27
Pɔl jꞋɔlin̰ ɓaa *Rɔm ki
(2Kɔr 11.25‑26)
1 Naan̰ kɛn se, Pɛstus uun doa ɔɔ jꞋajen kɔl taa naaŋ Itali ki ute markaba. Gɔtn se Pɔl ute jee daŋgaygen kuuy se, naan̰ ɔn̰ɗen kaam ji magal asgar kalaŋ bini kꞋdaŋin̰ Julius. Naan̰ se, maakŋ magalge tun gɛn dɔɔl asgargen gɛn Sezar Ogusta.
2 Markabm jꞋookŋ maak ki se, iin̰o gɛgɛr kɛn Adramit ki. Ɔɔ naan̰ se ɓaa ɓaa maakŋ gɛgɛrge tun taa baar kɛn taa naaŋ Azi ki. Gɔtn se, naaje jꞋiin̰ kꞋɓaa. Ɔɔ maakŋ markab kɛn ese se, Aristarkus kɔɗ Masedoan kɛn iin̰o maakŋ gɛgɛr kɛn Tɛsalonik ki se kic, utu te naaje.
3 Mɛtbeen̰ki se, naaje jꞋaan maakŋ gɛgɛr kɛn Sidɔŋ ki ɔɔ aan gɔɔ Julius ro Pɔl ki naan̰ bɛɛ ɗey se, naan̰ ɔn̰in̰ ɗoobo gɛn ɓaa kaakŋ mɛɗin̰ge, taa naaɗe an̰o kɛɗn nakŋ kɛn an̰ noogo.
4 Kɛn naaje jaay jꞋiin̰ jꞋɔn̰ Sidɔŋ se, naaje jꞋaal gɔɔr ute do jɛŋ taa baar gɛn Sipir, taa ajen gaasn kuulu. Ey num kuulu se, ɔl deeb doje ki.
5 Gɔtn se, naaje jꞋɔmb kꞋgaaŋ baar kɛn taa naaŋ Silisi ute gɛn taa naaŋ Pampili ɔɔ naaje kꞋjꞋaan maakŋ gɛgɛr kɛn kꞋdaŋin̰ Mira kɛn taa naaŋ Lisi ki.
6 Kɛn naaje jaay jꞋaan gɔtn ese se, magal asgarge se, ɔŋ markaba kɛn iin̰o maakŋ gɛgɛr kɛn Alekzandri ki ɔɔ kɛn ɓaa ɓaa taa naaŋ Itali ki. Gɔtn se, naan̰ tɔs ɔmbje maak ki.
7 Ɓii kando kando se, markabje se ɔŋ an̰ dɛn eyo, kɔr jaay jꞋaan maakŋ gɛgɛr kɛn Sinid ki se, naaje kꞋdabarga dɛna. Anum, aan gɔɔ kuulu lɛ ɔl deeb doje ki se, gaasje gɛn ɓaa ute naanje. Naaje jꞋaalo cɛɛ ool kooy kɛn kꞋdaŋin̰ Salomonɛ gɛn ɓaa kɔŋ gɛgɛr Krɛt ki kɛn maane ɔl gurugin̰ se, taa ajen gaasn kuulu.
8 Kɛn naaje kꞋɓaa ɓaa se kic ɓo, kꞋɓaa ute dubar. Bini jꞋaan gɔt kɛn markabge lee ɗaarni gɔtn se kꞋdaŋin̰ gɔtn ɗaar markabgen bɛɛ. Naan̰ se cɛɛ gɛgɛr kɛn kꞋdaŋin̰ Lazaya se.
9 Naaje kꞋɓaa ɓaa se kꞋtɛɗga ɗoob ki ɓii dɛna ɔɔ kaaɗ kɛn se, Laa Yaudgen lee eem *Raa taa aɗen tɔɔl *kusin̰ɗe se kic ɓo, deelga. Kaaɗ kɛn ese se, maan baar ki se tooɗ kaam kalaŋ eyo. Ɔɔ markab se lɛ Ꞌkɔŋ kɔmb gaaŋ baar eyo. Taa naan̰ se ɓo Pɔl taaɗɗen ɔɔ:
10 «Mɛɗumge, Ꞌbooyki. Ɓaa mɛrtjege se, maam mꞋaakin̰ utu Ꞌtɛɗn aak kusu, taa markaba ute nakgen maak ki paac se dɛnin̰ utu kutu, ɔɔ kɛn tɛɗ te bɛɛ eyo se, naajege kic jꞋutu jꞋaki kutu.»
