15
Τότε προσέρχονται τῷ ⸀Ἰησοῦ*Ἰησοῦ WH Treg NA28 ] + οἱ RP ἀπὸ Ἱεροσολύμων ⸂Φαρισαῖοι καὶ γραμματεῖςΦαρισαῖοι καὶ γραμματεῖς WH Treg NA28 ] γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι RP λέγοντες Διὰ τί οἱ μαθηταί σου παραβαίνουσιν τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων; οὐ γὰρ νίπτονται τὰς χεῖρας ⸀αὐτῶναὐτῶν Treg NA28 RP ] – WHὅταν ἄρτον ἐσθίωσιν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· Διὰ τί καὶ ὑμεῖς παραβαίνετε τὴν ἐντολὴν τοῦ θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν; ὁ γὰρ θεὸς ⸀εἶπεν§εἶπεν WH Treg NA28 ] ἐνετείλατο λέγων RP Τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, καί· Ὁ κακολογῶν πατέρα ἢ μητέρα θανάτῳ τελευτάτω· ὑμεῖς δὲ λέγετε· Ὃς ἂν εἴπῃ τῷ πατρὶ ἢ τῇ μητρί· Δῶρον ὃ ἐὰν ἐξ ἐμοῦ ὠφεληθῇς, ⸀οὐ*οὐ WH Treg NA28 ] καὶ οὐ RP μὴ ⸀τιμήσειτιμήσει WH Treg NA28 ] τιμήσῃ RP τὸν πατέρα ⸀αὐτοῦαὐτοῦ WH NA28 ] + ἢ τὴν μητέρα αὐτοῦ Treg RP καὶ ἠκυρώσατε ⸂τὸν λόγον§τὸν λόγον WH Treg NA28 ] τὴν ἐντολὴν RP τοῦ θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν. ὑποκριταί, καλῶς ἐπροφήτευσεν περὶ ὑμῶν Ἠσαΐας λέγων· ⸂Ὁ λαὸς οὗτος*Ὁ λαὸς οὗτος WH Treg NA28 ] Ἐγγίζει μοι ὁ λαὸς οὗτος τῷ στόματι αὐτῶν καὶ RP τοῖς χείλεσίν με τιμᾷ, ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπʼ ἐμοῦ· μάτην δὲ σέβονταί με, διδάσκοντες διδασκαλίας ἐντάλματα ἀνθρώπων.
10 Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον εἶπεν αὐτοῖς· Ἀκούετε καὶ συνίετε· 11 οὐ τὸ εἰσερχόμενον εἰς τὸ στόμα κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὸ ἐκπορευόμενον ἐκ τοῦ στόματος τοῦτο κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. 12 Τότε προσελθόντες οἱ ⸀μαθηταὶμαθηταὶ WH NA28 ] + αὐτοῦ Treg RP ⸀λέγουσινλέγουσιν WH Treg NA28 ] εἶπον RPαὐτῷ· Οἶδας ὅτι οἱ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες τὸν λόγον ἐσκανδαλίσθησαν; 13 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· Πᾶσα φυτεία ἣν οὐκ ἐφύτευσεν ὁ πατήρ μου ὁ οὐράνιος ἐκριζωθήσεται. 14 ἄφετε αὐτούς· ⸂τυφλοί εἰσιν ὁδηγοὶ τυφλῶν§τυφλοί εἰσιν ὁδηγοὶ τυφλῶν Treg NA28 ] τυφλοί εἰσιν ὁδηγοί WH NIV; ὁδηγοί εἰσιν τυφλοὶ τυφλῶν RP· τυφλὸς δὲ τυφλὸν ἐὰν ὁδηγῇ, ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνται. 15 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ· Φράσον ἡμῖν τὴν παραβολὴν ⸀ταύτην*ταύτην NA28 RP ] – WH Treg 16 ὁ ⸀δὲδὲ WH Treg NA28 ] + Ἰησοῦς RPεἶπεν· Ἀκμὴν καὶ ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε; 17 ⸀οὐοὐ WH Treg NA28 ] Οὔπω RPνοεῖτε ὅτι πᾶν τὸ εἰσπορευόμενον εἰς τὸ στόμα εἰς τὴν κοιλίαν χωρεῖ καὶ εἰς ἀφεδρῶνα ἐκβάλλεται; 18 τὰ δὲ ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ στόματος ἐκ τῆς καρδίας ἐξέρχεται, κἀκεῖνα κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. 19 ἐκ γὰρ τῆς καρδίας ἐξέρχονται διαλογισμοὶ πονηροί, φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι. 20 ταῦτά ἐστιν τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον, τὸ δὲ ἀνίπτοις χερσὶν φαγεῖν οὐ κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον.
