Afa haidagu yo afa tamagu au ataꞌatahima! Hola hige wahada Abelaham i lau Halan yai i gogo na Hewa Wananaha Yaubadana ya taumahata lebena yai, Mesopotamia nuꞌuna yai 3 be ya libalau lisina iyen, “Em nuꞌu yo am boga u lau afuledi na u lau be nuꞌuna haba E faꞌitam ainiya u miya.” 4 Yo fede, Kaladiya dodogadi edi nuꞌu ya lau afulen na ya lau Halan yai ya miya. Abelaham tamana ya peꞌi na mulina yai Yaubada ya duiyama eda aba miyamiya yai te. 5 Yaubada hige tanohina laꞌi, Abelaham i felen be ai ena, hige itawa piꞌana laꞌi, higeꞌe wananaha! In moho Yaubada ya liba fasunuma mate haba ya felen ma afa wahawahana, enehedi. Yaubada liba fasunuma lahaina yai ni, ya ginauli mate Abelaham hola hige natuna. 6 Yaubada ya faliba doha ite, “Wahawaham haba ai nuꞌu hesa sa gogo. Ainiya haba sa lau fayofayoꞌedi yo sa fahisu faheyayadi ee–, bolima oulina 400 yo. (Aba Fatubu 37-50 yo Auꞌaulaha 1-12 yo Paisowa 7:9-36 hinaga).

8 Yaubada hinaga mwagisa dududi ꞌwapidi tomofahina yalina Abelaham ya felen be fuyanna Abelaham natuna Isako ya tubu na ena lahai faligigi-faihona mate mwagisana duduna ꞌwapina ya ibo papa. Doha mate ya laulauꞌi fuyanna Isako natuna Iyakobo yo Iyakobo nanatuna safuhudohudoꞌi-luwaga sa tubuma. Isalaela dodogadi wahawahadi fafasaedi ouꞌoulidi 12 tamadi mate Iyakobo.*Iyakobo yo anelu edi faiꞌabi mulina yai mate Yaubada, Iyakobo hesana hesa ya tole “Isalaela.” Isalaela aniyona mate Yaubada maꞌena sa faiꞌabi. (Gen 32:28)

9 Iyakobo nanatuna, tasidi Diyosepa sa nuwa elaꞌelaꞌen be sa uneꞌuneꞌen bena ai Idipi haba sa lau fayofayoꞌen. In moho Yaubada hige i nuwa afulen 10 be ena kamkamna mahudoꞌidi lisidi yai ya fofofofahi. Yaubada, Diyosepa ya fasonoga yo ena sagu yai Idipi edi Kin nuwana ya abi be Diyosepa ya ita faloholoho. Na Baꞌisa Falo, Diyosepa ya famwaito Gawana be Idipi nuꞌuna mahudoꞌina yo Kin ena luma yo ginauli mahudoꞌidi ya ita watanidi. 11 Idipi yo Kanana nuꞌudi yai galamo wesawesasa be kamkamna laꞌilaꞌi sa fahoina. Wahawahada hige gonowana bena kalahe ti lobahi, 12 na Iyakobo wasa ya atahiyen mate Idipi yai kalahe. Yo fede nanatuna ya fatamalidi. Nanatuna mate ita wahawahada na edi fuya bwaꞌibwaꞌina ya fatamali lawedi niya. 13 Fuyanna afa haidana sa fuyo mate Diyosepa ya liba famahata fuyoi lisidi yai in hidadi. Lahaina yai Idipi edi Kin, Diyosepa ana boga ya sibaidi. 14 Mulina yai, Diyosepa wasa ya fatamali lawen tamana Iyakobo lisina yo ana boga ouꞌoulidi 75 lisidi bena mahudoꞌidi sa laoma Idipi. 15 Habahim Iyakobo maꞌana boga sa aulaha sa lau Idipi sa miya ee–, sa peꞌi, amainiya. 16 Silandi sa lawedi eda lofalofa yai be somo yai duyufi hesa Abelaham haꞌa ya famaisa sulu Hamoli lisidi yai mate amainiya sa toledi. Duyufina Sekem yai, Kanana nuꞌuna ganahewana yai. (Aba Fatubu Peina 23)

