22
Beguilolaꞌadyiꞌyaquëꞌ bi hueyaquëꞌ ta gutiyaquëꞌ Jesús
(Mt. 26.1‑5, 14‑16; Mr. 14.1‑2, 10‑11; Jn. 11.45‑53)
Naꞌ baruen bago ta hue yaca benꞌ Israel lani pascua ta gaoyaquëꞌ yëta xtila binequixi levadura. Biz̃i yaca xanꞌ pxuzi len yaca benꞌ rusëdi ley quie Moisés, lega reguilolaꞌadyiꞌyaquëꞌ bi hueyaquëꞌ ta gutiyaquëꞌ Jesús. Pero bireyaz̃oyaquëꞌ, danꞌ rdzebiyaquëꞌ idzaꞌ yaca benëꞌ leyaquëꞌ.
Naꞌ biz̃i tu benꞌ naca benꞌ quie Jesús lado ichiptu yaca benꞌ quie Jesús bëꞌnëꞌ lato uyuꞌu xanꞌ taxiꞌibiꞌ Satanás luꞌu laxtaꞌonëꞌ. Lëbenꞌ naꞌ laonëꞌ Judas Iscariote. Naꞌ uyo Judas tzegueꞌlënëꞌ diꞌidzaꞌ yaca xanꞌ pxuzi, len yaca benꞌ napa dyin quie idaoꞌ rnabëꞌra ta yeguilolaꞌadyiꞌyaquëꞌ bi hueyaquëꞌ ta usedyinnëꞌ Jesús lao naꞌayaquëꞌ. Leyaquëꞌ lega bedaohueyaquëꞌ begaꞌnlëyaquëꞌ lëbëꞌ diꞌidzaꞌ ta hueꞌyaquëꞌ lëbëꞌ dumi. Naꞌ uzulaonëꞌ beguilolaꞌadyiꞌnëꞌ bi huenëꞌ ta usedyinnëꞌ Jesús lao naꞌayaquëꞌ cati nunu benꞌ nitaꞌ.
Ga ruꞌen diꞌidzaꞌ ca gaoyaquëꞌ quie lani pascua
(Mt. 26.17‑29; Mr. 14.12‑25; Jn. 13.21‑30; 1 Co. 11.23‑26)
Bdyincazi dza bëyaquëꞌ lani pascua cati gaoyaquëꞌ yëta xtila ta binequixi levadura, lëscanꞌ gutirëyaquëꞌ becoꞌ z̃iꞌilaꞌ quie lani pascua. Lenaꞌ una Jesús rëbinëꞌ chopa benꞌ quienëꞌ, Pedro len Juan:
―Uletzio ta ucuezale ta gaoro rtzeꞌ quie lani pascua.
Naꞌra unabayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ lëbëꞌ:
―¿Gaz̃i reꞌenloꞌ tziondoꞌ ta tzacuezandoꞌ ta gaoro?
10 Biz̃i naꞌ una Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Uletzio ciudad Jerusalén. Caora babdyinle ruꞌa ciudad, lëganꞌ naꞌ yedilale tu beꞌmbyu zeyuꞌa tu reꞌ yudzo nisa. Lëbenꞌ naꞌ inaole ganꞌ zeyonëꞌ yedyinnëꞌ z̃an yuꞌu. 11 Naꞌ tzuꞌule yëbile benꞌ naca xanꞌ yuꞌu: “Cani na Maestro: ¿Gaz̃i zu luꞌu yuꞌu ga gaolëndoꞌnëꞌ rtzeꞌ quie lani pascua?” 12 Naꞌra uluꞌenëꞌ leꞌe tu luꞌu yuꞌu z̃e de chopa xcuia ga baneluban banacan dyaꞌa. Lëganꞌ naꞌ ucuezale ta gaoro.
13 Naꞌ uzaꞌyaquëꞌ zioyaquëꞌ gucan laga con canꞌ gudyi Jesús leyaquëꞌ. Lëganꞌnaꞌ pcuezayaquëꞌ ta gaoyaquëꞌ rtzeꞌ quie lani pascua.
