12
Apoi Ke Mange Paresio Mur Ero
(Mat 10:26‑27)
Iok laol, hulua halang toto teat ol nenge te heit ulu hel iange kileng muta toto. Pe Iesus talun ke hele tala lange nena hana nemur nenge hetotore iri ke teke, “Anau ala amo ke nek toto nga poinga nenge Paresio mur te popoia iange iri hana nenge te heleia ute nem pe te poia ure e nge altoto! Ure lochloch ngana nenge a talkomkome NeHalang lape hemallaha hote. Oe, ure lochloch ngana nenge a talkomkome NeHalang lape poi hote ke mallaha. Utar nenge a hele komkome nga miliko NeHalang lape hemallaha hote nga sinanga. Pe utar nenge a mangun tele helel ia nga lemo pele letena lape temes hot ia nga aeteme pe te haliu hote lange hulua mur.
“E hele lange titik mur imo, a mataua iri nenge te hune singimo mana ero. Iange nga hoena ol lape te poia ute pele lange imo ero ol. Iok, lape e henonoua mele nenge a mataua. A mataua laka i nenge nena kerkerenga palaungana nge hune ita ke het pe sau sue ita langa melmelenga ana kileng. Oe, e hele lange imo, a mataua laka i lo!
“Ngie simsim iri lime te olia iri nga umtutuna nai mana (2 toea). Pe NeHalang letene metene iri lochloch pe hile hote e nge iri ero. Pomalam mana palpalumo ina mur te sisala lochloche iri ke ulolo. A matau ero iange nga NeHalang matana NeHalang lemene tau tote ita nga ngie simsim mur.
“Ke e hele lange imo pengpeng urana toto nge mele nenge mes haka pe haliu hote iau ke teke, ‘Iesus i Non Tuna. Pe Iau letek manmanna nge i.’ Nge mele nem Iau lape e haliu hote i lange NeHalang nena angkelo mur ke e teke, ‘Non nei, iau lek non ia.’ Pe poreke toto nge mele nenge mes haka nga hulua mataria pe hele ke teke, ‘Iau letek manmanna nge Non Tuna ero.’ Iange iau pule lape e hele lange NeHalang nena angkelo mur ke e teke, ‘Iau e eteia non nei ero i.’ 10 Pe iri nenge te hele poreke Non Tuna lape NeHalang letena poreke mule ia iri. Pe iri nenge te hele poreke Opepengpeng, NeHalang lape letena porekeia iri ero toto.
11  “Teke te laua iong pe te mene iong langa hetoronga ana pele ke te onteia iong, omes nga hana papalauna nemur mataria pe sam loiloi ero. Pe pule letem tuanin rara nga utar nenge lape o hele ia ero. 12 Iange nga etue nem pengpeng lape Opepengpeng hetore iong nga utar nenge urana nge o heleia.”
Helenga Opene Nga None Nge Nena Ure Halang
13 Pe none nga hulua leteria hele lange Iesus, “Non Soke o hele lange tik ke tunge ure nemur nenge temek mete hatalia unne at nge iau.”
14 Pe Iesus hele lange i, “Ia, itei nenge talue iau ke e poia ume nemam? Iau ak ume nem ero iam.” 15 Iok laol, Iesus hele lange iri, “Anau ala ke nek toto nga poinga nenge taeu lochloche ure pe ta teke ita toro mana rera. Iange mele nenge na ure halang nem, ure lochloch ngana nem tunge maulinga nge koko lange i ero.”
16 Ol pe Iesus heleia helenga opene e lange iri pe hele, “Non e nge na ure halang neu ana ume mur nganangaria ke halang toto. 17 Pe letena tuanin nge i sipona ol, ‘Lape epoi ke mere mai ol? Ure lochloch ngana nei muria ero ol i! Lape e tatach teua iri langai mai?’
18 “Ol pe ana non lohaka pe hele, ‘Eh! lape epoi ke mai i! Lape etoto sue pele nemur pe e lele mule hel nge papalauna toto. Ke lape e tatach teua ak ume nganngana mur pe lek ure mur. 19 Pe lape letek tuanin ke e teke: Lek ure halang pamlo nge lape tu ke hesinga halang toto. Lape e tutu manmanna ol. Pe lape eare ke e ngau haka manmana ol pe pule lape e inin pe e iech manmana ol!’
20 “Ol pe NeHalang hele lange i, ‘Iong nge am hauaua toto iam! Heueu nga miliko nei lape o mete. Pe ure lochloch ngana nenge o talue nem lape itei mene iri?’
21  “Ke i pomalam mana. Mele nenge heu kinia ure mur ke teke i toro nena, lape nena ute e ero toto nga NeHalang matana.”
