10
Haigaasi Na'i Ha'iwai
(Matiu 19:1-12; Luk 16:18)
1 Mia Jisas mana rongoiusuri ana'i rau hano baaniai Kapaniam. Rau ataha wou na'i Provensi Jiudea marau 'ari 'anai nata bataraui wai Jodan. Ma ra rago ro'u i sae nara boi beia Jisas, maagu ha'ausuriraau ro'u 'onaai bwane hahaua ana.
2 Tara'i Farisei ra boi beia Jisas, 'inia rau raba ha'imaania 'onaa na heiarami ana 'a ta'isada beiai Ringe ana'ia Moses. Marau songa'inia o'ani, “'Oi 'unua tana'ameu. 'A 'ua? Na Ringe ana'ia Moses ra ha'awatea moi dona sae 'ai matai gaasiai urao ana?”
3 Mia Jisas 'a aramiraau ro'u 'iniai heisonga'i. 'A o'ani, “'E taha na ringeringe ana Moses 'a 'unua 'iniai haigaasi?”
4 Miraau o'ani 'inia, “'Ia Moses 'a ha'awatea moi sae ha'iwai 'anai gaasiai urao ana, 'onaa 'ai haua ga'u na'i na'o ta usu-usu ni haigaasi.”*10:4 Diutronomi 24:1
5 Mia Jisas 'a o'ani, “'Ia Moses 'a haua tana'amoui ringeringesi suria mou rongoasa mamou ai'a raba araisuriai Ha'atora ana God. 6 Na Usu-usu Maea 'a o'ani, ‘'Oha 'ia God 'a ha'apwa'araai marewana, 'a ha'apwa'araai mwane mana urao.†10:6 Jenesis 1:27; 5:2 7 Na tarana naasi, na mwane 'ai nugasia amana mea inana maai hasi beiai urao ana, 8 mararui ha'i ta'i abe. Naasi, 'irarua rarugu ai'a 'onaaia'a i rua abe, ma'ata 'e ta'i abe moi.’‡10:7-8 Jenesis 2:24 9 Na tarana naasi, na noni 'ai abui hoaiai taha na 'ia God na ho'ogonia.”
10 'Ia Jisas mana rongoiusuri ana'i rau aho'i 'ari ruma. Miraaui rongoiusuri rau songa'inia ro'ua Jisas 'ini'i 'ado'ado 'ada'i maho 'isi. 11 Mia o'ani 'iniraau, “'Onaa ta mwane nai gaasiai urao ana ma waina ro'u i urao he'ete'i, 'iia 'a taritari'a baaniai urao ana. 12 Ma ro'u, 'onaa 'e urao na gaasiai mwane ana ma waina ro'u i mwane he'ete'i, 'iia 'a taritari'a ro'u baaniai mwane ana.”
Jisas 'A Ha'agorohirai Gare Kekerei
(Matiu 19:13-15; Luk 18:15-17)
13 Ra'i sae ra waa'i mai gare tanaa Jisas do'ai karohiraau maai ha'atee ha'agorohiraau. Me 'iraaui rongoiusuri ana'i rau ha'a-aburaaui sae 'isi. 14 'Oha 'ia Jisas 'a 'iraraa o'asi, 'a taesu'a 'adaaui rongoiusuri ana'i ma o'ani 'iniraau, “Moi abui ha'a-bwarasiraau. Moi wateraaui gare marai boi beiau. 'Inia 'iraaui nei ra 'onaairaausi, naasi nei nara arari 'anai siri na'i heimarungi ana God. 15 'Inau wai 'unua ha'a-momori tana'amou: 'Ia tei na bwa'i 'u'uria God 'onaai gare, 'a bwa'i awa bahainai heimarungi ana God.” 16 Mia Jisas 'a wairaau mai gare beia ma aberaau. 'A nugaai rimana na'i hungadaau ma ha'atee ha'agorohiraau.
'E Sae Na Toto'ora
(Matiu 19:16-30; Luk 18:18-30)
17 'Oha na taraawa'a hano ro'ua Jisas mana rongoiusuri ana'i, 'e sae na 'eba mai ma topira'i ruru tanaa Jisas ma o'ani, “Ha'ausuri! I'oe 'e sae goro! 'E taha nawai haua nawai daua 'inia i tahi tarau?”