14 Cati bdyin hora gaoyaquëꞌ quie rtzeꞌ, naꞌ uzaꞌ Jesús ziolënëꞌ yaca benꞌ quienëꞌ uyuꞌuyaquëꞌ luꞌu yuꞌu ureꞌyaquëꞌ lao mesa. 15 Naꞌra una Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Lega bareꞌendaꞌ gaoliaꞌ leꞌe rtzeꞌ quie lani pascua tu zagatiaꞌ. 16 Rniaꞌ leꞌe, bira gaoliaꞌ leꞌe rtzeꞌ quie lani pascua. Caora babzu diꞌidzaꞌ ca una Diuzi arnabëꞌnëꞌ lao yedyi layu, canaꞌtera gaoliaꞌ leꞌe rtzeꞌ quie lani pascua tatula.
17 Naꞌra uz̃iꞌnëꞌ tu copa, bazënëꞌn lao nëꞌë, unëꞌ rëbinëꞌ Diuzi:
―Diuxcaleloꞌ.
Ude naꞌ unëꞌ rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Uleguxun tu tule, uleyoꞌon. 18 Rniaꞌ leꞌe, bira yoꞌogaꞌ nisa quie bedzuliꞌ. Caora babdyin dza arnabëꞌ Diuzi lao yedyi layu, canaꞌtera yoꞌogaꞌ nisa bedzuliꞌ tatula.
19 Naꞌ uz̃iꞌnëꞌ tu yëta xtila bazënëꞌn lao nëꞌë unëꞌ rëbinëꞌ Diuzi:
―Diuxcaleloꞌ.
Ude naꞌ unëꞌ rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Lëyëta xtila ni nacan ca quie cuerpo quiaꞌ. Huatiaꞌ cuenda gataꞌ yelaꞌ hueziꞌz̃e quiele lao Diuzi. Cabëꞌ aodaoro rtzeꞌ niga, canaꞌ huerële ta yezaꞌlaꞌadyiꞌle nëꞌëdiꞌ cabëꞌ biaꞌ quiele.
20 Lëzirë, ude beyudyi udaoyaquëꞌ, beziꞌnëꞌ itu copa unëꞌ rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Naca nisa bedzuliꞌ yudzu copa ni ca quie ren quiaꞌ. Lenaꞌ ilatogaꞌ gatiaꞌ cuenda yegaꞌntzaꞌolë Diuzi leꞌe tacubila. Lenaꞌ ilatogaꞌ cuenda gataꞌ yelaꞌ hueziꞌz̃e quiele lao Diuzi.
21 ’Pero tu benꞌ reꞌ len nëꞌëdiꞌ lao mesa ni, lëbenꞌ naꞌ usedyinnëꞌ nëꞌëdiꞌ lao naꞌa benꞌ rudie nëꞌëdiꞌ. 22 Nëꞌëdiꞌ, bichi yugulu benëꞌ, banugunnan gatiaꞌ. Pero bayëchiꞌ gula gaca quie benꞌ usedyin nëꞌëdiꞌ lao naꞌa benꞌ rudie nëꞌëdiꞌ.
23 Naꞌra unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ laguedyiyaquëꞌ:
―¿Nuz̃i raꞌo usedyinronëꞌ lao naꞌa benꞌ rudie lëbëꞌ?
