EXODO
KAG MGA PAUNANG BISAYA TUNGOR SA
EXODO
Kag gustong bisayahon it Exodo ay “Paghalin.” Kag titulo it kaling libro ay gingbaoy sa pinaka-importanting natabo sa mga lahi ni Israel, tong ginghaw-as sinra it Dios sa pagkaulipon sa Ehipto. Tuna tong katapusan sa ingsisiling it Henesis ay rutoy sinra sa sakop it 400 tuig.
Ingpili it Dios si Moises nak pangunahan kag mga Israelinhon halin sa Ehipto, ag ingpakita kag Ida gahom parayan sa maramong kahahadlok ag katitingayang silot nak Ida inghimo, pramas piliton kag hari it Ehipto nak sugtan sinrang maghalin.
Pagkahalin ninra sa Ehipto, ingtunga it Dios kag Puyang Ragat pramas sinra makatabok, ag ingpangunahan ra Nida sinra papagto sa Baguntor it Sinay, nak ingtatawag ra nak Baguntor it Horeb. Ruto, ingpromisa it Dios nak Sida kag inra magiging Dios ag mata-o sa inra it Sampuyong Kasuguan (Exo. 20.) ag ibang mga kasuguan nak inra dapat sunron. Ingsugo ra Nida sinra kung pauno maghimo it Toldang Dayawan, ag kung pauno dayawon Sida sa tamang parayan.
Exodo kag pangruha sa limang libro nak ingsuyat ni Moises.
KAG SUYOR IT EXODO
Kag Pagkaulipon sa mga Israelinhon sa Ehipto 1:1-22
Kag Nahanungor kang Moises 2:1—4:31
Ging-atubang si Paraon nina Moises ag Aaron ag Ginghimo it Dios kag Sampuyong Silot 5:1—11:10
Kag Paghalin it mga Israelinhon sa Ehipto 12:1—13:22
Kag Pagtabok sa Puyang Ragat 14:1—18:27
Kag Kasugtanan ag Kag Kasuguan 19:1—24:18
Kag Toldang Dayawan ag Pagdayaw sa Dios 25:1—40:38
EXODO
1
KAG PAGKAULIPON SA MGA ISRAELINHON SA EHIPTO
Riling libro ay ing-iistorya kag mga natabo sa mga lahi it mga Israelinhon nak halin kang Jacob. Pagkatapos it mahabang tigkagutom sa lugar it Canaan, sina Jacob ag ida mga anak, kaibhanan kag inra mga pamilya, ay nagpanaw papagto sa bansa it Ehipto kung hariin kag ida usang anak nak si Jose ay gobernador ruto.
Imaw kali kag mga pangayan it mga anak ni Jacob nak ingtatawag rang Israel, nak nagpagto sa bansa it Ehipto, kaibhanan kag inra mga pamilya.
Sinra ay sina Ruben, Simeon, Levi, Juda, Isacar, Zabulon, Benjamin, Dan ag Naptali, Gad ag Aser.
Kada, sinrang tanan nak mga inanak ni Jacob nak nagpagto sa Ehipto ay sitenta (70), kaumirey kag ida usang anak nak si Jose nak rugayey ruto.
Pagkalipas it mahabang panahon, sina Jose ag kag ida mga haling kayake, pati kag inra mga katubô ay namatay. Ugaling kag inra mga lahi nak ingtatawag nak mga Israelinhon ay mabuar, matulin kag pagramo ag pagkusog hastang nagpakaramoey sinra. Ngani, halos napuno ninra kag lugar nak inra ing-iistaran ruto sa Ehipto.
Naglipas kag marugay ray nak panahon nak nagbaydo-baydo it mga hari sa Ehipto, hastang nagkainggwa't bag-ong hari nak waya't ayam tungor sa dating gobernador nak si Jose. Nagsiling kaling hari sa ida mga kasimanwa, “Muyati, mas maramoey ag mas makusog pa sa ato ngasing kaling mga Israelinhon. 10 Dapat natong mausahan sinra, sabaling mapakaramo pa sinra. Ag kung gerahon kita it ato mga kaaway ag mag-apin pa kali, ay asamantalahon ninra nak sinra ay makahalin dili.”* 1:10 Kag ibang maayam ra sa Biblia ay nagsisiling nak kag gustong bisayahon it kaling “sinra ay makahalin dili” ay “sinra kag mapamuno dili.”