11 Gaŋ magal asgar Rɔmɛge se, uun taar debm tuur markabm ute gɛn mɛl markabge se cir gɛn taar Pɔl.
12 Kɛn aanga kaaɗn kuul ki num, gɔtn ɗaar markabm ese se, jig eyo. Taa naan̰ se ɓo, jee maakŋ markab kɛn ute dɛnin̰ se, naaɗe taaɗ ɔɔ: «JꞋiin̰ jꞋɔn̰ki gɔtn ese. Bɛɛki num, naaje jꞋaki ɓaa gɔtn ɗaar markab kɛn kꞋdaŋin̰ Pɛniks se.» Kɛse ɓo gɔtn ɗaar markabgen gɛn jee Krɛt ki. Gɔtn se sak kaam aak gɔtn kaaɗa toocn̰ni ɔɔ naaɗe se je kiŋg gɔtn naane se bini kaaɗn kuulu se Ꞌdeele.
Guduray dɔɔb do baar ki
13 Kuulu jaay iin̰o do ji jeelje ki ɔɔ baag kɔl salal se, jee maakŋ markab ki taaɗ ute naapa ɔɔ: «Kɛse ɓo nakŋ kɛn kꞋsaapin̰kiro. Gɔtn mɛrtjege se utu Ꞌkaan̰ kaama.» Gɔtn se maal magal kɛn naaɗe lee ɗaar markaba se, naaɗe uunin̰o maakŋ maane ki se naata ɔɔ naaɗe lee ɓaa ute jɛŋ baar kɛn taa naaŋ Krɛt ki se.
14 Kɛn kꞋɓaa cɔkɔ sum se, guduray kꞋdaŋin̰ yurukila se naar dɔɔbɔ makɔn̰ɔ do ko Krɛtge tu ɔɔ ɓaaɗo aal doje ki.
15 Gɔtn se, guduray se ɓaaɗo uun markaba se ɔɔ jeen̰ge se ɔŋ ɔk gaas te markaba se eyo ɔɔ gɔtn se, naaje jꞋɔn̰ roje guduray tuun ɓaanje.
16 Kɛn jꞋaan se, jꞋɔŋ gɔtɔ kaam kalaŋ ɔɔ gɔtn se, maane ɔl gurugin̰a ɔɔ naaŋa se kꞋdaŋin̰ Koda. Gɔtn se ɓo kɛn gaasjen guduray se, naaje se kꞋdabarga dɛn jaay ɓo, markabm baatn kɛn lee naakje se, jꞋuun kꞋjꞋaalin̰ do markab kɛn magal se.
17 Gɔtn se jee markabge se bɔɔy maan jaay dɔɔk ɗaap markabm magal se ute kɔlɔ, taa naaɗe ɓeer ɓeere ɔɔ sɔm Ꞌkoocn̰ do kɛɛs kɛn sak kaam aak Libi se. Taa naan̰ se ɓo, kaagŋ kɛn naaɗe dɔɔk jaay lee gakɗen markabɗe do baar ki se, naaɗe tuutin̰ ɔn̰in̰ bɔɔy maan. Naan̰ kɛn se, naaɗe ɔn̰ kuulu ɓo tɔɔɗ ɓaanje.
18 Mɛtbeen̰ki se kic ɓo, guduray se ɔl tɛɗ daama ɔɔ tuun markaba se ɓaan̰ kaam ara kaam ara. Taa naan̰ se ɓo, jee markabge se, tɔs sin ute nakgen mɛtin̰gen maakŋ markab ki se, maakŋ baar ki.
19 Ɓii k‑mɔtɔge tu se, jee tuur markabge mala tɔs nakŋ kɛn naaɗe lee tɛɗn naabm markaba se ɔɔ sin̰ maakŋ baar ki.
20 Daan ɓii kando kando se, kaaɗa ute k‑dijge se jꞋɔŋ jꞋaakɗe eyo ɔɔ guduray se lɛ, ɔl tɛɗ daama. Taa naan̰ se ɓo, naaje kꞋsaap jꞋɔɔ naaje se jꞋkɔŋ kaaj ey sum.