Ga bëyaquëꞌ tu huenë quie nulayaquëꞌ gacara belao
24 Naꞌra yaca benꞌ quie Jesús uyuꞌuyaquëꞌ huenë len laguedyiyaquëꞌ ca nulayaquëꞌ gacara benꞌ belao entre leyaquëꞌ. 25 Pero naꞌ una Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Yaca benꞌ naca gobierno lao yedyi layu niga, lega dyiabëꞌyaquëꞌ hue yaca benëꞌ ca ta reꞌenyaquëꞌ. Naꞌ nayaquëꞌ nacayaquëꞌ benꞌ belao. 26 Pero naꞌ leꞌe bireyaꞌalaꞌ huele ca rueyaquëꞌ. Bireyaꞌalaꞌ hue cuinle benꞌ belao. Reyaꞌalaꞌ gacalële laguedyile. Reyaꞌalaꞌ ilëꞌële cuinle ca benꞌ criado. Chi huele canaꞌ, tali naꞌ nacale benꞌ belao ca reꞌen Diuzi. 27 Quie lao benꞌ nitaꞌ lao yedyi layu niga, rbeꞌcazi xaꞌnyaquëꞌ lao mesa ta gaoyaquëꞌ ta rudyia criado quieyaquëꞌ. Pero nëꞌëdiꞌ, laꞌacazi nacaꞌ xaꞌnle, zuaꞌ ladole ruaꞌ ca quie criado quiele.
28 ’Naꞌ como danꞌ bipsanlaꞌadyiꞌle nëꞌëdiꞌ dza cati guca zëdi gula quiaꞌ, 29-30 quie lenaꞌ, gunaꞌ leꞌe lato cueꞌle gaole yoꞌole len nëꞌëdiꞌ lao mesa quiaꞌ ga yedyinaꞌ inabiꞌa. Lëscanꞌ gunaꞌ leꞌe lato cueꞌle ga gaca xlatole ichugolile quie lao chipchopa cueꞌ benꞌ Israel. Cabëꞌ bë Xuzaꞌ, pcaꞌnnëꞌ yelaꞌ rnabëꞌ quienëꞌ ta inabiꞌa, canaꞌ hueriaꞌ quiele, ucaꞌnaꞌ yelaꞌ rnabëꞌ quiaꞌ ta inabëꞌle.
Ga una Jesús quie Pedro huananëꞌ binubëꞌnëꞌ lëbëꞌ
(Mt. 26.31‑35; Mr. 14.27‑31; Jn. 13.36‑38)
31 Lëzi unërë Jesús:
―Simón, Simón, reꞌen xanꞌ taxiꞌibiꞌ Satanás huelën leꞌe prueba, chi usanlaꞌadyiꞌle nëꞌëdiꞌ, chi biusanlaꞌadyiꞌle nëꞌëdiꞌ. Reꞌennan usisin leꞌe ca rsisi benëꞌ bini trigo. 32 Pero bablidzaꞌ Diuzi ta gacalënëꞌ luëꞌ ta biusanlaꞌadyoꞌ nëꞌëdiꞌ. Naꞌra cati barenaoloꞌ xnezaꞌ tatula, naꞌ utipaloꞌ yaca benꞌ bichoꞌ, benꞌ nao xnezaꞌ, ta inaorayaquëꞌ mazara xnezaꞌ.
33 Naꞌra una Simón rëbinëꞌ Jesús:
―Zucazaꞌ dispuesto tzaliaꞌ luëꞌ, baꞌalaꞌcazi udzeꞌyaquëꞌ raꞌo luꞌu dyiguiba, o chi gutiyaquëꞌ raꞌo.
34 Naꞌ una Jesús rëbinëꞌ lëbëꞌ:
―Pedro, rniaꞌ luëꞌ, bala tu binecuedyi biu, huanaoꞌ tzona lasa binubëꞌloꞌ nëꞌëdiꞌ.
Baidyin hora yedzagalao Jesús
35 Naꞌra una Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Cati useꞌelaꞌ leꞌe ga uyole dza naꞌ, bibiꞌale yëxo, bibiꞌale dumi, bibiꞌale itu cueꞌ guidi ta uliole, ¿bdzioguele bi ta bdzioguele?
Naꞌ unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ Jesús:
―Bibi bdzioguendoꞌ.
