13
Mamaani 'Iniai Sae Na Rarasa
(Mak 4:1-9; Luk 8:4-8)
Mana'i maui dangisi 'ia Jisas 'a hura'a baaniai ruma ma hura'ai bobonai bwera i Galili. 'A heinagu auru 'anai ha'ausuriraaui noni. Miraaui sae rago rau ruru mai garigaria. Ma ta'e ara'a na'i ora ma heinagu na'iei miraau sae rago rau ura na'i one 'anai bahurongoa. Ma haa'i ha'atee heiha'auu 'anai ha'ausuriraau. 'A o'ani, “'E 'oha na 'e ta'i sae na hura'a 'anai hasi korai wiit na'i mou ana. Ma na'i 'oha na rarasanga'ini'i kora, ra'i nei nara to'o na'i tara mana gere manu ra dio mara ngaa'i. Tara'i nei ra to'o na'i dora hauhau'a, dora na ano 'a ai'a raha mara tahi. Mana 'oha ra tahi, ra tahi goro ga'u moi. Mana 'oha na sina 'a raorao di'u, ra nugu mara mae aho'i moi, 'inia raridi ra ai'a ganu dio. Ma tara'i kora ra to'o na'i dora ra tahi bei'i waroraraki. Ma na'i 'oha ra tahi ara'a, na waroraraki 'a agu ha'amaesi'i. Mana kora ra to'o na'i ano goro, ra tahi goro mara hungu. Tara'i nei ra'i 'arangi hua, tara'i nei ra'i ono tangahuru, ma tara'i nei ra'i oru tangahuru.”
Maagu o'ani ro'u, “Tei na to'o karinga 'anai rongo 'ai bahurongoa mai aidangi tarihana.”
Taranai Taha Jisas Na Haa'i 'Ini'i
Ha'atee Heiha'auu
(Mak 4:10-12; Luk 8:9-10)
10 'Iraaui rongoiusuri ana'ia Jisas rau boi beia marau o'ani, “Ni 'uaana na'ogu haa'i 'ini'i ha'atee heiha'auu na'i 'oha na'o ha'ausuriraaui sae?”
11 Mia Jisas 'a aramiraau o'ani, “Na'i na'o, 'ia God ara'ai aro ai'a ha'arangasia he'uai marungiraau nai haa i noni ana'i. Me na'i 'ohani 'a ha'ata'inia tana'amou. Mei tanaraaui nei nara ai'a hinihinia God, 'a ai'a haua o'asi tanaraau. 12 'Iatei na raba aidangisia God, 'ia God 'ai a'oia tanaai aidangi na bwane to'oraa mai aidangisia goro. Mia mo'o na ai'a raba aidangisia God, na gere aidangi na to'oraa, 'ia God 'ai rahia baania. 13 'Inau 'au haa'i ha'atee heiha'auu tanaraaui sae 'isi neina rei'uaa narai towa'i 'ome'ome, marau bwa'i matai 'ome 'iraraa, ma'uasi rai towa'i bahurongo, marau bwa'i rongo 'iraraa ma'ua aidangisia. 14 'Au haua o'asi ma ha'a-momori'a i maho na 'unua Rarabea Aisaea o'ani,
‘'Iraaui sae rai bahurongo marai bahurongo
marau bwa'i aidangisia ta maho,
rai 'ome marai 'ome
marau bwa'i 'ome 'iraraa ta maho.
15 Rau ha'ababau'i 'adoma'idaa'i,
marau ai'a rongorongo goro 'ini'i karingadaa'i,
marau kuruha'ini'i maadaa'i.