21 Καὶ ἐξελθὼν ἐκεῖθεν ὁ Ἰησοῦς ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη Τύρου καὶ Σιδῶνος. 22 καὶ ἰδοὺ γυνὴ Χαναναία ἀπὸ τῶν ὁρίων ἐκείνων ἐξελθοῦσα ⸀ἔκραζεν§ἔκραζεν WH Treg NA28 ] ἐκραύγασεν αὐτῷ RP λέγουσα· Ἐλέησόν με, κύριε ⸀υἱὸς*υἱὸς WH Treg NA28 ] υἱὲ RPΔαυίδ· ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται. 23 ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον. καὶ προσελθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ⸀ἠρώτουνἠρώτουν WH Treg NA28 ] ἠρώτων RPαὐτὸν λέγοντες· Ἀπόλυσον αὐτήν, ὅτι κράζει ὄπισθεν ἡμῶν. 24 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· Οὐκ ἀπεστάλην εἰ μὴ εἰς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ. 25 ἡ δὲ ἐλθοῦσα ⸀προσεκύνειπροσεκύνει WH Treg NA28 ] προσεκύνησεν RPαὐτῷ λέγουσα· Κύριε, βοήθει μοι. 26 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· Οὐκ ἔστιν καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ βαλεῖν τοῖς κυναρίοις. 27 ἡ δὲ εἶπεν· Ναί, κύριε, καὶ γὰρ τὰ κυνάρια ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τῶν κυρίων αὐτῶν. 28 τότε ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῇ· Ὦ γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις· γενηθήτω σοι ὡς θέλεις. καὶ ἰάθη ἡ θυγάτηρ αὐτῆς ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης.
29 Καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν ὁ Ἰησοῦς ἦλθεν παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἀναβὰς εἰς τὸ ὄρος ἐκάθητο ἐκεῖ. 30 καὶ προσῆλθον αὐτῷ ὄχλοι πολλοὶ ἔχοντες μεθʼ ἑαυτῶν ⸂κωφούς, τυφλούς, χωλούς, κυλλούς§κωφούς, τυφλούς, χωλούς, κυλλούς Holmes ] χωλούς, κυλλούς, τυφλούς, κωφούς WH; χωλούς, τυφλούς, κωφούς, κυλλούς Treg RP; χωλούς, τυφλούς, κυλλούς, κωφούς NA28 , καὶ ἑτέρους πολλούς, καὶ ἔρριψαν αὐτοὺς παρὰ τοὺς πόδας ⸀αὐτοῦ*αὐτοῦ WH Treg NA28 ] τοῦ Ἰησοῦ RP καὶ ἐθεράπευσεν αὐτούς· 31 ὥστε ⸂τὸν ὄχλοντὸν ὄχλον WH NA28 ] τοὺς ὄχλους Treg RP θαυμάσαι βλέποντας κωφοὺς λαλοῦντας ⸂κυλλοὺς ὑγιεῖςκυλλοὺς ὑγιεῖς Treg NA28 RP ] – WH ⸀καὶ§καὶ WH Treg NA28 ] – RPχωλοὺς περιπατοῦντας καὶ τυφλοὺς βλέποντας· καὶ ἐδόξασαν τὸν θεὸν Ἰσραήλ.
32 Ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπεν· Σπλαγχνίζομαι ἐπὶ τὸν ὄχλον, ὅτι ἤδη ἡμέραι τρεῖς προσμένουσίν μοι καὶ οὐκ ἔχουσιν τί φάγωσιν· καὶ ἀπολῦσαι αὐτοὺς νήστεις οὐ θέλω, μήποτε ἐκλυθῶσιν ἐν τῇ ὁδῷ. 33 καὶ λέγουσιν αὐτῷ οἱ ⸀μαθηταί*μαθηταί WH NA28 ] + αὐτοῦ Treg RP Πόθεν ἡμῖν ἐν ἐρημίᾳ ἄρτοι τοσοῦτοι ὥστε χορτάσαι ὄχλον τοσοῦτον; 34 καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Πόσους ἄρτους ἔχετε; οἱ δὲ εἶπαν· Ἑπτά, καὶ ὀλίγα ἰχθύδια. 35 καὶ ⸀παραγγείλαςπαραγγείλας WH Treg NA28 ] ἐκέλευσεν RP ⸂τῷ ὄχλῳτῷ ὄχλῳ WH Treg NA28 ] τοῖς ὄχλοις RP ἀναπεσεῖν ἐπὶ τὴν γῆν 36 ⸀ἔλαβεν§ἔλαβεν WH Treg NA28 ] καὶ λαβὼν RP τοὺς ἑπτὰ ἄρτους καὶ*καὶ WH Treg NA28 ] – RP τοὺς ἰχθύας ⸀καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασεν καὶ ⸀ἐδίδουἐδίδου WH Treg NA28 ] ἔδωκεν RP τοῖς ⸀μαθηταῖςμαθηταῖς WH NA28 ] + αὐτοῦ Treg RP οἱ δὲ μαθηταὶ ⸂τοῖς ὄχλοις§τοῖς ὄχλοις WH Treg NA28 ] τῷ ὄχλῷ RP. 37 καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν, καὶ ⸂τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων ἦραν*τὸ … κλασμάτων ἦραν WH Treg NA28 ] ἦραν τὸ … κλασμάτων RP ἑπτὰ σπυρίδας πλήρεις. 38 οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν τετρακισχίλιοι ἄνδρες χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων. 39 καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους ἐνέβη εἰς τὸ πλοῖον, καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια ⸀ΜαγαδάνΜαγαδάν WH Treg NA28 ] Μαγδαλά RP

