1 Ãgô ãzâ bê rú lâ Kõrõnálĩyã, gólâ rî rĩlí jạ̃rı̣́bạ̃ gólâ Sẽsãréyã rî ꞌálâ. Gólâ rĩꞌá ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá Rómã kâ ĩꞌdî, gólâ kpá ĩꞌdî drı̣̃-ꞌbá ꞌî ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá nyâꞌdî-njı̣̂ zı̣̃lı̣́ ĩyî ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá Ĩtálĩyã kâ rî ꞌbá yî drı̣̃lı̣́. 2 Gólâ âꞌdó kô rĩꞌá õjílã Yúdạ̃ yí kâ ꞌî, gõꞌdá gólâ rî trá Ôvârí rî ı̣̂njı̣̃lı̣́ õjílã íyíkâ ꞌbã kâ bê ndrĩ rãtáã ꞌẽꞌẽ sĩ. Gõꞌdá gólâ rî trá kpá kárá rĩꞌá ngá ãkó lé ꞌbá Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî pãlé. 3 Gõꞌdá kậyı̣̂ ãlô sĩ, gólâ drí rĩrĩ Ôvârí rî îrátãlé*10.3 Rãtáã rî ꞌdĩ rĩꞌá ı̣̃tú-pá nâ ꞌá lạ̃njạ́túlı̣́ sĩ õjílã Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî drí. rî ꞌá, ꞌwãâ mãlãyíkã Ôvârí kâ drí rû âꞌdázó gólâ drí tã âꞌdâ ró, gõꞌdá gólâ rî zı̣̃lı̣́ kĩ nĩ rî, “Kõrõnálĩyã.”

4 Gõꞌdá Kõrõnálĩyã ârî íyî rú bê rî, drílâ ngá ndrẽzó dĩí mãlãyíkã ꞌdî ngálâ. Gõꞌdá gólâ trá ũrı̣̃ ró rõô. Gõꞌdá gólâ drí ngãzó tã îjílí kĩ, “Ãmbá, ãꞌdô ꞌî yã?”

Gõꞌdá mãlãyíkã drí tã lôgõzó kĩ nĩ rî, “Ôvârí rĩꞌá ãyĩkõ ró rãtáã áníkâ sĩ gõꞌdá kpá ngá pãpã áníkâ ngá ãkó lé ꞌbá drí rî tãsĩ. Gõꞌdá gólâ lẽ ní drí tã íyíkâ nı̣̃lı̣́ dódó. 5 Ĩtí rî, mí ngâ lãjóꞌbá áníkâ rî ꞌbá yî jõlé Yópã ꞌálâ, nĩꞌá ãgô ãzâ zı̣̃lı̣́ Sĩmónã Pétẽrõ rî ậdrı̣̃lı̣́ ânĩlí ní ngálâ tã Ôvârí kâ âꞌdálé ní drí. 6 Gólâ bê rĩꞌá ãgô ãzâ rú bê Sĩmónã gólâ íyíkâ ínyíríkó êdé ꞌbá ró rî drí ꞌbã ꞌálâ. ꞌBã gólâkâ ꞌdĩ rĩꞌá ãnyî lı̣̃mvû ândrê rú.” 7 Gõꞌdá nĩngá sĩ, mãlãyíkã ꞌdî drí Kõrõnálĩyã rî âyézó.

Nĩngá sĩ, Kõrõnálĩyã drí lãjóꞌbá íyíkâ rı̣̃ rî ꞌbá yî ậzı̣́zó kpá ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá ãzâ ãlô gólâ rĩ ꞌbá ngá ꞌẽlé gólâ drí gõꞌdá kpá gólâ Ôvârí rî ı̣̂njı̣̃ ꞌbá ró rî bê. 8 Nĩngá sĩ, gólâ drí ngãzó tã mãlãyíkã ꞌdî kâ âtálé gólâ drí ꞌdĩ ngĩlí õjílã gólĩyî nâ gólâ drí ậzı̣́lı̣́ ꞌdĩ ꞌbá yî drí, gõꞌdá drílâ gólĩyî jõzó nĩlí Pétẽrõ rî ậzı̣́lı̣́ ânĩlí Yópã lésĩ.

