kikoombe kino. Etari kyeego enye nikweenda, nawe okore kyeego awe okweenda.”
37 Ambe, Yeesu akakyoora hano yaari atigiri abhaanabheega bhaaye, akabhona bhahiindiiri eziitiro. Akamubhuurya Petero, eriina ryaaye eriindi Simooni, “Simooni, ohiindiiri eziitiro? Otamirwe kuteengeeza naabhe kwe esa yimwe eyeene?” 38 Niho akabhabhuurira, “Muteengeeze no okumusabha Taatabhugya, okubha mutaaza kusakibhwa. Ekoro ereenda nawe omubhiri ni munyookobhu.”
39 Yeesu akatanura, akagya kusabha kibhezo, akiinuurya kusabha amangʼana garyagarya. 40 Ambe, hano yakyooriri kubhaanabheega bhaaye, akabhabhona bhahiindiiri eziitiro kweeki, kwo okubha bhataanagirye kuramukya ameeso gaabhu. Hano yabhabhuukirye, bhataari na ngʼana yo okugaamba.
41 Yeesu akagya kusabha kweeki. Hano yakyooriri kweebho rugeendo rwa katatu, akabhabhuurira, “Ndora mukyaari muhiindiiri no okumuunya? Ambe yiisiri. Eriibhaga rye enyaako ryaane rihikiri. Bhoono, enye Omwaana wo Omuutu ndagwaatwa no okuhirwa kubhakori bhe ebhibhi. 42 Mwiimuke, tugye. Murore! Omuri waane wo omukoonyo ari haguhi!”
Yeesu aragwaatwa
(Mataayo 26:47-56; Ruuka 22:47-53; Yohana 18:3-12)
43 Hano Yeesu yaari akyagaamba gayo, hayohayo Yuuda, owumwe wa abhaanabheega ikumi na bhabhiri, akahika ne esaango ya abhaatu bhe eziinyaambato ne eziinduguzo. Abhaatu bhayo bhakarweera kubhakuru bha abhaseengeri, abheegya bhe emigiro gya Musa na abhakaruka bha Abhayahudi. 44 Yuuda omuri wo omukoonyo, yaari abhaheeri ekyeerekenio, akabhuga, “Omuutu wuno ndaamukeerye kwo okumuhuumbata, niwe wuyo. Mumugwaate no okugya neewe, mumutuure abhe mubhuriibhi.”
45 Hano Yuuda yahikiri harya, akagya bhweema ku Yeesu, akabhuga, “Omweegya!” Kyaamwe akamuhuumbata. 46 Abhaatu bharya bhakamugwaata Yeesu no okumubhoha. 47 Niho, omuutu wumwe gati wa bharya bhaari bhiimeereeri hamwe na Yeesu, akasohora nyaambato, akamutema no okumutina okutwi omugya wo omuseengeri omukuru.
48 Yeesu akabhabhuurira abhaatu bharya, “Mbe, mwiiziri ne eziinyaambato ne eziinduguzo okunigwaata kyo omuteesya? 49 Eziisiku zyoosi niari hamwe neemwe, ndeegya mwiiseengerero rya Taatabhugya, na mutaangwaatiri. Nawe gano goosi gaatuukiri okubha gano gaakaamirwe mu Makaamo Amahoreeru, gakorwe.”§Rora Zakaria 13:7; Mariko 14:27.
50 Niho abhaanabheega bhaaye bhoosi bhakangʼosa, bhakamutiga. 51 Kwaari no omumura wumwe wuno yiibhohiri eshuuka eyeene, yaari aramutuna Yeesu. Bhakasakya kumugwaata, 52 nawe, akasusubhuka mumabhoko, akatiga engibho yaaye, akaryaara ndyaari ari kingʼaabhi.
Yeesu embere wa abhakuru bha Abhayahudi
(Mataayo 26:57-68; Ruuka 22:54-55, 63-71; Yohana 18:13-14, 19-24)
53 Niho abhaatu bharya bhakamuhira Yeesu kumuseengeri omukuru. Bhakiikumania harya abhakuru bha abhaseengeri*Abhaseengeri. Rora engʼana yino mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu. bhoosi, abhakaruka bha Abhayahudi na abheegya bhe emigiro gya Musa. 54 Petero akabha aramutuniirira Yeesu kwa kure. Akagya, akasikira mwiibhaanza rye enyuumba yo omuseengeri omukuru. Akiikara murya hamwe na abhariibhi bho omuseengeri omukuru, akabha aroota omuriro.
55 Abhakuru bha abhaseengeri ne ekiina ekikuru†Ekiina ekikuru. Rora amangʼana gano mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu. kyoosi bhakakomya abhamenyeekererya bho orurimi bhamuzoongere Yeesu, okubha bhamutinire ekiina no okumwiita. Nawe, bhatabhweeni obhumenyeekererya bhwobhwoosi. 56 Abhaatu bhaaru bhaari bhararuusya obhumenyeekererya bhwo orurimi okumuzoongera Yeesu, nawe obhumenyeekererya bhwaabhu bhutaari bhuriigwaana. 57 Kyaamwe, abhaatu abhaandi abharebhe bhakiimeerera, bhakaruusya obhumenyeekererya bhwo orurimi. Bhaari bharabhuga, 58 “Etwe abheene tukamwiigwa omuutu wuno arabhuga, ‘Enye ndasarya eriiseengerero rya Taatabhugya rino ryoombokirwe na abhaatu. Kweeki, ndoomboka eriindi kwe eziisiku isatu ego. Eriiseengerero riyo ritakwoombokwa na abhaatu.’ ” 59 Naabhe ego, obhumenyeekererya bhwaabhu bhutaari bhuriigwaana.
60 Kyaamwe omuseengeri omukuru akiimeerera embere we ekiina. Akamubhuurya Yeesu, “Ndora, otakukyoora eriingʼana ryoryoosi? Angu, orabhugabhwi kumangʼana gano abhaatu bhakukuzoongera?” 61 Nawe Yeesu akakira kiri, ataagaambiri eriingʼana ryoryoosi. Omuseengeri omukuru akageenderera okumubhuurya, “Mbe, awe naawe Masiya, Omwaana wa Taatabhugya wuno akukumibhwa?”
62 Yeesu akamukyoora, “Enye niwe. Na neemwe muraandora enye Omwaana wo Omuutu, ndabha niikeeri orubhaara rwo obhuryo rwa Taatabhugya wo obhunagya bhwoosi. Kweeki muranirora eriibhaga nikuuza kureka mwiisaaro.”‡Rora Danieri 7:13.
63 Niho omuseengeri omukuru akangʼaarura eziingibho zyaaye, akabhuga, “Ni bhamenyeekererya bhaahe kweeki bhano tukweenda? 64 Mwiigwiiri emwe abheene kyeego akumutuka Taatabhugya! Bhoono emwe, murabhugabhwi?” Ekiina kyoosi kikabhuga areenderwa yiitwe.
65 Niho abhaandi bhakataanga okumutweera amate, okumubhoha mubhusyo no okumutema ebhikuundi, eno bharamubhuurira, “Roota ni weewi wuno akutemiri!” Abhariibhi bhano bhaari harya, bhakamugega no okumutema eriigoohu.
Petero aramwaanga Yeesu
(Mataayo 26:69-75; Ruuka 22:56-62; Yohana 18:15-18, 25-27)
66 Eriibhaga riyo ryoosi, Petero yaari mwiibhaanza, iyaasi we ekyuumba hano Yeesu yaari akubhuuribhwa. Akaaza omuhokya owumwe omuukya okurwa mubhahokya bho omuseengeri omukuru. 67 Akamurora Petero aroota omuriro, akamumogorera. Akamubhuurira, “Awe woosi waari hamwe na Yeesu Omunazareeti.” 68 Nawe Petero akaanga, akubhuga, “Nitagamenyiri gano okubhuga, naabhe hasuuhu!” Akagya mukiseku. Eriibhaga riryarirya, ekorokoome ekagaamba.
69 Omukari omuhokya wurya, akamurora Petero kweeki, akataanga kubhabhuurira abhaatu bhano bhaari bhiimeereeri harya, “Omuutu wuno neewe ari hamwe nabho.” 70 Nawe, Petero akaanga kweeki.
Rikahita eriibhaga isuuhu, abhaatu bhano bhaari bhiimeereeri harya bhakamubhuurira Petero, “Eheene awe waari owumwe waabhu, kwo okubha awe woosi ni Mugariraaya.” 71 Nawe, Petero akataanga okwiihiima na okwiirahira, “Omuutu wuno mukubhuga, enye nitamumenyiri!” 72 Hayohayo, ekorokoome ekagaamba rugeendo rwa kabhiri. Eriibhaga riyo, Petero akahiita engʼana ya Yeesu yino yamubhuuriiri, “Ekorokoome ekyaari kugaamba rugeendo rwa kabhiri, orabha omariri kunianga katatu koosi.” Petero hano yiiseegiri gayo, akarira, akaruusya eziingusuri nzaru.
*14:1 Enyaangi yo Okuhiita ne Enyaangi ye Emikaate Gino Gitana Ekibhwiisya. Rora Enyaangi yo Okuhiita mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
†14:5 Eziidinaari amagana atatu gaari amariho go omwaaka gumwe.
‡14:8 Yaari enyaangi ku Bhayahudi okuhaka amaguta ekituundu. Rora Mariko 16:1.
§14:16 Rora Okurwa 12:3-11.
*14:24 Eriiragano. Rora engʼana yino mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
†14:27 Rora Zakaria 13:7.
‡14:36 Eziinyaako zino ku Kiyunaani ni kikoombe kino.
§14:49 Rora Zakaria 13:7; Mariko 14:27.
*14:53 Abhaseengeri. Rora engʼana yino mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
†14:55 Ekiina ekikuru. Rora amangʼana gano mu Bhugaruri bhwa Amangʼana Amakongʼu.
‡14:62 Rora Danieri 7:13.