18
Alʋ leelu nɑ wulɑʋ pɑ tɔm
1 Yesu cɑɑ ɩ hʋlɩ-wɛ sɩ pɑ́ sǝlǝmǝɣɩ Ɩsɔ kɛ́ tɑm, pɑ́ tɑɑ tɔ sɩ pǝ nɩɩ-wɛ, ɩlɛnɑ ɩ́ sɛɛ-wɛɣɛ ɩsɔ ɩnɛ sɩ:
2 Wulɑʋ nɔɣɔlʋ ɩ kɑ wɛnnɑ ɩcɑtɛ nɑtǝlɩ tǝ tɑɑ, ɩ pɑɑ fɛɩnɑ Ɩsɔ. Pǝyele ɩɩ nyǝnǝɣɩ yʋlʋ sɩ ɩ kɛ́ pʋlʋ.
3 Pǝ pɑmmɑ ɑlʋ leelu nɔɣɔlʋ nɑɑ wɛ ɩcɑtɛ ńtɛ́ tǝ tɑɑ, tɑm kɛ́ ɩ pukɑɣɑ ɩ kiŋ nɑ ɩ́ sǝlǝmǝɣɩ-ɩ sɩ ɩ́ wɑɑsɩ-ɩ. Sɩ nɔɣɔlʋ tɔkǝnɑ ɩ ɩsɛ, nɑ ɩ́ cɑɑ sɩ ɩ́ wɑɑsɩ-ɩ.
4 Pɑɑ ɑlʋ ɩnɩ ɩ puki tɑm kɛ mpʋ tɔ, wulɑʋ ɩnɩ ɩ kisɑ-ɩ nɩɩnɑʋ. Pǝ wɑɑlɩ kɛ́ ɩ mɑɣɑsɑ ɩ tɑɑ sɩ: Anɩ mɑ pɑɑ fɛɩnɑ Ɩsɔ, pǝyele mɑɑ nyǝnǝɣɩ yʋlʋ sɩ ɩ kɛ́ pʋlʋ.
5 Amɑ ɩsɩɩ leelu ɩnɛ ɩ kɔŋʋɣʋ tɑm nɑ ɩ́ pɛkǝlǝɣɩ-m tɔ pǝ tɔɔ, mɑɑ pɑɑsǝnɑ ɩ tɔm nɑ mɑ́ wɑɑsɩ-ɩ. Tɛfɛ ɩ kɑ kɔŋ ɩsǝnɔɣɔ tɑm kɛ́ nɑ ɩ́ cɔɔsǝɣɩ-m.
6 Ḿpʋ́ɣʋ́ Tɑcɑɑ tɑsɑɑ sɩ: Ɩ́ tɑ nɩɩ nti wulɑʋ ɩsɑɣɑʋ ɩnɛ ɩ yɔɣɔtɑɑ tɔ tɑɑ?
7 Ɩlɛ Ɩsɔ kɑ́ yelinɑ ntɛɣɛ wɑɑsʋɣʋ kɛ mpɑ ɩ lǝsɑɑ nɑ pɑ́ wiikinɑ-ɩ ilim nɑ ɑhoo tɔ? Ɩ kɑ́ lɑ kɑninikɑ nɑ pɑ sǝnɑʋ nɑ?
8 Mɑ heeliɣi-mɛ sɩ: Ɩsɔ kɑ́ tɑɣɑnɩ pɑ tɔm kɛ lɔŋ tǝlɛʋ. Ɩlɛ wɑɑtʋ wei Yʋlʋ Pǝyɑɣɑ mɑ mɑɑ kɔɔ tɔ, mɑɑ mɑɣɑnɑ ɑtɛ cǝnɛɣɛ yǝlɑɑ mpɑ pɑ tɛmnɑ Ɩsɔ kɛ́ pɑ tɑɑ tɔɣɔlɛ yee?
Fɑlisɑ nɑ lɑmpuu mʋlʋ pɑ Ɩsɔ sǝlǝmʋɣʋ
9 Yǝlɑɑ lɛlɑɑ kɑ tɛmɑ pɑ tɑɑ tǝkpɑtɑɑ sɩ mpɛ pɑ kɛnɑ kʋpɑmɑ kɛ Ɩsɔ ɩsɛntɑɑ, hɑlǝnɑ pɑ́ nyǝnǝɣɩ lɛlɑɑ kɛ yem. Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu sɛɛ-wɛɣɛ ɩsɔ sɩ:
