21
Pɔlʋ 'ba hɔ Zoluzalɛmʋn
1 Ɛhɩ, mɔ yɛ nʋn bɛ́ yɛ lili ngalɩɛ yuelɩ mɔ yɛ sanndɩlɩ'n, meli'n falɩ yɛ́ fɔ́ʋ́n dede yɩ́ nʋan y'ɔ le lɩka'n mɔ bɛ fɛlɛ yɩ́ Kɔsʋ'n. Alɩ́ɛ hɩnlɩn, yɛ kɔ tu yɛ́ bʋ ɛbɛlɛ yɛ kɔ ju lɩka'n mɔ bɛ fɛlɛ yɩ́ Lodɩ'n. Ɛsɛ yɛ fi ɛbɛlɛ, yɛ kɔ ju kulo'n mɔ bɛ fɛlɛ yɩ́ Patala nɩn asʋ. 2 Mɔ yɛ juli ɛbɛlɛ'n, anɩn meli kʋn lɛ kɔ Feninsi mân nun. Yɛ kɔ fʋ nun, cuein yɛ̂ yɛ hɔlɩ ɔ. 3 Yɛ hɔlɩ dede mɔ yɛ 'mantan Sipʋlʋ mân'n, mɔ anɩn yɛ gua meli nɩn anun yɛ́ nyɩn tua yɩ́'n, yɛ kɔ sɩn asue afian kpɔlɛ mân sɔ nɩn abʋ asɩ nán y'a tʋ yɛ́ ti Sili mân nun. Yɛ hɔlɩ dede mɔ yɛ juli kulo'n mɔ bɛ fɛlɛ yɩ́ Tii nɩn asʋ'n, meli'n kɔ si asɩ. Afɩ anɩn ɛbɛlɛ y'ɔ di kɛ bɛ yɩ nun ninnge'n bɛ gua ɔ. 4 Yɛ kɔ nwun yɛ́ Mɩn menian, yɛ kɔ li mɔlɛ kʋn bɛ́ nwʋn ɛbɛlɛ. Wawɛ Nwannzan-nwannzan'n kɔ man bɛ kɔ han bɛ kɔ hele Pɔlʋ kɛ n'ɔ kɔ Zoluzalɛmʋn. 5 Nan mɔ yɛ lili mɔlɛ kʋn yuelɩ mɔ yɛ 'kɔ'n, bɛ nʋn bɛ́ yɩ nʋn bɛ́ mma'n-mɔ, bɛ́ kʋalaa bɛ kɔ hɔ yɛ́ atɩn egua dede kulo'n tiba. Yɛ kɔ gua yɛ́ nanngʋnlʋnman asɩ jenvie nɩn anʋan yɛ kɔ yɔ asɔnɩn. 6 Yɛ yɔlɩ asɔnɩn yuelɩ mɔ yɛ lili ngalɩɛ'n, yɛ kɔ fʋ meli nɩn anun yɛ̂ bɛ salɩ hɔlɩ awulo ɔ.
7 Yɛ kɔ tu yɛ́ bʋ Tii ɛbɛlɛ, yɛ́ nʋan y'ɔ le kulo'n mɔ bɛ fɛlɛ yɩ́ Pʋtolemayisi nɩn asʋ. Mɔ yɛ juli ɛbɛlɛ'n, yɛ hɔlɩ bisalɩ anianman'n-mɔ ahɩn yɛ kɔ li cɩan kʋn bɛ́ nwʋn ɛbɛlɛ. 8 Mɔ alɩ́ɛ hɩnlɩn'n, yɛ kɔ sa yɛ kɔ fʋ meli nɩn anun, yɛ́ nʋan y'ɔ le kulo'n mɔ bɛ fɛlɛ yɩ́ Sezale nɩn asʋ. Mɔ yɛ juli ɛbɛlɛ'n, yɛ kɔ sike Filipʋ m'ɔ bɔ Ɛjɔlɛkpa'n kpayɛ nɩn awulo. Filipʋ wɔ menian nsʋ'n mɔ Zoluzalɛmʋn ɛlɔ asɔnɩn'n kpalɩ bɛ́ nɩn anun bie. 9 Anɩn Filipʋ le mma mmalasua muan nnan. Mma mmalasua muan nnan sɔ'n-mɔ di Nyanmɩan kpɔman.
