8
De biñ mñaa nu rlocyuub Jesuuz
Na ornu bded de nu ndeꞌ na, orzeꞌ Jesuuz gusam de gyedz, gal nu de ranch. Orzeꞌ pshaal mi de riidz nu sac ni gyel gubier ni Ñgyoozh. Nunu de trocyup de aposht gusa nu dey mi. Nunu niꞌ la be de biñ mñaa gusa num mi. Lat zeꞌ ri Li nu bruu tub gyedz nu la Magadán. Jesuuz bloo chum gagy nuras lo mi zeꞌ. Nunu niꞌ ziꞌl ri Wan, mñaa Cuza. Cuza yu zeꞌ yu nu riib ic asunt ni Herodes. Nunu ri gaꞌ Susan lat zeꞌ, gal nu zañ zir biñ mñaa. Orzeꞌ de biñ mñaa zeꞌ rlocyuub dem Jesuuz, gal nu de yu nu rsyaꞌ lom. Rlocyuub dem Jesuuz nu nac de coz nu rad ni dem.
Riidz tiily ni de mbigy
Tonaꞌ la zañ mbecy bruu dey ledz yu za dey lo Jesuuz. Orzeꞌ tonaꞌ la mbecy zigy byatublaazh dey lom. Orzeꞌ brugyiꞌ rniim nu riidz tiily. Orzeꞌ nam:
―Tub mbecy bruuy zay za nuuz yu mbigy. Lat nu rtich yu de mbigy zeꞌ, yuꞌñ bet lag ñi ruꞌ gyernez. Orzeꞌ mbecy bded yu bzuub gyiꞌy tooñ. Nunu bruꞌña chigyiñ bdow ma ñii. Zeꞌ yuꞌ gaꞌñ bet lag ñi lo yu las ruꞌ nu ri gyitaꞌ par nañ. Orzeꞌ ornu briib ñi na, orzeꞌ guwach ñi, gun a̱ꞌ lyup lo yu. Zeꞌ yuꞌ gaꞌñ bet lag ñi lat gyech. Orzeꞌ gyech tublaazh la guuly ñi nu de ya mni zeꞌ. Orzeꞌ pcyiig ñi de ya mni zeꞌ. Zeꞌ yuꞌ gaꞌñ bet lag ñi lo yu nap. Briib ñi nunu guuly ñi. Orzeꞌ tonaꞌ la cosech nap briic ñi. Gashtal tub gaynal mbigy briic tub ga mbigy nu bdunuuz ―nam.
Orzeꞌ na gaꞌm:
―¡Mbecy nu zub gyidag rlagy ñi gyicy yu nu gyet lag yu cuen! ―nam.
La gyiꞌ rniim nu riidz tiily
Orzeꞌ de yu nu rsyaꞌ lom bdugyiꞌ dey lom lac yaruu de riidz tiily zeꞌ. 10 Gazeꞌ nu nam rab mi dey:
―Ñgyoozh briic mi nu gad lagy de ru de coz ni gyel gubier nim, de coz nu wagad lagy mbecy gulas. Zeꞌ deꞌ zir mbecy ya̱ shaala̱ lo dey nu riidz tiily. Gun orzeꞌ mas zac dey, tees wayuꞌ loy, nunu mas gyeñ dey, tees wayet lag dey cuen ―nam.
Jesuuz rniim lac yaruu de riidz tiily zeꞌ
11 Orzeꞌ nam:
―Orzeꞌ na ya̱ ne̱e̱ lo der lac yaruu de riidz tiily zeꞌ. Orzeꞌ de mbigy zeꞌ nañ gal na riidz ni Ñgyoozh. 12 Orzeꞌ de mbigy nu bet lag ruꞌ gyernez, ndeꞌ nañ gal nu na mbecy nu reñ de riidz ni gyel gubier ni Ñgyoozh. Rnii mbecy riidz zeꞌ lo dey, tees orzeꞌ druꞌña nuras rbooy de riidz zeꞌ nañ lardoo dey, gun orzeꞌ cueꞌ nu cheña lagy dey niñ. Orzeꞌ cueꞌ nu gruu mbañ dey. 13 Zeꞌ mbigy nu bet lag lo yu las ruꞌ nu ri gyitaꞌ par nañ, ndeꞌ nañ gal nu na de mbecy nu reñ de riidz zeꞌ. Orzeꞌ lueg la “O” rniiy nunu yet lagy yu. Tees a̱ꞌ fert yu par nu wacshet riidz zeꞌ sheñ lyuñ nañ lardooy. Orzeꞌ la be ziꞌl dzi ragyeey. Tees ornu shuub dzi nu gac preb dey, orzeꞌ wagyee dey. 14 Zeꞌ de mbigy nu bet lag lat de ya gyech zeꞌ, ndeꞌ nañ gal nu na mbecy nu rzuub gyidag de riidz zeꞌ. Tees como mbecy zeꞌ dzi zuy shcab ni de coz ni gyishlombecy, nunu como rlagy yu gyicy yu gusht niy, orzeꞌ de ndeꞌ rsoow ñi lo de riidz zeꞌ. Orzeꞌ ndeꞌ nu wacuic riidz zeꞌ cosech nañ lardoo mbecy zeꞌ. 15 Zeꞌ de mbigy nu bet lag lo yu nap zeꞌ, ndeꞌ mbecy nu rzuub gyidag de riidz zeꞌ nu lardooy. Orzeꞌ bicy yac dey niñ. Orzeꞌ briic ñi cosech nap nañ lardoo dey ―nam.