9 Kậyı̣̂ ꞌdĩ vósĩ rî, lãjóꞌbá Kõrõnálĩyã kâ âꞌdô ĩyî bê trá ãnyî ꞌẽꞌá cãlé Yópã rú ı̣̃tú gạ̃gạ̃lı̣́gạ̃ sĩ rî, Pétẽrõ drí ngãzó nĩꞌá mbãlé jó drı̣̃ bê sãlãrã rî drı̣̃ı̣̂ ꞌálâ rĩlí rãtáã ꞌẽlé tólâ. 10 Gõꞌdá rãtáã vósĩ rî, lõfó drí gólâ rî ꞌẽzó, gõꞌdá gólâ lẽ nyãsá nyãlé. Gõꞌdá áâ drẽ nyãsá lâꞌdíꞌá gólâ drí rî, tã drí rû âꞌdázó gólâ drí tã âꞌdâ ró. 11 Tã âꞌdâ rî ꞌdĩ ꞌá rî, gólâ ndrê ngá ạ́ngı̣́ õzõ ítá bı̣́ kâtí, âríꞌá ꞌbũû lésĩ. Ítá rî ꞌdĩ rî ânĩlí ókĩzõ úûrû tı̣̂ lâ sû rî ꞌbá yî trá ꞌdó ûrû. 12 Gõꞌdá ítá rî ꞌdĩ ꞌá rî, rĩꞌá kõrõnyã lârâkô ꞌî dũû, ngá lédrẽ-lédrẽ dı̣̃ ꞌbá dı̣̃dı̣̃ rî ꞌbá yî, gõꞌdá ãríwá yí bê. 13 Gõꞌdá nĩngá sĩ, gbórókõ drí ậꞌúzó tã âtálé gólâ drí kĩ nĩ rî, “Pétẽrõ, ní ngâ ûrû, ní ûfû ró ngá nõ ꞌbá yî, tãlâ ní nyâ ró gólĩyî bê, má fẽ gólĩyî nĩ ní drí ngá nyãnyã ró.”

14 Nĩngá sĩ, Pétẽrõ drí ngãzó tã-drı̣̃ lôgõlé kĩ nĩ rî, “Kó kô, Kúmú, má îcá kô ꞌdĩî ꞌẽlé. Má nyá drẽ kó ngá ãzãkã gólâ tã ꞌbãꞌbã Ôvârí kâ drí ꞌbãlé trá õnjí ró ãmâ õjílã Yúdạ̃ yí kâ drí nyãlé rî kôꞌdáwá.”

15 Gõꞌdá gbórókõ ꞌdî drí ꞌũzó kpá óꞌdí kĩ nĩ rî, “Ngá gólĩyî Ôvârí drí rĩꞌá zı̣̃lâ tãndí ró õjílã mvá drí nyãlé rî ꞌbá yî, ní zı̣̂ kô õnjí ró.”

16 Tã rî ꞌdĩ ꞌê rû trá ĩtí ândâlâ nâ. Gõꞌdá ítá ꞌdĩ drí ngãzó gõlé ꞌbũû ꞌálâ.

17 Nĩngá sĩ, Pétẽrõ drẽ rĩꞌá tã âꞌdâ rû âꞌdá ꞌbá yî drí ꞌdĩ ĩtõ lâ ı̣̂sũꞌá rî, gõꞌdá õjílã gólĩyî Kõrõnálĩyã drí âjólé rî ꞌbá yî drí ꞌbã gólâ Sĩmónã kâ ꞌdĩ ûsúzó gõzó cãlé âdrélé tı̣́ lâ. 18 Nĩngá rî, drílĩyî lạ̃zı̣́ zı̣̃zó gõzó tã îjílí kĩ nĩ rî, “Ũmú ãzâ zı̣̃lı̣́ Sĩmónã Pétẽrõ rî bê rĩꞌá nõngá yã?”