*15:1 Ἰησοῦ WH Treg NA28 ] + οἱ RP

15:1 Φαρισαῖοι καὶ γραμματεῖς WH Treg NA28 ] γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι RP

15:2 αὐτῶν Treg NA28 RP ] – WH

§15:4 εἶπεν WH Treg NA28 ] ἐνετείλατο λέγων RP

*15:6 οὐ WH Treg NA28 ] καὶ οὐ RP

15:6 τιμήσει WH Treg NA28 ] τιμήσῃ RP

15:6 αὐτοῦ WH NA28 ] + ἢ τὴν μητέρα αὐτοῦ Treg RP

§15:6 τὸν λόγον WH Treg NA28 ] τὴν ἐντολὴν RP

*15:8 Ὁ λαὸς οὗτος WH Treg NA28 ] Ἐγγίζει μοι ὁ λαὸς οὗτος τῷ στόματι αὐτῶν καὶ RP

15:12 μαθηταὶ WH NA28 ] + αὐτοῦ Treg RP

15:12 λέγουσιν WH Treg NA28 ] εἶπον RP

§15:14 τυφλοί εἰσιν ὁδηγοὶ τυφλῶν Treg NA28 ] τυφλοί εἰσιν ὁδηγοί WH NIV; ὁδηγοί εἰσιν τυφλοὶ τυφλῶν RP

*15:15 ταύτην NA28 RP ] – WH Treg

15:16 δὲ WH Treg NA28 ] + Ἰησοῦς RP

15:17 οὐ WH Treg NA28 ] Οὔπω RP

§15:22 ἔκραζεν WH Treg NA28 ] ἐκραύγασεν αὐτῷ RP

*15:22 υἱὸς WH Treg NA28 ] υἱὲ RP

15:23 ἠρώτουν WH Treg NA28 ] ἠρώτων RP

15:25 προσεκύνει WH Treg NA28 ] προσεκύνησεν RP

§15:30 κωφούς, τυφλούς, χωλούς, κυλλούς Holmes ] χωλούς, κυλλούς, τυφλούς, κωφούς WH; χωλούς, τυφλούς, κωφούς, κυλλούς Treg RP; χωλούς, τυφλούς, κυλλούς, κωφούς NA28

*15:30 αὐτοῦ WH Treg NA28 ] τοῦ Ἰησοῦ RP

15:31 τὸν ὄχλον WH NA28 ] τοὺς ὄχλους Treg RP

15:31 κυλλοὺς ὑγιεῖς Treg NA28 RP ] – WH

§15:31 καὶ WH Treg NA28 ] – RP

*15:33 μαθηταί WH NA28 ] + αὐτοῦ Treg RP

15:35 παραγγείλας WH Treg NA28 ] ἐκέλευσεν RP

15:35 τῷ ὄχλῳ WH Treg NA28 ] τοῖς ὄχλοις RP

§15:36 ἔλαβεν WH Treg NA28 ] καὶ λαβὼν RP

*15:36 καὶ WH Treg NA28 ] – RP

15:36 ἐδίδου WH Treg NA28 ] ἔδωκεν RP

15:36 μαθηταῖς WH NA28 ] + αὐτοῦ Treg RP

§15:36 τοῖς ὄχλοις WH Treg NA28 ] τῷ ὄχλῷ RP

*15:37 τὸ … κλασμάτων ἦραν WH Treg NA28 ] ἦραν τὸ … κλασμάτων RP

15:39 Μαγαδάν WH Treg NA28 ] Μαγδαλά RP