24
Jesús cʉ̃ ca cati tuarique
(Mt 28.1-10; Mc 16.1-8; Jn 20.1-10)
Nomia pea ape semana ca nii jʉori rʉmʉre ca boerije mena, ca jʉti añurije cʉ̃ja ca quenoriquere jee, waacoaupa maja opepʉ ĩarã waarã. Toopʉ earã, maja opere cʉ̃ja ca biaricaga ʉ̃tãga aperopʉ ca niiro bʉa eaupa. Tii opepʉre jãa waarã, Wiogʉ Jesús niiquĩricʉ upʉri peera bʉatiupa. To biri do biro to biibujapari, cʉ̃ja ca ĩi ameri jãiña niiri tabera, ʉmʉa pʉarã, bʉaro ca ajiyaa boe baterije ca juti jãñarã, cʉ̃ja pʉto baua ea nʉcãcãupa. Cʉ̃ja pea ʉcʉa yaicoama ĩirã, yepapʉ muu bia ñaacũmucoaupa. To biro cʉ̃ja ca biiro, cʉ̃ja pea o biro cʉ̃jare ĩiupa:
—¿Ñee tiirã mʉja, ca catigʉrena ca bii yairicarã watoapʉ mʉja amaati? Manimi anora. Mee, cati tuacoajãwi. Ména, Galileapʉ mʉja mena niigʉ, o biro mʉjare cʉ̃ ca ĩiriquere tʉgoeñaña: “Ca Nii Majuropeegʉ Macʉ̃, ñañarije ca tiirãpʉre tiicojo eco, yucʉ tenipʉ paa pua tuu cõa eco, itia rʉmʉ jiro cati tua, biirucumi,” mʉjare cʉ̃ ca ĩiriquere —cʉ̃jare ĩiupa.
To biro cʉ̃ja ca ĩiropʉ, Jesús cʉ̃ja mena niigʉ cʉ̃jare cʉ̃ ca ĩiriquere tʉgoeña bʉaupa. Toopʉ ca niiricarã tua earã, niipetiro cʉ̃ja ca ĩariquere Jesús buerã, pʉa amo peti, dʉpore jĩcãga penituaro ca niirãre, ñucã aperã cãare, cʉ̃jare wedeupa. 10 Teere ca queti wedericarã romiri pea: María Magdalena, Juana, Santiago paco María, to biri aperã cʉ̃jare ca bapa cʉti waaricarã romiri niiupa. 11 To biro cʉ̃ja ca ĩirije cʉ̃ buerã peera, ĩi mecʉ̃riquere biro cʉ̃jare biicãupa. To biri díámacʉ̃ cʉ̃jare tʉorʉgatiupa. 12 To biro cʉ̃jare to ca bii pacaro, Pedro pea, maja opepʉ waagʉ ũmaacoaupi. Toopʉ ea, jagueña jõene cojogʉ, cʉ̃re cʉ̃ja ca ũmaarica quejeri wadore ĩaupi. Jiro wii pee tua waagʉ, to biro ca biiriquere “¿Do biro peti to biibujapari yéé?” ĩi tʉgoeñarique paicã tua waaupi.
Emaús waarica maapʉre ca biirique
(Mc 16.12-13)
13 Tii rʉmʉrena, pʉarã cʉ̃ja mena macãrã, Emaús macã Jerusalén menare, once kilómetros'pʉ ca niiri macãpʉ waarã waaupa. 14 Too waarã, niipetirije ca biiriquere wede peni nʉnʉa waaupa. 15 Teere wede peni, ameri wede majio cʉ̃ja ca ĩi nʉnʉa waarucuro, Jesús'ra cʉ̃jare ẽmʉri, cʉ̃ja mena waacã nʉnʉa waaupi. 16 Cʉ̃ja peera cʉ̃re cʉ̃ja ca ĩacã pacaro, jĩcã wãmeacã cʉ̃jare ca bii camotaro macã, “Cʉ̃ niicumi,” ĩi ĩa majitiupa.
17 Jesús pea o biro cʉ̃jare ĩi jãiñaupi:
—¿Ñee ʉnore mʉja ameri wede peni nʉnʉa waati? —ĩiupi.
Cʉ̃ja pea tʉgoeñarique pairãra tua nʉcãupa. 18 To biro cʉ̃ ca ĩiro jĩcʉ̃ cʉ̃ja mena macʉ̃ Cleofas ca wãme cʉtigʉ, o biro ĩi yʉʉupi:
—¿Mʉ jĩcʉ̃ra mʉ niiti, Jerusalén'ra nii pacagʉ, tii macãre ati rʉmʉrire ca biijãrijere ca majitigʉ? —cʉ̃re ĩiupi.
19 To biro cʉ̃ ca ĩiro:
—¿Do biro to biijãri? —ĩi jãiñaupi Jesús.