19 ꞌDĩî Pétẽrõ drẽ zãâ rĩꞌá jó-drı̣̃ ꞌálâ rĩꞌá tã ı̣̂sũꞌá tã ꞌdî tãsĩ, ĩtí Líndrí Tãndí Ôvârí kâ drí tã âtázó gólâ drí kĩ nĩ rî, “Ní ârî drẽ mâ. Õjílã nâ âcâ ĩyî trá rĩꞌá ĩyî ánî lôndãꞌá. 20 Ĩtí rî, mí ngâ ûrû, ârílí vũdrı̣́ ꞌálâ gólĩyî ngálâ. ꞌDĩî vósĩ, mĩ nĩ gólĩyí bê. Ámâ nyãányâ ꞌbã gólĩyî nĩ ânĩlí. Bê trá ĩtí rî, ꞌdõvó ní gã kô nĩlí gólĩyí bê. Mí nĩ!”

21 Nĩngá sĩ, Pétẽrõ drí ngãzó nĩlí õjílã ꞌdî ꞌbá yî ngálâ gõꞌdá tã âtálé gólĩyî drí kĩ nĩ rî, “Mâ ĩꞌdî õjílã gólâ ãnî drí rĩꞌá lôndãlâ rî. Nĩ ânĩ má ngálâ ãꞌdô tãsĩ yã?”

22 Gõꞌdá õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí tã-drı̣̃ ꞌdî lôgõzó kĩ nĩ rî, “Drı̣̃-ꞌbá ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá Rómã kâ rî kâ rú bê Kõrõnálĩyã rî âjô ãmâ lãjóꞌbá íyíkâ rî nĩ ní ngálâ. Gólâ rĩꞌá õjílã tãndí ꞌî, gõꞌdá gólâ ı̣̂njı̣̃ Ôvârí ı̣̂njı̣̃-ı̣̂njı̣̃, gõꞌdá õjílã Yúdạ̃ yí kâ ndrĩ ꞌbã lậnjı̣̃ trá gólâ rú. Mãlãyíkã Ôvârí kâ ãzâ âtâ tã nĩ gólâ drí tã ꞌbãzó ánî ậzı̣́zó ânĩlí yí drí ꞌbã ꞌálâ, tãlâ yí ãârî ró tã ní drí ꞌẽꞌá âtálâ yí drí Ôvârí kâ ró rî.” 23 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Pétẽrõ drí gólĩyî ậzı̣́zó ꞌbã ꞌálâ, gõꞌdá drílâ ngá nyãnyã fẽzó gõꞌdá kpá võ ậyı̣̂ kâ êdézó gólĩyî drí ậꞌdú kõzó ꞌá lâ.

Cı̣̃ı̣́nó lâ sĩ rî, Pétẽrõ yî drí ngãzó nĩlí õjílã ꞌdî ꞌbá yí bê. Gõꞌdá tã lẽ ꞌbá Yésũ kâ ũrûkậ ꞌbá yî Yópã ꞌálâ rî ꞌbá yî drí nĩzó ĩyî ꞌdũwạ̃ gólĩyí bê. 24 Gõꞌdá kậyı̣̂ ãzâ rî sĩ, drílĩyî cãzó Sẽsãréyã ꞌálâ. Tólâ rî, Kõrõnálĩyã yî trá rĩꞌá gólĩyî tẽꞌá. Gólâ ậzı̣̂ õjílã íyíkâ trá gõꞌdá íyî ãzí-ãzí yí bê rû êꞌbélé ĩyí bê võ ãlô ꞌá Pétẽrõ yî drı̣̃ tẽlé.

25 Gõꞌdá Pétẽrõ yî âcâ bê âfílí ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ ꞌá rî, Kõrõnálĩyã drí ngãzó rû ûsúlı̣́ gólâ bê nĩngá, gõꞌdá drílâ ꞌãꞌî tı̣̃zó vũdrı̣́ Pétẽrõ rî ı̣̂njı̣̃zó. 26 Gõꞌdá Pétẽrõ drí Kõrõnálĩyã rî drı̣́ rũzó îngálé âdrélé ûrû, gólâ kĩ nĩ rî, “Ní ngâ ûrû, Kõrõnálĩyã. Ní tı̣̃ ꞌãꞌî má ândrá vũdrı̣́ ĩtí kô, tãlâ mâ kpá cé rĩꞌá õjílã mvá ꞌî õzõ ní tí.”

27 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Pétẽrõ yî drí rĩzó rĩꞌá tã ngĩlí Kõrõnálĩyã bê, gõꞌdá gólĩyî fî bê Kõrõnálĩyã drí jó ꞌálâ rî, gõꞌdá gólâ drí õjílã ndrẽzó dũû êꞌbê rû ĩyî trá jó ꞌá tólâ. 28 Nĩngá sĩ, gólâ drí tã âtázó õjílã rî ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Ãnî ndrĩ, nĩ nı̣̃ trá kĩ, lãꞌbí Yúdạ̃ yí kâ rî rí ãmâ âyélé rû êꞌbélé ãnî õjílã lídí bê ngãtá fĩlí ãnî drí ꞌbã ꞌásĩ kô. Gõꞌdá Ôvârí âꞌdâ tã trá má drí kĩ, õjílã lídí âꞌdó ĩyî kô õnjí ró yí lı̣̃fı̣́. 29 Gõꞌdá nĩngá sĩ, lãjóꞌbá áníkâ rî ꞌbá yî îjílí bê mâ ânĩlí ní ngálâ rî, má gãá kô dó ânĩlí, gõꞌdá má ângâ trá ꞌwãâ kôrô ânĩlí. Gõꞌdá nõô rî, má lẽ trá ârílâ dódó cú ní tı̣̂ sĩ tã gólâ Ôvârí kâ ró ní drí tı̣̂ jõzó má vó ânĩꞌá âtálâ ní drí rî.”

30 Gõꞌdá Kõrõnálĩyã drí tã âtázó kĩ nĩ rî, “Kậyı̣̂ sû lậvũ ꞌbá trá nã sĩ ı̣̃tú-pá nâ lạ̃njạ́túlı̣́ sĩ rî, má rî trá rãtáã ꞌẽꞌá Ôvârí drí má drí ꞌbã ꞌá nõngá. Gõꞌdá nyĩî ró, ãgô ãzâ gólâ sõ ítá lậgû-lậgû ꞌî drí âgázó má ândrá íyî âꞌdálé má drí. 31 Ãgô rî ꞌdĩ âtâ úlı̣́ trá má drí kĩ nĩ rî, ‘Kõrõnálĩyã, Ôvârí ârî rãtáã áníkâ trá, gõꞌdá ngá pãpã áníkâ rĩꞌá ꞌẽlâ õjílã ngá ãkó lé ꞌbá drí rî, tã lâ sû trá gólâ rú. 32 Ĩtí rî, ní jô lãjóꞌbá áníkâ rî ꞌbá yî Yópã ꞌálâ, tãlâ gólĩyî ạ̃ậzı̣̂ ró bê ãgô ãzâ zı̣̃lı̣́ Sĩmónã Pétẽrõ rî ânĩlí ní ngálâ. Gólâ bê rĩꞌá Sĩmónã ãzâ gólâ rĩ ꞌbá ínyíríkó êdélé rî drí ꞌbã ꞌálâ lı̣̃mvû rú ꞌálâ.’ 33 Ĩtí, ꞌwãâ má drí lãjóꞌbá ámákâ rî ꞌbá yî jõzó nĩꞌá ánî ậdrı̣̃lı̣́, gõꞌdá nî rĩꞌá õjílã tãndí ꞌî ãmâ drí, ní drí ângázó ânĩlí rî sĩ. Ngbãângbânõ rî, ãmâ ndrĩ, mã êꞌbê rû trá nõngá Ôvârí ândrá, gõꞌdá mã lẽ úlı̣́ gólĩyî Kúmú Ôvârí drí fẽlé ní drí âtálé ãmâ drí rî ârílí.”

34 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Pétẽrõ drí ngãzó rĩꞌá tã ngĩlí gólĩyî drí kĩ nĩ rî, “Tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, ngbãângbânõ rî, gõꞌdá má nı̣̃ trá kĩ, Ôvârí ndrê ꞌbạ̃súrú ndrĩ ꞌdó ngá ãlô ró yí lı̣̃fı̣́. 35 Gõꞌdá gólâ rĩꞌá ãyĩkõ ró õjílã ãzákôlâ ꞌbạ̃súrú ãzákôlâ ꞌásĩ gólâ íyî ı̣̂njı̣̃ ꞌbá gõꞌdá tã tãndí ꞌẽ ꞌbá rî bê. 36 Nĩ nı̣̃ trá ngbãângbânõ tã âtî-âtî tãndí gólâ Ôvârí drí âjólé ãmâ õjílã Ĩsĩrãꞌélẽ kâ drí. Tã âtî-âtî tãndí ꞌdĩ kĩ, õmbã Ôvârí kâ ãmâ rú rî ậꞌdı̣̂ trá, tãlâ gólâ âjô Yésũ Krístõ trá drãlé ãmâ pãlé tã õnjí ãmákâ ꞌásĩ. Gõꞌdá ngbãângbânõ rî, ãmâ tã sû trá Ôvârí rú tã Yésũ kâ ꞌdĩ tãsĩ. Yésũ ĩꞌdî rĩꞌá Kúmú ãmbá ꞌî ꞌbạ̃súrú drı̣̃lı̣́ ndrĩ kậkậrậ. 37 Gõꞌdá mĩ nı̣̃ tã gólĩyî Yésũ drí ꞌẽlé trá ꞌbạ̃drı̣̃ Yúdạ̃ yí kâ ꞌásĩ rî ꞌbá yî kpá trá ndrĩ. Gólâ îtõ rĩꞌá tã rî ꞌdĩ ꞌbá yî ꞌẽlé sı̣́sı̣́ ꞌbạ̃drı̣̃ Gãlĩláyã kâ ꞌálâ kậyı̣̂ gólâ Yõwánĩ drí rĩzó tã bãbãtízĩ kâ âtálé õjílã drí rî sĩ. 38 Gõꞌdá mĩ nı̣̃ kpá trá kĩ, Ôvârí âjô Líndrí Tãndí íyíkâ trá gõꞌdá kpá mbârâkã íyíkâ bê Yésũ Nãzãrétã lé ꞌbá ró rî drí, tãlâ gólâ ĩîcâ ró bê nĩꞌá lậmú bê tã tãndí ꞌẽ bê õjílã drí, gõꞌdá kpá õjílã gólĩyî Sãtánã drí rĩꞌá îkpókpólõlâ rî ꞌbá yî pã bê. Yésũ ꞌê tã rî ꞌdĩ ĩtí, tãlâ Ôvârí bê rĩꞌá gólâ bê mbârâkã fẽlé gólâ drí tã ꞌdî ꞌbá yî ꞌẽzó.

