12
'Iraaui Sae Rau Ororiu
Di'ua i Dangi ni Mamaro
(Mak 2:23-28; Luk 6:1-5)
Na'i dangi ni mamaro 'ia Jisas mana rongoiusuri ana'i rau tahahoro na'i 'ubutadi mou wiit. 'Iraaui rongoiusuri rau rahi'i tara'i kora marau ngaa'i 'inia rau hioro. Tara'i nei 'iniraaui Farisei rau re'iraau marau o'ani 'inia Jisas, “'Ei! 'Iraau rongoiusuri amu'i rau ga'i bwa'i husi'i wiit 'isi. Na Ringe ana'ia Moses 'a ha'aabuai tau'aro na'i dangi ni mamaro!”
Mia Jisas 'a ha'atee o'ani, “'A 'ua? Mou ai'a 'oha'iniai mamaani 'inia Mwaeraha Deved mana nei rau ta'i hano na'i 'oha narau hioro? 'Ia Deved 'a siri na'i Ruma Maea Saira ana God marau ngaai bredi nara ha'amaeaa. Na bredi 'isi 'iraau moi Piriisi narau ga'i matai ngaa'i. Naasi rau horosia ro'u i Ringe mia God 'a ai'a taesu'a 'adaau. 'A 'ua? 'I'amou mou ai'a 'oha'inia na'i Ringe ana'ia Moses do 'iraaui Piriisi ra matai tau'aro moi na'i dangi ni mamaro? Rei'uaa narau haua o'asi, ma ai'a ta sae nai 'unua dorau taritari'a. Mawai 'unua tana'amou, 'e ta'i maho na ororiu di'uai Ruma Maea na awa'a. 'I'amou mou ai'a 'iraraai huunai 'ado'ado 'anai maho ra maaniai na'i Usu-usu Maea 'oha ra o'ani, ‘Rei'uaa namou bwa'i suu ho'asi tanaau ma goro moi. Maho moi nau rabasia domoi haua, naasi goro 'iniraaui sae.’* 12:7 Hosea 6:6 'Onaa moi 'iraraai 'ado'ado 'anai mahosi, mou ga'i bwa'i ha'ahuniraaui rongoiusuri agu'i 'iniai maho narau haua na ai'a taritari'a. Hoita naasi, 'inau na Garei Inoni, nau matai 'unu'i maho 'iraaui sae ra matai haa'i na'i dangi ni mamaro, 'inia 'inau naasi Araha 'anai dangi ni mamaro.”
Sae Na Mae i Rimana
(Mak 3:1-6; Luk 6:6-11)
'Ia Jisas 'a hano baaniai dorasi ma siri na'i rumani ha'arahesi adaaui Jiu. 10 'A sadoia ei sae na rima mae. Tara'i Farisei rau raba sadoia ta maho 'anai subunia Jisas 'inia. Naasi rau songa'inia o'ani, “'A 'ua? 'A odo-odo moi na'i Ringe ana'ia Moses 'anai ha'agorohi'i aho'i sae daoha na'i dangi ni mamaro?”
11 Mia Jisas 'a aramiraau o'ani, “'Onaa 'oi to'oraa ta ta'i siip, mana siipisi 'ai ahoda na'i waumu na'i dangi ni mamaro. 'A 'ua? 'O bwa'i rahia ta'eha? 12 I sae 'a ororiu di'uai siip. Naasi 'a ha'ata'inia doni Ringe ana'ia Moses 'a ha'awategaau 'anai hauai maho na goro tanaai sae na'i dangi ni mamaro.” 13 Mia Jisas 'a o'ani 'iniai sae na rima mae, “'Oi taranga'inia hura'ai rimamu.” Ma taranga'inia hura'a mana rimana 'a goro aho'i 'onaai nata rima. 14 Miraaui Farisei rau hura'a marau haai ha'aradorado 'anai ngahu ha'amaesia Jisas.