'Onaa 'a ga'i bwa'i o'asi, rau ga'i 'ome 'irara'i mareho 'ini'i maadaa'i,
marau ga'i rongo 'irara'i mareho 'ini'i karingadaa'i,
marau ga'i aidangisi'i mareho 'ini'i 'adoma'idaa'i,
marau ga'i rihota'i tanaau,
mawai ha'agorohiraau baaniai taha na sadoiraau.’ ”* 13:14-15 Aisaea 6:9-10
16 Mia Jisas 'agu o'ani 'iniraaui rongoiusuri ana'i, “'Ia God 'a ha'agorohi'amou 'inia mou aidangisi'i taha namou re'i'i 'ini'i maamoo'i mamou aidangisi'i taha mou rongo'i 'ini'i karingamoo'i. 17 Ha'amomori! Wai 'unua tana'amou, 'a ragoi rarabea mana sae odo-odo nara mae hako'a narau raba 'omesi'i taha namou re'i'i, maraugu ai'a 'omesi'i. Marau raba rongo'i mareho namou rongo'i, maraugu ai'a rongo'i.”
'Ia Jisas 'A Maani Ruhasiai 'Ado'ado
'Anai Sae Na Rarasa
(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)
18 “'Ohani moi bahurongo mamoi rongoai taha naasi 'ado'ado 'anai mamaani 'iniai sae na rarasanga'ini'i kora. 19 I kora ra to'o na'i tara ra ura 'iniraaui nei ra rongoai taroha 'abaiai heimarungi ana God maraugu ai'a aidangisia. 'Agu boi moia Saetan ma ha'a-ai'aa'a baani'i 'adoma'idaa'i. 20 I kora ra to'o na'i ano na hauhau'a 'a ura 'iniraaui nei ra rongoai ha'atee ana God marau daua raurau ha'i wa'ewa'e. 21 Marau ai'a daua orea 'inia na ha'atee 'a ai'a ganu dio na'i tahingadaa'i 'onaai hasi'ei nara ai'a ganu auru i raridi. 'Oha na mwani maho ra bwara mara ha'a-mama'airaau 'iniai suria adaau i ha'atee ana God, raugu rihota'i aho'i. 22 I kora ra to'o na'i 'uruhanai waroraraki 'a ura 'iniraaui nei ra rongoai ha'atee ana God maagu tahingadaau 'a ta'aabedaau 'ini'i maho rai tahi 'ini'i na'i marewanani, marau bweu suriai toto'ora ni marewana. Tarana naasi, ni ha'atee ana God 'a ai'a tahi na'i tahingada ma ai'a ha'i hua. 23 I kora ra to'o na'i ano goro 'a ura 'iniraaui nei ra rongoai ha'atee ana God marau aidangisia goro. Mana mwane maho goro ra hura'a baani'i tahingadaa'i 'onaai hungu goro ra hahaa'i hasi'ei. Tara'i nei ra'i 'arangi hua, tara'i nei ra'i ono tangahuru, ma tara'i nei ra'i oru tangahuru.”
Ha'atee Heiha'auu 'Iniai Hahaarisi Ta'aa
24 Mia Jisas 'a haua ro'u i mamaani heiha'auu o'ani, “Ni heimarungi ana God na awa na'i aro 'a 'onaai taha na to'o tanaai sae na rarasanga'ini'i kora goro na'i mou. 25 Na'i rodo, 'oha ra mauru hakoi sae, 'e maeronga na boi ma rarasanga'ini'i ro'u i korai hahaarisi ta'aa ma hano'a. 26 Na'i 'oha na korai wiit ra tahi ara'a mara hungu, ra'i hahaarisi ta'a'i ra tahi ro'u ara'a bei'i. 27 'Iraaui sae tatau'aro ana'i rau boi marau o'ani, ‘Saemaua, i'oe 'o rarasanga'ini'i moi korai wiit na'i mou amua. Na'i hei naragu boi ro'u ei hahaarisi he'ete'i 'isi?’
28 “Mia aramiraau o'ani, ‘'E maeronga nagu boi rarasanga'ini'i ro'u i hahaarisi ta'aa 'isi.’
“Miraau o'ani 'inia, ‘'O 'irisia domei rangu gata'ini'i hahaarisi ta'a'i 'isi?’