10 Yɛ lili kɔ yɔ ɛlɛsan kʋn ɛbɛlɛ. Tɛmʋn sɔ'n, kpɔmanfʋɛ belenzua kʋn fi Zude mân nun ɔ kɔ a. Bian sɔ'n, bɛ fɛlɛ yɩ́ Agabisi. 11 Ɔ walɩ tʋlɩ yɛ́ a, ɔ kɔ le Pɔlʋ bɛlɛtɩ'n. Ɔ kɔ fa kɔ hyɩ yɩ́ muonun yɩ́ sa nʋn yɩ́ ja'n-mɔ. Yɩ́ nwan: “Ɛ 'nwun ɛjɔlɛ mɔ Wawɛ Nwannzan-nwannzan'n lɛ kan'n: ‘Sʋanlan'n m'ɔ le bɛlɛtɩ ɛhɩ'n, Zufʋ'n-mɔ mɔ bɛ wɔ Zoluzalɛmʋn ɛlɔ'n, bɛ 'ba hyɩ yɩ́ sa nʋn yɩ́ ja'n-mɔ sʋa bɛ fa yɩ́ bɛ wula bɛ́ mɔ bɛ nzɩ man Nyanmɩan nɩn asa nun.’ ”
12 Mɔ Agabisi hanlɩn sɔ mɔ yɛ tɩlɩ'n, yɛ nʋn anianman'n-mɔ mɔ bɛ wɔ Sezale ɛbɛlɛ'n, yɛ kɔ han yɛ kɔ hele Pɔlʋ kɛ n'ɔ kɔ Zoluzalɛmʋn. 13 Mɔ yɛ hanlɩn sɔ'n, nán Pɔlʋ a bua yɛ́ kɛ: “Ɔ yɔ sɛ mɔ ɛmɔ lɛ sun bɛ man mɩ́n nwʋn bubu mɩ́n ɔ? Sɛ bɛ 'cɩ mɩ́n sa nʋn mɩ́n ja, anaan sɛ bɛ 'kun mɩ́n bɔbɔ wɔ yɛ́ Mɩn Zozi dunman nun an, m'an bɔbʋa mɩ́n nwʋn.”
14 Kɛmɔ yɛ hanlɩn ngo yɛ hanlɩn njɩn mɔ Pɔlʋ a ndie man'n, yɛ yacili yɩ́. Ɛjɔlɛ mɔ yɛ hanlɩn'n y'ɔ le kɛ: “Mɔ yɛ́ Mɩn kulo'n, man ɔ yɔ́ sɔ!”
15 Mɔ cɩan kaan'n mɔ yɛ lili yɩ́ ɛbɛlɛ'n yuelɩ'n, yɛ kɔ sesie yɛ́ nwʋn yɛ kɔ fa Zoluzalɛmʋn atɩn'n. 16 Mɔ yɛ 'kɔ'n, yɛ́ Mɩn menian'n-mɔ mɔ bɛ wɔ Sezale ɛbɛlɛ'n mmie-mɔ nʋn yɛ́ yɛ̂ ɔ hɔlɩ ɔ. Mɔ yɛ juli ɛlɔ'n, bɛ nʋn yɛ́ kɔ hɔ kɔ sike bian kʋn. Bian sɔ'n, bɛ fɛlɛ yɩ́ Mʋnnasʋn. Ɔ fi Sipʋlʋ mân nun. Ɔ falɩ yɩ́ nwʋn manlɩn yɛ́ Mɩn a hyɛ.
Pɔlʋ 'ba hɔ fua Zʋakɩ anwʋn
17 Mɔ yɛ juli Zoluzalɛmʋn ɛbɛlɛ'n, anianman'n-mɔ sɔlɩ yɛ́ nun kanlanman kpa. 18 Mɔ alɩ́ɛ hɩnlɩn'n, Pɔlʋ nʋn yɛ kɔ hɔ Zʋakɩ awulo ɛlɔ. Yɛ 'kɔ a ju a, anɩn asɔnɩn nɩn asʋ mgbain'n-mɔ a yia ɛbɛlɛ. 19 Pɔlʋ kɔ bisa bɛ́ ahɩn yɛ̂ junman'n kʋalaa mɔ Nyanmɩan a li wɔ bɛ́ mɔ bɛ tɩ man Zufʋ nɩn afian'n, ɔ kɔ sʋsɔ sʋ ɔ kɔ han yɩ́ kʋalaa ɔ kɔ hele bɛ́.