Sae Tatau'aro Na 'Ia God Na 'Ome Sigihia
15 Na'i 'oha na 'ia Jisas 'agu 'iraraai taha na 'iraaui Farisei rau 'adoma'inia 'inia, ma hano'a baaniai dorasi. 'Iraaui sae rago rau hano suria, ma ha'agorohiraau hako aho'i nei ra daoha. 16 Ma'ata 'a ha'a-aburaau dorai abui maania tanaa ta sae do 'iia 'iatei. 17 'A haua o'asi ma ha'a-momori'a i taha na 'unua Rarabea Aisaea o'ani,
18 “Naani sae tatau'aro agua nau 'ome sigihia,
'au ta'ahia mau wa'ewa'e 'inia.
Wai haua tanaai Hi'ona Maea agua,
ma'ai taroha'inia tanaraaui sae suri'i 'ado marau i hihiiri odo-odo nawai haua.
19 'Iia 'a bwa'i heitohetohe ma bwa'i awaawara,
ma bwa'i ha'atee raha suri'i tara.
20 'A bwa'i raesiai ade na mwa'o'o
ma bwa'i kuruiai raita na gaarangi kuru. Bwa'i kuruiai raita na gaarangi kuru: 'Ia Jisas 'ai 'abenga'iniraaui sae ha-ha'aroha'a. 'Ai wa'ewa'e 'anai awa beiraau ma bwa'i 'itaraau.
'Ai haua o'asi tari 'oha 'ai ha'ahehoa hako i ta'aa.
21 'Iraau hakoi saenai marewana rai wana tanaa 'anai ha'atahiraau.”
Jisas 'A Mena Di'ua Saetan
(Mak 3:20-30; Luk 11:14-23)
22 Tara'i sae ra waa mai tanaa Jisas sae na kuru ma baanguu 'inia 'e adaro na bwaunia. 'Ia Jisas 'a ha'agorohia aho'i saesi mana saesi 'a taraawa'a ha-ha'atee ma 'ome'ome aho'i ro'u. 23 'Iraaui sae rago rau heimwaota'i 'inia, marau heisosonga'i o'ani, “Romwane, 'iia'a gasi naani Ha'atahi nai hura'a mai baaniai burungana Mwaeraha Deved?”
24 'Oha 'iraaui Farisei rau rongoa, rau ha'atee o'ani, “'Iia 'a taari'i hura'ai adaro 'iniai mena ana Saetan, Saetan: Na'i ha'atee ni Grik ra 'unua Saetan 'inia Belsabul. i mwaeraha adaaui adaro.”
25 'Ia Jisas 'a 'iraraai 'adoma'idaau ma o'ani 'iniraau, “'Onaa 'e kantri na 'iraaui inoni rai hei'oi hairiu, na kantrisi 'ai ai'aa. Ma 'onaa 'e 'omaa ma'ua 'e ruruha na'i ruma narai awa heheihoa'a moi, i 'omaasi ma'ua ruruhasi 'a bwa'i ura. 26 Naasi 'onaa 'ia Saetan na haua tanaaui mena 'anai taari adaro ma 'anai ha'ata'aiai ruruha ana haaria, ni ruruha ana 'ai hako raurau moi. 27 Hoita, ma 'onaa na ga'i ha'a-momori do 'inau taari adaro hura'a 'iniai mena ana Saetan, mana mena ana tei na 'iraaui rongoiusuri amoo'i narau taari adaro 'inia? Ni mena ro'u ana Saetan? Ai'a! 'Iraaui rongoiusuri amoo'i rau haua 'onaai haua agua, ma ha'ata'inia do 'i'amou mou taritari'a. 28 Ma 'onaa nau taari adaro 'iniai mena ana Hi'ona Maea na boi baania God 'a ha'ata'inia doni heimarungi ana God 'a taha'a bei'amou.”
29 Mia Jisas 'a haua ro'u i ha'atee heiha'auu. 'A ha'atee o'ani, “'Onaa 'e nei na raba taari'i hura'ai adaro, i mena ana 'ai wetewete ma'ata'a di'ua Saetan. 'A 'onaai sae na raba sirihiai ruma anai sae wetewete 'anai haa'i mareho ana'i, 'ai wetewete ma'ata'a di'ua ro'u i sae wetewetesi. Naasi 'aigu mwada'u tanaa 'anai siri tosiai saesi, maigui haa'i bori ana'i.
