11
Israel kariimet motam gotek bo noko ma nunga balam
Buta se ani akingtala iwita esesam: Agi Kaem ko kariimet Israel buring nungaram? Uwuta mena tala! Ani agata mu Israel kari tala, ani Abraham ko gue, Benjamin ko digo ko kari. Kaem ko kariimet girakala nunga balam mu me buring nungaram. Nina batoga bo te Elijah ko baluwoso mu nu Kaem ilak Israel nunga munan memek ko manarukaso mu me ko ikisan e? Nu makaso: “Kari Biya, nuna nika prophet alo nunga moman se kua sapaman, se ka altar parusuwu warman; ani agata suanta bagasam. Se nuna aninga momon se kuerikko agarak kaesan,” mam. Se Kaem noko den koma awuk balu tuam? Nu mam, “Ani aga kariimet 7000 nunga giem, nuna kaem kawel Baal ko nubugura katir me kulukurman.”*Elijah: 1 Kings 19:10,14,18. Se uwutatala aitak tom imi te kariimet motam gotek bo, Kaem gomang nungaram ale noko ma nunga balam se bagasan. Ale gomang nungara ko munan te nunga giam agi mu, nononga betera kaora ningo ko munan te iki se me nunga giam, mena. E ana uwuta balnak agi mu, umu noko gomang nungara ko munan mena.
Se ana awuk balnakko? Mel Israel alo nongomang nongomang tamonko kupu lagaman mu me taman.Israel alo Kaem koma te nup ningo diram tamonko borta kupuwaman: Rom 9:31. Bare kariimet motam gotek Kaem noko ma nunga balam umu taman. Duap nuna suen biya mu nongomang motam sisiram, batoga te baluwoso iwita:
“Kaem balam se nunga ikia am nguala muruwu saparam,
se nomotam te mel bo me arigiman,
nodogawa te den bo me ikiman,
tai aitak te bagasan.”Deuteronomy 29:4; Isaiah 29:10.
Se David betela balam:
“Aninga angamang mu, nunga amilmil inang bibiya ko tom mu geraguk ale
nononga tom memek iwita nunga taliparuk se
dagulomon ale koma memek tamonko.
10 Ni nunga nomotam tirom awur se sor me arigimonko;
nunga nosokel menawur se tara tara la lagamonko.ӤPsalm 69:22-23.
11 Se ani akingtala esesam: Se Israel alo dagulaman umu ta magara nunguning magaman ta agi? Mena. Nuna memek beteman, bore te se Kaem sor saki ko kariimet nunga sangaru tam, mu Israel alo te arigimon ale nongomang magarukko beteram.*Israel alo memek beteman: Acts 13:46. Bare udagi nuna giris palagamonko: Romans 11:25-26. 12 Bare nononga munan memek umu te mu, Kaem sor saki ko kariimet mel ningo ningo ninguru nungaram. Bore te se, udagi aking nuna Kaem kote pelemon taimon mu te, Kaem sor saki ko kariimet mu mel ningo ningo eng am bo bo karogo nungarukko!
Kaem sor saki ko kariimet nunga giwoso
13 Se aitak ani nina sor saki ko kariimet ninga manorsam. Ani nenenga ningi apostle ura bitawasam ale ani aga ura umu ko ninguru amilmilasam. 14 Aninga loagara biya mu, agata aga kariimet gue owore ningo nenenga te kaposo wore arigimon ale nongomang pitigirok se sang te saonga tamonko. 15 Mu awuk, nu Israel alo buring nungaram, ale ali sor saki ko kariimet gomang nungaram. Se aking udagi nu nunga giokko mu, kariimet kuera mutim ningi wore nunga gi kam nunga giokko! 16 Ikialko. Inang ni asursam se motam motam garukaso mu laili se noko masam agi mu, nukum biya aniso mu laili se noko tala. Tam ko yager ali ningi mu laili se noko agi mu, ko kower suen la mu laili se noko tala.Paul tam yager te balam mu ko ikia iwita: Abraham ariwiri mu nuna Kaem ko kariimet, se ko kuriang imas taleng girigir mu Kaem ko tala. Bare nongomang ningi nunguning te bagamonko mu asele. Se inang te balam mu butata tala, bare ikia bo tala mu iwita: Israel nunga ningi kariimet motam gotek bo giriman Jesus ko nongomang ningi nunguning aram (“firstfruits”), se udagi te Israel suen biya tala nongomang ningi nunguning arukko.
17 Se Kaem tam olive mu ko kower sang batutumu waram ale nina, tam olive diwang mu ko kower sang ninga giam, ale tam olive nunguning kuting te aguwa umu ko kower karogo ninga atumukiram se bagasan. Se tam olive kuting te aguwa mu ko yager noko kower nunga yu inang yawara tagiso mu nina karogo tasam.Israel mu tam olive iwita: Jeremiah 11:16. 18 Buta se nina noko kower nunguning me nunga kiaral ale mel yam ko me nunga beteralko! Nina aguwaya nunga balalko mu ninguru ko iki se balalko! Mu awuk, nina yager me sangorsan, mu yager borta nenenga sangarso.
