Jona
Jonagöreŋ kezapqetok keu
Jim-asa-asahi
Buk kiaŋön kezapqetok keu murutŋi akzap. Mi Jonagörap denöwe asuhuyöhi, miaŋgöt kösohotŋi akzap. Anutunöŋ keu kewö jim kutum waŋgiyök: Gi mönö Asiria kantrigöt siti bohonŋi qetŋi Niniwe miaŋgöreŋ anda urukuŋgukuŋgu nup meman. Asiria yeŋön kahasililiŋini ketauŋi ahöiga Israel yeŋön kerök mieŋgörap kömumbepukörap keŋgötŋini möta malget. Anutunöŋ Jona mewö jim kutum waŋgiyökmö, yaŋön mi esapköba qetala Anutugöt koleknöŋ miaŋgöreŋ anmamgöt tököyök. Mi kewögörap tököyök: Anutunöŋ siti mi ayuhumamgöt galöm meme keu jiyökmö, yaŋön miaŋgöt dop ölŋa akŋapkö qahöp möt köhöiyök.
Jonanöŋ tököba qetaliga lömböt öŋgöŋgöŋi qakŋe öŋgögetka miaŋgöt andöŋe nanŋi imbi-imbiŋi memba et ala tem köla anök. Anda urukuŋgukuŋgu nup meiga Niniwe sehisehiŋi yeŋön uruŋini ölŋap meleŋget. Miaŋgörap Anutugöt uruŋan amöriiga qahöp ayuhum eŋgiyök. Miaŋgörap Jonagöt uruŋan böliba kömbuhiba nanŋak kömumamgöt mörök. Kiŋ kunöŋ yambu 782-753 bifo Kraist galömŋina maliga Jonanöŋ nalö miaŋgöreŋ nupŋi meyök. Miriŋi Gat Hefer mi Nazaret kösutŋe, 5 kilomita anangö dop. Niniwe mi köröwen, 500-600 kilomita anangö dop.
Könaŋgep Israel yeŋön nanŋinak kezapqetok ambazip yeŋgöreŋ keu möta kude tem kölgetka Anutunöŋ jiiga Asiria yeŋön kaba eŋguba eŋguaŋgötketka mewö nanŋini kinkinŋini mi mosötket. Buk kiaŋön Anutugöt könaŋi yahöt kewö kondeljap: Körek neŋön Anutugöt jitsihitŋi törörök tem kölbinaŋgöt dop akzin. Mewö qahöp akzin ewö, lömbötnöŋ mönö ölŋap qaknine öŋgömap. Könaŋi bohonŋi kun mi ak-kömukömu aka urujöpak. Yaŋön nanŋi kerök kambuŋi Asiria yeŋgöt siŋgisöndokŋini mewöyök mosöta ayuayuhunöhök meköm eŋgimapköt kapaŋ kölakzap. Likepŋi bölöŋi qakŋine öŋgöbapuköt möt köhöiba urunini meleŋbingöt kuŋgum neŋgimakzap.
Buk kiaŋgöt bahöŋi bohonŋi 4 mi kewö:
1) Anutunöŋ Jona oholiga yaŋgiseŋ ahök. 1.1-17
2) Jonanöŋ uruŋi meleŋda söranöhök lolohoyök. 2.1-10
3) Jonanöŋ Niniwe könagesö uruŋini kuŋguyök. 3.1-10
4) Uruŋini meleŋgetka Anutunöŋ ak kömum eŋgiyök. 4.1-11
1
Jonanöŋ Kembu qetala mömölaköyök.
1 *2 Kiŋ 1 4.25Israel miaŋgöreŋ Kembugöreŋ keu mi Amitaigöt nahönŋi Jona yaŋgöreŋ kewö asuhuyök: 2 “Asiria kantrigöt siti ketauŋi Niniwe mi wehön kotkotŋe ahöza. Yeŋön bau jegömöl aka bölöŋamŋini memba malakze. Miaŋgöt keu mi nöŋgöt jemesoholne öŋgöiga mötzal. Miaŋgörap göŋön möp wahöta eu anda nöŋgöt buŋa keuni jiba miaŋön uruŋini kuŋguman.”
3 Mewö jiyökmö, Jonanöŋ möp Kembugöt jemesoholŋeyök ölöŋ köla wehön gegeŋe göröken anmamgörap wahörök. Wahöta miri qetŋi Jopa (Jaffa) miaŋgöreŋ geba waŋge kun miwikŋaiba “Ölöp yembuk Tarsis mire Spein kantrinöŋ anmam,” jiba köna söŋgöröŋi memba waŋgenöŋ öŋgöyök. Mewö öŋgöba Kembugöt jemesoholŋeyök mömölaköba anök.