Letemo Una Sakilil Ero
(Mat 6:25-34)
22 Iok, Iesus hele lange nena hana mur nenge hetotore iri, “Ke pomalam e hele lange imo, letemo una sakilil nga atu ngamo nga ich nei ero. Letemo tuanin rara sakilil ero nga utar nenge lape a ngaua pe nga singimo pe nga utar nenge lape a mele. 23 A maul ngamo, i palaungana toto nga ngaunga pe singimo, i palaungana toto nga ure nenge ta heronronia iri. 24 Anau langa ngie mur. Tetua aria ngaunga ero. Pe te lulu aria ero. Pe te lele pele ke te tatach teu aria ngaunga ia ero. Pe NeHalang i sipona hengaua iri. Pe imo nge a ele haka toto nge ngie mur laka! 25 Amo tei nge imo nge letemo una sakilil? Pomere? Letemo nem poia imo ke heloloune atu ngamo nga ich nei ke sase pol? 26 Nenge teke nakumo ero nge a poia ure sune nei, pomere nenge letemo una sakilil nga ure lochloch?
27 “Anau langa ae nemur te haka ngaria. Tehei pe roraria te palola hot ke nakuria urana toto. Pe e hele lange imo pengpeng Ne Solomon nge nike nena ure urana ngana mur halang. Pe i heronia ure urana ngana pele nge urana toto ke pomanga ae rorana nemur ero. 28 Letemo metene ke nek NeHalang hemele heilil mur nenge tetu ke te maulul heueu nei pe nge rou te parsue pe tesau heke iri nga oan. NeHalang tunge malenga urana ngana langa ure nemur nenge tetu ke choro mana. Pe imo lape NeHalang tunge malenga lange imo pule? Imo nge letemo manmanna ngana unne sune mana iam! 29 Letemo una sakilil ero nga utar nenge lape a ngaua pe utar nenge lape a inia. Pe letemo meena ia ero. 30 Nenge letemo una sakilil nga ure nemur, apoi ke mange hulua nemur nenge te etia Tememo NeHalang ero toto. Leteria tu hit mene reria ure mur. Pe imo ero. Tememo nga lut eteia ke imo lememo taua ure nemur ke a mene pule la. 31 Urana ngana a tango rara tele ure nenge opemo ana ngaunga pe NeHalang nena naualanga urana ngana. Pomalam lape tunge ure nenge lememo tau tote lange imo pule.
32 “Imo sipsip tutuna mur a matau ero iange Tememo iech toto nge mene imo ke atu teu nga nena naualanga nge urana toto. 33 A laia lemo ure mur nga ingaala ke te olia iri pe a tunge umtutuna lange iri nemur nenge reria ero. Ol pe imo a mene laka lemo umtutuna ana mateunga e nge poreke erochro. Pe ure nem nganangana mur laka ure urana ngana mur nenga lut nga tapa nenge tetu ke koko. A tango rere ure nemur ke a mene iri pule. Ure nemur kemenge ana hana mur tekeme ia ero toto pe kankan ngau ule ero pule. 34 Ke imo lape letemo tuit menmene laka kileng nemur ol nenge a talue lemo ure urana ngana mur ia.
Atu Pe Anau Ala
35  “A kale masia amo tal pe a tonge lemo lemenge ke remenmen pe anau alala nga utar nenge lape lohot. 36 Pe apoi ke pomanga hana hel nge te kulkulelele aria soke nge mule nga leinga heueu ngana e ana ngaunga matana. Pe teke non soke nem at ke ischong nga piunga te lohe piunga ke ueiuei mana lange i. 37 Ke iri nenge aria soke at pe hottaua iri nge te mesmese kura, iri nemur lape te iech toto. E hele lange imo pengpeng non soke nem lape nek hit tote imo pe lape hetakile imo pe hengaua imo. 38 Pe nenge teke Non Soke nem at nga miliko tuna ma nga uachuach pe hana nemur tenau alala kura, iri lape te iech toto. 39 Pe letemo metene nei ke nek; Nenge teke pele tokoninga eteia etue nenge kemenge ana hana mur te atat ia i lape nauala ke nek toto ke kemenge kina nemur te palchach teua nena pele ero. 40 Imo pule a nauala ke nek toto iange Non Tuna lape at mule nga etue nenge imo a teke i atia ero.”