29 “Mia o'ani 'iniraau, ‘Moi abu, mou gasi rangu goni'i wiit. 30 Nugaa moi marai tahi goni. Na'i 'oha 'anai ha'igoni'i nawaigui 'unua tanaraaui sae tatau'aro agu'i marai rangu'i'i ga'u i hahaarisi ta'a'i. Rai ha'abobo'i marai suungi'i maraigui ha'igoni'i ro'u i wiit 'anai nuga taguma'ini'i na'i ruma.’ ”
Rago Anai Sae Narai Awa Bahainai
Heimarungi Ana God
(Mak 4:30-32; Luk 13:18-21)
31 Mia Jisas 'a haua ro'u i nata ha'atee heiha'auu. 'A o'ani, “Na heimarungi ana God na awa na'i aro 'a 'onaai koranai hasi'ei nara 'unua 'iniai mastad nara hasia na'i mou. 32 Rei'uaa na kekerei baani'i hakoi mwani taraani kora, 'oha na tahi ara'a 'a kae raha di'u'i hakoi mwane mareho nara hasi'i na'i mou. 'A aho'ita'i hasi'ei mana raraana ra raha 'ohadi manu 'anai nu'i suri'i.”
33 'Ia Jisas 'a haua ro'u i ha'atee heiha'auuni, “Na heimarungi ana God na awa na'i aro 'a 'onaai urao na dorariai gere dorai draebam beiai ta'i baegi flaoa bubu. Na'i muri, na gere dorai draebamusi 'a ha'asu'uai flaoa ma ha'arahaa'a.”
34 'Ado mamaani na haa'ia Jisas tanaraaui noni hunga, 'a hau'i 'ini'i ha'atee heiha'auu. Ai'a ta mamaani nai haua do'a bwa'i haua 'iniai ha'atee heiha'auu.
35 Naasi ma to'o'a i ha'atee rarabea na o'ani, “Wai mamaani tana'amou 'iniai ha'atee heiha'auu mawai maani ruhasi'i taha ra awa bainihu mau mai taraawa'anai ha'apwa'araa adai marewana.” 13:35 Psalm 78:2
'Ia Jisas 'A Maani Ruhasiai 'Ado'ado
'Anai Hahaarisi Ta'aa
36 Mia Jisas 'a hano baaniraaui noni hunga ma siri ruma. Miraaui rongoiusuri ana'i rau boi beia marau o'ani 'inia, “'Oi mamaani ha'a-aidangisi'ameu 'iniai 'ado'ado 'anai hahaarisi ta'aa nara tahi na'i moui wiit.”
37 'Ia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'Ia mo'o na rarasanga'ini'i kora goro, naasi 'inau na Garei Inoni. 38 I mou naasi marewana. Kora goro naasi 'iraaui nei narau awa bahainai heimarungi ana God. Hahaarisi ta'aa neiraausi nei ana'ia Saetan. 39 I maeronga na rarasanga'ini'i korai hahaarisi ta'a'i na'i moui wiit, naasia Saetan. Madoraa ni ha'igoni naasi ha'ahakonai dangi. 'Iraaui nei 'anai ha'igoni neiraausi enjel.
40 “'Onaai rahi'i adaa'i hahaarisi ta'a'i mara suu gata'ini'i, 'ai o'asi ro'u na'i ha'ahakonai dangi. 41 'Inau na Garei Inoni, wai ha'ataari'i hura'ai enjel agu'i marai rahi'i hura'a baaniai heimarungi agua 'i sae ora-ora'a mana nei narau ha'atehaai nata nei. 42 Marai gaasiraau siri na'i 'eu ngarungaru na raorao. Na'isi naraigu angiangi na'i ei marai 'ara-ngingita'i rihodaa'i 'iniai maata'i. 43 Miraaui sae odo-odo rai rara 'onaai sina na'i hourana ana Amadaau. 'Ia tei na'o to'o karinga 'oi bahurongo ma'oi aidangi tarihana.”