18 'Ia Jisas 'a aramia o'ani, “Ni 'uaana na'o 'unua 'inia do 'inau 'au goro? Ai'a tanei do 'ai goro, me 'iia moi a God. 19 I'oe 'o bwane aidangisi'i'a i Ha'atora: Abui ngahu ha'amaesiai sae; abui taritari'a baaniai urao amua ma'ua mwane amua; abui beri; abui pwari'i na'i kooti; abui ha'a-bweubweu'aai sae 'iniai maho na to'oraa; ma'oi ha'ahoua amamu mea inamu.”§10:19 Eksodas 20:12-16; Diutronomi 5:16-20
20 Mana saesi 'a o'ani, “Ha'ausuri, na mwane mareho 'isi 'au bwane ha'isuri'i mau mai na'i 'oha nau kekerei.”
21 Mia Jisas 'a wana to'obuu 'inia ma ta'ahia maagu o'ani, “'E ta'i mareho na i'oe 'o ai'a haua mau. 'Oi 'ari ma'oi raonga'ini'i hakoi mareho na'o to'ora'i ma'oi hauai ha'a tanaraaui sae pohara. 'Onaa 'oi haua o'asi, 'oi toto'ora na'i aro. Na'i muri 'oigui boi suriau.”
22 'Oha na rongoa, maagu 'ome ahutotou'a. Ma hano'a ha'i ahutotou, 'inia 'iia 'e sae na toto'ora di'u.
23 'Ia Jisas 'a wanasiraau hairiu i sae ma o'ani 'iniraaui rongoiusuri ana'i, “'Ai bwara di'u tanaraaui sae ra toto'ora 'anai siri na'i heimarungi ana God.”
24 'Iraaui rongoiusuri ana'i rau heimwaota'i di'u 'ini'i maho na 'unu'isi. Mia Jisas 'a o'ani ro'u 'iniraau, “Mwani sae agu'i, 'a bwara di'u 'anai siri na'i heimarungi ana God! 25 'A 'ua? I mwamwaa nara 'unua 'iniai kamel 'a matai siri daara'i na'i maanai nira? 'A bwara! Ma bwara di'u ro'u wou tanaai nei na toto'ora 'anai siri na'i heimarungi ana God.”
26 Na'i 'oha rau rongoa o'asi rongoiusuri, raugu heimwaota'i di'u marau ha'atee o'ani, “Romwane, 'onaa na o'asi, 'a 'ome 'onaa do 'a bwa'i ta sae nai dauai tahi tarau!”
27 Mia Jisas 'a wanasiraau ma o'ani, “Beiai noni 'a bwarai daua haariraaui tahi tarau, mei beia God 'a ai'a maho i bwara tanaa, 'inia tanaa God mwane maho ra mwada'u moi.”
28 Mia Pita 'a o'ani 'inia, “'Ome! 'I'ameu meu nugasi'i hakoi mwane maho amee'i mameu suri'o!”
29-30 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'Au 'iraraana. 'Inau wai 'unua ha'a-momori tana'amou: 'Ia tei na nugasi'i mwane mareho ana'i 'inia 'a suriau mana Taroha Goro, 'iia 'ai dau'i mwani mareho di'u'i mareho na nugasi'i 'isi. 'Onaa 'ai nugasiai ruma ana ma'ua do'orana'i, asina'i, amana, inana, gare ana'i ma'uai dorai ano ana, 'ia God 'ai huunai ha'agorohia. Ma na'i marewana 'ai ha'arago'i tanaai mwani maho 'isi. Me 'iraaui sae rai ha'a-mama'aia ro'u! Ma'ata na'i madoraa nai boi mau, 'aigui daua nana i tahi tarau. 31 Ma naasi, 'a ragoi nei nara ororiu na'i 'ohani, rai ha'i sae haari'i moi. Ma ragoi nei ra ai'a ororiu na'i 'ohani, 'ia God 'ai ha'a-ororiu'araau.”
Orunai 'Oha Na 'Ia Jisas
'A Hadanga'iniai Mae Nai Haua
(Matiu 20:17-19; Luk 18:31-34)
32 'Oha rau suriai tara na ta'eha 'anai Jerusalem, 'ia Jisas 'a hano na'i na'o 'iniraaui rongoiusuri ana'i. 'Iraaui rongoiusuri ana'i rau heimwaota'i di'u 'inia, miraaui sae ra haisuri ra mamaa'u. Jisas 'a wairaau haariraau ro'u i rongoiusuri ana'i ma maani'i tanaraaui taha na rai to'o mau tanaa. 33 'A o'ani 'iniraau, “Moi bahurongo goro. Na'i 'ohanisi gau hahano'a 'anai Jerusalem. Maagu na'i 'isi, 'e nei nai usuha'iniau i Garei Inoni tanaraaui Na'ohadaa'i Piriisi mana Ha'ausuri 'anai Ringe ana'ia Moses. Rai hiiriau 'anai ha'amaesiau marai usuha'iniau ro'u tanaraaui nei ra ai'a Jiu. 34 Rai haikou 'iniau marai ngisuai abegu marai rorohoau maraigu ngahu ha'amaesiau. Ma'ata 'e rua dangi nai hako mana'i oruna, wai suruta'e aho'i baaniai mae.”