10 Yǝlɑɑ nɑɑlɛ kpɑnɑ Ɩsɔ tǝsɛɛlɛ tɑɑ kɛ́ Ɩsɔ sǝlǝmʋɣʋ. Lɛlʋ kɛ Fɑlisɑ nɑ lɛlʋ kɛ lɑmpuu mʋlʋ.
11 Ḿpʋ́ɣʋ́ Fɑlisɑ sǝŋnɑ ɩ mpɑɑ nɑ ɩ́ sǝlǝmɩ Ɩsɔ sɩ: Ɩsɔ nyɑnɑ tǝmlɛ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, mɑ fɛɩ ɩsɩɩ yǝlɑɑ lɛlɑɑ wɛʋ tɔ. Pɛlɛ pɑ kɛ́ ŋmɩɩlɑɑ nɑ ɑsɑɣɑɑ nɑ wɑsɑŋkɑlǝnɑɑ kɛ́. Pǝ́cɔ́ mɑ fɛɩ ɩsɩɩ lɑmpuu mʋlʋ ɩnɛ ɩ wɛʋ tɔ.
12 Cimɑɑsɩ nɑ cimɑɑsɩ, kʋyɛɛŋ nɑɑlɛ nɑɑlɛɣɛ mɑ hɔkǝɣɩ nɔɣɔ. Nɑ pǝ tǝnɑ mpi mɑ hikiɣi tɔ, mɑ lǝsǝɣɩ pǝ hɔɣɔlǝŋ nɑɑnʋwɑ tɑɑ kʋlʋmʋɣʋ kɛ́ nɑ mɑ́ hɑ-ŋ.
13 Ḿpʋ́ɣʋ́ lɑmpuu mʋlʋ nɑ́ cɔɔsɑ kpeeŋɑ nɑ ɩ́ kɑmɑ nyʋɣʋ nɑ kʋsʋɣʋ fɛɩ, nɑ ɩ́ tɛkǝɣɩ niŋ sɩ: Hɑɩ Ɩsɔ, mɑ kɛ́ ɩsɑɣɑʋ kɛ́, wii mɑ pǝtɔɔtǝlɛ.
14 Mɑ heeliɣi-mɛ sɩ Ɩsɔ nɑ ɑpɑlʋ ɩnɛ pɑ tɑɣɑnɑɑ, nɑ ɩ́ kʋlɩ nɑ ɩ́ kpe. Amɑ ɩ́ nɑ Fɑlisɑ pɑ tɑ tɑɣɑnɩ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, wei ɩ hɔŋ ɩ tɩ, pɑɑ tisi-ɩ. Nɑ wei ɩ́ pɑsǝɣɩ ɩ tɩ, pɑɑ kʋsɩ ɩ nyʋɣʋ.
Piyɑ sǝkpesi kʋpɑntʋ kooluɣu
(Mɑtiyee 19:13-15; Mɑlǝkɩ 10:13-16)
15 Yǝlɑɑ pukɑɣɑnɑ piyɑ sǝkpesi tɔtɔɣɔ Yesu sɩ ɩ́ tǝnɩ sɩ tɔɔ kɛ́ niŋ. Amɑ Yesu ɩfɑlɑɑ nɑ yǝlɑɑ mpɛ ɩlɛnɑ pɑ́ kɑlǝnɑ-wɛ.
16 Tǝnɑɣɑ Yesu yelɑɑ nɑ pɑ́ kpǝtǝnɑ piyɑ kɛ ɩ kiŋ, nɑ ɩ́ tɔ-wɛ sɩ: Ɩ́ yele nɑ piyɑ kɔɔ mɑ kiŋ, ɩ́ tɑɑ kɑɣɑtɩ-sɩ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, mpɑ pɑ wɛ ɩsɩɩ piyɑ tɔ, mpɛ pɑ tǝnnɑ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ.
17 Mɑ heeliɣi-mɛɣɛ tɑmpɑnɑ sɩ, ye wei ɩ tɑ pǝsɩ ɩsɩɩ pǝyɑɣɑ nɑ Ɩsɔ tɔɣɔ ɩ tɔɔ kɛ́ kɑwulɑɣɑ, pʋntʋ kɑɑ lɑ kɑwulɑɣɑ ŋkɛ kɑ tʋ kɛ pɑɑ pǝcɔ.
Yʋlʋ toŋ tʋ tɔm
(Mɑtiyee 19:16-30; Mɑlǝkɩ 10:17-31)
18 Tǝnɑɣɑ Yutɑ nyǝ́mɑ nyʋɣʋ tʋ nɔɣɔlʋ ɩ pɔɔsɑ Yesu sɩ: Tɑcɑɑ kʋpɑŋ, pepeɣe pǝ wɛɛ sɩ mɑɑ lɑ ɩlɛnɑ mɑ́ hiki weesuɣu ŋku kɩɩ tɛŋ tɔ?