21 Naajen maakŋ markab ki se, jꞋɔkga ɓii dɛna jꞋɔs te eyo. Gɔtn se, Pɔl iin̰ ɗaar daanɗe ki ɔɔ ɗeekɗen ɔɔ: «Mɛɗumge, Ꞌbooyki! Bɛɛki se, naase akiro Ꞌbooy kuun taar kɛn maam taaɗseno se. Bin se, naase akiro kiin̰ kɔn̰ Krɛt eyo. Kɛn taarum se jaay naase uunkiroga num, kaaɗn naane ɗim tap ɓo Ꞌtuj eyo ɔɔ Ꞌkiig eyo.
22 Ɓɔrse se, Ꞌbooyki mꞋasen taaɗa: ɔkki maakse tɔɔgɔ, taa maakse ki se, nam kalaŋ tap ɓo Ꞌkut eyo. Num markaba kalin̰ ki sum ɓo, utu Ꞌkutu.
23 Kɛn ɔlum jaay mꞋtaaɗ bin se, taa maakŋ nɔɔr kɛn deel se, Mɛlum Raa kɛn maam mꞋlee mꞋeemin̰ se, ɔlo kɔɗin̰ kalaŋ ɓaaɗo teec naanum ki.
24 Ɔɔ naan̰ taaɗum ɔɔ: ‹Pɔl, ɔn̰te ɓeere! Ɗeere, naai utu Ꞌɓaa naan Sezar ki se. Anum taa naai se, jee maakŋ markab kɛn ute naai paac se, Raa utu aɗen kaaja.›
25 Taa naan̰ se, mɛɗumge, aayki kaamse! Maam se mꞋaal maakum do Raa ki ɔɔ mꞋjeele taar kɛn naan̰ taaɗumga se, utu Ꞌkaan gɔɔn̰ ki.
26 Naɓo Ꞌjeelki, markabjege se utu Ꞌkɔsn do jɛŋ kɛn kaam gam ɔɔ utu Ꞌtɛrɛcɛ.»
Markaba ute nakin̰gen maak ki se paac utu
27 Kɛn naaje kꞋdo baar kɛn kꞋdaŋin̰ Adriatik se, gɔtn guduray dɔɔbɔ sum se ɔkga ɓii sik‑kaar‑sɔɔ ɔɔ guduray se, tuun ɓaanjen kaam ara kaam ara do baar kɛn se. Ɓii kɛn se aan daan nɔɔr ki se, jee markabge se saap ɔɔ jꞋaanga gɔɔr ute naaŋa.
28 Taa naan̰ se ɓo, naaɗe dɔɔk maala taa kɔlki gɛn naam maane. Kɛn naaɗe jaay undin̰ se, ɔŋ maane se jɛrlin̰ aas kɛyɛ sik‑dio ɔɔ tɛr naaje jꞋiik cɔkɔ se, naaɗe undin̰ daala Ꞌdɔɔjin̰ se, ɔŋin̰ kɛyɛ sik‑kaar‑mii.
29 Gɔtn se, naaɗe ɓeere ɔkɗe se saap ɔɔ: «Sɔm, markaba se Ꞌɓaa kɔsn ro ko kɛn gam.» Taa naan̰ se ɓo, naaɗe tuun maalgen deer se sɔɔ kɛn naaɗe lee ɗaar markabɗe se bɔɔyɗe kaam mɔɔtn maakŋ maane ki. Gɔtn se, naaɗe booy nuŋ ki nuŋ ki sum ɓo gɔtɔ aɗen kiipi.
30 Gaŋ jee markabge se uun bɔɔy maan markabm baatn kɛn lee naakɗe se ɔɔ naaɗe taaɗ jeege tu ɔɔ: «Naaje se kꞋɓaa bɔɔy nakŋ kɛn kꞋlee kꞋɗaar markaba se maan.» Gaŋ naaɗe nakɗe raaye. Naaɗe se je ɓo Ꞌkaan̰ kɔn̰ markaba se.
31 Gɔtn se, magal asgarge ute asgarin̰ge se Pɔl taaɗɗen ɔɔ: «Kɛn jee se jaay ɔn̰ɗeki bɔɔy ɔn̰ga markaba se num, ɓɛrɛ, naase se aki kɔŋ kaaj eyo.»