Ra'i Ha'atee Heiha'auu
'Iniai Heimarungi Ana God
44 'Ia Jisas 'a o'ani, “I heimarungi ana God na awa na'i aro 'a 'onaai mareho ororiu na awa na'i ano. I sae na sadoia, 'a wa'ewa'e di'u ma ahunia aho'i ma 'ari raonga'ini'i hakoi mwane mareho ana'i do'ai to'ora ha'a arari, ma'ai horiai dorai ano na awai mareho ororiusi ma do'ai to'oraa nana.
45 “I heimarungi ana God 'a 'onaa ro'u i sae raoraonga'i buri magu sibasiba 'ini'i nei goro 'anai hori'i. 46 'Oha na sadoiai nei na goro di'u na bwara di'ui horihorina, 'a aho'i ma raonga'ini'i hakoi bori ana'i ma 'ari 'anai horiai burisi.
47 “Ma ro'u i heimarungi ana God 'a 'onaai hu'o na 'iraaui sae ahu-ahuasi rau arasia na'i asi, na namoiwou ta taraani ii'a he'ete'i hairiu nara to'o na'i ei. 48 Mana 'oha na honu, ra ogea tarau na'i one, mara heinagu 'anai hoai'i nei goro baani'i nei ta'a'i. Na nei goro ra nuga taguma'ini'i suri'i abira, mana nei ta'a'i ra gaasi'i. 49 'Ai o'asi ro'u i here rai hauai enjel na'i ha'ahakonai dangi. Rai hoairaaui sae odo-odo baani'i sae ta'a'i. 50 'Iraaui sae ta'a'i rai gaasiraau siri na'i 'eu ngarungaru na raorao. Na'i 'isi rai angiangi marai 'ara ngingita'i rihodaa'i 'iniai maata'i.”
51 'Ia Jisas 'agu songa'iniraaui rongoiusuri ana'i o'ani, “Mou 'irara'i 'ado'ado 'ada'i ha'atee heiha'auu 'ini?” Miraau o'ani, “Meu 'irara'i.”
52 Maagu o'ani 'iniraau, “Hoita, 'iatei sae na aidangisi'i Ringe ana'ia Moses ma aidangisia ro'u i ha'ausuringa'i haoru 'iniai heimarungi ana God na awa na'i aro, 'a 'onaai sae na matai rahi'i hura'a baaniai ruma ana i mwane mareho goro he'ete'i hairiu. I mareho haoru mana nei bwani.”
'Iraaui Saeni Nasaret
Rau Ai'a Hinihinia Jisas
(Mak 6:1-6; Luk 4:16-30)
53 Na'i 'oha 'ia Jisas 'a haa'i hakoi mwani ha'atee heiha'auu 'ini, 'a hano baaniai dorasi 54 ma aho'i 'ari 'omaa ana na'i Nasaret. 'A siri na'i rumani ha'arahesi 'anai ha'ausuriraaui noni hunga, mana 'oha rau rongoai ha'ausuringa'i ana rau heimwaota'i di'u. Miraau o'ani, “'A 'ua na madoma di'u 'inia mo'oni? 'Iatei na haua tanaa i mena na haa'i 'ini'i mwani ha'abu'oahu 'isi? 55 Gau 'iraraa do'ia mo'osi 'e gare ana moi kapentaa. 'Ia Meri naasi inana, mana do'orana'i 'iraaua Jems, Josep, Saemon mia Jiudas. 56 Mana asina'i ra awa ro'u na'i 'omaani. 'A he'ua na 'irara'i 'ini'i maho 'isi a mo'osi?”
57 Naasi rau 'itaa Jisas marau ai'a raba hinihinia. Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “I rarabea ra ha'ahoua suri'i mwani 'omaa hako. Ta'i moi, na'i 'omaa ana miraau huudi sae ana'i naraugu ai'a.”
58 Na'i 'omaa anasi ai'a ha'abu'oahu rago naigui haua, 'inia rau ai'a hinihinia.

*13:15 13:14-15 Aisaea 6:9-10

13:35 13:35 Psalm 78:2