Riidz tiily ni candiil
16 Orzeꞌ na gaꞌ Jesuuz:
―Ni tub la mbecy wacaa dey gyi tub candiil nu riiy ñi nañ tub la coz, o nañ tub nuun, sinu zuub dey ñi seꞌñ, gun orzeꞌ cuic ñi yaa lo de yu nu chuꞌ nañ yuꞌ. 17 Niꞌ ziꞌl rac nu de riidz nu bruu lo Ñgyoozh. Gun dela de riidz ngach nim gyicy mi nu gad lagy de mbecy, nunu dela de riidz nu wagad lagy dey, shaal mi ñii lo dey.
18 ’Orzeꞌ nap bzuub gyidag der, gun yu nu ricy cup sheñ, sheñ zir gad niy. Zeꞌ yu nu sac ni, gashtal coz miiñ nu rnii tooy nu gyicy cup yu gruuñ niy ―nam.
Bruꞌña de famil ni Jesuuz
19 Orzeꞌ bruꞌña ñaam, nu de bicy mi. Tees wangac ñgyechaꞌ dey lo Jesuuz, gun dzi yuꞌ mbecy lom. 20 Orzeꞌ tub mbecy byooy rishlo Jesuuz. Orzeꞌ nay rab yum:
―Ñaar nu de bicy ru yuꞌ dey gashtal ich yuꞌ re, nunu rlagy dey zac yu ru ―nay.
21 Orzeꞌ na Jesuuz rab mi yu nu byoo rishlom zeꞌ:
―Yu nu reñ de riidz ni Ñgyoozh nunu “O” rniiy nu rzuub gyidag yuñ, orzeꞌ de yu zeꞌ nac dey bicya̱ nu ña̱a̱ ―nam.
Jesuuz mniim lo gyey bi nu gariñ
22 Tub dzi Jesuuz guꞌm nañ tub barc nu de yu nu rsyaꞌ lom. Orzeꞌ nam rab mi dey:
―Yaa der chan gal naa tub laꞌ gaꞌ dzu ruꞌ nisyudoo ―nam.
Orzeꞌ guꞌ dey nañ barc zeꞌ za dey. 23 Na lat nu za dey na, orzeꞌ Jesuuz gugyit mi nas mi. Orzeꞌ sij la bruꞌña tub gyey bi ily. Orzeꞌ brugyiꞌ nu rzuꞌ nis nañ barc zeꞌ. Orzeꞌ byarishdzidz nañ barc zeꞌ. 24 Gazeꞌ nu gua cueeñ dey mi. Orzeꞌ na dey rab yum:
―¡Masht, masht, bi rnit lo den lo nis! ―na dey.
Gazeꞌ nu weshtem. Gazeꞌ nu bicy mi mandaar lo bi, nu lo de nguuly lo nis. Orzeꞌ guri bi. Nunu se ri zu la byac. 25 Gazeꞌ nu nam rab mi de yu nu rsyaꞌ lom:
―¿La bzaac der? ¿Lagu wagyicy cup der consuel lo̱? ―nam.
Orzeꞌ tonaꞌ la za nu ic dey nunu gudzib dey. Orzeꞌ na dey rab yu losaꞌy:
―¿Zeꞌ cyu mbecy nac mi ii? Mi ii ricy mi mandaar mas gashtal lo bi nu lo nisyudoo, nunu rzuub gyidag ñi nim ―na dey.
