16
Timoteo naazeénda hamo na Paulo na Sila
Paulo akahika Derbe, na Lisitira. Okwo hakaba heena omuheémba wa Yeézu, izíina lyoómwe ni Timoteo. Nyina, akaba ali omukázi we Echiyahudi ayaamwiíkiliize Yeézu. Náho iíse akaba ali Omuyunani. Timoteo akaba ayina okukuzwa kuzima omu beekiliza bazeenzi béetu abo okwo Lisitira na Ikonio. Paulo yaáyeenda nkokwo Timoteo azeénde náze omu luzeendo. Ha bwéecho, yaámusala ikóba Timoteo abone kukuúndilwa na Abayahudi bóona bo okwo. Kuba Abayahudi abo bakaba nibamanya nkokwo iíse Timoteo akaba ali Omuyunani.*16:3 Akaba ali Omuyunani: Ensoonga, omu buteéka bwa Abayunani aba bakaba bali abatasála amakóba. Ahakulaatiilého Paulo na abo bazeenzíbe baázeenda nibalabila omu maboma go okwo. Baaba nibabamanyisa abeekiliza ba Abanyamahaánga ebyo bilagilo ebyaatiilwého ne entumwa za Yeézu hamo na abanyaampala bo okwo Yeruzaléemu, nábo babone kubikoondoókela ebyo bilagilo. Ha bwéecho ekelezia zo okwo zaázeendelela kukomeela omu kwiikiliza. No kupeetwa kwa abeekiliza kukaba nikweeyoongela buli chilo.
Ameezaho ga Paulo habwo omuuntu wa Makedonia
Paulo na bazeenzíbe abo baálaba omuli Furigia no omuli Galatia. Bakakola bátyo habwo kuba bakaba baáyaángiizwe no Omwooyo Mutakatíifu nkokwo bataákwiiza kwoólekeelela echigaambo cha Múungu omuli Asia. Kábaahikile aha lubíbi lwo kutaaha omuli Misia, baáleengesa kutaaha omuli Bithinia, náho Omwooyo gwa Yeézu tigulabeekililiize. Ha bwéecho, baálabila omuli Misia, baázeenda Turoa. Omu chilo Paulo yaábona ameezaho. Omu meezaho goómwe, akabona omuli Makedonia omuuntu oómo wa Makedonia ayemeeliile, naamusaba bwóoli Paulo, naagaámba, “Oyaambuke kunu, oyize Makedonia, otuhwéele.” 10 Káyaabeele Paulo yaáleebile ago meezaho, ahonyini tweéloonza kuzeenda okwo Makedonia. Tukabona nkokwo Múungu yaátweeta kumanyisa Empola Nzima ha baantu bo okwo.
Lidia naamwiikiliza Yeézu
11 Ha bwéecho twaalugáho aho Turoa no obwáato bwi itaanga, twaázeenda omuháanda gúmo kuhika omu iziinga lya Samotirake. Nyeéncha eémo twaázeenda, twaáhika omu muzihwa gwa Neapoli. 12 Kuluga aho, twaázeenda kuhika Filipi, nilyo iboma liháango omuli Makedonia, na nilyo iboma lya Abarúumi bakaba nibatuúla. Neechwe tweékala aho ebilo bíche.
13 Omu chilo che Endaálikizo twaázeenda ahéelu yo ogwo muzihwa, héehi no omunóna, habwo kuba tukaba nituteekuza nkokwo niho twaakaásaangile abaantu nibamusaba Múungu. Kátwaahikile aho, tukasaanga bakobile abakázi, neechwe tweékala no kuhooya hamo nábo. 14 Omuli abo abaabeele nibatuhuliiliza, akaba aliho omukázi oómo wo omu iboma lya Thiatira, izíina lyoómwe ni Lidia. Ogu Lidia akaba ali omusúluza we ebizwáalo bye ezaambalau, náwe akaba amulámya Múungu. Paulo káyaabamanyisize Empola Nzima, Omukáma yaáchiingula omwooyo gwa Lidia abone kweétegeeleza amazima ge empola zo mwa Paulo. 15 Káyaabeele yaábatiizwe hamo na abaantu be éenzu yoómwe, akatusaba naagaámba, “Kamulaaba mwaálamula no kubona nkokwo neenye ndi omwiikiliza wo Omukáma, mwiikale hali íinye.” Yaátuneémbelela kuhicha twaákúunda kwiikala ha woómwe.
Paulo na Sila nibabohwa omu ibóhelo
16 Echilo chimo, obuchilo tukaba nituzeénda ahaantu ho kumusaba Múungu, tweésulukizwa no omuhalákazi oómo ali omuzaánakazi. Ogwo muzaánakazi akaba ayina izimu libi elyaabeele nilimuha obuhicha bwo kulagula amagaambo go obuchilo obulikwiiza. Ha muháanda ogwo bakamábe bakaba nibabonesa empilya nyíinzi. 17 Ogwo muhalákazi yaaba naakulaatila Paulo neechwe, naateéla eyoombo omu kugaamba, “Aba baantu na abazáana ba Múungu, Óogwo Ali Olugulu ya Byóona. Aba baliho kubamanyisa omuháanda gwo kuchuúnguka.” 18 Yaámala ebilo bíinzi ali omu kukola aátyo. Omuhélo, Paulo yaásaaya. Yaálihiindukila elyo izimu libi, yaáligaambila, “Niinkulagila ahi izíina lya Yeézu Kristu, omulugého omuhalákazi ogu!” Omwáanya ogwo nyini elyo izimu libi lyaamulugáho.
19 Abo abakáma bo ogwo muhalákazi, kábaabweene nkokwo tihaliho itegezo káandi lyo kubonesa amabonwa, baábatabaalila Paulo na Sila, baábakulula kuhika omu igulizo omu méeso ga abatégeki. 20 Baábatwáala aha balamuzi bakúlu, baábagaambila, “Aba bakwaáta na Abayahudi, nibaleetelela elyo iboma lyéetu libe no omusaambo bwóoli. 21 Nábo nibatulaánga kukulaatila obuteéka bwo owaabo óobwo íichwe Abarúumi no omuzilo kubwiíkiliza, nali kubukulaatila.”
22 Mále abaantu abaabeele bakobile echipípi áaho beékililizana no kulégelelwa okwo kwa Paulo na Sila. Abo balamuzi bakúlu baábazúula Paulo na Sila ebizwáalo byáabo, baálagila nkokwo bateélwe ensáanzu. 23 Kábaamazile kubatéela bwooli, baábanaguza omu ibóhelo. Abo balamuzi bakúlu baámukomeenteleza omwiímeelelezi nkokwo abeékomye kuzima. 24 Ha bwéecho omwiímeelelezi ogwo yaábataasha omu chiseenge cho omugati, yaábakoma amagulu gáabo ahagáti ya mabago ge miti.
25 Káhaabeele itúumbi, Paulo na Sila bakaba nibamusaba Múungu, no kumuzinila enzina zo kumukúza. Embóhe bazeenzi báabo bakaba nibabahuliiliza. 26 Bwaangu ahonyini, enyahíinga mpaango bwóoli yaáhiingula omu nsi, yaáchuundagula oluhazo lwe elyo ibóhelo. Mala emilyaango yóona yaaba yaáchiinguka yoónka, ne eminyololyo ye embóhe zóona éeba yaákomooloka. 27 Ogwo mwiímeelelezi wi ibóhelo elyo yeémuka. Káyaabweene nkokwo emilyaango echiingwiíle, yaálusopoololayo olubaadi lwoómwe ali bweémi kweéyita. Ha kuba akaba naateekuza nkokwo ezo mbóhe zóona zaányooloombokile. 28 Náho Paulo yaáteela eyoombo naamugaámbila, “Óteéyita! Chwéena tulimo óomu!” 29 Aho ogwo mwiímeelelezi yaálagila ebimuli bileétwe, yeelukila omu nzu ezo, yáagwa omu méeso ga Paulo na Sila naazuguma aha butíini.
30 Niho yaábatwáala ahéelu, yaábabúuza, “Íimwe bakáma baanze, ni lwaampaka íinye nkole chiíha mbone kuchuúnguka?” 31 Baámusubiza, “Mwiikilize Omukáma Yeézu, niho olaachuúnguka, íiwe hamo na abaantu abali omu nzu yaawe.” 32 Aho Paulo na Sila baámweégesa ogwo mwiímeelelezi echigaambo habwo Omukáma, hamo na abaantu bóona abaabeele bali omu nzu yoómwe. 33 Esáaha ezo nyini yo omu chilo, ogwo omwiímeelelezi yaábóoza Paulo na Sila obuhuta bwáabo, mala ahonyini, weényini hamo na abo badugúbe bóona baaba baábatizibwa. 34 Ahakulaatiilého yaábatwáala Paulo na Sila omukáye, yaábaha ebyookulya. Akanulilwa bwóoli habwo kuba akaba yaámwiikiliza Múungu, weényini hamo na abo abe eéka yoómwe bóona.
35 Kahachiile, abo balamuzi bakúlu baásiindika abasilikale báabo hali ogwo mwiímeelelezi wi ibóhelo, babone kumugaambila báti, “Obakomoolole abo baantu.” 36 Bityo Ogwo mwiímeelelezi, yaámugaambila Paulo, “Abalamuzi baánsiíndika nkokwo mbakomoolole. Ha bwéecho, muzeénde no obuhóolo.”
37 Náho Paulo yaábagaambila, “Ha bwaáchi baátutíile omu méeso ga abaantu batéena kutuchwaáziika, neechwe tuli Abarúumi abáana nzaálwa! Káandi baatunagwíize omu ibóhelo. Ngási! Mbwéenu nibeénda kutwiihámo omu bweeseléke? Tichikwiíle! Nibeendelwa boónyini nibo beéze batwiíhemo omu.”
38 Abasilikale abo baábagaambila abalamuzi bakúlu ebyo byóona. Abalamuzi abo, kábaahuliile nkokwo Paulo na Sila na Abarúumi, baákwáatwa no obutíini. 39 Béeza baábaneembelela. Baabeehámo omu ibóhelo, nibabasaba nkokwo balugého aho omu iboma lyáabo.
40 Paulo na Sila, kábaabeele baálugile omu ibóhelo, baázeenda omu nzu ya Lidia. Baábonana na abeekiliza bazeenzi báabo, no kubagumya emiganya. Ahakulaatiilého baalugáho aho.

*16:3 16:3 Akaba ali Omuyunani: Ensoonga, omu buteéka bwa Abayunani aba bakaba bali abatasála amakóba.