19 Bare ni balu, “Mu kower sang batutumu waram, bore te se ani ko kuwim te aga atumukiram!” meko. 20 Mu ni diram balsam. Bare nuna nongomang ningi me nunguning aram se uwutata beteram, se ni mu gemang ningi nunguning te kuwim umu ni taem. Ni umu ko nimi me patawurko! Ni sinar la lagerko! 21 Mu awuk, nu tam kuting te aguwam ta wore ko kower wore am batutumu waram, uwutatala ni mu yam ka bataguru saparukko tala.
22 Se munan umu te Kaem ko munan yawara se ko munan aora garagar umu ko ikialko. Kariimet memek beteman mu nu munan aora garagar nungumik te beteram. Bare ni mu munan yawara kimik te beteram, se ko sinar to ale te baga se lagerko. Mena mu, ni betela ka bataguru saparukko! 23 Bare Israel alo umu aking nongomang ningi nunguning aruk mu, nu aking nunga giok ale nunga atumukirokko. Mu awuk, Kaem munan uwuta bitirukko mu nukote am guyak la. 24 Ni ikisam, ni mu tam olive diwang ko kower, wore ka bataguru tam, ale uwuta ko mena wore tam olive nunguning kuting te aguwa wore karogo ka atumukiram. Bore te se nunguningta, nu olive nunguning kuting te aguwa mu ko kower nunga giok ale aking nunga nuguwim nunguning te nunga atumukirokko mu am guyak la nunguning!
Israel suen la mu nunga sangaru giokko
25 Aga singsang, aninga angamang mu nina ikia yumura imi nibiring tual ale nina la mel suen la iki kutuwura iwita ninimi ko ikial bore ko: Israel kariimet sang nunga nongomang aora umu tom suen la ko mena, se munan mu nongote aniruk nama sor saki ko kariimet Kaem noko ma balam mu kote tai sapamonko. 26 Asele Kaem Israel suen la nunga sangaru taukko. Batoga te iwita ko baluwoso:
“Sangaru ta ko Kari mu Zion tairukko;
ale Jacob ko gue te ko kariimet nunga munan memek suen la menawu saparukko.
27 Se ani aga den nongorak kalem mu
ko nunguning ani nunga memek siwu warikko.ӤIsaiah 59:20-21; 27:9; Jeremiah 31:33-34.
28 Den gilalong ko dun te mu, nuna Kaem ilak barima gilingisan, se nononga munan umu nina sor saki ko kariimet kuring yawara ningarso. Bare nunga girigir alo nunga dun te mu, noko ma nunga balam, wore te se am nunga kuawoso. 29 Se Kaem kari awiriya gomang tuso ale aru taso, mu udagi ko ikia me guruguso. 30 Nina ulengkala Kaem kuring kulukurukasan, bare nononga den me ikia ko munan umu te Kaem ko gomang lila umu gurugu nina ningaram. 31 Se nuna aitak nina bitakasan iwita den me ikia ko kariimet ko bagasan, wore te se nuna betela Kaem ko gomang lila nina ningaram iwita nuna tamonko. 32 Mu iwita: Kaem kariimet suen la kuring me kaora ko munan te talipara ningi nunga awuram, ale asele aking gomang lila nungarukko.
Kaem ko ikia maiya biya, se Paul ko nup patawuram
33 Kaem ko ikia mu du biya! Mel suen biya nu ikiwoso, ale aguwaya bitirukko mu nu ikiwoso! Nu ikia beteso mu awuk ta kariimet ko duap iki sapamonko! Ale lage karoso mu ana ikinak bare me iki kutuwunakko!
34 “Awiri Kari Biya ko ikia ago bagoso mu iki saparam?
Awiri ikia nu tuso?”*Isaiah 40:13.
35 “Se awiri mel Kaem tuam se nu udagi ko koma tuokko?”Job 41:11.
Mena. 36 Nu mel suen biya ko duap, ko kotam, se noko la. Se ana noko nup tom suen biya patawu se laganakko! Nunguning.

*11:4: Elijah: 1 Kings 19:10,14,18.

11:7: Israel alo Kaem koma te nup ningo diram tamonko borta kupuwaman: Rom 9:31.

11:8: Deuteronomy 29:4; Isaiah 29:10.

§11:10: Psalm 69:22-23.

*11:11: Israel alo memek beteman: Acts 13:46. Bare udagi nuna giris palagamonko: Romans 11:25-26.

11:16: Paul tam yager te balam mu ko ikia iwita: Abraham ariwiri mu nuna Kaem ko kariimet, se ko kuriang imas taleng girigir mu Kaem ko tala. Bare nongomang ningi nunguning te bagamonko mu asele. Se inang te balam mu butata tala, bare ikia bo tala mu iwita: Israel nunga ningi kariimet motam gotek bo giriman Jesus ko nongomang ningi nunguning aram (“firstfruits”), se udagi te Israel suen biya tala nongomang ningi nunguning arukko.

11:17: Israel mu tam olive iwita: Jeremiah 11:16.

§11:27: Isaiah 59:20-21; 27:9; Jeremiah 31:33-34.

*11:34: Isaiah 40:13.

11:35: Job 41:11.