41 Pe Petrus ontei, “Non Soke, iong mai o heleia helenga opene nei atat nge imem mana kai? Eh? Nge hana lochloch?”
42 Pe Iesus tuacholia, “Itei nge imo hana nenge a umume nge letena song ke urana pe poia ume ke nek? I laka nenge ana non soke letena here nge nauele pele pe tunge nena hekuleileinga mur aria ngaunga nga ngaunga ana etue pengpeng. 43 Mele nem lape iech toto nenge teke ana soke at pe hottaua i nge popoia ana ume. 44 E hele ke manmanna toto lange imo mele nem lape non soke talue i ke nauele nena ure mur lochloch. 45 Pe lape mele nem letena tuaninin nge i sipona ke teke, ‘Ah! Ak non Soke nem lape at ke ueiuei ero iam.’ Ol pe talun ke nos lapue hehei pe hana nenge te umume. Pe pule popoi ngaunga matana pe inin ech kerkereng ngana pe poi rara hulu. 46 Pe ana soke lape at mule nga etue nenge ana non eteia ero ke kulele i ero. Non soke nem at pe lape chatulu hite pe lope hote i kela tu luluch nge hana nenge te longo tau erochro.
47  “Iok, nenge teke none nenge umume pe eteia non soke nem lemene ngana pe na melei tana toto nge nanas taua non soke neu lemene ngana, lape tenos ulu hit tote i. 48 Pe mele nenge eteia non soke neu lemene ngana ero pe poia poinga nenge lape te nosia i ia lape ana nosinga meena ero. Iri nenge NeHalang tunge aria ume halang pe letena here iri nge te poia ke nek, lape NeHalang angala mana nge esia aria ume ngangana mur nge lohot ke halang toto. Pe iri nenge NeHalang tung ke aria ume halang nge halang toto lange iri pe letena here iri nge te poia aria ume ke nek, lape NeHalang angala mana nge esia aria ume nganangana mur nge lohot ke halang nge halang toto.”
Iesus Lasia Ita
(Mat 10:34-36)
49 “Esio at ngak nei. E atia oan ke etun hite nga ich. Pe lemek toto ke oan nem ngaulala haka ke ueiuei. 50 Iau lape e mene henuninga e kura ke heueu nei letek meena toto ia kura. Pe letek meena ngana nem lape tu ke la het nga etue nenge e mene henuninga nem. 51 Imo mam a teke eat ke epoi hote tunga nge urana nga ich kai? Ero toto! E hele pengpeng lange imo eat ke e lasia. 52 Talun heueu nei ke la ol nga pele elle none pe nehei pe tuturia mur telas hel. Mol lape iri altoto nga nai pe nai lape iri altoto nga mol. 53 Lape telas hel ke non neu i altoto nge tuna tamane ngana pe tuna tamane ngana i altoto nge temene. Pe hei neu i altoto nge tuna hei ngana pe tuna hei ngana i altoto nge tana. Non neu lape i altoto nge uene pe uene i altoto nge i.”
Heteinga Nenga Etue Mur
(Mat 16:2‑3)
54 Iesus hele lange hulua nemur, “Nenge teke a naue ulu nge ma hot nga tapa huna pe a hele sapele ke a teke, ‘Lape pitte mol heueu.’ Pe la pitte nem mol. 55 Pe teke a amneia tutula nge song ke ramana haka at nge sio pe a hele ke a teke, ‘Lape kileng milang toto heueu.’ Pe la kileng milang. 56 Imo apoi ke manga mamulou! Nenge teke a esia ute nge lohot nga ich nei pe nga tapa sana neu pe a etei pengpeng ia ure nem luna. Pe pomere toto nenge a esia ure mur nenge te lohot nga etue nei pe a eteia luna ero?
57 “Pomere nenge imo sipomo a amnei urume poinga nenge poreke pe nga poinga nenge urana ero? 58 Nenge teke none hele ote iong nga ute pe mene iong ke a hepengia, iong opur kikim ke imo nai a hepeng olole nga kue nike. Teke ero lape non nem mene iong ke laia iong nge hana nenge te longlongo pe te amnei teu langa helenga mur. Pe hana nemur lape te tunge iong langa palpal hussu mur peria pe palpal hussu mur lape te tamal teua iong langa tuele au ngana. 59 Pe e hele pengpeng lange iong lape o lohot nga lamam ero toto ke la het nga etue nenge o tuachol taua lem hangonok mur.”
12:2 Luk 8:17 12:7 Luk 12:24; Ume 27:34 12:11 Mak 13:11; Luk 21:12-15 12:15 1Ti 6:9-10 12:21 Mat 6:19-20 12:33 Luk 18:22 12:35 Mat 25:1-13 12:39 Mat 24:43-44; 1Te 5:2 12:44 Mat 25:21, 23 12:47 Iei 4:17 12:50 Mak 10:38-39 12:53 Mic 7:6