4 Mewö anökmö, Kembunöŋ möp luhut köhöikŋi melaii köwetnöŋ anda qeiga siridimbom ketauŋi asuhuiga waŋgenöŋ miaŋgörap jömgömamgöt ahök. 5 Mewö aiga waŋge börö azi yeŋön keŋgötŋini möta nanŋini bemurupŋinaŋgöt dop nanŋök nanŋök köuluköm eŋgiget. Mewö aka waŋgenöŋ amgömapkörap miaŋgöt inap yuaiŋi mi körek gilgetka köwetnöŋ gem teköyökmö, Jonanöŋ waŋge dutŋaŋgöt uruŋe geba miaŋgöreŋ öl köla gaun lömbötŋi ahöyök.
6 Miaŋgöreŋ ahöiga waŋge galömŋan yaŋgöreŋ kaba kewö jiyök: “Gi möp wuanöŋgörap ki gaun ahözane? Möp wahöta nangi bemgi qeta köulukönöŋga yaŋön mötmörim neŋgiiga kude ayuhubinak.” Mewö jiyök.
7 Mewö jiiga sutŋine kewö jiget: “Ayop möp kaget! Nini möp unju qeba azi dagöt siŋgisöndokörap ayuayuhu ki neŋgöt qaknine öŋgözawi, miaŋgöt könaŋi mewö miwikŋaibin.” Mewö jiba unju qegetka Jonanöŋ asuhuyök. 8 Asuhuiga jiget kaiga kewö qesim waŋgiget: “Ayuayuhu ki mi dagöt siŋgisöndokörap aka neŋgöt qaknine öŋgözawi, gi möp miaŋgöt könaŋi jinöŋga mörin. Gi wanat nuwa memakzan? Gi waniŋeyök kazan? Göhöreŋ kantri mi waniŋe aiga göhöreŋ könagesöurupki mi waniŋe malje?”
9 Mewö qesim waŋgigetka kewö meleŋnök: “Ni Israelgöt Hibru azia akzal. Ni Kembu, Suepkö Anutuŋi waikŋi memba möpöseimakzal. Yaŋön köwet aka gölme örönŋi miwikŋaim etkiyök. 10 Yaŋön börö osikosibuk niŋgiiga nöŋön mi tököba Kembugöt jemesoholŋeyök ölöŋ köla kazal.”
Mewö meleŋniga azi yeŋön mi möt yaköba gwötpuk awöwöliba kewö jiba jim waŋgiget: “Yei! Gi möp wuanöŋgörap mewö akzane?” 11 Köwet mi toroqeba bölim köhöiba ahöyök. Miaŋgörap yeŋön kewö qesim waŋgiget: “Nini möp denöwewö ak gihiinga köwetnöŋ giŋ qebawak?”
12 Mewö qesim waŋgigetka yeŋgörap kewö meleŋnök: “Siridimbom ketauŋi kiaŋön möp nöŋgörap aka eŋgöt qakŋine öŋgöba qezawi, nöŋön mi ölöp mötzal. Miaŋgörap iŋini möp nömimba köwetnöŋ gilgetka gemam. Gilget gebiga köwetnöŋ ölöp giŋ qemap. Mewö jizal.”
13 Mewö jiiga börö azi yeŋön töndup waŋge kunbuk gölme oronŋe aŋgotmapkörap lökuatnöŋ naŋgöbingöt qeba qegetmö, köwetnöŋ bölim teköyöhaŋgörap aka mi osiget. 14 Osiba Israelgöt Kembuŋi yaŋgöt qeta köuluköba kewö jiget: “O Kembu, gi nangak keu jitkahöt dop mi wuataŋgöba yuai ki akzan. Mewögörap Kembu, azi kiaŋön kömumapkörap aiga miaŋgörap nini kude ayuhum neŋgiman. Sepŋaŋgöt keuŋi mi neŋgöt qaknine kude alnöŋga öŋgömap. Keu mi ölŋap.”
15 Mewö köuluköba anda Jona memba gilgetka köwetnöŋ geyök. Geiga köwetkö kukŋan ösumok bököiga giŋ qeyök. 16 Giŋ qeiga azi yeŋön Kembugörap euam awöwöliba naluk ketauŋi ala Kembu jöwöwöl ohom waŋgiba keuŋini kewö jöhöget: “Nini möp Kembugöt keuŋi tem köla kude qetalbin.”
17 *Mat 1 2.40Jonanöŋ köwetnöŋ geiga Kembunöŋ söra ketauŋi kun melaiiga anda Jona gwahörök. Gwahöriga söra miaŋgöt uruŋe suŋgem silim karöbut ahöba malök. Mewö.