Cʉ̃ja pea o biro cʉ̃re ĩi yʉʉupa:
—Jesús, Nazaret macʉ̃re ca biijãrijere jãa ĩi. Cʉ̃a, Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire wede jʉgueri majʉ, Ʉmʉreco Pacʉ, ñucã bojoca cʉ̃ja ca ĩa cojorore cʉ̃ ca tiirije, cʉ̃ ca wederije ména cãare, do biro ca tiiya manigʉ niimiwi. 20 Paia ʉparã, to biri manire ca jʉo niirã, cʉ̃re cʉ̃ja jĩa cõacãjato ĩirã aperãpʉre cʉ̃re noni cõacãjãwa; cʉ̃ja pea yucʉ tenipʉ cʉ̃re paa pua tuu, tii jĩa cõacãjãwa. 21 Jãa pea, “Israelitas're ca doti epe niirãre ametʉenerucumi,” jãa ĩi yuemiwʉ. Ate niipetirije ca biijãro jiro, mee itia rʉmʉ ametʉacoa. 22 To ca bii pacaro, jĩcãrã jãa mena macãrã romiri ʉcʉeneri wãme jãare wedejãwa tee peere. Meepʉ boeri tabere, meepʉacã maja opepʉ ĩarã waamijapa. 23 Cʉ̃ upʉri niiquĩrique peera bʉatijapa. Tua earã, jĩcãrã Ʉmʉreco Pacʉ pʉto macãrã baua eari, “ ‘Jesús catimi,’ jãare ĩijãwa,” jãare ĩi wede tua eajãwa. 24 Jiro jĩcãrã jãa mena macãrã maja opepʉ ĩarã waamijapa ñucã. Nomia cʉ̃ja ca wedejãrore birora ĩajapa cʉ̃ja cãa, Jesús upʉ peera ĩatijãna —cʉ̃re ĩi wedeupa.
25 To biro cʉ̃ja ca ĩiro tʉo, Jesús pea o biro cʉ̃jare ĩiupi:
—¿No cõro peti tʉo puoti, ñucã Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire wede jʉgueri maja cʉ̃ja ca ĩirique niipetirorena tʉo nʉnʉjee jeeñoti, ca biirã peti mʉja niicãti? 26 ¿Too docare Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca tiicojogʉ Mesías, Wiogʉ cʉ̃ ca niiparo jʉguero, ñañaro cʉ̃ tamʉoricaro maniupari? —ĩiupi.
27 To biro cʉ̃jare ĩi, Ʉmʉreco Pacʉ wederique cʉ̃ ca biipe maquẽre cʉ̃ja ca owarique niipetirije, Moisés cʉ̃ ca owaquĩrique mena cʉ̃jare wede jʉo waa, Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire wede jʉgueri maja cʉ̃ja ca owariquepʉ mena cʉ̃jare wede majio nʉnʉa waaupi.
28 Cʉ̃ja ca waarica macãre cʉ̃ja ca ea waarora, Jesús pea ca ametʉacoapʉre biro boca biiupi. 29 To biro cʉ̃ ca biiro cʉ̃ja pea:
—Waaticãña. Anora jãa mena tuaya. Mee, ñamipʉ nii. Naitĩacoaropʉ bii —cʉ̃re ĩiupa. To biro cʉ̃ja ca ĩiro cʉ̃ja mena tuarʉgʉ jãa waaupi. 30 Jiro, cʉ̃ja mena baarique peorica pĩi pʉtopʉ duwigʉ, pan're ami, Ʉmʉreco Pacʉre, “Añu majuropeecã” ĩi juu bue, pan're pee batori cʉ̃jare tiicojoupi. 31 To biro cʉ̃ ca tiirije menara, cʉ̃re ĩa majiupa. Cʉ̃ pea yaicã ũmaa waaupi.
32 To cõrora cʉ̃ja pea o biro ameri ĩiupa:
—¿To birira maapʉ mani mena wede peni, Ʉmʉreco Pacʉ yee cʉ̃ja ca owa cũuriquere manire wede majio, cʉ̃ ca ĩi nʉnʉa dooro, mani yeripʉre to cõro ʉcʉeneri wãme manire to boca bii niitijapari?* 24.32 “To birira mani yeri añuro méé patu paajapa.” —ĩiupa. 33 To biro ĩi, jĩcãtora tuacoaupa ñucã Jerusalén peera. Toopʉ earã, Jesús buerã pʉa amo peti, dʉpore jĩcãga penituaro ca niirã, aperã cʉ̃ja mena macãrã, ca nea pooricarãre bʉa eaupa. 34 Cʉ̃ja pea o biro cʉ̃jare ĩi bocaupa:
—Díámacʉ̃ra Wiogʉ cati tuagʉra biijapi. Simón Pedrore baua eajapi —cʉ̃jare ĩiupa.
35 Cʉ̃ja pee cãa ñucã maapʉ cʉ̃ja ca waaro cʉ̃jare ca biiriquere, ñucã Jesús pan'gare cʉ̃ ca pee batoro cʉ̃re cʉ̃ja ca ĩa majiriquere, cʉ̃jare wedeupa.