30 “'Iatei na ai'a aba beiau, 'a ha'imae beiau. Mia tei na ai'a 'a'auhiau 'anai wai'i inoni tanaa God, 'a adara'iniraau inoni baania God.
31-32 “Mawai 'unua tana'amou, mwane maho ta'a'i na'o haa'i ma'ua 'unu'i 'ia God 'a matai 'adoma'i nugasi'o moi 'ini'i. Rei'uaa na 'oi ha'atee ha'ata'aiau i Garei Inoni 'a matai 'adoma'i nugasi'o ro'u. Ma'ata 'onaa 'oi ha'atee ha'ata'aiai Hi'ona Maea, 'a bwa'i matai 'adoma'i nugasi'o mwada'u, na'i 'ohani mana'i ta 'oha ro'u.”
Hasi'ei Mana Huana'i
(Luk 6:43-45)
33 “Mou ga'i 'iraraa doni hasi'ei goro 'a ha'i hua goro, mana hasi'ei ta'aa 'a ha'i hua ta'aa. 'O matai 'ome 'iraraai hasi'ei 'iniai huana. 34 'I'amoui mwane mwaa ta'a'i! 'Iniai ta'aa di'u amoou, 'a bwara he'ete'i domoi 'unu'i tara'i maho goro. Ni ngoo naasi na ha'arangasia hura'ai taha na honu 'inia i raromanai noni. 35 Ni sae goro ra hura'a mai mareho goro baaniai ngoona, suria ni raromana 'a honu 'iniai goro. Mana sae ta'aa, ra hura'a mai mareho ta'a'i baaniai ngoona, suria ni raromana 'a honu 'iniai ta'aa. 36 Wai 'unua tana'amou, na'i dangi ni hihiiri 'ia God 'ai hiiriraau hakoi sae 'ini'i hadahadangadaa'i nara ai'a goro narau ai'a 'adoma'inia do 'ai matai ha'a arungata'aiai nata sae. 37 'Onaa ni hadahadangamu 'a goro, 'ia God 'ai 'unua do i'oe 'e sae odo-odo. Ma 'onaa na ta'aa, 'iia 'ai 'unua do i'oe 'e sae ta'aa.”
Ra Raba 'Omesia Ta Ha'abu'oahu 'Anai
Ha'ata'inia Do 'Ia Jisas Naasi Ha'atahi
(Mak 8:11-12; Luk 11:29-32)
38 Tara'i Farisei mana Ha'ausuri 'anai Ringe ana'ia Moses rau o'ani 'inia Jisas, “Ha'ausuri, 'i'ameu meu rabasia do'oi haua tana'ameu ta ha'abu'oahu.”
39 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'Iraaui inoni na'i 'ohani rau ta'aa di'u marau ai'a bonasia suria tarau a God. Rau raba 'omesiai ha'abu'oahu magu 'a bwa'i nei nawai haua tanaraau. 'E ta'i ha'abu'oahu moi narai re'ia, naasi ha'abu'oahu 'onaaiai nei na to'o tanaa Rarabea Jona. 40 'Iia 'a awa na'i ahunai kae ii'a suriai oru dangi mana oru rodo. 'Inau, i Garei Inoni, wai o'asi ro'u. Wai awa na'i hera suria ta oru dangi ma ta oru rodo ro'u. 41 Na'i dangi ni hihiiri, 'iraaui saeni Ninive rai ura ara'a 'anai 'unua hura'a do 'i'amoui inoni 'ohani mou taritari'a mora. 'Inia na'i 'oha na 'ia Jona 'a heitaroha'i tanaraau, 'iraau rau rihosi baani'i ora-ora'a adaa'i. Mawai 'unua tana'amou, 'e nei na ororiu di'ua ro'ua Jona na ataha'a bei'amou, mi'amou ai'a raba rihosi baani'i ora-ora'a amoo'i. 42 Na'i dangi ni hihiiri, ni urao mwaeraha baaniai Shiba 'ai ura ara'a mai 'unua do 'i'amoui inoni 'ohani mou taritari'a mora. 'Inia rei'uaa na awa ha'atau 'ari nata aba 'iniai marewana, me 'iia 'a boi 'anai bahurongo'i mwane ha'ausuringa'i ana'ia Mwaeraha Solomon. Minau wai 'unua tana'amou, 'e nei na ororiu di'ua ro'ua Solomon na ataha'a bei'amou mamou ai'a raba bahurongoa.”