32 Taa naan̰ se ɓo, asgarge se gaaŋ ute kɔl kɛn kꞋdɔɔkŋ markabm baat se, ɔɔ naaɗe ɔn̰in̰ ɓaa do baar ki kalin̰ ki.
33 Kɛn naaɗe jaay booy booy nuŋ ki sum ɓo gɔtɔ kiip se, Pɔl taaɗɗen ɔɔ: «JꞋaay kaamɗe, jꞋɔs ɗim! Ɔɔ ɓɔrse jꞋɔkkiga ɓii sik‑kaar‑sɔɔ se, naase ɔski te ɗim eyo ɔɔ iŋgki ɓo uunki kuun nirlse sum. Maakŋ ɓiige tun ese se, ɗim tap ɓo naase ɔs naamki te eyo.
34 Ɓɔrse, Ꞌbooyki mꞋdɛjse, ɔski jaay anki kɔkŋ tɔɔgɔ taa maakse ki se, nam tap ɓo kalaŋ, Ꞌkut eyo.»
35 Kɛn naan̰ jaay taaɗ naŋ taarin̰ se, naan̰ uun mappa jin̰ ki ɔɔ tɔɔm Raa naan jeege tun gɔtn ese, jaay ɓo naan̰ dupin̰a ɔɔ baag kɔsɔ.
36 Kɛn naaɗe jaay aak Pɔl ɔs sum se, gɔtn se naaɗe nirlɗe ɓaaɗo kaaɗɗe ki ɔɔ naaɗe kic baag kɔsɔ.
37 Maakŋ markab ki se, naaje kꞋjeege kaar‑dio‑ute‑sik‑cili‑kaar‑mɛcɛ.
38 Kɛn naaɗe jaay ɔs aasɗe se, gɛm kɛn ɔɔp maakŋ markab ki se kic ɓo, naaɗe sin̰ naatn maakŋ baar ki, taa markaba se aɗen Ꞌkɔɔpm cɛɛpɛ.
Jeegen maakŋ markab ki se paac nam kalaŋ tap ɓo ut eyo
39 Kɛn gɔtɔ jaay iip se, jee markabge se aak naaŋa naanɗe ki, naɓo naaɗe jeel gɔt eyo. Gaŋ naaɗe aak taa jɛŋ baar kɛn ɔk ɗoobm kɛn maane ɓaaɗoga num ɔɔy ɛnd maak ki se, gɔtn se, naaɗe saap ɔɔ: «Bɛɛki num, naaje jꞋɗaar markabje gɔtn ese.»
40 Gɔtn se, naaɗe gaaŋ ute kɔl nakŋ kɛn lee gakɗe markabɗe do baar ki se ɔɔ nakgen se lɛ naaɗe ɔn̰ɗe maakŋ baar ki. Naan̰ kɛn se, kaaggen naaɗe lee tɔɔɗn markaba se lɛ, naaɗe tuutin̰a ɔɔ gɔtn se, naaɗe uun dɔɔk raan kal kɛn kuulu tɛɗin̰ga num lee tɔɔɗ markaba se, taa kuulu se, aɗen tɔɔɗn kɔl do kɛɛs kɛn taar baar ki se.
41 Kɛn naaɗe jaay aan gɔtɔ kaam kalaŋ se, naaɗe ɓaa ɔs doɗe do kɛɛs kɛn maakŋ maane ki ɔɔ naan markabɗe se ɓaa ɛnd nɛɓ maakŋ kɛɛs kɛn ese. Gɔtn se, kuulu ɔl makɔn̰ se, uuno maane ɓaaɗo ɔnd tɛrɛcin̰ ute mɛtn markaba se naatn.
42 Kɛn asgarge jaay aak markaba tɛrɛc sum se, naaɗe je an tɔɔl ute jee daŋgayge se, taa naaɗe ɓeer ɔɔ sɔm maakɗe ki se, deb kalaŋ Ꞌkaan̰ kɔtɔ.
43 Aan gɔɔ magal asgarge je kaajn̰ Pɔl se, taaɗ asgarge tu ɔɔ jꞋɔn̰te tɛɗn naan̰ se. Gɔtn se, naan̰ taaɗ jee daŋgayge tu ɔɔ: «Jee jeel maane se, kꞋjꞋɔmb kꞋteec kꞋdeel deete.»
44 Tɛr naan̰ taaɗ jeege tun kuuy se ɔɔ: «Jee mɛtin̰ge se Ꞌtɔkki kaagŋ markaba se ɔɔ kɛngen kuuy se lɛ, Ꞌtɔkki nakŋ markabm kɛn tɛrɛcga tɛrɛc se ɔɔ ɔkki mɛtn jeegen jeel maane se.» Ute naan̰ se ɓo, tɛɗ jeege paac aan do jɛŋ ki ute lapia.