17 Eda dodoga Idipi yai haꞌa sa ouli na Yaubada ena liba fasunuma Abelaham lisina yai fawananahana mate ya hanahanau. 18 Habahim kin hesa Diyosepa hige i sibai, ena fuya ya ita wata be Idipi ya ita watan, 19 na wahawahada edi dudulai ya faleleꞌedi be ya fakamkamnadi. Ya duduidi be nanatudi kikiluka sa bahe lawedi mulimuli yai sa faꞌota toledi be haba ainiya sa peꞌi. 20 Fuyana yai ni Mose sa yosi hewalina loholohona. Nawalahi faihona tamana yo tinana edi luma yai sa simosimoi. 21 Fuyanna sa faꞌota tole mulimuli yai, Idipi edi Kin natuna waihin ya lawen ya abi falaꞌi be ya famala natuna. 22 Idipi edi sibasiba mahudoꞌina sa fatalaha be ya famala doga hesa laꞌilaꞌi, libaliba yai yo abiꞌabi yai.

23 Fuyana Mose ena bolima 40, nuwatuhu ya abi mate bena falena Isalaela dodogadi ya kepaidi. 24 Idipi dogana hesa falena Isalaela dogana ya fahisu faheyaya ya ita. Yo fede ya lau ana ya fofo be Idipi dogana ya wunui. 25 (Mose ena nuwatuhu bena ena dodoga haba sa nuwatuhu lobahi mate in, Yaubada, ya fafapaisowa be ya fofofo fahidi, in moho higeꞌe). 26 Bobonna Isalaela dodogadi luwaga sa lululu be bena ya lau biliyedi na ya liba iyen, “Hola au ataꞌatahi. Umi Isalaela eseꞌesegamiu. Sidohana be ami lulu fuyoꞌimiu?”

27 Tau antala mate Mose ya dem fapululu lawen sadai yai na iyen,

“Sai ya faꞌobiyom bena um ema baꞌisa yo tau fafadudulaimai? 28 Wa fanuha bena wa wunuigu doha bon Idipi dogana wa wunui?”

29 Fuyana Mose liba ni ya atahiyen mate Idipi ya gela afulen na ya lau Midiyan nuꞌuna yai ya gogo taꞌotaꞌowawa. Amainiya ya nahi be nanatuna tatau luwaga sa yosidi.

30 Bolima 40 sa ofi na mulina yai nuꞌu pitapitalina atiꞌatipuna yai tuꞌa hesa hesana Sainai mate amainiya oyagi kiukiu ya ala balebalelem na ganahewana yai anelu ya taumahata lau Mose lisina. 31 Mose ginauli ni ya ita mate ya noꞌo be ya sigilau oyagi sadaina yai bena ya ita komakomaniꞌi na Guyau alinana ya atahi,

32 “Wahamiu Abelaham, Isako yo Iyakobo yau edi Yaubada.”†Hebelu alinadi yai “Yau” yo “Yaubada” ataꞌatahina begana gonogonowadi. Alinadi yai, Yaubada hesana Yahweh aniyona doha “Yau mate Yau.” (Auꞌaulaha 3:14)

Mose ꞌwasabu ya kamfafatabubu be hige gonowana i itaꞌitai. 33 Habahim Guyau ya libalau lebena iyen, “Am sendolo u kamfahidi paꞌana em aba obiꞌobiyo ni nuꞌu fafagabina. 34 Egu dodoga Idipi yai edi kamkamna haꞌa E ita wananahai yo edi tan haꞌa E atahi be E laoma bena E fofo fahidi. Matabahim u laoma, haba E fatamalim wa fuyo Idipi.”

35 Mose in logena Isalaela dodogadi sa waiyoꞌoꞌen, be sa fatiꞌoi tiyen, “Sai ya faꞌobiyom bena um ema baꞌisa yo tau fafadudulaimai?”

In logena, Yaubada ya fatamaliyama bena edi baꞌisa yo tau fofofahidi anelu ena sagu yai fuyana ya taumahata lau lisina oyagi balebalelemna yai. 36 Dodoga Idipi yai ya foya fahidi. Fafaꞌilala yo noꞌo ya lau ginauli Idipi yai, Gabogabo Balebalelemna yai yo bolima 40 nuꞌu pitapitalina yai. 37 Mose, in logena, Isalaela dodogadi ya falibadi iyen, “Yaubada haba emi peloweta ya fatamaliyama, gonogonowana doha yau na in haba ami boga hesa.”

38 In logena maꞌena Isalaela dodogadi nuꞌu pitapitalina yai sa faꞌoigogo esega. Wahawahada hinaga ma afa haidana yo maꞌena anelu ya libalau lisina Sainai Tuꞌana. Amainiya mwahuli wasana Yaubada lisina yai ya abi be ya fatadada ya lau ee–, ita aho te lisida yai.