19 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu cɔ-ɩ sɩ: Pǝ lɑpɑ ɩsǝnɑ nɑ ń yɑɑ-m kʋpɑŋ? Nɔɣɔlʋ tɑ kɛ kʋpɑŋ ye pǝ tɑɣɑ Ɩsɔ tike tǝkoŋ.
20 Ntɔŋ n nyǝmɑ́ nti pɑ sɩɩwɑ sɩ: Tɑɑ lɑ wɑsɑŋkɑlǝtʋ, tɑɑ kʋ yʋlʋ, tɑɑ ŋmɩɩlɩ, tɑɑ suu lɛlʋ kɛ tɔm. Se nyɑ́ cɑɑ nɑ nyɑ́ too.
21 Tǝnɑɣɑ ɑpɑlʋ toŋ tʋ ɩnɩ ɩ cɔwɑ Yesu sɩ: Mɑ tɔkɑ kʋsǝsɩɩtʋ ntɩ tǝ tǝnɑɣɑ hɑtoo mɑ pǝcɑɑtʋ kɛ́.
22 Yesu nɩɩ mpʋ ɩlɛnɑ ɩ́ tɔmɩ-ɩ sɩ: Amɑ kʋlʋmtʋ tike tǝkoŋ kɑɑsǝnɑ-ŋ lɑpʋ. Polo ń pɛɛtɩ pǝ tǝnɑ mpi n wɛnɑ tɔ nɑ ń tɑlɑ kʋnyɔntʋnɑɑ kɛ pǝ liɣitee, nɑ cele ń sʋʋ toŋ kɛ ɩsɔtɑɑ. Ń tɛmɑ mpʋ pǝ lɑpʋ ɩlɛ n kɔɔ nɑ ń tǝŋɩ-m.
23 Apɑlʋ ɩnɩ ɩ nɩɩ tɔm tǝnɛ, ɩlɛnɑ ɩ lɑŋlɛ wɑkǝlɩ tǝtɔɣɔtɔɣɔ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, ɩ kɑ wɛnɑ kɛ́ pǝ tɩɩ fɛɩ.
24 Yesu nɑwɑ sɩ ɑpɑlʋ ɩnɩ ɩ lɑŋlɛ wɑkǝlɑɑ, ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ sɩ: Amɑ liɣitee nyǝ́mɑ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ sʋʋʋ wɛ kɑtɛ pǝ tɩɩ fɛɩ.
25 Ɩsǝnɑ mpi pǝ wɛ yooyoo kɛ́ kɑtɛ sɩ ɩ́ sʋʋnɑ pǝnyɑ́lɑɣɑ pʋ́ʋ́ɣʋ́ nɑ ɩ́ lɩɩ tɔ, mpʋ tɔtɔɣɔ pǝ wɛ liɣitee tʋ kɛ kɑtɛ sɩ ɩ́ sʋʋ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ tɑɑ, hɑlɩ pǝ tɩɩ tɛɛ mpʋ.
26 Tǝnɑɣɑ mpɑ pɑ cɑɣɑɑ nɑ pɑ́ nɩɩkɩ ɩ tɔm tɔ, pɑ tɔmɑ sɩ: Ɩlɛ ɑwe kɑ́ tʋlǝnɑ ntɛɣɛ-tɩ?
27 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu cɔwɑ sɩ: Mpi yǝlɑɑ tɔŋ sɩ pǝ fɛɩ pǝsʋɣʋ tɔ, Ɩsɔ kiŋ tǝlɛʋ kɛ́.
28 Ḿpʋ́ɣʋ́ Piyɛɛ nɔɣɔ tǝkpɑʋ sɩ: Tɔʋ, tɑ yelɑ pǝ tǝnɑ tǝkpɑtɑɑ kɛ́ nɑ tɑɑ hu nyɑ́ wɑɑlɩ.
29 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu cɔ-wɛ sɩ: Mɑ heeliɣi-mɛɣɛ tɑmpɑnɑ tɔɔ sɩ, ye nɔɣɔlʋ yelɑ ɩ tǝyɑɣɑ yɑɑ ɩ ɑlʋ, yɑɑ ɩ tɑɑlʋnɑɑ yɑɑ ɩ kɔɣɔnɑɑ yɑɑ ɩ newɑɑ, yɑɑ ɩ nyǝ́mɑ yɑɑ ɩ piyɑ kɛ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ nyʋɣʋ tɔɔ,
30 pɩɩ hɑ pʋntʋ nɑ pǝ kǝlɩ ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ kpɑɣɑʋ nɔɔnɔɔ tɔ. Pǝyele ɩ sǝm wɑɑlɩ ɩ kɑ́ wɛɛnɑ weesuɣu ŋku kɩɩ tɛŋ tɔ.