20 Mɔ Pɔlʋ anʋan tɔlɩ'n, bɛ kɔ yɩ Nyanmɩan ayɛ, ɛsɛ bɛ́ nwan: “Nɩan, anianman, Zufʋ akpɩɩ kɔ yɔ nyɛ nyɛ a fa bɛ́ nwʋn a man yɛ́ Mɩn. Nan kʋsʋ, bɛ́ mala ɛjɔlɛ'n tɛ tɩ bɛ́ cɩnnjɩn. 21 B'a han b'a hele Zufʋ sɔ'n-mɔ kɛ, ɛ 'kele like a, ɛ kan kele Zufʋ'n-mɔ kʋalaatin mɔ bɛ gugua mân mân'n-mɔ asʋ'n kɛ bɛ káci bɛ́ nzin bɛ sí Moyizɩ mala'n, nán bɛ kpɛ bɛ́ mma'n-mɔ mmian nun, ɛsɛ nán bɛ di Zufʋ'n-mɔ mala'n-mɔ asʋ. 22 Yɛ 'yɔ sɛ? Afɩ, yɩ́ biala, bɛ 'tɩ kɛ a ju ɛwa. 23 Yɩ́ ti, atɩn'n mɔ yɛ 'ba hele wɔ́'n, sɩn sʋ. Yɛ le menian nnan ɛwa, b'a bɔbʋa Nyanmɩan. 24 Ɛ nʋn bɛ́ hɔ́ tú bɛ́ nwʋn efian nán tua bɛ́ ti kalɛ'n maan bɛ nyán atɩn bɛ kpá bɛ́ ti'n. Yɩ́ dɩɛ anɩn bɛ́ kʋalaa bɛ nwun yɩ́ kɛ ato yɛ̂ b'a li b'a tʋ wɔ́ bʋ ɔ, nán wɔ́ muonun ɛ di *Moyizɩ mala nɩn asʋ. 25 Nan bɛ́ mɔ bɛ tɩ man Zufʋ mɔ b'a fa bɛ́ nwʋn b'a man yɛ́ Mɩn Zozi'n, ɛjɔlɛ mɔ yɛ́ nʋan sɛlɩ yɩ́ nwʋn, mɔ yɛ hɛlɛlɩ yɛ hanlɩn yɛ hɛlɛlɩ bɛ́'n y'ɔ le kɛ nán bɛ di amʋan sʋ naan, nán bɛ di naan nʋn yɩ́ moja'n nʋn cunmun, ɛsɛ nán bɛ yɔ satɩlɩfʋɛ nyɔlɩɛ.”
26 Ɛhɩ a, Pɔlʋ nʋn menian nnan sɔ'n-mɔ kɔ hɔ. Mɔ alɩ́ɛ hɩnlɩn'n, Pɔlʋ nʋn bɛ́ bɛ kɔ bɔ bɛ́ efian etue nɩn abʋ. Mɔ bɛ bɔlɩ yɩ́ bʋ'n, Pɔlʋ kɔ hɔ Nyanmɩan awulo ɛlɔ ɔ kɔ hele cɩan mɔ bɛ 'gua efian etue nɩn abʋ bɛ yɩ bɛ́ nun kʋn biala ati tɛɛ'n.
Zufʋ'n-mɔ 'ba hyɩ Pɔlʋ Nyanmɩan awulo nɩn anun
27 Ɛhɩ, bɛ bɔlɩ efian etue nɩn abʋ dede mɔ ɔ 'ju yɩ́ cɩan nsʋ'n, Zufʋ'n-mɔ mɔ bɛ fi Azi mân nun'n kɔ nwun Pɔlʋ Nyanmɩan awulo nɩn anun. Bɛ kɔ wowula bagua nɩn abʋ bɛ kɔ hyɩ Pɔlʋ. 28 Anɩn bɛ lɛ tɛtɩan bɛ kan kɛ: “Izalayɛ amma, ɛmɔ bála a bʋka yɛ́ o! Yɛ́ sa a han sʋanlan'n m'ɔ nanndɩ nun ɔ kan ɛjɔlɛ ɛtɛ ɔ tia Izalayɛ mân'n, Moyizɩ mala'n nʋn Nyanmɩan awulo'n. Ɛsɛ bɛ nɩ́an, ɔ'a man bɛ́ mɔ bɛ tɩ man Zufʋ nɩn a wʋlʋ Nyanmɩan awulo nɩn anun ɔ'a man efian a han lɩka nwannzan-nwannzan ɛhɩ!”
29 Anɩn bɛ lɛ kan sɔ, ɔ sanlɩn kɛ bɛ nwunlin Tolofimʋn m'ɔ fi Efɛzɩ'n nʋn Pɔlʋ kulo nɩn anun. Bɛ jʋnlɩn kɛ anɩn Pɔlʋ a fa yɩ́ a wʋlʋ Nyanmɩan awulo nɩn anun.