Jesús cʉ̃ buerãre cʉ̃ ca baua earique
(Mt 28.16-20; Mc 16.14-18; Jn 20.19-23)
36 Cʉ̃ja pea ména atere cʉ̃ja ca wede niirora, Jesús pea cʉ̃ja watoa baua ea nʉcãri, o biro cʉ̃jare ĩi añu dotiupi: “Añuro niirique mʉjare to niijato,” ĩiupi. 37 Cʉ̃ja pea, “Ca bii yairicʉ wãtĩ niicumi” ĩi tʉgoeñari, ʉcʉacã yai waaupa.
38 To biro cʉ̃ja ca biiro Jesús pea o biro cʉ̃jare ĩiupi:
—¿Ñee tiirã mʉja ʉcʉacoati? ¿Ñee tiirã “Cʉ̃ra niimi,” yʉre mʉja ĩititi? 39 Yʉ amorire, yʉ dʉporire ĩaña. Yʉra yʉ nii. Yʉre padeña, ĩa, tii ñaaqué. Jĩcʉ̃ ca bii yairicʉ wãtĩa, yʉ ca biiro yʉre mʉja ca ĩarore biro díí cʉti, õa cʉti, biitimi —ĩiupi.
40 To biro ĩigʉra, cʉ̃ amorire, cʉ̃ dʉporire cʉ̃jare ĩñoupi. 41 Cʉ̃ja pea bʉaro ʉjea nii, ʉcʉa, biima ĩirã, “Cʉ̃ra niimi,” cʉ̃ja ca ĩitiro macã, o biro cʉ̃jare ĩi jãiñaupi Jesús:
—¿Anore baarique ʉno mʉja cʉoti? —ĩiupi.
42 To biro cʉ̃ ca ĩiro, wai pʉ̃oricʉ dʉcare cʉ̃re tiicojoupa. 43 Cʉ̃ pea tii dʉcare amiri, cʉ̃ja ca ĩa cojorora baaupi.
44 Baa yapano, o biro cʉ̃jare ĩiupi:
—“Yʉre ca biijãrijea, mʉja mena niigʉ, Moisés niiquĩricʉ cʉ̃ ca owarique, Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire wede jʉgueri maja, to biri Ʉmʉreco Pacʉre baja nʉcʉ̃ bʉorica pũuripʉ 24.44 Salmos. yʉ yee maquẽre cʉ̃ja ca owarique ca ĩirore biro biirucu,” mʉjare yʉ ca ĩi wederique biro biijãwʉ —ĩiupi.
45 To biro ĩi, cʉ̃ja ca tʉgoeña niirijepʉre pãaupi, Ʉmʉreco Pacʉ wederiquere cʉ̃ja ca tʉo majipere biro ĩigʉ.
46 O biro cʉ̃jare ĩiupi:
—O biro ĩi owarique nii: “Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca tiicojoricʉ Mesías bii yai, ñucã itia rʉmʉ jiro cati tua, biirucumi. 47 Cʉ̃ ca dotirije mena, bojoca poogaari cõrorena, ‘Ñañarije mʉja ca tiirijere tii yerijãa tʉgoeña wajoaya, ñañarije mʉja ca tiirijere Ʉmʉreco Pacʉ mʉjare cʉ̃ acobojato ĩirã,’ ĩi wede jʉorique niirucu Jerusalén ména,” ĩi. 48 Mʉjara mʉja nii, atere “To birora biiwʉ,” ca ĩi wedeparã. 49 Yʉ pea, yʉ Pacʉ, “Yʉ tiicojorucu” cʉ̃ ca ĩiricʉ Añuri Yerire mʉjare yʉ tiicojorucu. Mʉja pea ména, Jerusalén macãrã niicãña, ʉmʉreco tutipʉ maquẽ yeri tutuarique ca doorijere mʉja ca boca amiparo jʉguero —cʉ̃jare ĩiupi Jesús.
Jesús ʉmʉreco tutipʉ cʉ̃ ca tua mʉa waarique
(Mc 16.19-20)
50 Jiro Jesús, Betaniapʉ cʉ̃jare jʉo waa, toopʉ cʉ̃ amorire juu mʉene, añuro cʉ̃jare ca bii mʉa nʉcãpere cʉ̃jare jãi bojaupi. 51 Añuro cʉ̃jare ca bii mʉa nʉcãpere cʉ̃jare jãi boja niigʉra, cʉ̃jare camotati, ʉmʉreco tutipʉ amicã mʉa waa ecoupi. 52 Cʉ̃ja pea cʉ̃re ĩi nʉcʉ̃ bʉo yapano, bʉaro ʉjea niirique mena Jerusalén'pʉ tuacoaupa. 53 Ʉmʉreco Pacʉ yaa wiipʉ to birora Ʉmʉreco Pacʉre baja peo nʉcʉ̃ bʉo, tiicõa niirucuupa.
To biro to biijato.
Lucas

*24:32 24.32 “To birira mani yeri añuro méé patu paajapa.”

24:44 24.44 Salmos.