Na Hei'irisina Jems Mea Jon
(Matiu 20:20-28)
35 'Ia Jems mea Jon rua garena Sebedi, raru boi beia Jisas ma raru ha'atee o'ani 'inia, “Ha'ausuri, 'e ta'i maho na miri 'irisia do'oi haua tana'amiria.”
36 Mia Jisas 'a songa'inirarua o'ani, “'E taha muru rabasia?”
37 Ma rarugu aramia o'ani, “Na'i madoraa na'oi mwaeraha ma'oi marungiraaui noni, miri raba heimarungi bei'o. Tanei nai heinagu na'i dora ni mwaeraha na'i aba odomu ma tanei na'i maha.”
38 Mia Jisas 'a o'ani 'ini'ararua, “'I'amurua muru ai'a aidangisiai maho na muru ha'angoniasi. 'A 'ua? Muru ga'i siri moi na'i rongomaata'i na 'inau wai siri iei? Ma muru ga'i matai mae moi 'onaai mae na wai haua?”
39 Miraru aramia Jisas o'ani, “Miri ga'i haa moi!”
Mia Jisas 'a o'ani ro'u, “Ha'amomori di'u. Murui rongomaata'i ha'a-momori 'onaai rongomaata'i na 'inau wai haa ma murui mae moi 'onaai mae na wai haua. 40 Ma'ata 'inau 'au bwa'i sigihia 'iatei nai heinagu na'i odogu ma'ua na'i mahagu. 'Iia moi a God nai 'unua 'iatei nai heinagu beiau. 'Inia 'iia 'a bwane 'ome sigihiraau.”
41 'Oha 'iraaui nata tangahurui rongoiusuri ana'ia Jisas rau rongoai mahosi, rau taesu'a di'u 'ana Jems mea Jon.
42 Mia Jisas 'a 'unuraau hako mai beia, ma o'ani 'iniraau, “Mou bwani 'iraraa doni mwaeraha mana na'otara adaa'i sae ra ai'a Jiu, rau ha'aba'o 'iniai heimarungi narau haua ma goro adaau i haa'i mwani heiatenga'i tanaraaui noni. 43 Ma'ata 'ai abui o'asi bei'amou. 'Ia tei nai raba na'otara tana'amou, 'iia 'ai ha'i sae tatau'aro tana'amou. 44 Mia tei na raba bwauodo, 'ai ha'i slev tana'amou hako. 45 Moi ha'isuriai herehere agua. 'Inaui Garei Inoni 'au ai'a boi do 'irai sae rai tau'aro tanaau. Me 'inau 'au boi do 'inau wai tau'aro tanaraau, ma 'anai wateai tahingagu 'anai ha'atahiraau baaniai ora-ora'a.”
Jisas 'A Ha'a-wanawanaa Aho'i a Batimeas
(Matiu 20:29-34; Luk 18:35-43)
46 Jisas mana rongoiusuri ana'i rau tahai 'omaai Jeriko. Ma na'i muri, 'oha rau hura'a baaniai 'omaasi, 'a ragoi sae ra suriraau. Ma'e sae na kuru na atana 'ia Batimeas 'a heheinagu na'i bobonai tara, 'iiasi 'e garena Timias. 'Iia 'a heinagu 'isi'a 'anai ha'angoni ha'a beiraaui noni rau tatahahoro na'i tarasi. 47 Na'i 'oha na 'iraraa do 'ia Jisas, 'e sae ni Nasaret na boi na'i tarasi, 'agu taraawa'a awara raha o'ani, “Jisas, warowarona Deved. 'Oi arunga ta'ahiau ma'oi 'a'auhiau!”
48 Ragoi sae ra 'unua do 'ai papaku, mia awara raha ro'u baaniai na'o, “Jisas, warowarona Deved, 'oi arunga ta'ahiau ma'oi 'a'auhiau!”
49 Jisas 'a ura papaku ma o'ani 'iniraau, “Moi 'unua mai.”
Maraugu o'ani 'inia Batimeas, “'Ai abui ta'aabemu. 'Ia Jisas 'a 'unu'o, 'oi ura ara'a!”
50 'Ia Batimeas 'a rege ara'a ma gaasiai to'oni bo-hura'a ana, ma 'ari beia Jisas.
51 Jisas 'a songa'inia o'ani, “'E taha na'o 'irisia do wai haua tana'o?”
Mia aramia Jisas o'ani, “Ha'ausuri, 'au raba wanawana aho'i!”
52 Mia Jisas 'a ha'atee o'ani tanaa, “'Io, na hinihinimu na ha'agorohi'o. 'Oi 'ari'a.”
Na'i mau 'ohasi na sae kurusi 'agu wana. Ma hano beia Jisas suriai tara.