Yesu sǝm nɑ ɩ fem pǝ tɔm tɔtɔ
(Mɑtiyee 20:17-19; Mɑlǝkɩ 10:32-34)
31 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu yɑɑ ɩ ɩfɑlɑɑ nɑɑnʋwɑ nɑ nɑɑlɛɣɛ ɩ kiŋ, nɑ ɩ́ heeli-wɛ sɩ: Tɔʋ, tǝ kpɑɑ Yosɑlɛm kɛlɛ. Pǝ tǝnɑ mpi Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛlǝsǝlɑɑ kɑ ŋmɑɑwɑ sɩ pɩɩ mɑɣɑnɑ Yʋlʋ Pǝyɑɣɑ mɑ́ tɔ, tǝnɑɣɑ pɩɩ lɑ.
32 Pɑɑ tʋ-m mɑ tɑ nyɩ ɩsɔnɑɑ niŋ tɑɑ. Pɛlɛ pɑɑ pɑɑnɑ-m, pɑɑ tʋʋ-m, pɑɑ tɔ-m ntɑɣɑmɑ.
33 Pɑɑ cɑsɑ-m hikɑsɩ, pɑɑ kʋ-m. Amɑ kʋyɛɛŋ tooso wule, mɑɑ fe.
34 Amɑ Yesu ɩfɑlɑɑ tɑ cɛkǝnɑ tɔm ntɩ. Tɔm ntɩ tǝ hʋwɛɛ tɛɛ pɑ tɔɔ kɛ́, ɩlɛ pɑ tɑ tɩɩ nyǝm mpi pǝ tɔm Yesu yɔɣɔtɑɑ tɔ.
Yesu kuliɣi yʋlʋm nɔɣɔlʋ ɩ ɩsɛ
(Mɑtiyee 20:29-34; Mɑlǝkɩ 10:46-52)
35 Yesu kɔmɑ nɑ ɩ́ kpɛɣɛtǝnɑ Yeliko ɩlɛ, sɛsɛ yʋlʋm nɔɣɔlʋ ɩ kɑ cɑɣɑ mpɑɑʋ nɔɣɔ ntɛ́ nɑ ɩ́ lɑkɩ pɑlɑ.
36 Ɩ nɩɩ yǝlɑɑ sɑmɑɑ tɑŋ nɑ pɑ́ tɛɛkɩ, ɩlɛnɑ ɩ́ pɔɔsɩ sɩ: Pepe lɑpɑ ye?
37 Ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ heelɑ-ɩ sɩ: Nɑsɑlɛtɩ Yesu tɛɛkǝnɑ.
38 Tǝnɑɣɑ ɩ koo sɔsɔm sɩ: Tɑfiiti Pǝyɑɣɑ Yesu, nyǝnɩ mɑ pǝtɔɔtǝlɛ.
39 Mpɑ pɑɑ tɛɛ nɔɣɔ tɔ, pɛlɛ pɑ kɑlǝnɑ yʋlʋm nɑ pɑ́ heeli-ɩ sɩ: Su. Amɑ ɩ́lɛ́ ɩ sɔɔsɑ koou kɛ sɔsɔm sɩ: Tɑfiiti Pǝyɑɣɑ, nyǝnɩ mɑ pǝtɔɔtǝlɛ.
40 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu sǝŋɑɑ, nɑ ɩ́ tɔ sɩ: Ɩ́ kɔnɑ-ɩ mɑ kiŋ. Yʋlʋm tɑlɑ Yesu kiŋ, ɩlɛnɑ Yesu pɔɔsɩ-ɩ sɩ:
41 N cɑɑ mɑ́ lɑ-ŋ we? Yʋlʋm cɔwɑ sɩ: Tɑcɑɑ, mɑ cɑɑ kɛ́ sɩ ń lɑ nɑ mɑ́ nɑɑkɩ ɩsɩɩ mɑɑ wɛʋ mɑ wule tɑɑ tɔ.
42 Tǝnɑɣɑ Yesu tɔmɑ-ɩ sɩ: Tɔʋ, nɑɑ ɩlɛ, nyɑ́ tɑɑ tɛmnɑʋ kɛ Ɩsɔ wɑɑsɑ-ŋ kɛ.
43 Ɩ sʋʋ nɑʋ ntɛ́ tǝnɛ ɩnǝɣɩ kpɑkpɑɑ, nɑ ɩ́ tǝŋǝɣɩ Yesu nɑ ɩ́ sɑŋ Ɩsɔ. Sɑmɑɑ tǝnɑ nɑ́ mpʋ, ɩlɛnɑ pɑ́ sʋʋ Ɩsɔ kɛ́ sɑm tɔtɔ.