30 Kulo bɔndɩn nɩn anun kɔ fannyan. Yɩ́ bɛ̂ o, yɩ́ fama o, menian'n-mɔ kɔ tu woo. Bɛ kɔ sɔ Pɔlʋ bɛ kɔ fa yɩ́ Nyanmɩan awulo nɩn anun bɛ kɔ fite bɛ kɔ tʋtʋ anʋan nɩn anun ɛbɛlɛ ala. 31 Anɩn bɛ lɛ kpʋnndɛ bɛ kun Pɔlʋ, nán ngalɩɛ a tʋ Lɔmʋn nzalafʋ'n-mɔ kpain nɩn ɛlɔ kɛ Zoluzalɛmʋn kulo bɔndɩn'n lɛ sɔ. 32 Ɛbɛlɛ ala, ɔ kɔ hohuan nzalafʋ'n-mɔ nʋn bɛ́ mgbain'n-mɔ anʋan bɛ kɔ kpʋ bagua'n. Mɔ bagua'n nwunlin nzalafʋ'n-mɔ nʋn bɛ́ kpain'n, bɛ kɔ yaci Pɔlʋ ɛbʋ́ɛ.
33 Ɛhɩ a, nzalafʋ kpain'n kɔ hyʋɩn kɔ kpunnge Pɔlʋ, ɔ kɔ man atɩn kɛ bɛ gúa yɩ́ sa ngɔnzɔngɔnzɔ nnyuan. Mɔ bɛ gualɩ yɩ́ sa ngɔnzɔngɔnzɔ'n, nzalafʋ kpain'n kɔ bisa yɩ́ sʋanlan ɛhɔlɛ kʋn m'ɔ tɩ'n ɔ nʋn like mɔ ɔ'a yɔ'n. 34 Mɔ nzalafʋ kpain'n 'bisa Pɔlʋ ɛjɔlɛ'n, anɩn bagua nɩn anun menian'n mmie-mɔ lɛ tɛtɩan bɛ kan ɛjɔlɛ kʋn, anɩn mmie-mɔ kʋsʋ lɛ tɛtɩan bɛ kan ɛjɔlɛ fʋfɔlɛ. Nzalafʋ kpain'n nnwun man ɛjɔlɛ nɩn ati nʋn yɩ́ bʋ, afɩ ɛbɛlɛ a yɔ beje beje. Ɔ kɔ man atɩn kɛ bɛ nʋn Pɔlʋ hɔ́ nzalafʋ'n-mɔ lɩka mɔ bɛ wɔ ɛlɔ. 35 Pɔlʋ nʋn bɛ hɔlɩ mɔ bɛ fʋ ɛsɩkalie'n, nzalafʋ'n-mɔ kɔ fa yɩ́ bɛ sa sʋ. Ɔ sanlɩn kɛ ɛbʋ́ɛ mɔ bagua nɩn a bʋ yɩ́'n, ɔ'a man yɩ́ nwʋn a bɛlɛ yɩ́. 36 Afɩ anɩn bɛ́ kʋalaa bɛ si yɩ́ sʋ bɛ lɛ tɛtɩan bɛ kan kɛ: “Bɛ hún yɩ́! Bɛ hún yɩ́!”
37 Ɛhɩ, mɛlɛ mɔ bɛ 'fa Pɔlʋ bɛ wʋlʋ sua nɩn anun'n, ɔ kɔ bisa nzalafʋ kpain'n kɛ: “Asʋ mɩn kʋala kɛ mɩn nyan atɩn mɩn kan ɛjɔlɛ mɩn kele wɔ́ ɔ?”
Mɔ Pɔlʋ hanlɩn sɔ'n, nán nzalafʋ kpain nɩn a bisa yɩ́ kɛ: “Ɛ kan Gɛlɛkɩ anɩɛ ɔ? 38 Ezipiti mân nɩn anun sʋanlan ɛhɩ mɔ ɔ'a bɔ mân ɛlɛsan asʋ ɛwa, m'ɔ nʋn kodiawu akpɩɩ nnan b'a bɔ bɛ́ ti ɛwâ nɩn anun ɛlɔ'n, nán yɩ́ y'ɔ le wɔ́ ɔ?”
39 M'ɔ bisa sɔ'n, nán Pɔlʋ a bua yɩ́ kɛ: “N dɩ Zufʋ, b'a wʋ mɩ́n Silisi kulo'n mɔ bɛ fɛlɛ yɩ́ Talɩsɩ nɩn asʋ. Kulo sɔ'n mɔ b'a wʋ mɩ́n sʋ'n lɛ dunman. Yɩ́ ti, man mɩ́n atɩn maan n gán ɛjɔlɛ n géle bagua'n.”
40 Mɔ Pɔlʋ hanlɩn sɔ'n, nzalafʋ kpain'n kɔ man yɩ́ atɩn. Ɛhɩ a, Pɔlʋ kɔ jinlan ɛsɩkalie nɩn asʋ ɔ kɔ tʋ yɩ́ sa ɔ kɔ hele bagua'n. Mɔ bɛ gualɩ diin'n, Pɔlʋ kɔ kuku yɩ́ nʋan sʋ ɔ kɔ han yɩ́ *alameɩn anɩɛ nɩn anun ɔ kɔ hele bɛ́. Yɩ́ nwan: