5
Jesu pohuatasacari Pueyaso rupaa tuhuananujiniji
(Lc 6.20-23)
Jesu niquishacari jiyanohua queraatia pueya nocua niyano, nojuajaari tuhuananuucua tacaquiaari tiji na cajiniuria. Na saquiriojosano pueyari nocua catecanoquiaari. Jesuuri nojori niishitiojonu coteequiaari. Naa na pueya sequereeri:
—Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete niishiyani noojia sesa quiya. Nojoriiri Pueyaso pueyara quiriquiano, pueyaracaanu na jiitianura nojori.
’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori canapuete taraatia quiyani sesa na miiniuucua. Pueyasoori nojori cumanijianutaniya.
’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete maja tama nerajaaja niishiriojojuacani. Nojoriiri nio jiya camaruhua quiniutianiya, taa Pueyaso sequequiaaricuajani.
’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete maninia quiniuucua jiaatiaa jiyanohuani, taa pa jiaatiaacuaa miaquenuucuani. Pueyasoori maninia quijiacara nojori jiyatenutaniya.
’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete naquiya miishanoocua taraajejani. Pueyasoori nojoriicua taraajenutaniyajaacuhuaj.
’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori canapuete maninia jiuujiaracani. Nojoriiri Pueyaso niquiniutianiya cutara.
’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete pueya jiyanootiootejani. Nojoricuajaari Pueyaso muerasu quiniutianiya.
10 ’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete naquiya miishanoni, Pueyaso panishano nojori miiniuucua. Pueyasoori nojori jiitianutaniya pueyaracaanu shuquiriaatia, na muerasu nojori quishacari.
11 ’Shuquiriaatia quijiaca niajaniya, tamasaca jaara nia macaatiri cua tojitiajaca nia quishacari, naajuhuaj, nojori jaara miya naquiya niajaniya. Naajuhuaj, niaari shuquiriaatia quijiaca, nojori jaara saquiriojotare niaacuara na sapojonuta, maninia nia tojiniuucua janiya. 12 Niaa jaara naa miishaaretej, jiyanohua nia timiquiore. ¡Shuquiriaatia nia quirijiuhuaj! Pueyasoori cunora jiyanohua maninia nia miiniutianiya jiyocuacaanu nia quishacari nata. Tariucuacaanu Pueyaso sequesano caminiujiuniaacuajaari naa naquiya miishaaquiaarijiuhuaj, nia supueyaquishaacarijiyojua.
Pueyaso muerasuuri juhua shoni quiya mijiria, juhua ninishiqui cuhuatanaajuhuaj
(Mr 9.50; Lc 14.34-35)
13 ’Mijiria, niaari juhua shoni quiya, mijiria quiniaa mariqui socua seseyareeri. Shoni jaara na tiquiriiquia jatama, ¿maatucua taa tiquiriiquiara quiriohuani? Maja na naata. Shoni jaara naa quiritij, najuhuana quiyari, shaaca. Jiyano shoni cuaara jatasaaria nuujinia, pueya rapijiosocoriquiano.
14 ’Naajuhuaj, niaari juhua ninishiqui cuhuatana mijiria quiniaara. Tiaca jaara tuhuananuucua quiri, majaari na naata na jamaaniu. 15 Naajuhuaj, pueya jaara samaritiu noshitiri, jiyocuacaanu morotashiyari, tiaco na cuhuatanura maninia, pueya niquiniuria maninia nocuaji. Majaari samaritiu niatasaanu conatu cariquiaco. 16 Naajuhuaj, niajaniya cuaara maninia miiria pueya niquiara. Maninia nia miishacari, niaari pueya cuhuataa juhua samaritiu. Naa maninia miijia nia quishacaritij, pueyari Jiyocuacaanu Quijia nia Que Pueyaso maniniuhuaqueetanutaniya.
Jesu niishitiojosanoori tariucuacaanu Moisés Rootasanojiniji
17 ’Majaari nia jiyaniniu janiyari niquiaarini Moisés Rootasano cua tarinitiniuria niajaniya, Pueyaso sequesano caminiujiuniaa rootasanonio. Maja. Niquiaari cutaranijia puetunu cuno rootasanojuanaa cua tojiniuria, cua tohuateenurajuhuaj. 18 Pueyanaa, seetanujuanaa nia sequeyanijia. Nio jiya quishacarijia, jiya cajiniocuanio, majaari quenaaja niquiriyatu naashanoniyojua Pueyaso Rupaajiniji shaajetesaanu quiniutianiya. Majaari na shaajetesaanu quiniutianiya puetunu Pueyaso naajiotesanojuanaa cuaara tohuateerejaatijia. 19 Naaratej, tamonu pueyano jaara jiyaniri tamonu rootasano tariucuacaanu Pueyaso Rupaajiniji najuhuana sequesano, nojuajaari cocuaatia miya. Nojuaja jaara cuno tariucuacaanu rootasano tojiyaquiri, cuno pueyanoori socua rerequetesano quiniutianiya narta Pueyaso muerasujinijinio. Naajuhuaj, nojuaja jaara pueya niishitiojore nojori tojiyaquiniuria cuno rootasano, cuno pueyanoori socua rerequetesano quiniutianiya puetunu narta Pueyaso muerasujinijijianaa. Saniniuujia, cante tariucuacaanu Pueyaso rootasano tojiquiaanijia, na niishitiojoquiaa tamasacajaariuhuaj, cuno pueyanoori socua tojishano pueyano quiniutianiya Pueyaso shuriucua jiyocuacaanu. 20 Nia numooteyanijia, niaa jaara quiyaquiri socua maninia quijiaca Fariseocuacajiniji, Moisés Rootasano niishitiojonaajinijinio, majaari Pueyaso muerasu nia quiniu quiniutianiya.
Jesu niishitiojosano maja pa juaaniuria
(Lc 12.57-59)
21 ’Niaacuajaari tojiquiaari taa pa supuetanaa sequesaaquiaaricuajani: “Maja monu. Cante pueyano monani, nojuajaari nequesoreesaanutaniya”. 22 Janiyari saniniuujia nia niishitiojiyani, cante narta pueyanota juaajiani, cunoori nequesoreesaanutaniya. Naajuhuaj, cante narta pueyano saarijiojuani, cunoori nequesoreesaanutaniya jiyaniijianucua niquiara. Naajuhuaj, cante narta pueyano sesacareeni, cunoori quera jatashiya mani quiquiojinia, pueyaracaanu saniitiosocoriquiano.
23 ’Naacuajitij, nia niquitionu panishacari Pueyasora nia casaa, niaa jaara jiyacari niishiquii, quiaari quiarta pueyano juaatiriucuaa quiocuara, ritia quia tiujiare cuniqui quia niquitiosocoriquiano Pueyasora, catijiaja shuriucuani. 24 Quiarta pueyanota quia jiyanootioocoocuara coteenu. Na nuhuaji cutara quia naata niquitionu quia casaa Pueyasora.
25 ’Tamonu jaara quia jiyataa nequesoreenaacua, sesa quia miiniuucua nojuaja, maninia quia pohuatare ritia nojuaja, taa quia miiniutianiyani na jiyanooniuria quiajaniya. Ritia nia jeecatoore nucuaco nia quiasacarijia, quiaa mariqui nequesoreena niquitiosaareeri. Nequesoreena naasucuaari quia niquitionutaniya nujuatejojua camarnu saniniuujia. Nojuajaari quia nujuatenutaniya nujuatejojuajinia. 26 Seetanujuanaa nia sequeyanijia, majaari quia tohuatanu quiniutianiya, quiaa cuaara niquitiorejaatijia puetunu na sequesano cumaneecajanaa quia cumaneecajiniji.
Jesu niishitiojosano, maja pa camishoo maajiicua pa jiaatiaaquiniuria
27 ’Niaacuajaari tari tojiquiaari nio tariucuacaanu rootasano: “Maja tamonu niquiocua numuetucunu”. 28 Janiya cutaraari nia sequeyani, pueyano jaara na camishoo maaji niquiri nocua na jiaatianuta, cunoori juhua na numuetucuree tari noojiajinia.
29 Na nuhuaji, Jesuuri nio miriqui sequesano sequequiaari pueyara, jiyanohua na niishitiojonura nojori:
—Naaratej, quia miaquetajara quia namijia jaara sesa miitiri quiajaniya, quia namijia quia jiatere. Tamocora quia jatare. Quiajaniyara socua maninia cutaraari namijiijiu quia quiniuria, maja quia jatasaanura mani quiquiojinia puetunu quia cuaqueyatajanaa. 30 Naajuhuaj, quia miaquetajara quia numatu jaara quia miitiri sesa, quia jiyatarenoj. Tucuacaanu quia jatare. Socua maninia cutaraari quiara quia jiyatanura quia numatu, maja puetunu quia cuaqueyatajanaa quia jatasaanura manijinia, pueyaracaanu quia miiniuria naquiya tii.
Naa na pohuatasacaritij, Jesuuri pa niishitiojiya maja pa tojiniuria poojia panishano, sesa na miitiniuria pa cuaqueya.
Jesu niishitiojosano maja pueya cartenura necocua
(Mt 19.9; Mr 10.11-12; Lc 16.18)
31 Jesuuri naa niishitiojoquiaarijiuhuaj:
—Pa supuetanaari naa rootasaaquiaarijiuhuaj: “Pueyano jaara necocua cartere, maaji cuaara niquitiosaaria naajionee, pueya niishiniuria neyacaqui na carteree”. 32 Janiyari saniniuujia nia sequeyanijia, pueyano jaara necocua cartere, sesa miya Pueyaso niquiaraari. Naacuajitij, na cartesano maajiiri tamonuta quiniutianiya na nuhuaji. Cunoori sesa Pueyaso niquiara. Pueyano jaara niishiri necocuaari tamonu caya numuetucujutequiaa, saa cunoraja cutara na naata na cartenu. Pueyanoori sesa miyajuhuaj, jaara cartesano maaji camiri.
Jesu niishitiojosano maja pa sapojonura
33 ’Niaari tarijia tojitiaquiaari taa pa supuetanaa rootasaaquiaarini. Naa rootasaaquiaariiri: “Majaari nia jatanu nia sequesano, niaa jaara sequere: ‘Seetanujuanaari cua sequesano. Pueyasocuajaari niishiya majaari cua sapojonu’ ”. 34 Janiya cutaraari nia sequeyani, nia sequesano jaara seetanujuanaa sequesano quiri, saaja nia sequere “jaa”. Jaara seetanujuanaa quiyaquiri nia sequesano, saaja nia sequere “maja”. Majaari nia sequesano nia maatenu najuhuana naatej: “¿Janiyate sapojojuani? Cua rupaari juhua jiya cajiniocua. Maja na jatanu quiniutianiya”. Majaari naa sequenutej pueyanaa. ¿Majateeri nia niishiniu, jiya cajiniocuaari Pueyaso quiquio? 35 Naajuhuaj, ¿casaara nia sequequiaa najuhuanani: “Cua sequesanoori juhua pa jiya? Majaari na shaajenu quiniutianiya”. Maja naa sequenutej. Pa jiya, cunoori Pueyaso niaja na niohuaca. Naajuhuaj, ¿casaara nia sequequiaani: “Cua sequesanoori juhua Jerusalén tiaca? Pueyaracaanu quiniutianiyari”. Maja naa sequenutej. Jerusalén tiacaari pa Jiyaniijia Pueyaso tiaca. 36 Naajuhuaj, ¿casaara nia sequequiaa naa najuhuanani: “Quia naataari cua sequesanoocua tiuuniu, cua naca quishacarijia”? Majaari naa sequenutej pueyanaa. Niaa jaara naa sequeretej, nia niishiri, majaari nia naata quenaaja niquimi nia muesujinijinio nia jiyatenu taariuria, muerumuecaranio. 37 Naaratej, pueyaracaanu saaja seetanujuanaa nia sequere “jaa”, “maja”. Cante na sequesano maatejani, cunoori Sesaaca niishitiojosano niajaniya.
Jesu niishitiojosano maja pa naminiuria
(Lc 6.29-30)
38 ’Niaacuajaari tari rootasaaquiaari: “Pueyano jaara tamonu pueyano namijia cocuartare, na namijia cuaara cocuartasaariajuhuaj, pueya nequesoreenaa niquiara. Naajuhuaj, pueyano jaara tamonu pueyano quiaja shaatare na pishacari, na quiaja cuaara shaatasaariajuhuaj”. 39 Janiyari saniniuujia nia sequeyani, pueyano jaara quia miiniu paniri sesa, quia cuaqueya quia tarinitiare nera. Majaari na nujuatanu. Naacuajitij, pueyano jaara quia maseca piri, majaari juaaniu. Quia jiyanoori. Nojuaja jaara socua quia piriohua, quia jiyanoori. Majaari na naminiu. 40 Pueyano jaara quia toque jaariutianu paniri, nera quia tarinitiare. Cuaara na paara. Mariyata quia cushishano shiniquiaacuaji quia niquitiore nareja. Majaari jamueja quia quiniu. 41 Tamonu camarnu jaara quia sequere na naacutanura na casami quia jatanura nuu cajiniocua, majaari na tarijionu. Saniniuujia, shuquiriaatia quia naacutare na casami jatanura socua tucuacaanu na sequesanojiniji. 42 Tamonu pueyano jaara quia casami masenu paniya nera, quia niquitiore nareja. Naajuhuaj, tamonu pueyano jaara quia casaa panu paniya nareja rupaquijiara, quia niquitiore. Majaari na ruuretanu. Capora quia quiri.
Jesu niishitiojosano pa paraca pa paniniuria
(Lc 6.27-28, 32-36)
43 ’Niaacuajaari nio tariucuacaanu sequesano tojitiaquiaarijiuhuaj: “Quia shuriucua quinia quia paniri. Saniniuujia, majaari quia paraca quia niquiniu”. 44 Janiya cutaraari nia sequeyani, nia paraa nia paniri. Nia sesacaja pueya nia maniniuhuaqueetare pueya niquiara. Pueyano jaara niaacuara saquiriojotare na sapojonuta, nocuara nia secojore Pueyaso. Sesa nia miiniaacuara nia secojorejuhuaj. 45 Naa maninia nia miishacaritij, niaari seetanujuanaa jiyocuacaanu Quijia nia Que Pueyaso muerasu quiniutianiya. Nia niishiri, Pueyasoori pananu muetaniquiaa sesa pueyara na janura, maninia pueyara na janurajuhuaj. Pueyasoori maru nitiquiaa maninia miijiaca pueyara, sesa miijiacarajuhuaj, maninia nojori nataacuaca moritianura. 46 Niaa jaara saaja nia panijiaca pueya panijia quiriquia, ¿Pueyasoteeri cunora nia shuquiritianutaniya, socua na casaajiniji na niquitionura niajaniya? Maja. Sesa miijiaca pueyani, noo pojori canapuete cumaneeca masejoquiaa na sapojonutani, nojoriiri maninia miiquiaa na panishano pueyajuhuaj. 47 Niaa jaara saaja nia panishano pueya saruhuataquiaa, ¿niaateeri cunora maninia miijiaca quiya Pueyaso niquiara? Maja. Pueyaso niishiyashijiaca pueyari naa maninia miiquiaa na panishano pueyajuhuaj. 48 Naaratej, maninia miijiaca nia quiri juhua jiyocuacaanu Quijia nia Que Pueyaso. Nojuajaari seetanujuanaa maninia miijia. Rimiajata miyashijia cutara.