Olwaandiko lwo kubaanza lwa Paulo hali
Timoteo
Obweébeembezi
Olwaandiko óolu lwaandikilwe na Paulo entumwa ya Kristu (1:1). Akaandikila omuuntu óogwo akaba naayétwa Timoteo, kuluga omu iboma lya Lisitira. Nyina wa Timoteo akaba ali Omuyahudikazi, iíse náwe akaba ali Omuyunani (Amakúlu ge Entumwa 16:1). Timoteo akachuúnguka ha muháanda gwe emilimo ya Paulo, niyo ensoonga Paulo naayéta Timoteo aáti, “Mwáana waanze wa amazima omu kwiikiliza” (1 Timoteo 1:2). Timoteo akalibata hamo na Paulo omu milimo zo kwoólekeelela Empola Nzima habwa Yeézu Kristu (Amakúlu ge Entumwa 17:14-15; 18:5). Byaakáaba nka nikwo Paulo akaandika olwaandiko óolu, omu mwáaka gwa 65 bulugiilila kuzaalwa kwa Kristu. Paulo obuchilo acháali atakaandikile olwaandiko óolu, akamuha Timoteo omulimo gwo kweémeelelela abeésigwa abali omu iboma lya Efeso (1:3).
Ensoonga ya Paulo kwaandika olwaandiko óolu, ekaba éeli, kumugaambila Timoteo akazeendele akalikweendelwa omu kutóoza no kweégesa abanyaampala be ekelezia na abaheéleza. Paulo akeenda nka nikwo, Timoteo na abanyaampala áabo babe abaantu abatali abaheni, beégese amazima na akazeendele kaluunzi ha beekiliza. Káandi, akaba ayina ensoonga kumugaambila Timoteo nka nikwo, aábe emanyiso nzima ha baantu bóona (4:11). Ensoonga yoómwe eéndi, ekaba éli yo kumwoólekeeleza Timoteo kubazuna abeekiliza omuli áago agasobile agaabeele galiho. Káandi, Timoteo aábe na amagala kwáanga ameégeso góona age ebisuba (1:3-7; 4:1-5; 6:3-5).
1
Empola
Olwaandiko óolu niimbaandikila íinye Paulo. Nkasiindikwa kuba entumwa ya Kristu Yeézu ha chilagilo cha Múungu Omuchuúnguzi wéetu ne echa Kristu Yeézu. Weényini niwe itegezo lyéetu. Niinkwaandikila íiwe Timoteo, mwáana waanze wa amazima omu kwiikiliza.
Embabazi ne echiganyizi no obuhóolo kuluga hali Isíichwe Múungu na hali Kristu Yeézu Omukáma wéetu, bibe hamo neewe.
Echikaamo aha beégesa be ebisuba
Obuchilo naálugileho kuzeenda Makedonia, nkakutweezela osigale omuli Efeso. Káandi óobu niinkutweézela iíntyo obóne kubaángila abaantu áabo abalikwoólekeelela ameégeso ge ebisuba. Obaángile baleke kuhúugaana habwo kweétegeeleza emigani za kala, no okubala kwa amazíina ga baguúku agatéena muhélo. Amagaambo ago góona nigaleeta kweéhakanisa kwoónka, tigakuhweela abaantu kumwiíkiliza Múungu. Kuba kumwiíkiliza Múungu nigwo omuháanda gwoómwe gwo kuchuúngula abaantu. Náho ebilagilo byéetu nibyoolekeelela abeekiliza bóona nka nikwo, beendane ha mwooyo muluunzi, ha muganya gulikwéela, no okwiikiliza kwa amazima. Náho abeégesa abáandi baálugile omu buteéka bwa ago, baáhiindukile no kuza omu kugaamba empola zitéena kályo. Nibeénda kuba abeégesa be ebilagilo bya Musa,*1:7 Abeégesa be ebilagilo bya Musa: Habwo obusoomboozi bwooli osome Obusoomboozi habwa Amagaambo Agagumile. nóobwo áago balikugaamba no kugakomeenteleza muno, boónyini tibakugasoomboókelwa.
Náho íichwe nitumanya nka nikwo ebilagilo bya Musa ni biluunzi, kaálaaba omuuntu naabitwaalilila omu buteéka óobwo obulikweendelwa. Nitweendélwa kumanya nka nikwo ebilagilo tibikatiilwého ha abagololoke, náho ebilagilo bitiilwého habwa abo abaheni be ebilagilo na ha bazilwa, hali áabo abatali abakoóndooki na ha baheni, hali áabo abatakumugomookela Múungu na ha abalofo, hali áabo abalikwíita beesébo na baanyinábo, na aha beesi ba abaantu, 10 ha abaseégu na abaséeza abalikweélyaama, hali áabo abalikuguza abahálila, ababéehi, na hali áabo abalikulahila aha bisuba. Ebilagilo bitiilwého ha baantu abalikukola amagaambo goóna góona agatakukuúndilana na ameégeso ga amazima. 11 Ameégeso aga ga amazima nigabonwa omu ikuzo lye Mpola Nzima, éezo ezilikwoóleka omugisa gwa Múungu alikusiimwa. Empola éezo niyo naátegiizwe na Múungu nzilaangáane.
Embabazi ya Yeézu Kristu hali Paulo
12 Niimusíima Kristu Yeézu Omukáma wéetu, ha kuba akaansoomboókelwa kuba íinye ndi omweésigwa, yaántooza kuba omuheéleza woómwe no kuúmpa obuhicha kukola ikola lyoómwe. 13 Akakola aátyo no óobu ha bubaandizo áaho, nkamulyoogooza no kwaágalaza abaantu boómwe, na nkaba ndi omusilimu. Weényini akaanzilila echiganyizi, ha kuba nkaba niinkola ago omu busilu no okwiikiliza nkaba nteenákwo. 14 Mazima Omukáma wéetu Kristu Yeézu akaanfuuha bwooli. Káandi akaámpa okwiikiliza ne engoonzi ha kukwaátana náze.
15 Obusoomboozi bwo kweésigwa no kwiinaankulwa na bóona nibwo óobu, “Kristu Yeézu akeeza omu nsi, abone kuchuúngula abeena ebiheno.” Omuli abo abeena ebiheno, íinye nkozile ebiheno kusaaga bóona. 16 Náho habwe ensoonga éezo nyini, Yeézu Kristu akaánganyila íinye! Akaanyoleka okweéyomeleza kwoómwe hali íinye owe ebiheno kuchila bóona, mbone kúba emanyiso hali áabo abalaamwiikiliza babone kwiinaankula obulami bwo obucha no obuchiile. 17 Múungu niwe Omukáma óogwo atéena omuhélo, takufwa, káandi takubonwa, niwe weénka Múungu. Weényini ayanaánkule isima ni ikuzo obucha no obuchiile! Amina.
Ebilagilo bya Paulo ahali Timoteo
18 Mwáana waanze Timoteo, naákuha echilagilo éechi, kwiingana ne empola yo obubáasi1:18 Obubáasi: Aháandi no obulaangi. éezo zikagaambwa ha bwaáwe. Amagaambo ago gakuhweele kulwaana endwaana nzima yi ichúmu lye emilimo ya Múungu, 19 ha kukwaátilila okwiikiliza no kuba no omuganya gulikwéela. Abaantu abáandi bagayile kukola áago balikusoomboókelwa kuba na amazima, éecho chibatwaalilile kuleka okwiikiliza kwáabo. 20 Omu baantu abo alimo Himenayo,1:20 Osome 2 Timoteo 2:17-18. na Alekisanda. Áabo naábaheeleza ahi Isitáani1:20 Naábaheeleza ahi Isitáani: Ensoonga yaáho ni nka nikwo Paulo akabatola batazeendelela kukoba hamo na abeekiliza omu kelezia. babone kweéyega, baleke kumulyoogooza Múungu.

*1:7 1:7 Abeégesa be ebilagilo bya Musa: Habwo obusoomboozi bwooli osome Obusoomboozi habwa Amagaambo Agagumile.

1:18 1:18 Obubáasi: Aháandi no obulaangi.

1:20 1:20 Osome 2 Timoteo 2:17-18.

1:20 1:20 Naábaheeleza ahi Isitáani: Ensoonga yaáho ni nka nikwo Paulo akabatola batazeendelela kukoba hamo na abeekiliza omu kelezia.