39 “Ãmâ lãjóꞌbá Yésũ kâ rî ꞌbá yî ndrê tã gólĩyî gólâ drí ꞌẽlé rî trá ꞌbạ̃drı̣̃ ãmákâ õjílã Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yí kâ ꞌásĩ rî trá ndrĩ ãmâ lı̣̃fı̣́ sĩ. Mã âꞌdô îcáꞌá ngbãângbânõ tã âtálé mbı̣̂mbı̣̂ gólâ rî tãsĩ. Úfû gólâ, gólâ rî îpâ-îpâ sĩ fê lậlı̣̂-lậlı̣̂ drı̣̃ı̣̂. 40 Gõꞌdá kậyı̣̂ nâ sĩ rî, Ôvârí drí gólâ rî îngázó õdrã ꞌásĩ, gõꞌdá õjílã ũrûkậ ꞌbá yî ꞌẽzó gólâ rî ndrẽlé ĩyî lı̣̃fı̣́ sĩ. 41 Gõꞌdá âꞌdó kô õjílã ndrĩ ndrê ĩyî gólâ trá, cé rĩꞌá ãmâ gólĩyî Ôvârí drí njĩlí trá sı̣́sı̣́ tã nô pẽlé õjílã drí rî ꞌbá yî ĩꞌdî. Mã ndrê gólâ trá, gõꞌdá mã nyâ ngá, gõꞌdá mã mvû ngá kpá trá gólĩyí bê gólâ rî lîdrî-lîdrî õdrã ꞌásĩ rî vósĩ. 42 Kậyı̣̂ rî ꞌdĩ ꞌbá yî sĩ rî, gólâ âtâ tã ãmâ drí tã âtî-âtî íyíkâ âtázó õjílã drí gõꞌdá õjílã ꞌbãlé nı̣̃lâ kĩ, rĩꞌá yî rî gógó ĩꞌdî gólâ Ôvârí drí njĩlí tã õjílã ndrĩ gólĩyî ôdrã ꞌbá trá rî ꞌbá yî gõꞌdá kpá gólĩyî drẽ lédrẽ-lédrẽ ró rî ꞌbá yí kâ kĩlí. 43 Ạ̃kû ró nã sĩ, tã ậngũ ꞌbá ndrĩ gólĩyî Ôvârí kâ rî ꞌbá yî rã ĩyî tã gólâkâ trá. Tã lâ kĩ, gólĩyî ndrĩ tã lẽ ꞌbá trá gólâ ꞌá rî ꞌbá yî, Ôvârí âꞌdô tã õnjí gólĩyíkâ rî ꞌbá yî âyéꞌá.”

44 Ĩtí rî, Pétẽrõ õtírĩ rĩî drẽ úlı̣́ âtálé rî, Líndrí Tãndí Ôvârí kâ drí fĩzó gólĩyî ndrĩ nĩngá rĩ ꞌbá ĩyî úlı̣́ rî ꞌdĩ ꞌbá yî ârílí rî ꞌbá yî ꞌásĩ. 45 Gõꞌdá õjílã Yúdạ̃ yí kâ tã lẽ ꞌbá trá gõꞌdá ânĩ ꞌbá ĩyî kpãâ Pétẽrõ yí bê Yópã lésĩ rî ꞌbá yî, tı̣̂ lâ yî drí ậꞌdı̣́zó, tãlâ Ôvârí fẽ Líndrí Tãndí íyíkâ kpá trá gólĩyî âꞌdó ꞌbá kô õjílã Yúdạ̃ yí kâ ró rî ꞌbá yî drí. 46 Gólĩyî ârî ĩyî õjílã lídí ꞌdĩ ꞌbá yî trá îtõꞌá tã âtálé tı̣̂ lârâkô ãzâ drílĩyî âtâ-âtâ lâ nı̣̃lı̣́ kô sı̣́sı̣́ lâ sĩ rî ꞌbá yî sĩ, gõꞌdá gólĩyî kpá rĩꞌá ĩyî Ôvârí rî lûyı̣́ꞌá.

Gõꞌdá Pétẽrõ drí ngãzó tã âtálé tã lẽ ꞌbá gólĩyî ânĩ ꞌbá kpãâ yí bê rî ꞌbá yî drí kĩ, 47 “Nĩ ndrê drẽ, Líndrí Tãndí Ôvârí kâ fî trá õjílã nô ꞌbá yî ꞌá kpá õzõ drílâ fĩrĩ sı̣́sı̣́ ãmâ ꞌá rî kâtí. ꞌDõvó âꞌdô bê trá ĩtí rî, îcá kô õjílã ãzãkã ãlôlâ drí ãmâ lôgálé gólĩyî îbábátízãlé.”

48 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Pétẽrõ drí tã ꞌbãzó õjílã Kõrõnálĩyã kâ ꞌdĩ ꞌbá yî îbábátízãzó, âꞌdólé õjílã Yésũ Krístõ kâ ró.

Gõꞌdá õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí gólâ rî îjízó, tãlâ gólâ õrî ró drẽ ĩyí bê kậyı̣̂ fínyáwá sĩ, gõꞌdá gólâ drí tã-drı̣̃ lâ lẽzó.