36 Biz̃i una Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Babetzaꞌ ca niaꞌ huele. Chi de yëxo quiele, reyaꞌalaꞌ huaꞌalen, lëzi huaꞌarële dumi. Chi bide macheta quiele, gutiꞌle gabán quiele ta gaꞌole macheta quiele huaꞌalen. 37 Lenaꞌ rniaꞌ leꞌe, decazide uzun diꞌidzaꞌ ganꞌ rnën quiaꞌ lëꞌë guichi laꞌiya quie Diuzi cani: “Hualëꞌëyaquëꞌ nëꞌëdiꞌ benꞌ mala.” Pues uzucazi yugulu diꞌidzaꞌ ganꞌ rnën quiaꞌ lëꞌë guichi laꞌiya.
38 Naꞌra unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ lëbëꞌ:
―Señor, decazi chopa macheta quiendoꞌ.
Naꞌ bequëbi Jesús unëꞌ:
―Conlë lëcazin hueꞌennan.
Bëꞌlë Jesús Diuzi diꞌidzaꞌ ga laona Getsemaní
(Mt. 26.36‑46; Mr. 14.32‑42)
39 Naꞌra ca rue Jesús yugu rdzeꞌ, uzaꞌnëꞌ zionëꞌ ganꞌ zu yaꞌa lao Olivos. Lëscanꞌ uzaꞌrë yaca benꞌ quienëꞌ ziolëyaquëꞌ lëbëꞌ. 40 Bëꞌ bdyinyaquëꞌ ganꞌ, naꞌra unëꞌ rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Ulidzale Diuzi cuenda yeziꞌle fuerza ta bihue xanꞌ taxiꞌibiꞌ leꞌe gan bihuele xquia ca tazëdi bazaꞌ gaca quiele.
41 Lëganꞌ naꞌ begaꞌn yaca benꞌ quienëꞌ udyialao Jesús ilëꞌëtiꞌ ca tu ga rdyin yo cati reruꞌunron. Naꞌ ureꞌnëꞌ uditzu z̃ibinëꞌ layu blidzëꞌ Diuzi. 42 Naꞌ unëꞌ rëbinëꞌ Diuzi:
―Xuzaꞌ Diuzi, inabaꞌ laoloꞌ ucuasa ucuiꞌoloꞌ nëꞌëdiꞌ ca tazëdi gula bazaꞌ gaca quiaꞌ. Nacan ca quie tu ta naca slaꞌ ruen zi yoꞌogaꞌn. Pero zuaꞌ dispuesto gaca quiaꞌ cabëꞌ reꞌenloꞌ luëꞌ, cala ca reꞌendaꞌ nëꞌëdiꞌ. 43 Biz̃i naꞌ bdyinte tu ángel zaꞌ guibá ganꞌ zënëꞌ, gucalënëꞌ lëbëꞌ beziꞌnëꞌ fuerza. 44 Naꞌ tanto bedzagalaonëꞌ guquenëꞌ bayëchiꞌ gula, gucanëꞌ nisa yesa blaton layu nacan ca ren quienëꞌ tu rlidzëꞌ Diuzi du guicho du laꞌadyiꞌnëꞌ.
45 Biz̃i bëꞌ beyudyi blidzëꞌ Diuzi, naꞌ bezulinëꞌ zeyoguëꞌ ganꞌ nitaꞌ yaca benꞌ quienëꞌ, blëꞌënëꞌ barasiyaquëꞌ, danꞌ banexaqueyaquëꞌ tanto rdëbiyaquëꞌ racayëchiꞌyaquëꞌ. 46 Lenaꞌ una Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―¿Bixquienꞌ rasizile? Ulechasa ulelidza Diuzi cuenda yeziꞌle fuerza ta bihue xanꞌ taxiꞌibiꞌ leꞌe gan bihuele xquia ca tazëdi gula bazaꞌ gaca quiele.