Jesuuz ricy yac mi tub mbecy nu bicy ni nuras
26 Orzeꞌ bri dem tub laꞌ gaꞌ ruꞌ nisyudoo, tub lugaar nu la Gerasa nu ri par lo Galilea. 27 Na laab bruu la Jesuuz nañ barc na, orzeꞌ bruu za la tub mbecy yad yu. Bruuy par lat gyedz. Yu zeꞌ tub mbecy nu bicy ni nuras. Orzeꞌ bechaꞌy lo Jesuuz. Nunu dzi bi rac tiem nu wacsuy shab yu. Nunu walab nañ yuꞌ rcyiiñ yu, sinu lat de blyuu nu rcach dey añ rcyiiñ yu. 28 Na ornu bzaac yu Jesuuz, orzeꞌ gusu tib yu lom. Orzeꞌ dub ruꞌ la nuras zeꞌ rbish tiy. Gazeꞌ nu nay rab yu Jesuuz:
―¿La ryub ru yad ru lo̱ Jesuuz, iꞌñ Ñgyoozh, biñ nu zily zir nac? ¡Ya̱ rnishba̱a̱ lor nu cueꞌ shet zir ya̱! ―nay.
29 Ni mniiy, gun Jesuuz mniim lo nuras zeꞌ nu gruchuy lo mbecy zeꞌ. Yad nu tonaꞌ la guzañ ñaꞌn nu ni ricy nuy mbecy zeꞌ. Nunu de mbecy rcyiig dey gyiꞌy nu yaay nu caden. Tees rshiꞌñ rshiꞌñ lay caden. Orzeꞌ nuras zeꞌ ricy yu nu rza mbecy zeꞌ lugaar ub zi. 30 Orzeꞌ na Jesuuz rab mi nuras zeꞌ:
―¿La lar? ―nam.
Gazeꞌ nu nay rab yum:
―Ya̱ la̱ bee miily ―nay.
Ni mniiy gun dzi zigy yu bicy niy mbecy zeꞌ. 31 Orzeꞌ de nuras zeꞌ mnishbaa dey lom nu cueꞌ zeed mi dey zeꞌ nu cow. 32 Gun lugaar zeꞌ rded row tub nac cuch zigy. Orzeꞌ nuras zeꞌ mnishbaa dey lo Jesuuz nu cuic mi rishbeey nu chuꞌ dey nañ de cuch zeꞌ. Orzeꞌ gazeꞌ nu briic mi rishbeey ni dey nu chuꞌ dey nañ de cuch zeꞌ. 33 Gazeꞌ nu bruu chu dey lo mbecy zeꞌ. Orzeꞌ guꞌ dey nañ de cuch zeꞌ. Orzeꞌ de cuch zeꞌ rzab la de ma bzu tiily ma par gyoow. Orzeꞌ bet lag de ma lo nisyudoo. Orzeꞌ gut de ma lo nis.
34 Orzeꞌ de yu nu rña de cuch zeꞌ gush dey carer ya niiy de coz nu guc lo de mbecy nu yuꞌ lat gyedz, gal nu lo de mbecy nu yuꞌ ngush. 35 Gazeꞌ nu bruu dey yad güiiy de coz nu guc. Na ornu bruꞌña dey zeꞌ nu zub Jesuuz na, orzeꞌ bzaac dey mbecy nu bicy ni nuras zeꞌ zub yu yeñ gyiꞌm. Zuy shab yu, nunu byanap la shcab niy. Orzeꞌ tonaꞌ la gudzib dey. 36 Orzeꞌ dela de mbecy nu bzaac coz nu guc zeꞌ mnii dey lo de mbecy zigy zeꞌ lac mod byac mbecy nu bicy ni nuras zeꞌ. 37 Orzeꞌ dela de mbecy nu yuꞌ lo yu ni Gerasa brugyiꞌ rnishbaa dey lo Jesuuz nu ruum ledz dey, gun tonaꞌ la rdzib dey lom. Orzeꞌ Jesuuz guꞌm nañ barc zam. 38 Orzeꞌ yu nu bicy ni nuras zeꞌ mnishbaay lom nu cha num yu. Orzeꞌ Jesuuz nam rab mi yu:
39 ―Yaa lo de famil nir. Orzeꞌ gyoor rishlo dey de coz nu bicy Ñgyoozh num ru ―nam.
Orzeꞌ mbecy zeꞌ gush nez yu yay. Byooy rishlo dela mbecy nu yuꞌ gyedz zeꞌ de coz nu bicy Ñgyoozh num yu.
Iꞌñ Jairo nu biñ mñaa nu gul shab Jesuuz
40 Na ornu Jesuuz bruꞌñam tub laꞌ gaꞌ ruꞌ nisyudoo na, orzeꞌ de mbecy zigy nu yuꞌ zeꞌ tonaꞌ la bet lagy dey ornu bruꞌñam lo dey. Gun dela dey yuꞌ dey rbez yum. 41 Orzeꞌ bruꞌña tub mbecy nu la Jairo. Yu zeꞌ riib ic yu nañ yuꞌ nu rsyaꞌ mbecy riidz ni Ñgyoozh. Orzeꞌ gugyit tiily yu yeñ gyiꞌ Jesuuz. Gazeꞌ nu mnishbaay lom nu cham yuꞌy. 42 Gun zu tub zi la iꞌñ yu, tub fiñ mñaa ñaꞌn trocyup. Orzeꞌ fiñ zeꞌ rat ñi. Se nu gat ziꞌl lañ. Orzeꞌ rlagy yu nu gyicy yac mi ñii.