11 Ngani, kag mga Israelinhon nak ingtatawag rang Hebreo, ay gingpabantayan sa mga mapintas nak mga manugmanda ag mga kapatas, agor piliton sinra nak magtrabaho ag pahirapan. Sinra ay gingpilit it hari nak imaw kag Paraon it Ehipto, nak magpatugrok it ruhang syudad, nak kag ngayan ay Pitom ag Rameses, agor kato ay maging tipunan it pagkaon ag manggar nida. 12 Pero sa yudo nak gingpapahirapan sinra it mga Ehiptohanon ay lalo pa nganing nagramo sinra ag lalo pang nagkalat ruto. Kada sinra'y ginghangitan ag gingkahadlukan it mga Ehiptohanon. 13-14 Dahil rili, kag mga Israelinhon ay lalong gingpintasan parayan sa pagpatrabaho it pamatay-matay sa inra. Gingpahirapan sinra sa paghuman it mga bloke, sa pagpatugrok, ag sa tanang klase it trabaho sa uma it mga Ehiptohanon. Ag waya nak gador sinra it kaluoy sa inra.
15 Usang adlaw gingbisayahan it inra hari nak Paraon kag mga Hebreo 1:15 Kag mga Hebreo ay mga inanak ni Eber halin kang Sem, nak panganay nak anak ni Noe. Kaling Eber kag usa sa mga luluhon ni Abraham. Tong huli, pagkahalin it mga Hebreo sa Ehipto sinra ay gingtawag ray nak mga Israelinhon. nak paltera. Kag usang gingkikilaya sa inra ay si Sipra ag kag usa ay si Pua. 16 Nagsiling si Paraon sa inra, “Pag magpaanak kamo sa inro mga kalahi ag nakita ninro nak kali ay kayake, matya kali, pero pag kabade, pabad-e yang nak sida ay mabuhi.”
17 Ugaling kaling mga paltera ay inggwa't kahadlok sa Dios kada waya ninra gisunra kag sugo it hari, kundi inra gingpabad-an nak mabuhi aber kali ay kayake. 18 Ag katong nasaduran kali ni Paraon, gingpatawag nida kaling ruhang paltera ag gingbistigar, “Asing waya ninro gimatya kag mga kayaking anak? Asing inro gingpabad-an nak mabuhi sinra?”
19 Sabat it kaling ruha kang Paraon, “Halandong Paraon, kag mga kabading Hebreo ay buko tuyar sa mga kabading Ehiptohanon. Makusog sinra ag abang rali kag inra pag-anak kada bag-o pa kami mag-abot ay nakaliwasey kag anak.”
20 Ngani, ingpakamaado it Dios kaling ruhang paltera. Ag kag mga Israelinhon ay padayon nak nagramo ag nagkusog. 21 Ag dahil kaling ruhang paltera ay inggwa't kahadlok sa Dios, gingkaluy-an Nida sinra ag nagkainggwa sinra it inra sariling mga anak.
22 Ngasing, gingsugo ni Paraon kag tanang Ehiptohanon, it tuyar kali, “Tanang kayake nak matatawo it mga Hebreo ay pilakan ninro sa Suba it Nilo, pero kag mga kabade ay inro apabad-an nak mabuhi.”

*1:10 1:10 Kag ibang maayam ra sa Biblia ay nagsisiling nak kag gustong bisayahon it kaling “sinra ay makahalin dili” ay “sinra kag mapamuno dili.”

1:15 1:15 Kag mga Hebreo ay mga inanak ni Eber halin kang Sem, nak panganay nak anak ni Noe. Kaling Eber kag usa sa mga luluhon ni Abraham. Tong huli, pagkahalin it mga Hebreo sa Ehipto sinra ay gingtawag ray nak mga Israelinhon.