Guxuyaquëꞌ Jesús
(Mt. 26.47‑56; Mr. 14.43‑50; Jn. 18.2‑11)
47 Nerna Jesús ruꞌelënëꞌ yaca benꞌ quiëꞌ diꞌidzaꞌ cati bdyin Judas ganꞌ zënëꞌ dyialaotenëꞌ lao yaca benꞌ ziolënëꞌ lëbëꞌ tuz̃e. Lëcanaꞌ ubigaꞌnëꞌ ganꞌ zë Jesús udaonëꞌ situ xaganëꞌ. Naca Judas tuz̃e len ichiptu yaca benꞌ quie Jesús. 48 Naꞌra una Jesús rëbinëꞌ lëbëꞌ:
―Judas, con tu situ baodaoloꞌ xagaꞌ, ¿lenaꞌ babaoꞌ entregar nëꞌëdiꞌ, bichi yugulu benëꞌ?
49 Naꞌ biz̃i cati blëꞌë yaca benꞌ quie Jesús bi raca quienëꞌ, naꞌra unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ lëbëꞌ:
―Señor, ¿reꞌenloꞌ cuiondoꞌ macheta quiendoꞌ tilalëndoꞌ leyaquëꞌ?
50 Biz̃i naꞌ ulio tu benꞌ quie Jesús macheta quienëꞌ, udinëꞌ benꞌ criado quie xanꞌ pxuzi, uchugunëꞌ naguëꞌ yebë. 51 Pero naꞌ una Jesús rëbinëꞌ lëbëꞌ:
―Psan quieyaquëꞌ, canaꞌzi.
Ude naꞌ bdaꞌ Jesús nëꞌë naga benꞌ naꞌ, labeyacaten. 52 Naꞌra una Jesús gudyinëꞌ yaca xanꞌ pxuzi, len yaca benꞌ napa dyin quie idaoꞌ rnabëꞌra, len yaca los demás benꞌ rnabëꞌ, benꞌ ziorë guxu lëbëꞌ:
―¿Cala benꞌ uban raquele nacaꞌ danꞌ nuꞌale macheta, nuꞌale yaga zaꞌle guxule nëꞌëdiꞌ? 53 Cati uzuliaꞌ leꞌe luꞌu idaoꞌ rnabëꞌra yugu dza, nica beyaz̃ole guxule nëꞌëdiꞌ. Pero naꞌra abdyin hora quiele cati huelële nëꞌëdiꞌ ca ta rnan quiele leꞌe, benꞌ rda lao lato laochula.
Una Pedro binubëꞌnëꞌ Jesús
(Mt. 26.57‑58, 69‑75; Mr. 14.53‑54, 66‑72; Jn. 18.12‑18, 25‑27)
54 Naꞌ bëxuyaquëꞌ lëbëꞌ uquiëꞌyaquëꞌ lëbëꞌ z̃an yuꞌu quie xanꞌ pxuzi. Naꞌ ziorë Pedro zituꞌla zenaonëꞌ leyaquëꞌ. 55 Cati bdyinyaquëꞌ naꞌ, ulëchiyaquëꞌ guiꞌ laliꞌa ganꞌ rbeꞌyaquëꞌ neyëchoyaquëꞌ ruꞌa guiꞌ ta yedzeꞌeyaquëꞌ. Naꞌ ureꞌrë Pedro ladoyaquëꞌ. 56 Biz̃i tu nigula, biꞌ naca criada, bëꞌ blëꞌëbiꞌ Pedro reꞌnëꞌ ruꞌa guiꞌ, naꞌ begaꞌmbiꞌ rnaꞌbiꞌ lao Pedro. Beyudyi unaꞌbiꞌ lëbëꞌ dyëꞌëdi, naꞌ unëbiꞌ rëbibiꞌ lëbëꞌ:
―Lëzi benꞌ reꞌ niga, naquëꞌ benꞌ quie benꞌ naꞌ.
57 Naꞌ una Pedro rëbinëꞌ lëbiꞌ:
―Nigula, binubëꞌdaꞌ benꞌ naoꞌ canꞌ.
58 Bëꞌ guca itu chiꞌ, blëꞌë benꞌ tula Pedro ganꞌ reꞌnëꞌ. Naꞌ una benꞌ naꞌ rëbinëꞌ lëbëꞌ:
―Lëzi luëꞌ nacaraoꞌ benꞌ quieyaquëꞌ.