41 Habahim oitau sa ginauli nenena doha bulumakau natuna. Antalasam sa angabu lau lisina na sa anꞌangogo be somo sa ginauli nimadi yai ni mate sa fadebasae. 42 Yo fede Yaubada ya taꞌai mulimuliyedi yo ya nuwa afuledi be galewa kipwaladi sa fadebasaedi doha peloweta edi buka yai sa uli tiyen, “Isalaela dodogadi! Boliman 40 nuꞌu pitapitalina yai antalasam ami ledima lisigu, e higeꞌe? (Auꞌaulaha 32:1)

43 “Higeꞌe! Emi yaubada Moleka ami husai aba husanina yai be ami bahebahe asiꞌasiyen yo emi yaubada hesa hesana Lefan, oitauna kipwala, ami ginauli. Oitaudi ami ginaulidi be ami fadebasaedi. Haba E duimiu be ami lau Babilon ai mulina na yalayalawen ainiya ami miya hudoꞌi.” (Eimosi 5:25-27)

44 “Yaubada Aba Lobahina Palaina” ginaginaulina nuwatuhuna Yaubada, Mose ya felen mate wahawahada sa fapaisowa be Gwaꞌu ni sa ginauli na sa lawelawen nuꞌu pitapitalina yai. 45 Diyesuwa ena fuya foyafoya yai afa wahawahada Gwaꞌu ni sa abi na sa bahe lawen taꞌowawa dodogadi edi nuꞌu fuyana Yaubada ya weꞌaidi wahawahada nuwanuwadi yai be edi nuꞌuna sa eli halahalaen. Amainiya ya ota esegahi ee–, Deiwidi ena fuya yai yo. 46 Yaubada, Deiwidi ya ita faloholoho be Deiwidi ya anꞌetai iyen,

Guyau! Ibe gonowana em “Luma Tabuna” E ginauli? 47 In moho Solomon lumana ya faꞌobiyo, enehena. (I Kin 6:1)

48 In moho Hewa Wananaha Yaubadana hige luma dodoga ti ginaulidi ganahewadi i miyamiya; doha peloweta haꞌa ya libaen iyen, 49 Yaubada ya liba doha ite, “Galewa mate Yau egu aba taꞌataꞌai na tanoꞌubu mate ahegu aba tolena. Luma somo - somohena haba ami ginauli, enehegu, e ai somo haba E anyawasi? 50 Yau nimagu yai ginauli mahudoꞌina te, E ginauli!” (Aba Fatubu 1, yo Isaiya 66:1-2)

Nuwamiu haga ti poꞌi yo nuwamiu doha dodoga hige Yaubada ti sibai! Beyamiu sa doꞌo wananaha be Yaubada wasana hige au atahi didin! Umi emi laulau doha wahawahamiu, Yaluwa Tabuna ami gudugudui! 52 Peloweta mahudoꞌidi Yaubada ya fatamali leyawa lisimiu mate wahawahamiu sa fahisu faheyayadi yo Tau Laulau Dudulai ena laoma wasana tau libaenna hinaga sa wunuidi. In logena, Keliso, Fasinabo Dogana, na aho ite ana ami liba talu be ami wunui. 53 Umi logemiu laugagayo anelu lisidi yai ami abi na hige au lau watan!

Au itaꞌita hasa! Galewa ya tasoꞌe E ita na Doga Natuna ya obiꞌobiyo Yaubada sibana yai!

57 Makai, ma esega! Diusi edi Konisela dodogadi sa halabo fahi. Nimadi yai beyadi sa tipa buluhidi na sa tulufi lawen.*Beyadi sa tipa buluhidi paꞌana edi nuwatuhu mate, Yaubada hesana Sitiwin ya liba faheyaya, be tiyen, “Libadi te, tabu ta atahi.” 58 Sa solu weꞌa lawen taon mulimulina yai be sa laulau umeꞌehui amainiya.†Uliꞌuli haisa sa uli, “sa weꞌa lawen” na haisa sa uli, “Sa solu kwakikwaki lawen.” Tau itana adi luhuluhu sa toledi mate hewali hesana Saulo, ya itaꞌitaidi.

Guyau Yesu yaluwagu u leyawa!

Guyau! Tabu edi heyaya ai lisina u sadidi!