Heiha'auu 'Iniai Herenganai Adaro
(Luk 11:24-26)
43 Mia Jisas 'a o'ani ro'u, “Na'i 'oha na adaro 'a hura'a baaniai noni, 'iia 'a hano 'ari suriai dora mangasara 'anai siba dorani mono. Ma 'onaa na bwa'i sadoia ta dora, 44 'iia 'aigui o'ani 'inia haaria, ‘Wai aho'i 'ari mawai siri aho'i na'i sae nau hano baania ani.’ Na'i 'oha na aho'i wou 'a re'ia dona tahinganai saesi 'a 'onaai ruma na bwaranga nara tatara 'orima'inia goro mara nuga ha'a-odoodo'i goroi mwane mareho na'i rarona. 45 Na'i 'oha na 'omesia o'asi, 'agu 'ari 'anai waia ro'u mai beia i biu adaro narau ta'aa di'u ro'u wou baania. Na'i 'oha narau siri 'anai mono na'i raronai saesi, ni saesi 'a ta'aa di'u ro'u wou baaniai na'o. 'I'amou moi o'asi ro'u, 'i'amoui sae ta'aa na'i madoraani.”§ 12:43-45 'Onaa 'iraaui sae ta'a'i rau bwa'i ha'ahonu'i tahingadaa'i 'ini'i mareho goro na maani'i a Jisas, rai ta'aa di'u baaniai na'o. Rai 'onaaiai sae na'i mamaanini. Ni saesi 'a ai'a ha'ahonuai tahingana 'ini'i tara'i mareho goro ma ai'a orea mana mwani adaro rago ra boi aho'i 'anai sirihia.
Inana Jisas Mana Do'orana'i
(Mak 3:31-35; Luk 8:19-21)
46 'Oha 'ia Jisas 'a mamaani mau tanaraaui sae rago, 'ia inana miraaui do'orana'i rau boi marau ura na'i abau 'omaa, 'inia rau raba hadahada beia Jisas. 47 Ma'e ta'i sae na o'ani 'inia Jisas, “'Ia inamu miraaui do'oramu'i neiraau hura'asi, rau raba hadahada bei'o.”
48 Mia Jisas 'a o'ani, “'Iatei inagu miraaua tei do'oragu'i?” 49 Ma usuraaui rongoiusuri ana'i ma o'ani, “Niraauni inagu mana do'oragu'i. 50 'Iatei na hauai taha Amagu na'i aro na 'irisia do 'ai haa, naasi huunai do'oragu mana asigu mana inagu.”

*12:7 12:7 Hosea 6:6

12:20 Bwa'i kuruiai raita na gaarangi kuru: 'Ia Jisas 'ai 'abenga'iniraaui sae ha-ha'aroha'a. 'Ai wa'ewa'e 'anai awa beiraau ma bwa'i 'itaraau.

12:24 Saetan: Na'i ha'atee ni Grik ra 'unua Saetan 'inia Belsabul.

§12:45 12:43-45 'Onaa 'iraaui sae ta'a'i rau bwa'i ha'ahonu'i tahingadaa'i 'ini'i mareho goro na maani'i a Jisas, rai ta'aa di'u baaniai na'o. Rai 'onaaiai sae na'i mamaanini. Ni saesi 'a ai'a ha'ahonuai tahingana 'ini'i tara'i mareho goro ma ai'a orea mana mwani adaro rago ra boi aho'i 'anai sirihia.