Pero naꞌ una Pedro rëbinëꞌ lëbëꞌ:
―Binacaꞌ benꞌ quieyaquëꞌ. Binubëꞌdaꞌ benꞌ naꞌ.
59 Biz̃i bëꞌ guca ca itu hora, naꞌ unë itu benꞌ nitaꞌ naꞌ rëbinëꞌ Pedro:
―Tali naca benꞌ ni benꞌ quie benꞌ naꞌ, como danꞌ nacarëꞌ benꞌ estado Galilea.
60 Naꞌra una Pedro rëbinëꞌ benꞌ una canaꞌ:
―Binezdaꞌ quie benꞌ rnaoꞌ, binubëꞌdaꞌ benꞌ naꞌ.
Lëcanaꞌ, caora nernë Pedro canaꞌ, naꞌ uredyi biu. 61 Naꞌ beyëcho Jesús unaꞌnëꞌ lao Pedro. Caora naꞌ bezaꞌlaꞌadyiꞌ Pedro con ca una Jesús gudyinëꞌ lëbëꞌ: “Bala tu binecuedyi biu, huanaoꞌ tzona lasa binubëꞌloꞌ nëꞌëdiꞌ.” 62 Naꞌra ubigaꞌ Pedro tzalaꞌla zionëꞌ ga uredyinëꞌ ziꞌlaza gula.
Ga ruꞌen diꞌidzaꞌ cabëꞌ bëyaquëꞌ ptituyaquëꞌ Jesús
(Mt. 26.67‑68; Mr. 14.65)
63 Naꞌ yaca benꞌ napa Jesús, ptituyaquëꞌ lëbëꞌ, udyibiyaquëꞌ lëbëꞌ begorro. 64 Lëscanꞌ pquioyaquëꞌ laꞌariꞌ laohuëꞌ, udyibiyaquëꞌ laohuëꞌ, unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ lëbëꞌ:
―Unacara nu udyibi luëꞌ.
65 Lëscanꞌ lega diꞌidzaꞌ ziꞌ unëyaquëꞌ gudyiyaquëꞌ lëbëꞌ.
Psedyinyaquëꞌ Jesús lao naꞌa yaca benꞌ rnabëꞌ
(Mt. 26.59‑66; Mr. 14.55‑64; Jn. 18.19‑24)
66 Biz̃i bëꞌ uyaniꞌ dza tula, bedupa yaca benꞌ napa dyin, len yaca xanꞌ pxuzi, len yaca benꞌ rusëdi ley quie Moisés, uquiëꞌyaquëꞌ Jesús ziolëyaquëꞌ lëbëꞌ ganꞌ reꞌ yaca benꞌ napa dyin. Naꞌ unabayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ lëbëꞌ:
67 ―Unacara nëtoꞌ ¿nacoꞌ benꞌ na Diuzi iseꞌelëꞌ?
Naꞌra bequëbi Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Chanꞌ iniaꞌ leꞌe nacaꞌ benꞌ na Diuzi iseꞌelëꞌ, nica galele quiaꞌ. 68 Lëzi chi inabaꞌ leꞌe tu diꞌidzaꞌ, nica yequëbile quiaꞌ, nica usanle nëꞌëdiꞌ. 69 Pero bazaꞌ dza huatzeriꞌa nëꞌëdiꞌ, bichi yugulu benëꞌ, zaquëꞌ yebë cuëta Diuzi, benꞌ dera yelaꞌ rnabëꞌ quie.
70 Biz̃i lao yuguluteyaquëꞌ unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ lëbëꞌ:
―¿Nacoꞌ z̃iꞌi Diuzi?
Naꞌ bequëbi Jesús rëbinëꞌ leyaquëꞌ:
―Sí, nacaꞌ z̃iꞌi Diuzi con canꞌ nale.
71 Naꞌra unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ laguedyiyaquëꞌ:
―¿Ca nura testigo reꞌennan guida? Cuincaziro babero cabëꞌ baona benꞌ niga.