Orzeꞌ Jesuuz za num yu, nunu tonaꞌ la mbecy zigy za nu dey mi gal rcyiꞌñ su la dey mi. 43 Orzeꞌ lat de mbecy zeꞌ ri tub biñ mñaa nu bi bzaꞌ trocyup ñaꞌn nu rshu reñ mi. Nunu mniit mi dela tiñ nim lo doctoor, tees ni tub la dey wangac ñgyicy yac dey mi. 44 Orzeꞌ biñ mñaa zeꞌ bechaꞌm par ich Jesuuz. Orzeꞌ gul yaam ruꞌ shab mi. Orzeꞌ laab or la zeꞌ guca reñ zeꞌ. 45 Orzeꞌ Jesuuz nam:
―¿Cyu gul yaa ya̱? ―nam.
Orzeꞌ dela mbecy mnii dey nu walab dey gul yaay mi. Orzeꞌ na Bed rab yum:
―Masht, de mbecy dub yub la rcyiꞌñ su dey ru ―nay.
46 Tees Jesuuz bzu fert mi. Orzeꞌ nam:
―Ca zi na mbecy gul yaa ya̱. Gun gud lagya̱, nu nac nu bruu fers ne̱ ―nam.
47 Orzeꞌ ornu gud lagy biñ mñaa zeꞌ nu wacaꞌ cach lom lo Jesuuz, orzeꞌ za laam gusu tib mi lom. Nunu rash la bis mi. Orzeꞌ mniim lo de mbecy zigy zeꞌ la gyiꞌ nu gul yaam shab Jesuuz. Nunu mnii gaꞌm nu byac mi laab or la zeꞌ. 48 Gazeꞌ nu na Jesuuz rab mi biñ mñaa zeꞌ:
―Biñ mñaa, ru byac ru gun bicy cup ru consuel lo̱. Orzeꞌ dub gusht la yaa ―nam.
49 Lat nu gabee rnii ruꞌ Jesuuz nu biñ mñaa zeꞌ, orzeꞌ bruꞌña tub mbecy nu biid nu raso̱o̱, yu nu bruu gashtal yuꞌ Jairo, yu nu riib ic zeꞌ. Orzeꞌ nay rab yu Jairo:
―Iꞌñ ru bi guut ñi. Orzeꞌ cueꞌ gaꞌ gyicy seed zir ru masht ―nay.
50 Tees Jesuuz güeñ mi nu ni mniiy lo Jairo. Orzeꞌ nam rab mi Jairo:
―Cueꞌ dzib ru. Bicy cup ziꞌl consuel lo̱. Orzeꞌ iꞌñ ru gyac ñi ―nam.
51 Na ornu bruꞌñam yuꞌ Jairo na, orzeꞌ wansaanaꞌm nu chuꞌ zir mbecy nañ yuꞌ zeꞌ nu mbish fiñ nguzh zeꞌ. Nomaas guꞌ num Bed nu Santiag, nu Waa, gal nu uz fiñ nguzh zeꞌ gal nu ñaañ. 52 Orzeꞌ dela mbecy nu nguaa zeꞌ ricy shni dey, nunu ruun dey nu nac fiñ nguzh zeꞌ. Orzeꞌ nam rab mi dey:
―Cueꞌ gun der. Fiñ nguzh ii nu nas ziꞌl ñi. Walab nu guut ñi ―nam.
53 Orzeꞌ brugyiꞌ nu rigy nu ñaañ dey mi, gun gud lagy dey nu gut fiñ nguzh zeꞌ. 54 Orzeꞌ bduꞌ yaam yaañ. Gazeꞌ nu ye la mniim. Orzeꞌ nam rab mi ñii:
―¡Fiñ nguzh, weshte! ―nam.
55 Orzeꞌ byabañ fiñ nguzh zeꞌ. Orzeꞌ lueg la weshteñ. Orzeꞌ Jesuuz bicy mi mandaar nu cuic dey coz nu goñ. 56 Orzeꞌ de mbel ni fiñ nguzh zeꞌ za nu la ic dey. Tees Jesuuz bduꞌm riiñ yaa dey nu cueꞌ la nii dey lo ni tub la mbecy de coz nu guc zeꞌ.